2016

2016. urtea

Urteak:	2013  • 2014  • 2015 • 2016 • 2017 • 2018 • 2019
Hamarkadak:	1990(e)koa • 2000(e)koa • 2010(e)koa • 2020(e)koa • 2030(e)koa
Mendeak:	XX.a • XXI.a • XXII.a

2016 beste egutegi batzuetan

Gregoriotar egutegia	2016 MMXVI
Ab urbe condita	2769
Armeniar egutegia	1465 ԹՎ ՌՆԿԵ
Bahá'í egutegia	172 – 173
Bengaliar egutegia	1423
Berber egutegia	2966
Egutegi budista	2560
Myanmarko egutegia	1378
Bizantziar egutegia	7524 – 7525
Koptoen egutegia	1732 – 1733
Etiopiar egutegia	2008 – 2009
Hebrear egutegia	5776 – 5777
Egutegi hinduak
- Bikram Samwat	2072 – 2073
- Shaka Samvat	1938 – 1939
- Kali Yuga	5117 – 5118
Holozeniar egutegia	12016
Iraniar egutegia	1394 – 1395
Islamiar egutegia	1437 – 1438
Japoniar egutegia	Heisei 28 (平成28年)
Korear egutegia	4349
Thailandiar eguzki egutegia	2559
Unix denbora	1451606400 – 1483228799

Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!

---

2016a ostiralez hasitako bisurtea da.

---

Gertaerak

Euskal Herria

• Urtarrilaren 9a - Sarek deituta Bilbo eta Baiona hirietan euskal preso politikoen eskubideen eta haien sakabanaketa politika amaitzearen aldeko manifestazioak burutu ziren.
• Martxoaren 1a -
  • Arnaldo Otegi euskal preso politikoa Logroñoko espetxean 6 urte eta erdi preso egon ondoren aske gelditu zen.
  • Nafarroako Parlamentuan gehiengoa zuten Geroa Bai, EH Bildu, Ahal Dugu eta Nafarroako Ezker Batua alderdien aldeko bozkekin Nafarroako Foru Erkidegoan Ikurrina udaletxe eta eraikin ofizialetan jartzea debekatzen duen Nafarroako Ikurren Legearen aldaketa eskaeraren proposamena onartu zen.
• Martxoaren 27a - Aberri Eguna: EAJak Bilbon, EH Bilduk Iruñean eta Ahal Duguk Donostian ospatu zuten.
• Apirilaren 14a - Oroimen Historikoaren Legeari jarraiki Iruñeko Bigarren Zabalgunean ordurarte Rodeznoko Kondearen plaza zena, Askatasunaren plaza gisa berrizendatua izan zen.
• Apirilaren 19a - Burlatan torturaren aurkako horma-irudi bat margotzeagatik goardia zibilak 8 lagun atxilotu zituen.
• Apirilaren 30a - Eurovision Abesti Lehiaketak jaialdian Ikurrina eta estaturik gabeko herrialdeen banderak erakustea debekatua zegoela iragarri zuen.
• Maiatzaren 3a - Udaberrian zehar Ipar Euskal Herrian Euskal Lurralde Elkargoa eratzeko burutzen ari ziren herriz-herriko bozketetan gutxienez beharrezkoa ziren 79 udalerrien eta biztanleriaren erdia ordezkatzen duten udalerrien baiezkoa lortu ziren, ondorioz 2017ko urtarriletik aitzina Baionan egoitza izan eta Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoa barne hartzen zituen berezko egitura instituzional izango zuela iragarri zen.
• Maiatzaren 5a - Iruñerrian ETBren itzaltzea salatzeko UPNren egoitza aurrean jendetza elkarretaratu zen.
• Ekainaren 5a - 2016ko Euskal Herriko Estatuari buruzko galdeketak: Gure Esku Dago herri mugimenduaren erabakitzeko eskubidea aldarrikatzeko ekimenaren barruan Gipuzkoa, Bizkai eta Nafarroa Garaiko hainbat udalerrietan galdeketak egin ziren.
• Abuztuaren 11 - 1936ko Tolosako euskarazko eta euskal kulturari buruzko liburuen erreketaren 80. urteurrena oroitzeko ekitaldiak burutu ziren.
• Abuztuaren 25a - Nafarroako Tafalla eta Puiu udalerrien arteko sutean 4.000 hektarea inguru erre ziren.
• Irailaren 2a - Iruñeko Udalak Oroimen Historikoaren Legea betez Erorien monumentuko kriptatik Emilio Mola, Jose Sanjurjo eta beste sei militar kolpisten gorpuak ateratzeko prozesuari ekin zion. Usetxi herrian aldiz, Aranzadi Zientzia Elkarteko kideek 1938ko Ezkabako espetxeko ihes egindako 3 gizonen gorpuzkiak desobideratu zituzten.
• Azaroaren 2a - Nafarroako Gobernuak Nafarroako Foru Erkidegokorako sarbideen kartel guztiak bi eletan, euskaraz nahiz gaztelaniaz, jartzea onartu zuen.
• Azaroaren 26a -
  • Altsasun milaka lagunek herriaz zabaltzen ari zen irudia salatu eta espetxeratuak zeuden zazpi gazteak libre gera zitezela eskatzeko manifestazio isila burutu zuten.
  • Gernikako Batzarretxean Iñigo Urkullu jeltzaleak Eusko Jaurlaritzako Lehendakari kargua zinpetu zuen.

