1940

1940. urtea

Urteak:	1937  • 1938  • 1939 • 1940 • 1941 • 1942 • 1943
Hamarkadak:	1920(e)koa • 1930(e)koa • 1940(e)koa • 1950(e)koa • 1960(e)koa
Mendeak:	XIX.a • XX.a • XXI.a

1940 beste egutegi batzuetan

Gregoriotar egutegia	1940 MCMXL
Ab urbe condita	2693
Armeniar egutegia	1389 ԹՎ ՌՅՁԹ
Bahá'í egutegia	96 – 97
Bengaliar egutegia	1347
Berber egutegia	2890
Egutegi budista	2484
Myanmarko egutegia	1302
Bizantziar egutegia	7448 – 7449
Koptoen egutegia	1656 – 1657
Etiopiar egutegia	1932 – 1933
Hebrear egutegia	5700 – 5701
Egutegi hinduak
- Bikram Samwat	1996 – 1997
- Shaka Samvat	1862 – 1863
- Kali Yuga	5041 – 5042
Holozeniar egutegia	11940
Iraniar egutegia	1318 – 1319
Islamiar egutegia	1358 – 1359
Japoniar egutegia	Shōwa 15 (昭和15年)
Korear egutegia	4273
Thailandiar eguzki egutegia	2483

Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!

---

Gertaerak

• Maiatzaren 15a - McDonald´s enpresa sortu zuten AEBetan.
• Ekainaren 18a - Charles de Gaulle "Frantziako Indar Askeen" buruak deia egin zuen Frantzia okupatu zuten nazien aurka, jendea "Erresistentzia"ren alde bultzaraziz.
• Ekainaren 21a - Bigarren Mundu Gerra: Frantsesak Alemaniaren aurrean errenditu ziren.
• Urriaren 13a - Londres hiria Alemaniak bonbardatu zuen hamar egunez.
• Urriaren 15a - Lluis Companys, Kataluniako Generalitateko presidente izana, fusilatu zuten.
• Urriaren 23a - Francisco Francok eta Adolf Hitlerrek Hendaian topo egin zuten.
• Urriaren 28a - Grezia sartu zen Bigarren Mundu Gerran.
• Azaroaren 9a - Joaquín Rodrigoren Concierto de Aranjuez ("Aranjuezeko kontzertua") estreinatu zen.
• Abenduaren 22a - Manchesterrek (Ingalaterra) airezko eraso alemaniarra jasan zuen.

Kirolak

• Bigarren Mundu Gerra zela eta, hurrengo ekitaldiak ez ziren ospatu:
  • 1940ko Neguko Olinpiar Jokoak, Garmisch-Partenkirchenen (Alemania) ospatu beharrekoak.
  • 1940ko Udako Olinpiar Jokoak, Helsinkin (Finlandia) ospatu beharrekoak.
• Eibar Kirol Elkartea sortu zen.

