Баш бит

Википедиягә рәхим итегез! Бу күптелле, эченә һәркем яза алган энциклопедия. Татар телендә 70 019 мәкалә бар. География Мәдәният Тарих Кино Фән Биология Татарстан Спорт Бөтен порталлар

Сайланган мәкалә

Бөрбаш — Татарстанның Балтач районындагы татар авылы. Бөр елгасының башында урнашканга, авылга Бөрбаш дип исем бирелгән. Бөре елгасына авыл урнашкан җирдә ваграк елгалар кушылган.

А. Артемьев Бөрбаш авылын Кече Чурадан килгән бер татар гаиләсе нигезләгәнлеге турында язган. Олыларның әйтүе буенча, авылдан читтәрәк элек чирмешләр зираты булган. Авылның башлангыч чоры тарихы Шиһабетдин Мәрҗанинең «Мөстафадел-әхбар фи әхвали Казан вә Болгар» дигән китабында яктыртыла. Русия империясе документларында авыл Көчек Пүчинкәсе дип йөртелгән. XX гасыр башында авыл 4 өлештән торган. Беренчесе — үзәк (урта), икенчесе әҗәл ягы (зират ягы). Андагы пыялачылар (тәрәзәчеләр), йөгерекчеләр хәтта өяз буенча да билгеле булганнар. Өченче, дүртенче кисәкләре – тау башлары. Авылда 2 мәчет булган. Авыл уртасындагысы 1823 елда салынган, 1883 елда такта белән төрелгән, түбәсе калай, яхшы буялган. 1938 елда манарасы киселгән, 1982 елның февраленә кадәр клуб (мәдәният йорты) булып торган, 1988 елны сүтелгән, шул вакыт кайчан салынганлыгы һәм такта белән төрелгәнлеге турындагы язу — такта табылган. Бу корылма 165 ел торган. ↪ Дәвамы

Архив • Кандидатлар • Үзгәртү

Яхшы мәкалә

Виссарион Белинский (1811—1848) — рус язучысы, фикер иясе, әдәби тәнкыйтьче, публицист. 1811 елның 30 маенда (11 июнендә) Свеаборгта (Финляндия бөек кенәзлеге, хәзер Һельсинки эчендә) Балтия флотының 7нче ишкәкле экипажы хәрби табибы (лекаре) Григорий Никифор улы Белынскийның дүрт балалы гаиләсендә баш бала булып туган.

В.Г. Белинскийның балачагы 1812 елның сугыш чорына туры килә. Петербург медицина-хирургия академиясен тәмамлаган әтисе сугышта хәрби табиб буларак катнаша. 1816 елда отставкага чыгып, гаиләсе белән туган ягына — Пенза губернасы Чембар шәһәренә кайтып төпләнә, 19 ел өяз табибы булып эшли. 1830 елда аңа коллежский асессор чины бирелә, нәселдән күчә торган асылзат дәрәҗәсе ала. Виссарионның әтисе ягыннан бабасы Никифор Пенза губернасының Белынь авылында православие рухание булып хезмәт итә (Фамилияләре әлеге авыл исеменнән алынган, Мәскәү университетына укырга кергәндә, Виссарион фамилиясен «йомшарта» — «Белинский»га үзгәртә).

↪ Дәвамы

Архив • Кандидатлар • Үзгәртү

Сез беләсезме?