Mundua

• Urtarrilaren 10a - Carles Puigdemont (Junts pel Sí) Kataluniako Generalitateko presidentea izendatua izan zen, CIUko bere alderdikide eta ordurarteko presidentea zen Artur Mas politikariaren ordez.
• Martxoaren 2a - Indiako ozeanoan 7,8 graduko lurrikara gertatu zen. Indonesiak eta Australiak tsunami alerta piztu arren, bi ordu geroago kendu zituzten.
• Martxoaren 21a - Kuba eta AEBen arteko harreman berrezartzearen prozesua: AEBtako Barack Obama presidenteak Kubarako hiru egunetako bisitaldia burutu eta Raúl Castro presidentearekin bildu zen.
• Martxoaren 22a - Bruselako atentatuak: Estatu Islamikoaren atentatuak Bruselako aireportuan eta Bruselako metroan bi lehekertek 35 hildako eta 340 zauritu eragin zituen.
• Martxoaren 28a - Dublin hirian 1916ko Irlandako Pazko Matxinadaren 100. Urteurrena ospatu zen.
• Apirilaren 3a - Panamako paperak: Estatu politikari, kirolari, negoziogizon, enpresaburu, erakunde eta elkarte pribatuek zerga-ordainketak sahiesten zituztela egiaztatzen zuten agiri multzoa argitaratu zen.
• Apirilaren 16a - Ekuadorko lurrikararen hondamendiak gutxienez 587 hildako, 155 desagertu eta 8.340 zauritu eragin zituen.
• Maiatzaren 1a - Fort McMurrayko baso-suteak Kanadako Alberta probintzian 88.000 lagun lekualdarazi eta 1.600 eraikinetik gora kiskaldu zituen.
• Maiatzaren 7a - Erresuma Batuko udal hauteskundeetan Alderdi Laboristako Sadiq Khan politikaria Londresko alkate berria aukeratua izateaz gain, Europako hiriburu handi bateko lehenbiziko alkate musulmana bilakatu zen.
• Maiatzaren 8a - Ipar Irlandako hauteskundeetan, DUP alderdi unionista garaile izan zen, 38 eserlekurekin (202.567 bozka); bigarrena, Sinn Féin, 28 eserlekurekin (166.785 bozka); hirugarrena, UUP, 16 eserlekurekin (87.302 bozka); eta laugarrena, SDLP, 12 eserlekurekin (83.364 bozka).
• Ekainaren 12a - Orlandoko Pulse diskotekako sarraskian 50 lagun hil (erasotzailea barne) eta 53 zauritu ziren.
• Ekainaren 23a - Erresuma Batua eta Gibraltar Europar Batasunean egoteari buruzko galdeketan Brexitak —ezetzak— irabazi zuen.
• Ekainaren 26a - Espainiako Hauteskunde Orokorrak ospatu ziren.
• Ekainaren 28a - Istanbulgo Atatürk nazioarteko aireportuan jazotako atentatuan gutxienez 36 hildako eta 120 zauritu egon ziren.
• Uztailaren 14a - Frantziako Niza hirian atentatua: Kamiolari batek gutxienez 84 lagun hil eta ehunka zauritu zituen.
• Uztailaren 15a - Turkiako estatu-kolpe saikera Recep Tayyip Erdoğan presidentea boterik kentzeko asmoz.
• Uztailaren 22a -
  • Afganistango Kabul hiriburuan milaka afganiar Gobernuaren proiektu elektriko baten aurkako manifestazio batean parte hartzen ari zirela ISISek bere gain hartu eta burutu zuen atentatuan gutxienez 80 lagun hil ziren.
  • Municheko atentatua: Erasotzaile bakar batek tiroz 9 pertsona hil eta 27 zauritu zituen.
• Abuztuaren 24a - Italian lurrikara indartsu baten ondorioz gutxienez 38 hildako egon ziren.
• Abuztuaren 28a - Azadiya Welat, kurdueraz idatzitako egunkari nagusia, debekatu egin zuten.
• Azaroaren 8a - 2016ko Ameriketako Estatu Batuetako hauteskundeak: Alderdi Errepublikarraren hautagaia zen Donald Trump garaile.

