|
س. حمیدی جایگاهِ محله‌ی هرندی در اقتصاد مقاومتی
مدیران شهرداری تهران ضمن همیاری با همکارانشان در سازمان بهزیستی و ستاد مبارزه با مواد مخدرِ نیروی انتظامی، چنان می‌پندارند که با جمع‌آوری موقت معتادان و یا زنان آسیب دیده از سطح شهر خواهند توانست بر ناتوانی اداری خویش سرپوش بگذارند. زیرا اخبار ناگواری از محله‌ی هرندی تهران همچنان به گوش می‌رسد که گویا بسیاری از آسیب‌دیدگان محله‌ی مذکور دوباره به فضای بوستان حقانی و کوچه‌های اطراف آن بازگشته‌اند. خاطرات این بازگشتگان به محیط آسیب‌زای محله‌ی یادشده، گواه روشنی قرار می‌گیرد که مدیران نهادهای دولتی تنها بودجه را حیف و میل می‌کنند بدون اینکه توانسته باشند برای رفع مشکلات اجتماعی راهکار و چاره‌ای مناسب بیابند.
محسن رنانی: اقتصاد ایران در آستانه بن بست / دولت ابزار لازم برای خروج از رکود را ندارد/ از فرصت برجام برای سرمایه‌گذاری استفاده نشد اولین اقدام نظام سیاسی باید اعلام آشتی ملی برای تمام حوادث و اختلافات سالهای اخیر که موجب شکاف و نقار در فضای سیاسی و اجتماعی ما شده است باشد. گام دوم نیز اعلام عفو عمومی است به طوریکه هر ایرانی که شاکی خصوصی ندارد شامل عفو شود و بسیاری از ایرانیان خارج از کشور بتوانند بازگردند و سرمایه به ایران بیاورند. این اقدامات باید با این قصد باشد که همه افراد این را برداشت و احساس را به دست آورند که کشور دارد به سوی یک افق با ثبات و به سوی آینده ای روشن و متحد حرکت میکند.من امیدوارم همه فعالان سیاسی ارشد کشور به خطیر بودن شرایط پی ببرند و عزمی برای ایجاد اتحاد ملی برای خروج از رکود فراهم شود.
س. حمیدیرونق اقتصادِ "نشرِ مشارکتی" در ایران حوزه‌ی نشر هم بخشی از اقتصاد عمومی کشور به حساب می‌آید. همچنان که گروهی می‌گویند باید در رقابت با بخش‌های دیگرِ اقتصادی، به سودآوری آن اطمینان داشت. اما جاماندن آن در سودآوری از سایر بخش‌های اقتصادی، گروهی از ناشران نوکیسه را برمی‌انگیزد تا برای سوداندوزی به‌تر و بیشتر به شگردهایی ناصواب و غیر اخلاقی روی آورند. با این همه مردمی که با نگاهی اخلاقی به موضوع نگاه می‌کنند، از فعالان عرصه‌ی نشر چنان انتظار دارند تا در حرفه‌ی خویش همواره دیدگاهی فرهنگی و نه تجاری را تعقیب نمایند.
قیمت طلای سیاه به قعر هفت ساله سقوط کرد زلزله نفتی در بازارها در حال حاضر در سمت عرضه تولیدکنندگان نفت ارزان به غیر از ایران و لیبی با همه توان در حال تولید هستند و در آینده تنها از سوی این دو کشور به خصوص ایران احتمال افزایش عرضه وجود دارد اما تولیدکنندگان نفت گران با وجود مقاومتی که تاکنون در برابر کاهش قیمت‌ها داشته‌اند، در سه ماهه دوم سال ۲۰۱۶ با عرضه مواجه می‌شوند. بنابراین با توجه به رشد تقاضای روزانه که آژانس بین‌المللی انرژی حدود ۲/ ۱ میلیون بشکه آن را برآورد کرده است، افزایش عرضه‌ای که از سوی ایران اتفاق می‌افتد جذب بازار خواهد شد و نمی‌تواند چندان به افت قیمت‌ها منجر شود.
سعید لیلاز نامه چهار وزیر یا فریاد بورژوازی رانت‌خوار؛ دولت به کجا می‌رود؟! نامه ۴ عضو هیات دولت به رئیس جمهور که به عنوان نامه هشدار در مورد وضعیت اقتصاد ایران مطرح شد از چند نظر قابل بررسی است. با توجه به تحلیل هایی که بعد از انتشار این نامه در رسانه های داخلی و خارجی از سوی همه طیف های سیاسی مطرح شد، انتشار آن یک بی سلیقگی بزرگ بود.
