Xurxo II de Gran Bretaña

Xurxo II en 1727, ano da proclamación como rei. Cadro de Thomas Hudson.

Xurxo II de Gran Bretaña e Hannover (en alemán Georg Augustus von Hannover), nado no Schloss Herrenhausen, en Hannover, o 10 de novembro de 1683 e falecido no castelo de Kensington o 25 de outubro de 1760, foi rei de Gran Bretaña e de Irlanda, duque de Brünswick-Luneburgo (en Hannover) e Príncipe elector do Sacro Imperio Romano Xermánico desde o 11 de xuño de 1727 ata a súa morte. Foi o segundo soberano da Casa de Hannover e o último monarca británico que dirixiu persoalmente as súas tropas nunha batalla (en Dettingen en 1743). Así mesmo, foi o último soberano inglés en nacer fóra de Gran Bretaña.

Xurxo II foi famoso polos seus múltiples conflitos co seu pai e posteriormente co seu fillo (algo moi común entre os soberanos da casa de Hannover). As súas relacións coa súa muller foron moito mellores, a pesar das numerosas amantes que tivo. Xurxo II exerceu pouco control sobre a política durante o principio do seu reinado, o goberno estaba dirixido polo primeiro (non-oficial) "Primeiro Ministro" Sir Robert Walpole.

Primeiros anos de vida

Xurxo Augusto foi o primoxénito e único home dos 2 fillos do duque Xurxo Luís de Brünswick-Luneburgo (futuro rei Xurxo I de Gran Bretaña) e de Sofía Dorotea de Brünswick-Luneburgo. A acusación de adulterio feita á súa nai —que nunca puido ser comprobada, a diferenza da do seu pai—, provocou o divorcio dos seus proxenitores en 1694. Sofía foi encarcerada no castelo de Ahlden e nunca volveu ver aos seus fillos. Este feito traería serias repercusións nas relacións entre pai e fillo, pois Xurxo nunca perdoou ao seu pai habelo separado da súa nai.

Cando Xurxo Luís obtivo o ducado de Brünswick-Luneburgo e o título de elector de Hannover en 1698, o novo príncipe Xurxo converteuse no presunto herdeiro do seu pai.

Matrimonio e fillos

O 22 de agosto de 1705, no Schloss Herrenhausen, Xurxo casou con Carolina de Brandeburgo-Ansbach. Deste matrimonio naceron 9 fillos:

• Federico Luís (Schloss Herrenhausen, Hannover, 20 de xaneiro de 1707 - Leicester House, 20 de marzo de 1751), nomeado príncipe de Gales e duque de Cornualles e pai de Xurxo III.

• Ana (Schloss Herrenhausen, Hannover; 2 de novembro de 1709 - A Haia, 12 de xaneiro de 1759), nomeada princesa real o 30 de agosto de 1727; casada con Guillerme IV, príncipe de Orange-Nassau e Estatúder dos Países Baixos.

• Amelia Sofía Leonor (Schloss Herrenhausen, Hannover, 10 de xuño de 1711 - Cavendish Square, Soho, Londres, 31 de outubro de 1786).

• Carolina Isabel (Schloss Herrenhausen, Hannover, 10 de xuño de 1713 - palacio de St. James, 28 de decembro de 1757).

• Un fillo (n. e m. en Londres en novembro de 1716).

• Xurxo Guillerme (palacio de St. James, 2 de novembro de 1717 - palacio de Kensington, 6 de febreiro de 1718).

• Guillerme Augusto (Leicester House, 15 de abril de 1721 - Londres, 31 de outubro de 1765), nomeado duque de Cumberland e conde de Kennigton (1726).

• María (Leicester House, 22 de febreiro de 1723 - Hanau (Hessen, Alemaña), 14 de xaneiro de 1772), casada con Federico II, landgrave de Hesse-Kassel.