Arte eta kultura

Euskal Herria

• Urtarrilaren 20a - Donostia 2016ko Europako Kultur Hiriburuaren inaugurazio ekitaldia ospatu zen.
• Martxoaren 6a - Iruñean Saide Karlos III zinemak bere ateak behin betiko itxi zituen.
• Martxoaren 28a - Euskal Herriko Idazleen Biltzarra Lapurdiko Sara udalerrian ospatu zen.
• Apirilaren 30a - Almadiaren Eguna Erronkaribarko Burgi udalerrian ospatu zen.
• Uztailaren 9a - Euskal Wikilarien Kultura Elkartearen aurkezpena eta Bake-Itunak editatoia Donostiako Alde Zaharreko Zuloaga plazan eta San Telmo museoan ospatu zen.
• Uztailaren 15a - Nafarroako Gobernua eta Eusko Jaurlaritzak Iruñerrian ETB1 ikusteko eta Tafallaldea, Lizarraldea, Zangozaldea eta Tuteraldean ETB1, ETB2 eta ETB3 ikusteko akordioa sinatu zuten.
• Abuztuaren 29a - Larunbeko Doneztebe monasterioaren aztarnak topatu ziren, larunbetarren eta Aranzadi Zientzia Elkarteko kideen sei urteko auzolanean burututako indusketa lanei esker.
• Urriaren 13a - Lekeitioko Armintxeko haitzuloan Madeleine aldiko Goi Palolitoko eta duela 14.000 urteko grabatuak topatu zituzten.
• Urriaren 15a - Dolores Redondo euskal herritar idazleak 65. Planeta Saria irabazi zuen.
• Urriaren 16a - Vianan Nafarroa Oinez jaia ospatu zen (Viana eta Lodosak antolatua).
• Azaroaren 12a - Bosgarren Xilaba Bertsulari Xapelketa: Sustrai Colinak bere bigarren txapela jantzi zuen.

Mundua

• Otsailaren 29a - 88. Oscar Sariak: Film onena (Spotlinght), Zuzendari onena (Alejandro González Iñárritu - The Revenant), Gizonezko aktore onena (Leonardo DiCaprio - The Revenant), Emakumezko aktore onena (Brie Larson - Room), Gizonezko bigarren aktore onena (Mark Rylance – Bridge of Spies) eta Emakumezko bigarren aktore onena (Alicia Vikander - The Danish Girl).

Zientzia eta teknologia

• Urtarrilaren 15a - Wikipediaren lehen bertsioak, Ingelesezko Wikipediak, bere sorreraren 15. urteurrena ospatu zuen.
• Martxoaren 9a - Eguzki eklipse osoa Ozeano Barean.
• Uztailaren 5a - Juno espazio zunda Jupiterren orbitara iritsi zen 20 hilabetez planeta erraldoiaren misterioak ikertu eta argitzeko helbururarekin.
• Urriaren 21a - Schiaparelli EDM moduluak Marten lurrartzeko maniobra gaizki burutu, zoruaren aurka talka egin eta puskatu zen.

Kirolak

Olinpiar Jokoak

• 2016ko Udako Olinpiar Jokoak (Rio de Janeiro, Brasil; abuztuaren 5a - abuztuaren 21a).
  • Hego Amerikan ospatutako lehen olinpiar jokoak izan ziren.
  • 36 Euskal herritarrek hartu zuten parte 13 kiroletan, ia denak (Vincent Inigo baionarra eta Lauriane Lissar baigorriarra izan ezik) Espainiako selekzioarekin.
    • Abuztuaren 11 - Maialen Chourrautek ur-lasterretako kayak (k1) modalitateko finalean urrezko domina irabazi zuen. Chourrautena izan zen inoiz euskal emakume batek bakarka lortu zuen lehen urrezko domina.
• 2016ko Udako Paralinpiar Jokoak (Rio de Janeiro, Brasil; irailaren 7a - irailaren 18a)
  • 8 Euskal herritarrek hartu zuten parte 6 kiroletan, denak Espainiako selekzioarekin.

