Laos

ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ
Gweriniaeth Ddemocrataidd y Bobl Lao

Baner Arfbais
Arwyddair: Heddwch, Annibyniaeth, Democratiaeth, Undod a Ffyniant
Anthem: Pheng Xat Lao
Prifddinas	Vientiane
Dinas fwyaf	Vientiane
Iaith / Ieithoedd swyddogol	Lao
Llywodraeth	Gweriniaeth Sosialaidd
- Arlywydd	Choummaly Sayasone
- Prif Weinidog	Thongsing Thammavong
Annibyniaeth - Dyddiad	oddiwrth Ffrainc 19 Gorffennaf 1949
Arwynebedd  - Cyfanswm  - Dŵr (%)	236,800 km² (83ain) 2
Poblogaeth  - Amcangyfrif 2005  - Cyfrifiad 1995  - Dwysedd	5,924,000 (103ydd) 4,574,848 25/km² (177ain)
CMC (PGP)  - Cyfanswm  - Y pen	Amcangyfrif 2005 $12.547 biliwn (129ain) $2,124 (138ain)
Indecs Datblygiad Dynol (2005)	0.545 (133ain) – canolig
Arian cyfred	Kip (LAK)
Cylchfa amser  - Haf	(UTC+7) (UTC+7)
Côd ISO y wlad	.la
Côd ffôn	+856

Gwladwriaeth gomiwnyddol weriniaethol sosialaidd yw Laos, neu Weriniaeth Ddemocrataidd y Bobl Lao. Y prifddinas yw Vientiane.

Gwlad nad yw'n ffinio â'r un môr ydyw er ei bod yn ffinio â Myanmar (Byrma) a Gweriniaeth Pobl Tsieina i'r gogledd-orllewin, Fietnam i'r dwyrain, Cambodia i'r de a Gwlad Thai i'r gorllewin.

Hanes

Prif erthygl: Hanes Laos

Tardda hanes y wlad yn ôl i Deyrnas Lang Xang neu Dir y Miliwn o Eliffantod, a fodolodd o'r 14eg ganrif i'r 18fed ganrif. Wedi cyfnod yn perthyn i Wlad Thai ac wedyn i Ffrainc, enillodd ei annibyniaeth ym 1954. Daethpwyd â rhyfel cartref hir i ben pan ddaeth yr arweinwyr comiwnyddol, y Pathet Lao, i rym ym 1975 a chyhoeddi Gweriniaeth y Bobl.

Economi

Mae masnach a menter breifat wedi cynnydu ers canol y 1980au, ond mae datblygu'n cael ei gwneud yn anodd gan y dirwedd fynyddig a choedwigol. Mae hyd at 80% o'r sawl sy'n gweithio yn y wlad yn gweithio yn y sector amaethyddiaeth gynhaliol sy'n cyfrif am 57% o'r GDP; ceir newyn ar raddfa eang oherwydd methiannau niferus comiwnyddiaeth a'r economi yno. Y kip yw'r arian cyfredol.

Iaith a diwylliant

Mae nifer o grwpiau ethnig gwahanol yn y wlad a dim ond 60% sy'n perthyn i'r grŵp ethnig mwyaf sef y Lao. Lao yw'r iaith swyddogol ond ceir nifer o ieithoedd llai yn ogystal. Mae rhan fwyaf y boblogaeth yn Fwdhiaid.

Rhanbarthau gweinyddol

Rhennir Laos yn 16 talaith (Kang), 1 ardal ddinesig (Kumpang nakon), ac un Ardal Arbennig (ketpisade):

1. Attapu
2. Bokeo
3. Bolikhamxai
4. Champasak
5. Houaphan
6. Khammouan
7. Loung Namtha
8. Louangphabang
9. Oudomxai
10. Phongsali
11. Salavan
12. Savannakhet
13. Vientiane, Ardal Ddinesig
14. Vientiane
15. Xaignabouli
16. Xaisomboun, Ardal Arbennig
17. Xekong
18. Xiangkhoang

Is-rennir Laos yn bellach yn muang yn ogystal.

Dolenni allanol

• Laoconnection.com - gwybodaeth ddiwyllianol o bob math ar Lao
• Gweithgareddau'r Cenhedloedd Unedig yn Lao
• UNDP - gwefan swyddogol Lao
• Cynulliad Cenedlaethol Lao
• Gweinyddiaeth Masnach Lao
• Canolfan Ystadegau Cenedlaethol Lao
• CIA - The World Factbook: Laos
• Vientiane Times: swyddogol
• KPL Daily News - Asiantaeth Newyddion Lao
• Cymuned Ffrangeg Laos