• Luísa (Leicester House, 7 de decembro de 1724 - Christiansborg, 19 de decembro de 1751), casada con Federico V, rei de Dinamarca e de Noruega.

Foi pai dun fillo ilexítimo con: Amelia Sofía de Wendt (1710 - Hannover, 20 de outubro de 1765), nomeada condesa de Yarmouth: Johann Luis (Hannover, 22 de abril de 1736 - Hannover, 10 de outubro de 1811), nomeado conde de Wallmoden-Gimborn, sendo coñecido con este título; casado primeiro con Charlotte de Wangenheim e logo con Louise Christiane de Lichtenstein.

Lei de Instauración

Media coroa de Xurxo II, 1746. A inscrición reza GEORGIUS II DEI GRATIA (Xurxo II pola graza de Deus).

En 1701, a Lei de Instauración, ou Acta de Establecemento, estipulou que a coroa británica pasaría á avoa de Xurxo Augusto, a electora Sofía de Hannover, se o entón monarca reinante, Guillerme III, e a súa cuñada, a princesa Ana, morresen sen descendencia. Baixo os termos desta Lei, Xurxo Augusto foi naturalizado inglés en 1705. Ana, que ascendera ao trono inglés en 1702, admitiuno na Orde da Xarreteira en 1706. Ademais, nomeouno duque de Cambridge, e máis tarde ese mesmo ano, conde de Milford Haven, vizconde de Northallerton e barón de Tewkesbury.

A raíña Ana morreu o 1 de agosto de 1714, pouco despois do falecemento da electora Sofía (8 de xuño de 1714). Polo tanto, o fillo de Sofía, Xurxo Luís, herdou o trono e foi coroado como rei Xurxo I. O fillo de Xurxo I, o príncipe Xurxo Augusto, convértese automaticamente en duque de Cornualles, duque de Rothesay e conde de Carrick. O seu pai nomeouno príncipe de Gales e conde de Chester o 27 de setembro de 1714.

O príncipe de Gales seguía tendo unha relación extremadamente difícil co seu pai. Cando a princesa de Gales deu a luz ao seu sexto fillo, o príncipe Xurxo Guillerme, en 1717, sobreveu un terrible preito familiar; o príncipe de Gales insistiu que o duque de Newcastle (a quen o rei detestaba) fose o padriño no bautizo do seu fillo, mentres que o rei elixira como padriño ao seu irmán, o duque de York e de Albany. Cando o príncipe insultou en público ao seu pai, puxérono baixo custodia temporalmente. Logo, o rei expulsou ao seu fillo do palacio de St. James, a residencia real, e excluíno de tódalas cerimonias públicas.

O príncipe de Gales utilizou todo os seus medios para alentar a oposición á política de Xurxo I. A súa residencia en Londres, Leicester House, converteuse nun lugar de reunión para os opositores do seu pai, incluíndo a Robert Walpole e Carlos Townshend, 2º vizconde de Townshend. En 1720, Walpole animou a Xurxo I e ao seu fillo a que se reconciliasen. Nese mesmo ano, Walpole volve aos seus cargos políticos, dos cales fora excluído desde 1717.

En 1721, o desastre económico da Compañía dos Mares do Sur permitiu que Robert Walpole subise ao pináculo do poder. Walpole e os Whigs eran dominantes na política, porque Xurxo temía que os Tories non apoiasen a sucesión disposta na Lei de Instauración. O poder dos Whigs era tan grande que os Tories non obterían de novo o poder ata pasados 50 anos. Sir Robert Walpole controlou o goberno británico pero, ao haberse posto de lado do rei, perdeu o favor do príncipe de Gales.

O reinado

Retrato de Xurxo II, pot Thomas Worlidge

Xurxo II accedeu ao trono á morte do seu pai, o 11 de xuño de 1727, pero os conflitos familiares continuaron, agora entre el e o seu fillo Federico Luís, príncipe de Gales. Ao parecer, o rei, planearía enviar ao seu fillo a un exilio nas colonias británicas, pero, finalmente, desistiu desta idea. Xurxo foi coroado na abadía de Westminster o 4 de outubro. Encargaron o compositor Handel escribir catro himnos novos para a coroación; un deles, Zadok o Sacerdote, cantouse en cada coroación desde entón.