Euskal Herria

• Otsailaren 26a - Alex Txikon lemoaztar alpinistak Nanga Parbat mendiaren neguko lehenbiziko igoera burutzea lortu zuen.
• Apirilaren 9a - 2016ko Euskal Herriko Itzulia: Alberto Contador espainiar txirrindulariak irabazi zuen.
• Apirilaren 17a - 2016ko Eskubaloiko Emakumezko Kopa: Bera Bera garaile finalean Zuazori 33-17 irabazita.
• Maiatzaren 29a -
  • 2016ko Esku Huskako Buruz Buruko Pilota Txapelketa Nagusiaren finala: Irribarria aramarrak Urrutikoetxea zaratamoztarrari 22-13 irabazi zion.
  • Alavés Euskal Herriko futbol taldeak Mendizorrotza estadioan Numanciari 2-0 irabazita Lehen Mailarako igoera lortu zuen.
• Ekainaren 5a -
  • Athletic Club Euskal Herriko futbol taldeak 2015-2016ko Emakumezkoen Futbol Superliga irabazi zuen.
  • Aviron Bayonnais Euskal Herriko errugbi taldeak Top14ra igotzea lortu zuen.
• Ekainaren 18a - Osasuna futbol taldeak igoera lortu eta Espainiako lehen mailara itzuli zen.
• Uztailaren 23a - Ion Izagirre ormaiztegiar txirrindulariak 2016ko Frantziako Tourreko Alpeetako azken etapa irabazi zuen.
• Irailaren 11 - Kontxako CXXI. Bandera: Gizonezkoetan Urdaibai (Bermeo) garaile eta emakumezkoetan San Juan (Pasai Donibane).
• Urriaren 16a - Euskal derbia: San Mamesen Athletic Clubak Errealari 3-2 irabazi zion.

Mundua

• Otsailaren 7a - 50. Super Bow ekitaldia: Levi's Stadium estadioan jokatutako partiduan Denver Broncos amerikar futbol taldeak Carolina Panthers taldeari 24-10 irabazi zion.
• Otsailaren 14a - 2016ko NBAko All-Star Asteburua: Birrintze Lehiaketa Zach LaVine (Minnesota Timberwolves) saskibaloi jokalariak irabazi zuen, Hirukoen Lehiaketa Klay Thompsonek (Golden State Warriors) eta Trebezia Lehiaketa Karl-Anthony Townsek (Minnesota Timberwolves). All-Star partiduan berriz Mendebaldeak Ekialdeari 196-173 irabazi zion.
• Martxoaren 19a - 2016ko Sei Nazioen Txapelketa: Ingalaterrak txapelketa irabazi eta Slam Nagusia bereganatu zuen.
• Martxoaren 27a - Oxford-Cambridge estropada: Cambridge garaile 18 minutu eta 41 segunduko denboraz.
• Apirilaren 10a - Paris-Roubaix: Matthew Hayman australiar txirrindulariak irabazi zuen.
• Maiatzaren 2a - Leicester City FC talde apala 2015-2016ko Ingalaterrako Futboleko Lehen Mailako Ligako txapelduna bilakatu zen.
• Uztailaren 10a - 2016ko Europako Futbol Txapelketa: Portugalgo futbol selekzio nazionalak finalean Frantziako futbol selekzio nazionalari luzapenean 1-0 irabazi eta txapeldun bilakatu zen.
• Azaroaren 2a - Munduko Beisbol Sailak: Chicago Cubs taldea garaile.

Heriotzak

Urtarrila

• Urtarrilaren 2a - Michel Delpech, frantziar kantautorea (j. 1946).
• Urtarrilaren 2a - Nimr Baqr al-Nimr, al-Awamiyahko (Arabia Saudi) klerigo xiita, bertako monarkiaren oposatzaile ezaguna (j. 1959).
• Urtarrilaren 4a - Michel Galabru, frantziar aktorea (j. 1922).
• Urtarrilaren 5a - Maria Lorenza Barrenetxe, euskal jatorrizko argentinarra, argentinako Lehen Dama (j. 1926).
• Urtarrilaren 5a - Pierre Boulez, frantziar musikagile eta orkestra-zuzendaria (j. 1925).
• Urtarrilaren 7a - André Courrèges, euskaldun moda sortzailea, minigona modan jarri zuelako ospetsua (j. 1923).
• Urtarrilaren 7a - Felix Zubiaga Atxa, bizkaitar futbolaria (j. 1945).
• Urtarrilaren 10a - David Bowie, ingeles abeslaria eta musikaria (j. 1947).
• Urtarrilaren 11 - Rafael Usón, espainiar kimikaria (j. 1926).
• Urtarrilaren 13a - Ignacio Salas, bizkaitar kazetaria (j. 1945).
• Urtarrilaren 14a - Aitor Bugallo, euskal txirrindularia (j. 1973).
• Urtarrilaren 14a - Alan Rickman, britainiar aktore eta zinema zuzendaria (j. 1946).
• Urtarrilaren 16a - Sotero Lizarazu, euskal txirrindularia (j. 1919).
• Urtarrilaren 18a - Michel Tournier, frantziar idazlea (j. 1924).
• Urtarrilaren 19a - Ettore Scola, italiar gidoilaria eta zinegilea (j. 1931).
• Urtarrilaren 20a - Edmonde Charles-Roux, frantziar idazlea (j. 1920).
• Urtarrilaren 23a - Sofia Gandarias, euskal margolaria (j. 1957).
• Urtarrilaren 29a - Jacques Rivette, frantziar zinemagilea eta kritikaria (j. 1928).