دکتر محمد حسین یحیایینامه نگاری وزرا، هشدار و یا ترس از آینده نامه سرگشاده و هشدار آمیز چهار وزیر به رئیس جمهور عمق بحران و ترس از آینده را نشان می دهد. نامه علی طیب نیا وزیر اقتصاد و دارایی، محمد رضا نعمت زاده وزیر صنایع و معادن، علی ربیعی وزیر کار و رفاه اجتماعی و حسین دهقان وزیر دفاع به رئیس جمهور در این راستا تنظیم شده از آینده بحرانی و خطرناک برای حاکمیت ولایت خبر می دهد. شرکت حسین دهقان وزیر دفاع در تنظیم این نامه تعمل برانگیز و نگران کننده است.
دنیای اقتصاد: پشت صحنه نامه چهارنفره یکی از سوالاتی که پیش روی کارشناسان و افکار عمومی قرار دارد، دلیل نگارش نامه چهار وزیر به رئیس‌جمهور است. «دنیای اقتصاد» به بهانه انتشار نامه 4 وزیر، به جریان‌شناسی سه دیدگاه اقتصادی حاضر در دولت پرداخته است. این بررسی نشان می‌دهد با توجه به کاهش تورم به محدوده کنونی، طیفی از دولت ظاهرا به این نتیجه رسیده‌اند که استفاده از سیاست‌های انبساطی برای جلوگیری از رکود به بهای تورم بالاتر، اولویت بیشتری دارد. حال آنکه گروه دوم معتقدند در شرایط فعلی، تزریق نقدینگی به انحراف منابع منجر می‌شود. گروه سوم نیز، با تاکید بر تورم تک‌رقمی، راهکارهایی را پیشنهاد می‌کنند که بر مقابله با رکود با حداقل تورم تمرکز دارد.
دکتر حمید زنگنه پیشنهادهایی برای اصلاح نظام مالیاتی کشور در شرایط پسا تحریم عدم بهره مندی از سیستم جامع مالیاتی، مالیات گریزی و... از موانع پیشرو در این مسیر است. برخی کارشناسان همچون طهماسب مظاهری بر این باورند که برخی از انواع مالیات همچون مالیات ارزش افزوده در ایران معکوس اجرا شده است و از اهداف اولیه آن فاصله دارد. برای آشنایی بیشتر با این نوع مالیات با حمید زنگنه، استاد اقتصاد کلان و بانکداری دانشگاه وایدنر، در چستر پنسیلوانیا آمریکا و نگارنده کتابهای «سرمایه داری مدرن و ایدئولوژی اسلامی» (به همراه سیروس بینا) و «اسلام، ایران و ثبات جهانی» به گفت وگو می پردازیم.
تحلیل مهرداد عمادی از ناتوانی بخش صنعت و آینده اقتصاد ایران؛ گزینه‌های درست، فرصتی کم‌نظیر برای شکوفایی ناتوانی صنعت ایران در رقابت با کالا های بی‌کیفیت چینی و هندی سبب عمیق‌تر شدن بیکاری در بخش صنعت شده است. دستمزد بسیار پایین در چین و هند و استفاده از کالا های سرمایه ای نوین در این کشور ها بازدهی نیروی کار صنعتی و بهره وری سرمایه گذاری را بالا نگاه داشته است. واردات ارزان، سرمایه‌گذاری در تولید را در ایران را در مقایسه با سایر کشورها غیر قابل توجیه کرد. ترکیب این عوامل و استفاده طولانی تر از ماشین آلات تولیدی در ایران سبب شده است که بازدهی کارگران به صورت مستمر کاهش پیدا کند.
مهرداد عمادی آخرین تحلیل از وضعیت اقتصادی یونان
ریشه یابی بحران اقتصادی در حالی که از میانه دهه ۱۹۷۰ به بعد در حالی که تمامی اقتصادهای موفق مانند کره، تایلند، ترکیه، اسپانیا، ایرلند، چین و برزیل اقتصاد خود را به سوی تولید کالا با ارزش افزوده بالاتر و تکنولوژی مدرن، تشویق کردند و برنامه‌های اقتصادی خود را به سوی صادرات بیشتر سوق دادند. اما شبکه‌های اقتصادی-سیاسی یونان برای حفظ انحصارهای خود، واقیعات جهانی شدن اقتصاد را انکار کردند و بجای آن با وام گیری از بیرون که پیش از تولد یورو آغاز شده بود سطح مصرف و در آمد در کشور را بالا تر از توان اقتصاد نگاه داشتند. با این انتظار که بانک ها و پس از آن، اتحادیه اروپا به صورت نامحدود این سطح مصرف و پایین بودن بازدهی نیروی کار را همراهی خواهد کرد.