Jaiotzak

• Urtarrilaren 4a - Gao Xingjian, txinatar idazlea, 2000ko Literaturako Nobel Saria.
• Urtarrilaren 6a - Rafael Mendizabal, donostiar antzerkigile eta negozio-gizona (h. 2009).
• Urtarrilaren 18a - José María Argoitia, euskal herritar futbolari ohia.
• Urtarrilaren 22a - John Hurt, britainiar aktorea (h. 2017).
• Urtarrilaren 27a - Fernando Ansola, euskal herritar futbolaria (h. 1986).
• Otsailaren 5a - H. R. Giger, suitzar margolaria, eskultorea eta barne diseinatzaile surrealista (h. 2014).
• Otsailaren 7a - Toshihide Maskawa, japoniar fisikaria, 2008ko Fisikako Nobel Saria.
• Otsailaren 9a - J.M.Coetzee, hegoafrikar idazlea, 2003ko Literaturako Nobel Saria.
• Otsailaren 19a - Saparmurat Nijazov, Turkmenistango diktadorea (h. 2006).
• Martxoaren 2a - Juan Luis Galiardo, espainiar aktorea (h. 2012).
• Martxoaren 6a - Miguel Jose Asurmendi, euskal apezpikua, Gasteizko elizbarrutiko apezpikua izandakoa (h. 2016).
• Martxoaren 9a - Raúl Juliá, puertorricar zinema, telebista eta antzerkiko aktorea (h. 1994).
• Martxoaren 14a - Masahiro Hamazaki, japoniar futbolaria (h. 2011).
• Martxoaren 21a - Solomon Burke, estatubatuar soul eta blues musikaria (h. 2010).
• Martxoaren 24a - Luis Maria Etxeberria, euskal herritar futbolaria (h. 2016).
• Apirilaren 1a - Wangari Maathai, kikuyu etniako keniar ekintzaile ekologista eta feminista, 2004ko Bakearen Nobel Saria (h. 2011).
• Apirilaren 6a - Pedro Armendáriz Jr., mexikar aktorea (h. 2011).
• Apirilaren 13a - Jean-Marie Gustave Le Clézio, frantziar idazlea, 2008ko Literaturako Nobel Saria.
• Apirilaren 18a - Alain Desrosières, frantziar estatiskaria, ospetsua estatistikaren historian eta soziologian egindako ikerketengatik (h. 2013).
• Apirilaren 20a - Pilar Miró, espainiar zinema zuzendaria (h. 1997).
• Maiatzaren 4a - Julian Lajos, esku huskako nafar pilotaria (h. 2013).
• Maiatzaren 8a - Javier Garcia Egotxeaga, gipuzkoar politikari eta enpresaburua (h. 2002).
• Maiatzaren 24a - Joseph Brodsky, errusiar-estatubatuar poeta, 1987ko Literaturako Nobel Saria (h. 1996).
• Maiatzaren 27a - Gotzon Aulestia, bizkaitar musikagilea, organista eta abesbatza zuzendaria (h. 2003).
• Maiatzaren 29a - Taihō Kōki, japoniar sumolaria, gerra osteko sumolaririk garrantzitsuena kontsideratua (h. 2013).
• Ekainaren 6a - Santi Auzmendi, gipuzkoar moda sortzailea eta jostuna (h. 2014).
• Ekainaren 7a - Tom Jones, galestar abeslaria.
• Ekainaren 14a - Zubaida Tharwat, egiptoar zinema, telebista eta antzoki aktorea (h. 2016).