Otsaila

• Otsailaren 4a - Dave Mirra, estatubatuar muturreko kirolaria, BMX eta rallycross kiroletan aritua (j. 1974).
• Otsailaren 4a - Edgar Mitchell, estatubatuar astronauta eta militarra (j. 1930).
• Otsailaren 5a - Kontxu Odriozola, euskal eta azpeitiar aktorea (j. 1945).
• Otsailaren 14a - Muriel Casals, kataluniar ekonomialari, unibertsitate irakasle eta politikaria (j. 1945).
• Otsailaren 16a - Boutros Boutros-Ghali, Nazio Batuen Erakundeko idazkari nagusia (j. 1922).
• Otsailaren 19a - Umberto Eco, italiar idazlea, hizkuntzalaria eta filosofoa (j. 1932).
• Otsailaren 19a - Harper Lee, estatubatuar idazlea (j. 1926).
• Otsailaren 20a - Nando Josu, euskal herritar futbolari eta entrenatzailea (j. 1939).
• Otsailaren 24a - Rafael Iriondo, Bilboko Athletic Klubeko eta Real Sociedadeko entrenatzaile eta jokalaria (j. 1918).
• Otsailaren 25a - Iñigo Salbidea, Salbidea, esku huskako gipuzkoar pilotaria (j. 1952).
• Otsailaren 28a - George Kennedy, estatubatuar aktorea (j. 1925).

Martxoa

• Martxoaren 3a - Berta Cáceres, Lenka herri indigenako liderra, ekintzaile ekologista eta giza eskubideen defendatzailea (j. 1971/1972/1973).
• Martxoaren 5a - Ray Tomlinson, estatubatuar programatzailea, ARPANET sarean lehen posta elektroniko sistema inplementatu zuena (j. 1941).
• Martxoaren 6a - Nancy Reagan, Estatu Batuetako Lehen Dama (j. 1921).
• Martxoaren 8a - George Martin, britainiar musikagilea eta ekoizlea, Bosgarren Beatlea (j. 1926).
• Martxoaren 12a - Lloyd Shapley, estatubatuar ekonomialaria, 2012ko Ekonomiako Nobel saria (j. 1923).
• Martxoaren 13a - Hilary Putnam, estatubatuar filosofoa (j. 1926).
• Martxoaren 14a - Peter Maxwell Davies, abangoardiako ingeles musikagilea (j. 1934).
• Martxoaren 17a - Pablo González de Langarika, bilbotar poeta eta editorea (j. 1947).
• Martxoaren 18a - Guido Westerwelle, alemaniar politikaria (j. 1961).
• Martxoaren 19a - Jose Luis Artetxe, Athleticeko futbolaria (j. 1930).
• Martxoaren 19a - Nicolás Estéfano, Bara, Athleticeko futbolaria (j. 1947).
• Martxoaren 24a - Johan Cruyff, herbeherear futbolaria eta entrenatzailea, historiako futbolari onenetakotzat joa (j. 1947).
• Martxoaren 24a - Garry Shandling, estatubatuar aktore eta umorista (j. 1949).
• Martxoaren 27a - Alain Decaux, frantziar historialaria eta idazlea (j. 1925).
• Martxoaren 29a - Tomás Tueros, euskal sindikalista eta politikaria (j. 1932).
• Martxoaren 31 - Hans-Dietrich Genscher, alemaniar politikaria (j. 1927).
• Martxoaren 31 - Zaha Hadid, irakiar jatorriko britainiar arkitekto dekonstruktibista (j. 1950).
• Martxoaren 31 - Imre Kertész, hungariar idazlea, 2002ko Literaturako Nobel Saria (j. 1929).

Apirila

• Apirilaren 2a - Gato Barbieri, argentinar jazz saxofoi-jotzaile eta musikagilea (j. 1932).
• Apirilaren 4a - Chus Lampreave, espainiar aktorea (j. 1930).
• Apirilaren 6a - Merle Haggard, estatubatuar country abeslari eta gitarrista (j. 1937).
• Apirilaren 6a - Javier Olaeta, bizkaitar dantzaria eta abeslaria (j. 1923).
• Apirilaren 7a - Marcel Dubé, Quebecdar antzerkigilea, Kanadako antzerkigile onenetako eta oparoenetako bat (j. 1930).
• Apirilaren 11 - Antxon Mendizabal, EHUko irakasle eta militantea (j. 1946).
• Apirilaren 12a - Arnold Wesker, ingeles antzerkigilea (j. 1932).
• Apirilaren 14a - José Javier López Jacoiste, nafar legelari eta notarioa (j. 1921).
• Apirilaren 14a - Facundo Zabaleta, gipuzkoar txirrindularia (j. 1934).
• Apirilaren 19a - Patricio Aylwin, Txileko presidentea (j. 1918).
• Apirilaren 19a - Walter Kohn, estatubatuar fisikaria eta matematikaria, 1998ko Kimikako Nobel Saria (j. 1923).
• Apirilaren 21a - Prince, estatubatuar abeslari, konposatzaile eta musikaria (j. 1958).
• Apirilaren 23a - Miguel Picazo, espainiar zinema zuzendaria (j. 1927).
• Apirilaren 30a - Harold Kroto, ingeles kimikaria, 1996ko Kimikako Nobel saria (j. 1939).