عباس شکریاقتصاد بیمار اروپا ترجمه‌ی مستند اقتصادی تلویزیون نروژ (NRK) در مورد یونان و پرتغال - بخش چهارم فراشد اجرایی شدن این پرسش، ناگوار است. برای اجرای چنین کاری، جامعه نیازمند نظام سیاسی کمال‌مند و بالغ است تا بتواند شرایط بحران را توضیح و تفسیر کند. «ترویکا» به کسانی که می‌بایست رنج برنامه‌های آنان را بر دوش بکشند، اهمیتی نمی‌داد. یعنی، اجرای برنامه بی‌توجه به این که چه کسانی باید متحمل رنج شوند یا چه کسانی سود سرشاری نصیب‌شان می‌شود، مورد نظر «ترویکا» بود. یکی از این برنامه‌ها فشار هر روزه برای خصوصی‌سازی بود. در همه‌ی کشورهای بحران‌زده، اصرار «ترویکا» بر فروش دارایی‌های دولتی به بخش خصوصی بود.
عباس شکریاقتصاد بیمار اروپا - بخش سوم برگردان مستندی از تلویزیون دولتی نروژ (NRK) نهادی به نام «ترویکا» نه تنها در اتحادیه اروپا که در عرصه‌ی بین‌المللی هم ناشناخته بوده است. نخستین بار در پایان سال 2013 پارلمان اروپا پژوهش در مورد بحران اروپا و نقش «ترویکا» را به طور جدی آغاز کرد. برآمد این پژوهش به شهادت اسناد موجود در پارلمان اروپا، انتقاد شدید به ناکارآمدی برنامه‌های «ترویکا» در زمینه اقتصادی، حقوقی و اجتماعی بوده است. در بخشی از این پژوهش آمده است؛ «ترویکا» برای کشورهای عضو اتحادیه اروپا کار میکند، اما کارکردش مطابق با توافق‌نامه‌های همه‌ی کشورهای عضو نیست. پارلمان اروپا هیچ کنترلی بر کارکرد «ترویکا» نداشته و نمایندگان پارلمان هم نگران این مسئله نبوده‌اند.
عباس شکریاقتصاد بیمار اروپا - بخش دوم نیکلاس لئونتوپولوس، روزنامه‌نگار، می‌گوید: در نخستین گام قدرت خرید مردم به شدت کاهش یافت که شوک بزرگی برای همه و به ویژه کم درآمدها بود. کاهش قدرت خرید، پیامدی مگر تعطیل شدن برخی از عرضه کنندگان کوچک کالا ندارد. می‌بینید که نیمی از فروشگاه‌ها تعطیل شده‌اند. فروشگاه‌هایی که تا سه سال پیش، به خوبی از پس هزینه‌های جاری مغازه و زندگی بر می‌آمدند و به یقین سفره‌ی رنگینی برای خانواده صاحبانش فراهم می‌کردند. فروشگاه‌های بسته، یکی از اندک نمایه‌های بحران‌اند. نمایه‌هایی هم هستند که پیامدی بدتر از بسته شدن فروشگاه‌ها داشته‌اند که به چشم نمی‌آیند. در واقع دیدن بحران دشوار است؛ قاعده کار هم همین است که نمادهای بحران عریان و آشکار نباشند.
عباس شکریاقتصاد بیمار اروپا برگردان مستندی از تلویزیون دولتی نروژ - بخش اول (NRK) برنده شدن حزب سیریزا در یونان، سبب به وجود آمدن موج جدیدی در سراسر اروپا شده است. رئیس جمهور جدید یونان، آلکسیس سیپراس به مردم قول داده است که شرایط نامساعدی که کشورهای اروپایی با برنامه‌های تسهیل مالی به این کشور تحمیل کرده‌اند را تغییر خواهد داد. چرا که آنان اقتصاد یونان را نابود کرده‌اند و این رفتار آنها ناعادلانه بوده است.
ژاله وفابعد از توافق لوزان باج دهی ها با تمایل به تخفیف قیمت گاز به ترکیه شروع شد ایران بر اثر تحریمها بخشي از بازار خود را و مشتریان خود را از دست داده است و به رقباي نفتي همانند عربستان و روسیه و عراق و کویت واگذار شده است و باز پس گیری این بازار امری اگر چه ممکن ولی سخت است و نیازمند موقعیت قوی ایران در اوپک است.که با توافق لوزان که ایران را در موقعیت ضعیف ودر مهار قدرتهای خارجی قرار داده است و به این ضعف نیز رقبای ایران واقفند ،موقعیت ایران هم در اوپک و هم چانه زنی در سهم مشاع ایران در پارس جنوبی و هم در دریای خزر در موضع پایین و ضعیف قرار می گیرد.
