Mitoloxía
A mitoloxía é o conxunto de lendas e mitos que pertencen á tradición dun pobo, dunha civilización ou dunha relixión, e que explican a súa natureza, a súa historia e os seus costumes.[1]
Como unha colección de historias, a mitoloxía é unha parte vital de calquera cultura. Existen varias orixes dos mitos, como a personificación da natureza, a personificación e explicación de fenómenos ou a esaxeración de feitos históricos. Malia que o termo é complexo polo seu significado implícito, o proceso de creación dunha mitoloxía non se adscribe só a prácticas primitivas, senón que abrangue tamén historias contemporáneas, lendas urbanas e os mitos ficticios creados por novelas e banda deseñada de fantasía. A mitoloxía dunha cultura colectiva axuda a xerar identidade e pertenza de grupo, compartir experiencias relixiosas, modelos de comportamento e aprender leccións de moral.
O esutodo dos mitos data da antigüidade. As clasificacións dos mitos gregos de Evémero, o Fedro de Platón, e Sallustius foron desenvolvidas polos neoplatonistas e revividos polos mitógrafos do Renacemento. A mitoloxía comparada do século XIX reinterpretou o mito como unha contraparte primitiva e errada da ciencia (E. B. Tylor), a "disease of language" (Max Müller), ou unha malinterpretación do rito máxico (James Frazer).
Algunhas teorías actuais rexeitaron o conflito entre o valor do mito e do pensamento racional, vendo os mitos, mais que inexactos feitos históticos, como expresións para un entendemento xeral das verdades psicolóxicas, culturais e sociais.
Índice
Etimoloxía[editar | editar a fonte]
o termo grego mythologia está composto de dúas palabras:
- mythos (μῦθος), que en grego clásico significa aproximadamente ‘o discurso’, ‘palabras con actos’ (Esquilo: «ἔργῳ κοὐκέτι μύθῳ», ‘da palabra ó acto’)[2] e, por extensión, un ‘acto de fala ritualizado’, como o dun xefe nunha asemblea, ou o dun poeta ou sacerdote[3] ou un relato (Esquilo: «Ἀκούσει μῦθον ἐν βραχεῖ λόγῳ», ‘a historia completa que escoitarás nun breve lapso de tempo’).[4]
- logos (λόγος), que en grego clásico significa: a expresión (oral ou escrita) dos pensamentos e tamén a habilidade dunha persoa para expresar os seus pensamentos (logos interior).[5]
Significado e características do mito[editar | editar a fonte]
- Artigo principal: Mito.
O termo mitoloxía pode facer referencia á ciencia do estudo dos mitos,[6] ou a un conxunto de mitos. O termo "mito" acotío se emprega coloquialmente para facer referencia a unha historia falsa,[7][8] mais o uso académico do termo xeral non emite ningún xuízo sobre a súa veracidade ou falsidade.[8][9] No estudo do folclore, un mito é unha narración sagrada que explica como funciona o mundo e como a humanidade chegou a ser como é no presente.[9][10][11] Moitos especialistas doutras disciplinas do saber humano empregan o termo «mito» de diferentes xeitos.[11][12][13] Nun senso moi amplo, a verba pode referirse a calquera historia tradicional.[14]
As personaxes principais nos mitos adoitan ser deuses ou heroes sobrenaturais.[15][16][17] Coma as historias sagradas, os mitos adoitan ser aprobados polos gobernantes e os sacerdotes, e estreitamente vinculados coa relixión.[15] Na sociedade na que pervive o mito, é xeralmente considerado como un relato verdadeiro do mundo pasado remoto.[15][16][18][19] De feito, moitas sociedades teñen dúas categorías da narrativa tradicional: as "historias verdadeiras" ou mitos, e as "historias falsas" ou fábulas.[20] Os mitos acostuman ter lugar nunha época máis primitiva, cando o mundo non conseguira aínda a súa forma actual,[15] e serven para explicar como o mundo adoptou a súa forma actual,[9][10][11][21] e como se estabeleceron as institucións e os tabús.[15][21]
As funcións do mito[editar | editar a fonte]
Mircea Eliade argumentou que unha das funcións máis importantes do mito é a de estabelecer modelos de comportamento,[22][23] xa que os mitos tamén poden proporcionar unha experiencia relixiosa. Cando se contan ou recrean mitos, os membros das sociedades tradicionais despréndense do presente e volven á idade mítica; deste xeito achéganse ás divindades.[18][23][24]
Larui Honk afirma que, nalgúns casos, nunha sociedade recréase un mito nun intento de reproducir as condicións da época primitiva. Por exemplo, recréase a curación realizada por un deus no comezo dos tempos co obexctivo de curar a algúen no presente.[25] Desta forma, Roland Barthes afirma que a cultura moderna explora a experiencia relixiosa. Xa que non é unha tarefa da ciencia ter que definir a moralidade humana, unha experiencia relixiosa é un intento de conectar coa percepción dun pasado moral, que está en contraste co presente tecnolóxico.[26]
Joseph Campbell define nos mitos catro funcións básicas: a función mística, que experimentou a sorpresa do universo; a función cosmolóxica, que explica a forma do universo; a función sociolóxica, que representa o apoio e a validación dunha determinada orde social; e, para rematar, a función pedagóxica, de como vivir unha vida humana en calquera circunstancia.[27]
Notas[editar | editar a fonte]
- ↑ Oxford English Dictionary, 3rd ed. "myth, n. Oxford University Press (Oxford), 2003.