Maiatza

• Maiatzaren 3a - Ángel de Andrés López, espainiar aktorea (j. 1951).
• Maiatzaren 8a - Jon Oria, nafar historialaria (j. 1931).
• Maiatzaren 10a - Thomas Luckmann, batez ere Alemanian aritutako esloveniar soziologoa (j. 1927).
• Maiatzaren 10a - François Morellet, frantziar margolaria (j. 1926).
• Maiatzaren 12a - Fernando Múgica Goñi, nafar kazetaria (j. 1946).
• Maiatzaren 20a - Miguel de la Quadra-Salcedo, euskalherritar abenturazalea, kirolaria eta erreportajegilea (j. 1932).
• Maiatzaren 21a - Josep Miró Nicolau, Mallorcako ikertzailea, Donostiako Informatika Fakultateko lehen dekanoa (j. 1930).
• Maiatzaren 26a - Arturo Pomar, espainiar xake jokalaria (j. 1931).

Ekaina

• Ekainaren 3a - Muhammad Ali (Cassius Clay), estatubatuar boxealaria eta beltzen eskubideen aldeko ekintzailea (j. 1942).
• Ekainaren 5a - Jerome Bruner, estatubatuar psikologoa (j. 1915).
• Ekainaren 6a - Viktor Kortxnoi, sobietar-suitzar xake jokalaria (j. 1931).
• Ekainaren 6a - Peter Shaffer, ingeles-literatura eta musika-kritikaria eta antzerkigilea (j. 1926).
• Ekainaren 11a - Rudi Altig, alemaniar txirrindularia, Alemanian inoiz izan den onenetakotzat joa (j. 1937).
• Ekainaren 16a - Jo Cox, Britainia Handiko Alderdi Laboristako politikaria, eraila (j. 1974).
• Ekainaren 19a - Nicolás García Uriburu, argentinar pintorea eta arkitektoa (j. 1937).
• Ekainaren 22a - Iñaki Bergara, Pio, azpeitiar aktorea (j. 1935).
• Ekainaren 25a - Maurice G. Dantec, frantziar idazle eta musikaria (j. 1959).
• Ekainaren 25a - Jose Javier Uranga, Oilarra, nafar kazetaria (j. 1925).
• Ekainaren 27a - Bud Spencer, italiar aktorea (j. 1929).
• Ekainaren 27a - Alvin Toffler, estatubatuar soziologoa eta idazlea (j. 1928).
• Ekainaren 29a - Kiichirō Furukawa, japoniar astronomoa (j. 1933).

Uztaila

• Uztailaren 1a - Yves Bonnefoy, frantziar poeta (j. 1923).
• Uztailaren 2a - Michael Cimino, estatubatuar zinema zuzendaria (j. 1939).
• Uztailaren 2a - Michel Rocard, Frantziako lehen ministroa (j. 1930).
• Uztailaren 2a - Elie Wiesel, estatubatuar idazlea, 1986ko Bakearen Nobel Saria (j. 1928).
• Uztailaren 4a - Abbas Kiarostami, irandar zinema-zuzendari eta gidoigilea (j. 1940).
• Uztailaren 5a - Javier Arozena, gipuzkoar margolaria (j. 1935).
• Uztailaren 11 - Emma Cohen, kataluniar zinema, antzerki eta telebistako aktore, idazle eta zinema zuzendaria (j. 1946).
• Uztailaren 13a - Bernardo Provenzano, Siziliako mafiako (Cosa Nostra) kidea, ustezko Siziliako mafia osoko burua (j. 1933).
• Uztailaren 17a - Jose Ramon Rekalde, gipuzkoar politikaria, legelaria, saiogilea, abokatua eta irakaslea (j. 1930).
• Uztailaren 19a - Carlos Gorostiza, argentinar antzerkigilea, XX. mendearen erdialdeko Argentinako antzerki-joera berriaren sortzailea (j. 1920).
• Uztailaren 19a - Carmen Hernández, espainiar katekista eta kimikaria, Bide Neokatekumenalaren sortzailea (j. 1930).
• Uztailaren 19a - Garry Marshall, estatubatuar zinema-zuzendaria, aktorea, idazlea eta produktorea (j. 1934).
• Uztailaren 20a - Dominique Arnaud, frantziar txirrindularia (j. 1955).
• Uztailaren 22a - Ursula Franklin, kanadar fisikaria (j. 1921).
• Uztailaren 24a - Luis Daniel Izpizua, euskal idazlea eta irakaslea (j. 1948).
• Uztailaren 29a - Doris Benegas, euskal herritar abokatua eta ezkerreko militantea (j. 1951).
• Uztailaren 31 - Gwynn ap Gwilym, galestar poeta, idazle eta argitaratzailea (j. 1955).
• Uztailaren 31 - Chiyonofuji Mitsugu, japoniar sumolari handia (j. 1955).