بزرگ‌ترین تخلفات مالی در ٣ دهه اخیر فسادهایی که هر روز بزرگ‌تر می‌شوند نازنین کوهیار: سالنامه شرق اقتصاد دولتی و درآمدهای هنگفت نفتی از یک‌سو و نبود سازوکارهای مناسب برای کنترل دخل‌وخرج دولت‌ها، ازجمله موارد تسهیل‌کننده فسادهای مالی است که با گذشت سه‌دهه همچنان راه را برای سوءاستفاده‌کنندگان باز گذاشته است. با نگاهی به تاریخچه فسادهای اقتصادی در کشور درمی‌یابیم که ریشه فساد در کشور از گذشته‌های دور وجود داشته است، اما هیچ‌یک توان رقابت با فسادهای اقتصادی معاصر کشور را ندارند؛ فسادهایی که دیگر آنقدر گسترده شده است که حتی در ادبیات کلامی روزمره نیز به‌صورت جوک ردوبدل می‌شود. تعداد بالای این فسادها سبب شده تا در این گزارش، به صورت مختصر فقط به نمونه‌هایی از فساد در دوران معاصر بپردازیم.
دکتر محمد حسین یحیاییاقتصاد ایران در سالی که گذشت و چشم انداز آن دولت حسن روحانی که خود را « دولت تدبیر و امید » نامید، با هیاهوی فراوانی کار خود را آغاز کرد، نفرات تیم اقتصادی خود را از طرفداران سرسخت و پیگیر نظام نئولیبرالیسم برگزید و راه برون رفت از بحران اقتصادی را به مذاکره و توافق با کشور های پنج به اضافه یک گره زد. مذاکرات پیگیر از همان روز های نخست آغاز شد و هنوز هم ادامه دارد. ولی اقتصاد با همه تلاش ها و هیاهو ها در مسیر برون رفت از بحران و یا رونق قرار نگرفت. بهانه دولت در ناکامی و ناتوانی در ماه های نخست، لایحه بودجه، فساد گسترده و تخریبات مهم اقتصادی و اجتماعی در دولت پیشین بود، بنابرین دولت برای تحقق وعده های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی خود، سال ۱۳۹۳ را نشان داد زیرا لایحه بودجه را خود تنظیم کرده، فرصت های لازم را برای پیشبرد سیاست های اقتصادی و اجتماعی در دست داشت.
Julien Vercueil هشدار درباره بحران اقتصادی روسیه برگردان: شهباز نخعي هر دوره ای شوک خود را دارد. اقتصاد روسیه پس از الحاق کریمه در بهار گذشته، تشدید تحریم ها در تابستان و کاهش شدید بهای مواد سوختی در پاییز، دچار سقوط ارزش روبل در ماه نوامبر شد. با سرباز کردن زخم های سال های دهه ۱۹۹۰، این بحران ارزی اثر خود را به جا خواهد گذاشت زیرا بحران ساختاری ای که قدرت حاکم مدتی طولانی آنرا دست کم گرفته بود خود را به نمایش می گذارد
فریدون خاوند ) اقتصاد ايران، قربانی بزرگ سياست
زندگی اقتصادی ايران در دوران سی و شش ساله بعد از انقلاب به دلايل گوناگون از مصيبت های مرگباری که شوروی سابق در سه دهه نخستين زندگی اش، و يا چين در دوران مائو به آن گرفتار آمدند، بر کنار ماند. با اين حال نظام جمهوری اسلامی نيز در مجموع کارنامه اقتصادی بدی دارد، به ويژه اگر بر پايه دستآورد های ايران پيش از انقلاب، شعار ها و ادعا های انقلاب ۱۳۵۷، و يا تجربه کشور های مشابهی که طی اين سی و شش سال به «قدرت های نوظهور» بدل شدند، مورد سنجش قرار بگيرد.
فرامرز دادورنگاهی به وضعیتِ وخیمِ اقتصادی مردم در ایران و جهان اکثرِ توده های کارگری و زحمتکش در ایران و جهان همواره خواهان ایجاد جامعه ای عاری از استثمار و انواع ستمهای اجتماعی و مبتنی بر روابط همبستگی آور و صلح آمیز بوده اند. آزادی، دمکراسی، برابری اجتماعی و عدالت اقتصادی به مثابهِ موازینِ تکامل یابندهِ دمکراتیک، از جمله ارزشهای بنیادینِ سوسیالیستی را برای ایجاد این جامعه انسانی تشکیل میدهند و جنبشِ چپِ جهانی برای استقرار آن تلاش میکند.
