Belgia

Belgia

(Flagg Belgia) (Skjaldarmerki Belgia)
Tjóðarslagorð: L’union fait la force
Tjóðsangur: La Brabançonne
Alment mál	Franskt, niðurlendskt, týskt
Høvuðsstaður	Brussel
Kongur	Filip
Forsætisráðharri	Charles Michel
Fullveldi	1830
Vídd  - tilsamans  - vøtn (%)	30 528 km² 6,20
Íbúgvar  - tilsamans 2012  - tættleiki	11 035 948 362/km²
Gjaldoyra	evra
Tíðarøki	UTC +1
Økisnavn á alnetinum	.be
Telefonkota	+32

Belgia (franskt: Belgique, niðurlendskt: België, týskt: Belgien) er eitt land í Evropa. Høvuðsstaður er Brussel, og landið hevur umleið 11 milliónir íbúgvar. Mót norðri hevur Belgia mark við Niðurlond, í eystri við Týskland og Luksemburg, í surðri við Frakland og móti vestri er Norðsjógvurin, strandarlinjan er bert 65 km. Trý mál verða talað í Belgia. Sunnanfyri, við franska markið, talar fólkið franskt. Norðanfyri Brússel er málið flamskt, ið er nær skylt við niðurlendskt. Eystast í landinum er almenna málið týskt. Í Brússel talar mesta fólkið franskt, men mong tala eisini flamskt. Belgia var fyrst undir sponskum og so undir eysturríkskum ræði. Í 1815 varð landið sameint við Niðurlond. Í 1830 gjørdu belgiamenn uppreistur og tóku loysing, og Belgia gjørdist sjálvstøðugt kongsdømi.

Søga

Belgia gjørdist sjálvstøðugt land í 1830, tá tað loysti frá Niðurlondum. Landamørkini, ið nú eru, vórðu sett í 1919.

Politikkur

Belgia var við til at seta ES á stovn, og høvuðssæti hjá ES er í Brussel. NATO hevur eisini sítt høvuðssæti í Belgia.

Mentan

Franskir og flamskir matsiðir hava ávirkað belgiska matgerð. Súpan er vælumtókt, og mangir landslutir hava sínar egnu uppskriftir. Ein serrættur er skeldýr og kips, sum bæði fæst á dýrum matstovum og úr smáum matsølubúðum á gøtunum.

Landafrøði

Meuseá skilur landið í tvíningar. Fyri norðan er fláur, fruktagóður slætti heilt út at strondini. Í landsynningspartinum eru Ardennufjøll; har er jørðin kørg, og garðarnir eru spjaddir.

Landslutir

Vlaanderen (Flandre)

Landslutur	Niðurlendskt heiti	Franskt heiti	Vídd í km2	Fólkatal	Høvuðsbýur
Antwerpen	Antwerpen	Anvers	2 867	1 700 000	Antwerpen
Limburg	Limburg	Limbourg	2 422	826 000	Hasselt
Oost-Vlaanderen	Oost-Vlaanderen	Flandre-Orientale	2 982	1 400 000	Gent
Vlaams-Brabant	Vlaams-Brabant	Brabant flamant	2 106	1 000 000	Leuven
West-Vlaanderen	West-Vlaanderen	Flandre-Occidentale	3 125	1 100 000	Brugge

Wallonie (Wallonië)

Landslutur	Franskt heiti	Niðurlendskt heiti	Vídd í km2	Fólkatal	Høvuðsbýur
Hainaut	Hainaut	Henegouwen	3 786	1 300 000	Mons
Liège	Liège	Luik	3 862	1 000 000	Liège
Lúxemborg	Luxembourg	Luxemburg	4 443	264 000	Arlon
Namur	Namur	Namen	3 666	472 000	Namur
Brabant-Wallon	Brabant-Wallon	Waals-Brabant	1 093	373 000	Wavre

Býir

• Antwerpen
• Brugge
• Brussel
• Charleroi
• Gent
• Liège
• Mons
• Namur

Búskapur

Longu í 16. øld tók stórur klædnaídnaður seg upp uttan um býir sum til dømis Brúgge, ið er kendur fyri síni knipplingamynstur. Í mong ár hevur tungídnaður, serliga kolavinna og stálídnaður, verið týdningarmikil vinnuvegur, men hann er nú um at hvørva. Í staðin er komin annar ídnaður, til dømis evnafrøðiídnaður og ravmagnsídnaður. Tænastuvinnan, t.d. bankavirksemi og fyrisiting, er so nógv vaksin, at har starvast tveir triðingar av belgisku verkafjøldini.