Abuztua

• Abuztuaren 7a - Gustavo Bueno, espainiar filosofo, irakasle eta idazlea, materialismo filosofikoaren mugimenduaren sortzailea (j. 1924).
• Abuztuaren 8a - Tomas Murua, gipuzkoar eskultorea (j. 1928).
• Abuztuaren 9a - Miguel Jose Asurmendi, euskal apezpikua, Gasteizko elizbarrutiko apezpikua izandakoa (j. 1940).
• Abuztuaren 10a - Juan Zelaia, gipuzkoar enpresaburua eta euskaltzalea (j. 1920).
• Abuztuaren 13a - Françoise Mallet-Joris, belgikar-frantziar idazlea (j. 1930).
• Abuztuaren 14a - Hermann Kant, alemaniar idazlea (j. 1926).
• Abuztuaren 15a - Dalian Atkinson, Txipiroia, Real Sociedaden aritutako ingeles futbolaria (j. 1968).
• Abuztuaren 16a - João Havelange, brasildar kirolari eta kirol-buruzagia, FIFAko presidentea (j. 1916).
• Abuztuaren 17a - Victor Mora, kataluniar idazle, itzultzaile eta komiki-gidoilaria (j. 1931).
• Abuztuaren 19a - Donald Henderson, estatubatuar epidemiologoa (j. 1928).
• Abuztuaren 19a - Nina Romaxkova, disko jaurtiketan espezializatutako sobietar atleta (j. 1929).
• Abuztuaren 23a - Reinhard Selten, alemaniar ekonomista eta matematikaria, 1994ko Ekonomiako Nobel Saria (j. 1930).
• Abuztuaren 24a - Michel Butor, frantziar idazlea, Nouveau Roman taldeko egilerik ezagunenetarikoa (j. 1926).
• Abuztuaren 24a - Walter Scheel, Alemaniako Errepublika Federaleko presidentea (j. 1919).
• Abuztuaren 24a - Roger Yonchien Tsien, txinatar jatorriko estatubatuar biokimikaria, 2008ko Kimikako Nobel Saria (j. 1911).
• Abuztuaren 25a - James Cronin, estatubatuar fisikaria, 1980ko Fisikako Nobel Saria (j. 1931).
• Abuztuaren 29a - Gene Wilder, estatubatuar aktore, zuzendari eta gidoilaria (j. 1933).
• Abuztuaren 30a - Julen Madina, Hezkuntza Fisikoko gipuzkoar irakaslea, Iruñeko entzierroetan lasterkari izateagatik ezaguna (j. 1955).

Iraila

• Irailaren 2a - Islom Karimov, Uzbekistango lehendabizko presidentea (j. 1938).
• Irailaren 3a - Jean-Christophe Yoccoz, frantziar matematikaria (j. 1957).
• Irailaren 7a - Xabier Madina, euskal abeslari eta musikaria (j. 1945).
• Irailaren 16a - Edward Albee, estatubatuar antzerkigilea (j. 1928).
• Irailaren 16a - Carlo Azeglio Ciampi, Italiako 10. Presidentea (j. 1920).
• Irailaren 20a - Curtis Hanson, estatubatuar film zuzendaria (j. 1945).
• Irailaren 24a - Bill Mollison, australiar ikertzaile, zientzialari, irakasle eta naturzalea, permakulturaren bultzatzaile nagusietariko bat (j. 1928).
• Irailaren 28a - Shimon Peres, Israelgo lehen ministroa eta 1994ko Bakearen Nobel Saria (j. 1923).
• Irailaren 28a - Imanol Urbieta, zarauztar musikari eta idazlea (j. 1934).