- ↑ Esquilo, Prometeo encadenado, 1080
- ↑ "Volumen: Hellas, Artículo: Greek Mythology". Encyclopaedic Dictionary The Helios. 1952.
- ↑ Esquilo, Los persas, 713
- ↑ "logos". Encyclopaedic Dictionary The Helios. 1952.
- ↑ Grup Enciclopèdia Catalana (ed.). "mite (ciéncia)". L'Enciclopèdia.cat. Barcelona.
- ↑ Armstrong, p. 7
- ↑ 8,0 8,1 Eliade, Myth and Reality, p. 1
- ↑ 9,0 9,1 9,2 Dundes, Introduction, p. 1
- ↑ 10,0 10,1 Dundes, "Binary", p. 45
- ↑ 11,0 11,1 11,2 Dundes, "Madness", p. 147
- ↑ Doty, p. 11-12
- ↑ Segal, p. 5
- ↑ Kirk, "Defining", p. 57; Kirk, Myth, p. 74; Simpson, p. 3
- ↑ 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 Bascom, p. 9
- ↑ 16,0 16,1 "myths", A Dictionary of English Folklore
- ↑ O'Flaherty, p.19: "I think it can be well argued as a matter of principle that, just as 'biography is about chaps', so mythology is about gods."
- ↑ 18,0 18,1 Eliade, Myths, Dreams and Mysteries, p. 23
- ↑ Pettazzoni, p. 102
- ↑ Eliade, Myth and Reality, p. 10-11; Pettazzoni, p. 99-101
- ↑ 21,0 21,1 Eliade, Myth and Reality, p. 6
- ↑ Eliade, Myth and Reality, p. 8
- ↑ 23,0 23,1 Honko, p. 51
- ↑ Eliade, Myth and Reality, p. 19
- ↑ Honko, p. 49
- ↑ Roland Barthes, Mythologies
- ↑ Campbell, p. 22-23
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
Bibliografía[editar | editar a fonte]
- Armstrong, Karen (2006). A Short History of Myth. Canadá: Knopf.
- Bulfinch, Thomas (2004). Bulfinch's Mythology. Whitefish: Kessinger.
- Campbell, Joseph (1988). The Power of Myth. Nova York: Doubleday.
-
- The Hero with a Thousand Faces (1949). Pantheon Books. Princeton University Press 1968: ISBN 0-691-01784-0; Bollingen 2004 commemorative hardcover: ISBN 0-691-11924-4; New World Library, 3ª edición, 2008: ISBN 978-1-57731-593-3
- Doty, William (2004). Myth: A Handbook. Greenwood: Westport.
Outros artigos[editar | editar a fonte]
Ligazóns externas[editar | editar a fonte]
- Leonard, Scott. "The History of Mythology: Part I", Youngstown State University.
- Myths and Myth-Makers Old Tales and Superstitions Interpreted by comparative mythology by John Fiske.
- Porphyry on the Homer's Cave of the Nymphs, tr. Thomas Taylor
|
