Ovidiy

Ovidiy latinça Publius Ovidius Naso
Ovidiy
Tulı iseme	Publius Ovidius Naso
Hönäre	şağir, ädip
Tuu datası	20 mart 43 b. e. q.(0-43-03-20)
Tuu cire	Sulmo
Watandaşlığı	Borınğı Rim
Ülem datası	17 yıl b. e. q.(0-17)
Ülem cire	Tomis

Konstantsa şähärendä Ovidiygä häykäl

Ovidiy yä Publiy Ovidiy Nazon (latinça Publius Ovidius Naso; 43 b.e.q. - 18, Tomis) - borınğı Rim şağire, törle janrlarda eşlägän, läkin elegiälär yazu belän dan qazanğan.

Anıñ iñ tanılğan poemalar: "Metamorfozalar", häm "Mäxäbbät sänğäte".

İmperator Oktavian Avgust belän fikerlärdäge başqalıq buyınça Ovidiy Rim şähärennän sörgengä cibärelgän. Soñğı 10 yıl Ovidiy Könbatış Qara diñgez buylarında torğan.

Ovidiy Awrupa ädäbiätenä zur yoğıntı yasağan.

A.S. Puşkin 1821 yılda Ovidiygä zur "şiğri xat" bağışlağan.

Tärcemäi xäle

Ovidiy 43 b.e.q. Sulmona töbägendä, İtaliädä Caydaq qatlawlı ğailäsendä tuğan.

9 yılda kötmägändä imperator Avgust Ovidiyne sörgengä cibärä. Sörgenneñ tögäl säbäpläre älegä bilgesez.

Ovidiy Toma (xäzerge Rumıniädä urnaşqan Konstantsa) şähärendä torırğa mäcbür bulğan.

Avgust ülgännän soñ yaña imperator Tiberiy dä Ovidiygä sörgennän qaytuğa röxsät birmägän.

Bäxetsez şağir sörgendä 17 yılda Toma şähärendä ülgän.

İcat

Ovidiy yazğan mäşhür ğibärälär:

• Casta est quam nemo rogavit — Şul ğifätle, kemne berkem alırğa tırışmağan.
• Fas est et ab hoste doceri — Uqırğa haman kiräk, xätta doşmannan.

Tärcemäläre

«Loeb classical library» :

• Том I. Героиды. Любовные элегии.
• Том II. Искусство любви. Притиранья для лица. Лекарство от любви. Ибис. Орешник. Галиевтика. Утешение.
• Тома III—IV. Метаморфозы.
• Том V. Фасты.
• Том VI. Тристии. Письма с Понта.

«Collection Budé»: Ovide.

• Les Amours. Texte établi et traduit par H. Bornecque. IX, 214 p.
• L’Art d’aimer. Texte établi et traduit par H. Bornecque. Huitième édition revue et corrigée par Ph. Heuzé. 1924. 5e tirage. IX, 183 p.
• Contre Ibis. Texte établi et traduit par J. André. XLIV, 91 p.
• Les Fastes. T. I: Livres I—III. Texte établi, traduit et commenté par R. Schilling. Illustration. LXIX, 260 p.
• Les Fastes. T. II: Livres IV—VI. Texte établi, traduit et commenté par R. Schilling. 362 p.
• Halieutiques. Texte établi, traduit et commenté par E. de Saint-Denis. 78 p.
• Héroïdes. Texte établi par H. Bornecque et traduit par M. Prévost. XXI, 325 p.
• Les Métamorphoses. Tome I: Livres I—V. Texte établi et traduit par G. Lafaye. 1925; édition revue et corrigée par Jean Fabre, XXXIV, 278 p.
• Les Métamorphoses. Tome II: Livres VI—X. Texte établi et traduit par G. Lafaye. 1928; édition revue et corrigée par Henri Le Bonniec. 285 p.
• Les Métamorphoses. Tome III: Livres XI—XV. Texte établi et traduit par G. Lafaye. 1930; édition revue et corrigée par Henri Le Bonniec. 308 p.
• Pontiques. Texte établi et traduit par J. André. XLIX, 344 p.
• Les Remèdes à l’Amour. Les produits de beauté. — Pour le visage de la femme. Texte établi et traduit par H. Bornecque. IX, 89 p.
• Tristes. Texte établi et traduit par J. André. 2008. LII, 332 p.

Ädäbiät

• А. С. Пушкин К Овидию.
• И. М. Тронский История античной литературы: Овидий.
• С. Ошеров Лирика и эпос Овидия.
• Дримба О. Овидий. Поэт Рима и Том / Пер. с румын.. — Бухарест, 1963. — 291 с.
• Гагуа И. П. Овидий Назон и древняя Колхида. — Тб.: Издательство Тб. ун-та, 1984. — 124 с. — 1500 экз.
• Подосинов А. В. Произведения Овидия как источник по истории Восточной Европы и Закавказья: Тексты, перевод, комментарий. — М.: Наука, 1985. — 288 с. — (Древнейшие источники по истории народов СССР). — 14 000 экз.
• Вулих Н. В. Овидий. — М., 1996. — 282 с. — (Жизнь замечательных людей). — 10 000 экз.
• Черкасский Л. Е. Римский изгнанник и скиталец из царства Вэй: Публий Овидий Назон (43 г.до н. э.- 17 г. н. э.) и Цао Чжи (192—232 гг) // Историко-филологические исследования: Сборник статей к 70-летию академика Н. И. Конрада. М., 1967.- С.407-415.