Urria

• Urriaren 2a - Neville Marriner, britainiar orkestra zuzendari eta biolinista (j. 1924).
• Urriaren 5a - Georges Balandier, frantziar antropologo eta soziologoa (j. 1920).
• Urriaren 5a - Michal Kováč, Eslovakiar Errepublikako lehendabiziko presidentea (j. 1930).
• Urriaren 6a - Maddi Pelot, euskal idazlea (j. 1947).
• Urriaren 9a - Andrzej Wajda, poloniar zinemagilea (j. 1926).
• Urriaren 13a - Bhumibol Adulyadej, Thailandiako erregea (j. 1927).
• Urriaren 13a - Dario Fo, italiar idazlea eta antzerkigilea, 1997ko Literaturako Nobel Saria (j. 1926).
• Urriaren 16a - Kigeli V, azken Ruandako erregea (j. 1936).
• Urriaren 19a - Luis Maria Etxeberria, euskal herritar futbolaria (j. 1940).
• Urriaren 20a - Fernando Larrukert, gipuzkoar zinema zuzendari, editore eta gidoigilea (j. 1934).
• Urriaren 23a - Khalifa bin Hamad Al Thani, Qatargo emirra (1972-1995) (j. 1932).
• Urriaren 26a - Vidal de Nicolás, bizkaitar poeta (j. 1922).
• Urriaren 29a - Josetxu Pedrosa, bizkaitar txirrindulari paralinpikoa (j. 1969).

Azaroa

• Azaroaren 4a - Diana Balmori, Asturiasen jaiotako argentinar hiri diseinatzailea (j. 1932).
• Azaroaren 7a - Leonard Cohen, kanadar kantari, musikagile, olerkari eta idazlea (j. 1934).
• Azaroaren 10a - Francisco Nieva, espainiar idazlea (j. 1924).
• Azaroaren 11 - Ilse Aichinger, austriar idazlea (j. 1921).
• Azaroaren 11 - Robert Vaughn, estatubatuar aktorea (j. 1932).
• Azaroaren 13a - Leon Russell, estatubatuar musikari, pianojole, gitarrajole eta kantautorea (j. 1942).
• Azaroaren 15a - Sixto Durán Ballén, Ekuadorko presidentea (j. 1921).
• Azaroaren 15a - Fernando Redón, iruindar arkitektoa (j. 1929).
• Azaroaren 18a - Denton Cooley, estatubatuar medikua, bihotz artifizial oso bat gizaki baten gorputzean jartzea lortu zuen lehen kirurgialaria (j. 1920).
• Azaroaren 23a - Rita Barberá, Valentziako alkatea (j. 1948).
• Azaroaren 25a - Fidel Castro, Kubako iraultzako buruzagia eta Kubako agintari gorena (j. 1926).
• Azaroaren 25a - David Hamilton, ingeles argazkilaria, emakumeen biluzi artistikoen erretratuegatik ezaguna (j. 1933).
• Azaroaren 26a - Hans Peter Kolvenbach, Herbehereetako apaiza, Jesusen Konpainiaren 29. Nagusia (1983-2008) (j. 1929)
• Azaroaren 29a - Luis Alberto Monge, Costa Ricako presidentea (j. 1925).

Abendua

• Abenduaren 6a - Peter Vaughan, ingeles aktorea (j. 1923).
• Abenduaren 8a - John Glenn, estatubatuar politikari eta astronauta (j. 1921).
• Abenduaren 11 - Thressa Stadtman, estatubatuar biokimikaria (j. 1920).
• Abenduaren 13a - Thomas Schelling, estatubatuar ekonomialari eta unibertsitate irakaslea, 2005eko Ekonomiako Nobel Saria (j. 1921).
• Abenduaren 13a - Alan Thicke, kanadar aktore, ekoizle, gidoigile eta kantautorea (j. 1947).
• Abenduaren 16a - Faina Melnyk, sobietar disko-jaurtitzailea (j. 1945).
• Abenduaren 18a - Sata Isobe, japoniar boleibol jolakaria (j. 1944).
• Abenduaren 18a - Léo Marjane, frantziar abeslaria (j. 1912).
• Abenduaren 18a - Zsa Zsa Gabor, hungariar-estatubatuar aktorea (j. 1917).
• Abenduaren 19a - Andrei Karlov, errusiar diplomatiko eta enbaxadorea, eraila (h. 1954).
• Abenduaren 19a - Fidel Uriarte, euskal herritar futbolaria (j. 1945).
• Abenduaren 20a - Michèle Morgan, frantziar aktorea (j. 1920).

Nobel saridunak:

• Fisika: John M. Kosterlitz, Duncan Haldane eta David J. Thouless.
• Kimika: Ben Feringa, Jean Pierre Sauvage eta Fraser Stoddart.
• Literatura: Bob Dylan
• Medikuntza: Yoshinori Ohsumi.
• Ekonomia: Oliver Hart eta Bengt Holmström.
• Bakea: Juan Manuel Santos.

---

Agintariak

Munduko agintariak 2016. urtean

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: 2016