Esperábase que Xurxo, en canto chegase ao trono, despediría a Sir Robert Walpole, que o traizoou ao formar parte do goberno do seu pai. Así mesmo, críase con toda certeza que Walpole sería substituido por Spencer Compton; Xurxo solicitou a Compton —non a Walpole— escribir o seu primeiro discurso como soberano. Compton, con todo, solicitou a Walpole axuda para devandita tarefa, permitindo con iso que a esposa de Xurxo, a raíña Carolina —unha ardente partidaria de Robert Walpole—, declarase que Compton era un incompetente. Xurxo cambiou de parecer e, de acordo coa idea da súa esposa, conservou a Robert Walpole como Primeiro Ministro. Walpole gañou lentamente o favor real, asegurando unha xenerosa Lista Civil de 800.000 libras para o monarca.

Tamén persuadiu a moitos políticos Tories de aceptar a sucesión estipulada na Lei de Instauración como válida. Agradecido, Xurxo II axudou a Robert Walpole a obter unha forte maioría parlamentaria creando varios pares (que sentarían na Cámara dos Lores) entre os Whigs.

Mentres viviu a raíña Carolina, a posición de Robert Walpole foi segura. Era o amo da política interna, e exerceu un certo control sobre a política estranxeira de Xurxo II. Mentres que Xurxo estaba impaciente por unha guerra en Europa, Walpole era máis cauteloso. Así, en 1729, animou a Xurxo II que asinase un tratado de paz con España.

Problemas familiares

Federico, príncipe de Gales, por Jacopo Amigoni, 1735.

A relación de Xurxo co príncipe de Gales empeorou durante a década de 1730. Cando Federico Luís casou con Augusta de Saxonia-Gotha, estala a guerra aberta; Xurxo II destérrao, coa súa familia, da corte real en 1737. Logo de perder ao seu fillo, Xurxo tamén perdeu á súa esposa, que morreu o 20 de novembro de 1737. Cando ela lle pediu que volvese casar, el díxolle «Non, j'aurai des maitresses!» («¡Non, terei amantes!»). En 1734 fundou a Universidade Georg Augustus de Gotinga.

En contra do consello de Walpole, Xurxo II embárcase nunha nova guerra con España en 1739 (a Guerra da orella de Jenkins) que acabaría coa humillante derrota do almirante Edward Vernon, no sitio de Cartaxena de Indias en 1741. Europa estaba en guerra desde a morte do emperador Carlos VI en 1740. Disputábase o dereito da súa filla, María Teresa, a sucedelo nos seus dominios austríacos. A guerra de Xurxo II con España converteuse rapidamente en parte da Guerra de Sucesión Austríaca.

A Robert Walpole foille imposible evitar un importante conflito europeo. El tamén tivo que facer fronte á oposición de varios políticos, encabezados por John Carteret, 2º barón Carteret (logo 2º conde Granville). Acusado de manipular as eleccións parlamentarias, Walpole retirouse en 1742 logo de vinte anos no seu cargo. O substituíu Spencer Compton, primeiro conde de Wilmington, que fora elixido por Xurxo II, tras a súa coroación, para o cargo de Primeiro Ministro, e que non puido obter entón devandito posto debido ás manobras da raíña Carolina. Lord Wilmington, con todo, era só unha figura decorativa; o poder estaba en realidade nas mans de Lord Carteret. Cando Wilmington morreu en 1743, Henry Pelham tomou o seu lugar.