• Ekainaren 22a - Abbas Kiarostami, irandar zinema-zuzendari eta gidoigilea (h. 2016).
• Ekainaren 22a - Daniel Quillen, estatubatuar matematikaria (h. 2011).
• Ekainaren 23a - Wilma Rudolph, estatubatuar atleta (h. 1994).
• Ekainaren 24a - Claude Vasconi, frantziar arkitektoa (h. 2009).
• Ekainaren 28a - Muhammad Yunus, bangladeshtar enpresaburu eta ekonomialaria, 2006ko Bakearen Nobel Saria.
• Uztailaren 2a - Pello Iguaran, gipuzkoar futbolaria (h. 2015).
• Uztailaren 7a - Ringo Starr, ingeles bateria-jolea, The Beatleseko taldekidea izandakoa.
• Uztailaren 27a - Pina Bausch, alemaniar dantzari modernoa, koreografoa, dantza irakaslea eta ballet zuzendaria (h. 2009).
• Abuztuaren 7a - Jean-Luc Dehaene, Belgikako lehen ministroa (h. 2014).
• Abuztuaren 15a - José Antonio Momeñe, euskal txirrindularia (h. 2010).
• Abuztuaren 23a - Thomas A. Steitz, estatubatuar kimikaria, 2009ko Kimikako Nobel Saria.
• Irailaren 3a - Eduardo Galeano, uruguaiar kazetari eta idazlea (h. 2015).
• Irailaren 20a - Burhanuddin Rabbani, Afganistango presidentea (h. 2011).
• Irailaren 23a - Alberto Miralles, espainiar idazle, antzerki egile, egokitzaile eta zuzendaria (h. 2004).
• Urriaren 9a - John Lennon, The Beatles taldeko kantaria eta abesti askoren konpositorea (h. 1980).
• Urriaren 15a - Peter C. Doherty, australiar zientzialaria, 1996ko Medikuntzako Nobel Saria.
• Urriaren 23a - Pelé, brasildar futbol jokalaria, historiako garrantzitsuenetarikoa.
• Azaroaren 4a - Jokin Gorostidi, euskal politikaria (h. 2006).
• Azaroaren 8a - Charles T. Kowal, estatubatuar astronomoa (h. 2011).
• Azaroaren 20a - Arieh Warshel, israeldar biokimikari eta biofisikaria, 2013ko Kimikako Nobel Saria.
• Azaroaren 28a - Javier Sádaba, bizkaitar filosofoa.
• Abenduaren 1a - Richard Pryor, estatubatuar aktore, idazle eta MCa (h. 2005).
• Abenduaren 11 - Fríða Á. Sigurðardóttir, islandierazko idazlea (h. 2010).
• Abenduaren 21a - Frank Zappa, estatubatuar kantari, musikagile eta gitarra-jotzailea (h. 1993).
• Abenduaren 26a - Teruki Miyamoto, japoniar futbolaria (h. 2000).
• Abenduaren 28a - Yori Bertin, euskal antzezle ohia.
• Fernando Tapia, Tapia I.a, euskal herritar pilotaria (h. 2007).
• Mari Jose Urruzola, gipuzkoar pedagogoa, feminista eta gaztelaniazko idazlea (h. 2006).
• Elena Asins, espainiar artista, idazlea eta arte-kritikoa (h. 2015).
• Fatema Mernissi, marokoar idazle eta soziologoa (h. 2015).