یادداشتی که با فشار تندروها سانسور شد: بانیان فسادهای عظیم چقدر تحمل انتقاد دارند نهادی که در کسوت ضابط قوه قضائیه همچون پلیس میتواند زندان و سلول داشته و افراد و مظنونین را بازداشت، زندانی و بازجویی کند. در کسوت نیروی نظامی در داخل و خارج کشور نیرو داشته و صاحب موشک و بمب و هواپیما باشد. در کسوت نیروی امنیتی و صاحب شرکت مخابراتی از امکانات شنود مکالمات و اخلال در اینتر نت ، تلفن و رسا نه های ماهواره ای و … برخوردار باشند. نهادی که قادر است با پیاده کردن نیروی نظامی از فرود هواپیمای مسافری و افتتاح فرودگاه امام خمینی توسط دولت اصلاحات جلوگیری کرده و نماینده مجلس و وزیر داشته باشد. بیش از مفید بودنش میتواند خطر ناک باشد.
احمد سیفبازار آشفته‌ی نفت در ایران عقیده‌ی رسمی بر این است که تحولات بازار نفت «توطئه‌ی استکبار جهانی» که صد البته موفق نخواهد شد. ولادیمیر پوتین هم روایت مشابهی می‌گوید که هدف ضربه زدن به اقتصاد روسیه است. اگرچه منکر وجود توطئه در مناسبات بین‌المللی نیستم ولی توطئه و توطئه‌پنداری را توضیح کافی و مفیدی برای تحولات اساسی در اقتصاد جهانی نمی‌دانم. اما از تبانی بین امریکا و عربستان سعودی، خبر داریم که در ماه سپتامبر در ملاقاتی که بین جان کری، وزیر امور خارجه‌ی امریکا، و پادشاه عربستان انجام گرفت توافق شد که عربستان بازارجهانی نفت را با نفت ارزان اشباع کند.
برنامه هسته‌ای پرهزینه ایران چه نفعی برای ملت و حکومت دارد؟ حمید کیهان - بی‌بی‌سی در جهان امروز، اعتبار و نفوذ جهانی یک کشور به پیشرفت اقتصادی و رعایت حقوق و آزادی شهروندان آن بستگی دارد اما هنوز هستند دولت‌هایی که تحت تاثیر انگاره‌های سیاسی قدیمی یا در راستای تامین منافع مراکز قدرت داخلی، معتقدند که اعلام دستاوردهای علمی و فنی، بدون توجه به هزینه و نفع آنها، وسیله تبلیغی مناسبی در داخل و خارج است. این رویکرد یادآور رقابت نظامی و فضایی اتحاد شوروی با غرب در دوران جنگ سرد است که هزینه سنگین آن احتمالا به سقوط اقتصادی و سیاسی بلوک شرق کمک کرد.
فریدا آفاری * نقدی برکتاب “سرمایه”ی توماس پیکتی پیکتی از یک سو ریشه در مکتب نوکلاسیک دارد که از سالهای ۱۸۷۰ به بعد تئوری کار بنیادی ارزش آدام اسمیت، دیوید ریکاردو و کارل مارکس را به زیر سوال برده، ارزش را مبتنی بر ترجیحات مصرف کننده می‌داند و می‌پندارد که مزدها پاداش کارگرانند و سود پاداش سرمایه. از سویی دیگر او ادعای مکتب نوکلاسیک مبنی بر سازوکار بازار به عنوان راه خروج از بحران‌های اقتصادی را به زیر سوال می‌برد و از اصلاحات کینزی برای افزایش مالیات بر سرمایه و ایجاد شغل توسط دولت‌ها حمایت میکند. اما تحلیل پیکتی علیرغم نام آن شباهت‌های کمی با سرمایه مارکس دارد و پیکتی نیز خود تاکید کرده که از مارکس تاثیر نپذیرفته و کتاب سرمایه را نخوانده است.
ابوالحسن بنی صدربرنامه عمل منشور اقتصاد تولید محور منشور ذیل در نوروز ۱۳۹۱ نگاشته شد و در نشریه انقلاب اسلامی در هجرت شماره ۷۹۹ درج گردیده است. بخش دوم، پاسخها به ۱۰ پرسش، از جمله ۵۰ تدبیر، را در بر می‌گیرد برای تغییر چهار بعد سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی جامعه به قصد باز و تحول پذیر شدن نظامی اجتماعی و حقوقمند زیستن انسان . این بخش تیر ۱۳۹۳ انتشاریافته‌است.
| 