A facción favorable á guerra, liderada por Lord Carteret, temía que se María Teresa non chegaba ao trono austríaco, o poder de Francia en Europa aumentaría notablemente. Xurxo II accedeu a enviar tropas a Europa, aparentemente para axudar a María Teresa, pero en realidade para evitar que as tropas inimigas marchasen sobre Hannover. O exército británico non loitara nunha guerra europea importante desde facía case vinte anos, durante os cales o goberno descoidara gravemente o seu mantemento. Con todo, Xurxo II enviou as súas tropas a Europa entusiasmado. El acompañounos persoalmente, conducíndoos na batalla de Dettingen en 1743, sendo o último monarca británico en mandar ás súas tropas en batalla. O exército estaba ao mando directo do seu fillo predilecto, o príncipe Guillerme Augusto, duque de Cumberland. A guerra non foi ben recibida polo pobo británico, que pensaba que Xurxo II e Lord Carteret prexudicaban os intereses británicos en favor dos Hannover.

Namentres, os opositores franceses de Xurxo II organizaron unha nova rebelión xacobita durante a Guerra de Sucesión Austríaca. O fillo de Jacobe II, Xacobe Francisco Estuardo (o "Vello Pretendente") levara a cabo dúas rebelións anteriores; a rebelión de 1715 ("os Quince"), logo da cal fuxiu a Francia, e a rebelión de 1719 ("os Dezanove") que foi tan débil que chegou a ser absurda. O fillo do Vello Pretendente, Carlos Eduardo Estuardo ("xentil Príncipe Carlos"), con todo, dirixiu unha rebelión moito máis importante en favor do seu pai en 1745. Os "Corenta e Cinco", como foi coñecida, estivo a piques de destronar a Xurxo II.

O príncipe Carlos desembarcou en Escocia en xullo de 1745. Moitos escoceses eran leais á súa causa; logra derrotar ás forzas británicas en setembro. Entón tratou de entrar en Inglaterra, onde ata os católicos romanos parecían hostís á invasión. O rei Luís XV de Francia, que prometera enviar 12 mil soldados para axudar á rebelión, nunca os enviou. Un exército británico ao mando do duque de Cumberland, mentres tanto, obrigou aos xacobitas a retroceder a Escocia. O 16 de abril de 1746 Carlos enfrontouse ao duque de Cumberland na batalla de Culloden, a última batalla que se libraría en chan británico. As minguadas tropas xacobitas foron derrotadas polos británicos. O príncipe Carlos escapou a Francia, pero moitos dos seus partidarios escoceses foron capturados e executados. O movemento xacobita foi derrotado definitivamente; non se fixo ningunha outra tentativa seria de restauración da casa de Estuardo.

Mentres isto ocorría en Escocia, continuaba a Guerra de Sucesión Austríaca. Asínase a paz en 1748, recoñecéndose como emperatriz a María Teresa, a cal, máis tarde rompe a alianza con Gran Bretaña, xulgándoa pouco fiable.

Últimos anos

Desde entón e ata a súa morte, Xurxo non tomou ningún interese activo en política ou en guerras. Durante os seus últimos anos estábase pondo en marcha a Revolución Industrial, mentres que a poboación crecía rapidamente. A dominación británica na India aumentou coas vitorias de Robert Clive nas batallas de Arcot e a batalla de Plassey.

Ata 1752, en Gran Bretaña rexía o Calendario Xuliano, pero nese ano adoptou por fin o calendario gregoriano. O cambio de calendario requiriu a omisión de 11 días; o 2 de setembro foi seguido polo 14 de setembro. Ademais, o 1 de xaneiro converteuse no principio oficial do Ano Novo, en lugar do 25 de marzo. O 1 de xaneiro úsase oficialmente desde entón como principio do Ano Novo, pero o 25 de marzo aínda se conservou durante bastante tempo no uso normal. Tamén, para asegurar a consistencia ao gardar os rexistros financeiros, e para previr que os pagos anuais non fallasen baixo o pretexto do cambio do Calendario, o Ano Fiscal non foi cambiado, co resultado de que, desde entón, no Reino Unido o ano fiscal comeza cada 6 de abril.