• 1942 елның җәендә гаскәрне ташлап качып котылган барлык генераллар һәм сәяси комиссарлар урынына Севастопольны саклау бурычы татар генералы Петр Новиковка йөкләнә.
• Панда аюы көненә 30 кг якын бамбук яфрагы ашый.
• Булачак виртуоз гармунчы, Сембер циркында төрле жанрда чыгышлар ясаган Фәйзулла Туишевның язмышын Сәйяр белән танышуы үзгәртә.
• Милләттәшебез Илдар Дадин — Русия Федерациясендә рәсми рәвештә сәяси тоткын буларак хөкем ителгән иң беренче кеше.
• Алман оккупациясе вакытында эшләп торган бердәнбер Кырымтатар театрын Кырымны «азат итүчеләр» сөргенгә җибәрә һәм 45 елга эшчәнлеген тыя.
• Татарстаннан аермалы буларак, Башкортстан сәнгате өчен рәссамнарны, опера һәм эстрада җырчыларын, музыкантларны, театр артистларын, сыңар урта һөнәри уку йорты әзерләп чыгара.
• Лайош Кошут тырышлыгы белән Венгриядә урта гасырдан калган рәсми латин телен милли маҗар теле кысрыклап чыгара.
  Архив • Яңа чыгарылыш әзерләү • Үзгәртү

Бу көнне ... (20 гыйнвар)

* Азәрбайҗан — Бөтен милләт кайгы көне.

• Кырым автоном республикасы көне.

Вакыйгалар

• 1238 — Батый хан җитәкчелегендәге гаскәр рус армиясен җиңеп Мәскәүне ала.
• 1990 — Азәрбайҗан башкаласы Баку каласына совет гаскәре кертелә.
• 1991 — Кырым халкы референдумда утрауларына автономия статусын кайтаруны яклап чыга.

Туулар

• 1826 — Мөхәммәтсадыйк Борнаев, Борнай мәчетен (рәсемдә) төзетүче.
• 1912 — Галимҗан Латыйпов, татар шагыйре.
• 1913 — Оркыя Ибраһимова, җырлар авторы, Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре.
• 1937 — Минтимер Шәймиев, Татарстанның беренче президенты.
• 1942 — Рәфкать Гомәров, баянчы, җырлар авторы, «Саз» вокаль ансамбле җитәкчесе.
  Башка вакыйгалар • Үзгәртү • Проект • Яңартырга

Сайланган рәсем

Fleury Street, Монреаль

Архив • Кандидатлар • Үзгәртү

Сайланган исемлекләр һәм порталлар

Сайланган cоңгы портал:		Татарлар тарихы
Сайланган cоңгы исемлек:		Татарлар - Советлар Берлеге Каһарманнары исемлеге

Архив • Кандидатлар • Үзгәртү

Өмә

Бу атнада өмә Татар театрының олуг юбилеенә багышлана:

Соңгы өмәләр: 1 атна элек: Татарлар - Советлар Берлеге Каһарманнары исемлеген мәкаләләр белән тулыландыру 2 атна элек: Медицина турында мәкаләләр язу һәм яхшырту 3 атна элек: Казанның истәлекле урыннары

Архив • Кандидатлар • Үзгәртү

Башка бүлекләр

Ярдәм бүлеге — Википедияны үзгәртү эшендә ярдәм итү бүлеге.

Җәмгыять үзәге — Яңалыклар, проектлар һ.б.

Бәхәслек — Татар Википедиясе форумы.

Тугандаш проектлар

Wikipedia проекты табышсыз Wikimedia Фонды тарафыннан оештырылды. Wikimedia шулай ук ирекле эчтәлек белән күптелле булган башка wiki проектларны да алып бара:

Meta-Wiki Вики-проектлары	Викисүзлек Күптелле сүзлек	Викикитап Ирекле дәреслек	Викихәбәрләр Ирекле яңалыклар	Викиөзек Өзекләр җыентыгы	Викиханә Ирекле китапханә	Викисәфәр Юл күрсәткече

Deutsch (Алманча) – English (Инглизчә) – Español (Испанча) – Français (Франсузча) – 日本語 (Японча) – Português (Португалча) – Русский (Русча) – Türkçe (Төрекчә) – Тулы телләр исемлеге

---

Азәрбайҗанча – Башкортча – Кырым татарча – Чуашча – Гагаузча – Каракалпакча – Карачай-Балкарча – Казакъча – Кыргызча – Төрекмәнчә – Төрекчә – Татарча – Уйгырча – Үзбәкчә – Якутча