Heriotzak

• Urtarrila - Angel Zabala Ozamiz Kondaño, EAJko politikaria (j. 1866).
• Urtarrilaren 11 - Teodoro Dublang, arabar margolaria (j. 1874).
• Urtarrilaren 25a - Célestin Bouglé, frantziar filosofo eta soziologoa (j. 1870).
• Urtarrilaren 27a - Isaac Babel, errusiar idazlea (j. 1894).
• Urtarrilaren 27a - Gorgonio Renteria, politikari jeltzalea eta euskal idazlea (j. 1868).
• Urtarrilaren 28a - Jan Battitt Millox, lapurtar bertsolaria (j. 1870).
• Otsailaren 24a - Ricardo Zabaltza, euskal sindikalista eta politikaria (j. 1898).
• Martxoaren 10a - Mikhail Bulgakov, sobietar eleberrigile eta antzerkigilea (j. 1891).
• Martxoaren 16a - Selma Lagerlöf, suediar idazlea, Literaturako Nobel Sariduna 1909an (j. 1858).
• Martxoaren 26a - Spiridon Louis, greziar urketari eta korrikalaria, lehenengo Olinpiar Joko modernoen maratoiaren irabazlea (j. 1873).
• Martxoaren 28a - Jose Maria Salaberria, Euskal Herrian bizi izandako espainiar idazlea, erregenerazionismokoa (j. 1873).
• Apirilaren 16a - Abdelhamid Ben Badis, aljeriar erreformismo musulmanaren lider esanguratsuenetako bat (j. 1889).
• Apirilaren 21a - Margaret Fountaine, britainiar entomologoa (j. 1862).
• Apirilaren 29a - Diego Mazkiaran, Fortuna, bizkaitar toreatzailea (j. 1895).
• Maiatzaren 14a - Emma Goldman, lituaniar anarko-komunista eta feminista (j. 1869).
• Maiatzaren 20a - Verner von Heidenstam, suediar idazlea, Nobel Sariduna 1916an (j. 1859).
• Maiatzaren 23a - Paul Nizan, frantziar filosofo eta saiakeragilea (j. 1905).
• Maiatzaren 29a - Joseph John Thomson, ingeles kimikaria (j. 1856).
• Ekainaren 2a - Enrique Fernández Arbós, espainiar biolin-jotzaile, orkestra-gidari eta musikaria (j. 1863).
• Ekainaren 17a - Arthur Harden, kimikari ingelesa, 1929an Kimikako Nobel Saria (j. 1865).
• Ekainaren 21a - Édouard Vuillard, frantziar margolaria (j. 1868).
• Ekainaren 22a - Vladimir Köppen, jatorri errusiarreko alemaniar geografoa eta meteorologoa (j. 1846).
• Ekainaren 25a - Albert Demangeon, frantziar geografoa (j. 1872).
• Ekainaren 29a - Paul Klee, Suitzan jaiotako alemaniar margolaria (j. 1879).
• Uztailaren 1a - Ben Turpin, estatubatuar antzezlea (j. 1869).
• Uztailaren 17a - Juan Tomás Gandarias, bizkaitar enpresaburu eta politikaria (j. 1870).
• Abuztuaren 21a - Leon Trotski, jatorri judutarreko errusiar-ukrainar iraultzaile komunista, Mexikon eraila (j. 1879).
• Abuztuaren 30a - Francisco Durrio, bilbotar eskultore eta zeramikagilea (j. 1868).
• Abuztuaren 31 - Raymond Smith Dugan, estatubatuar astronomoa (j. 1878).
• Irailaren 7a - José Félix Estigarribia, Paraguaiko presidente eta diktadorea (j. 1888).
• Irailaren 26a - Walter Benjamin, alemaniar literatura-kritikari eta filosofoa (j. 1892).
• Irailaren 26a - William Henry Davies, ingelesez idatzi zuen galestar poeta (j. 1871).
• Irailaren 27a - Julián Besteiro, Espainiako buruzagi sozialista (j. 1870).
• Irailaren 27a - Julius Wagner-Jauregg, austriar medikua (j. 1857).
• Urriaren 5a - Silvestre Revueltas, mexikar biolinista eta musikagilea (j. 1899).
• Urriaren 11 - Vito Volterra, italiar matematikaria eta fisikaria (j. 1860).
• Urriaren 15a - Lluis Companys, Kataluniako Generalitateko 123. Presidentea (j. 1882).
• Urriaren 20a - Erik Gunnar Asplund, arkitekto neoklasizista eta moderno suediarra (j. 1885).
• Urriaren 29a - Phan Bội Châu, Vietnamgo idazle eta politikaria (j. 1867).
• Azaroaren 3a - Manuel Azaña, espainiar politikari eta idazlea, Espainiako Bigarren Errepublikako Presidentea (j. 1880).
• Azaroaren 9a - Neville Chamberlain, Erresuma Batuko lehen ministroa (j. 1869).
• Azaroaren 9a - Julián Zugazagoitia, euskal abokatu eta politikaria (j. 1889).
• Azaroaren 10a - Aurelio Arteta, bilbotar margolaria, Euskal Herriko margolaritzak eman dituen artistarik garrantzizkoenetakoa (j. 1879).
• Azaroaren 27a - Nicolae Iorga, Errumaniako lehen ministroa (j. 1871).
• Abenduaren 19a - Kyösti Kallio, Finlandiako presidentea (j. 1873).
• Abenduaren 21a - Francis Scott Fitzgerald, irlandar-estatubatuar eleberrigilea (j. 1896).
• Andrés Isasi, bizkaitar musikagile eta poeta lirikoa (j. 1890).
• Juan Pascual Esteban, gaztelaniazko idazle nafarra (j. 1846).
• Louis Ligetx, zuberoar koblakari eta idazlea (j. 1901).
• Manuel Antonio Leunda, gipuzkoar bertsolaria (j. 1846).
• Ramón Madariaga, bizkaitar politikaria (j. 1868).

Nobel saridunak:

• Fisika: Saririk ez.
• Kimika: Saririk ez.
• Literatura: Saririk ez.
• Medikuntza: Saririk ez.
• Bakea: Saririk ez.

---

Agintariak

[[Fitxategi:Kanada|10x10px|1940|link=]]

[[Fitxategi:Errusia|10x10px|1940|link=]]

[[Fitxategi:Espainia|10x10px|1940|link=|alt=Francisco Franco]]

Munduko agintariak 1940. urtean

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: 1940