O Primeiro Ministro de Xurxo, Henry Pelham, morreu en 1754, sendo sucedido polo seu irmán, Thomas Pelham-Holles, primeiro duque de Newcastle, e logo por William Cavendish, 4º duque de Devonshire, en 1756. Outro ministro notable foi William Pitt (Pitt "o Vello"). Pitt foi designado Secretario de Estado durante a administración do duque de Devonshire, pero se gañou a aversión do rei cando, anos antes, opúxose á participación británica na Guerra de Sucesión Austríaca. A hostilidade fíxose evidente na crítica de Xurxo aos discursos de Pitt a principios de 1757. En abril do mesmo ano, Xurxo II despediu a Pitt, pero o repuxo no seu cargo máis tarde. Ao mesmo tempo, o duque de Newcastle volveu ocupar o cargo de Primeiro Ministro.

Como Secretario de Estado para o Departamento do Sur, William Pitt o Vello dirixiu a política durante a Guerra dos Sete Anos (que se pode ver como unha continuación da Guerra de Sucesión Austríaca). A emperatriz María Teresa fixo unha alianza cos seus anteriores inimigos, Rusia e Francia, e volveuse inimiga de Gran Bretaña e de Hannover. Xurxo II temeu que esta nova alianza invadise Hannover; por iso, aliouse con Prusia. Gran Bretaña, Hannover e Prusia víronse fronte a moitos poderes europeos, incluíndo Austria, Rusia, Francia, Suecia e Saxonia. A guerra trasladouse de Europa a Norteamérica (onde o conflito foi coñecido como a Guerra Franco-India) e á India (onde foi chamada a Segunda Guerra Carnática).

Xurxo II morreu no palacio de Kensington, o 25 de outubro de 1760, aos 76 anos de idade —vítima dunha disección aórtica mentres usaba o seu retrete—, sendo sepultado na abadía de Westminster.

Legado

• A Guerra dos Sete Anos seguiu logo da morte de Xurxo II. Esta concluíu durante o principio do reinado de Xurxo III, e conduciu a importantes ganancias territoriais para os británicos en Norteamérica e Asia. Con todo, este custoso conflito mutilou as finanzas reais. Os intentos británicos de cobrar impostos aos americanos conducirían á Revolución americana. A Gran Bretaña, con todo, foille moito mellor na India. O imperio colonial británico (cando os dereitos Compañía Británica das Indias Orientais foran transferidos para a coroa británica) asegurouse uns anos logo da morte de Xurxo II.

• Serviu como noveno Chanceler do Trinity College (Dublín) entre 1715 e 1718.

• En 1734 fundou a Universidade Georg Augustus de Gotinga.

• O desinterese de Xurxo II polo goberno británico contribuíra á decadencia do poder real. O seu sucesor, Xurxo III, procurou mudar a tendencia, pero non o conseguiu; así, o poder dos ministros quedou ben asentado.

• A canción patriótica God Save the King (Deus Salve ao Rei) naceu durante o reinado de Xurxo II. Pénsase que a primeira interpretación pública da canción —ás veces citada como unha adaptación dunha peza do compositor francés Jean-Baptiste Lully— ocorrido durante a rebelión dos "Corenta e Cinco". En referencia á rebelión xacobita, engadiuse un cuarto verso (que inclúe "Rebellious Scots to crush"), aínda que se canta raramente na actualidade. "Deus Salve ao Rei" (ou "Deus Salve á Raíña") é actualmente o himno nacional non oficial do Reino Unido, un dos dous himnos nacionais de Nova Zelandia (xunto con "Deus Defenda Nova Zelandia"), e o himno real de Australia e Canadá.

Predecesor: Xurxo I

Rei de Gran Bretaña e Escocia e elector de Hannover 1727 - 1760

Sucesor: Xurxo III