Nhị thập bát tú

Mục từ "Nhị thập bát tú" dẫn đến bài này. Xin đọc về các nghĩa khác tại bài Nhị thập bát tú (định hướng).

Nhị thập bát tú (二十八宿) là cách gọi của 28 chòm sao (宿 "Tú") nằm trên bầu trời theo cách chia trong thiên văn học Trung Quốc cổ đại.

Nhị thập bát tú được cho là có nguồn gốc từ việc quan sát sự di chuyển của mặt trăng trên bầu trời. Mặt trăng đi một vòng quỹ đạo mất hơn 27 ngày, ứng với mỗi ngày là một vị trí trên thiên cầu, và từ đó người phương Đông ta tạo ra hệ thống 28 hoặc đôi khi là 27 hay 36 chòm sao trên bầu trời (Xem thêm: Lunar mansion). Trong thiên văn học Ấn Độ cũng có hệ thống 28 chòm sao tương tự gọi là Nakshatra. Một hệ thống khác cũng dựa trên đường mặt trăng di chuyển là 36 Decan của Ai Cập cổ đại.

Người ta chia vòng Hoàng Đạo thành bốn phần, quy ước như bốn hướng Đông, Tây, Nam, Bắc trên mặt đất và gán cho chúng hình ảnh của bốn con vật huyền thoại, hay Tứ Tượng (四象), chúng là: Thanh Long (rồng xanh, ở phương Đông), Bạch Hổ (hổ trắng, ở phương Tây), Chu Tước (sẻ đỏ, ở phương Nam) và Huyền Vũ (rùa đen, ứng với phương Bắc). Mỗi phương có bảy chòm sao. Tên chòm sao cũng là tên của chủ tinh (các sao chính), ngoài ra các sao khác trong mỗi chòm cũng có tên riêng.

	"Chòm sao" / Tú (宿)
Phương	Tượng tinh	Chủ tinh	Vật chủ	Quan hệ với chòm sao của châu Âu^[1]
Đông phương Thanh Long (东方青龙) (Rồng xanh ở phương Đông)	Giác Mộc Giao (角木蛟)	Giác	Giao	Spica
	Cang Kim Long (亢金龙)	Cang	Long	Virgo
	Đê Thổ Lạc (氐土貉)	Đê	Lạc	Libra
	Phòng Nhật Thố (房日兔)	Phòng	Thố	Libra
	Tâm Nguyệt Hồ (心月狐)	Tâm	Hồ	Antares
	Vĩ Hỏa Hổ (尾火虎)	Vĩ	Hổ	Scorpius
	Cơ Thủy Báo (箕水豹)	Cơ	Báo	Sagittarius
Bắc phương Huyền Vũ (北方玄武) (Rùa và rắn đen ở phương Bắc)	Đẩu Mộc Giải (斗木獬)	Đẩu	Giải	Sagittarius
	Ngưu Kim Ngưu (牛金牛)	Ngưu	Ngưu	Capricornus
	Nữ Thổ Bức (女土蝠)	Nữ	Bức	Aquarius
	Hư Nhật Thử (虚日鼠)	Hư	Thử	Aquarius
	Nguy Nguyệt Yến (危月燕)	Nguy	Yến	Aquarius/Pegasus
	Thất Hỏa Trư (室火猪)	Thất	Trư	Pegasus
	Bích Thủy Du (壁水貐)	Bích	Du	Algenib
Tây phương Bạch Hổ (西方白虎) (Hổ trắng ở phương Tây)	Khuê Mộc Lang (奎木狼)	Khuê	Lang	Andromeda
	Lâu Kim Cẩu (娄金狗)	Lâu	Cẩu	Aries
	Vị Thổ Trĩ (胃土雉)	Vị	Trĩ	Aries
	Mão Nhật Kê (昴日鸡)	Mão	Kê	Pleiades
	Tất Nguyệt Ô (毕月乌)	Tất	Ô	Taurus
	Chủy Hỏa Hầu (觜火猴)	Chủy	Hầu	Orion
	Sâm Thủy Viên (参水猿)	Sâm	Viên	Orion
Nam phương Chu Tước (南方朱雀) (Chim công đỏ ở phương Nam)	Tỉnh Mộc Hãn (井木犴)	Tỉnh	Hãn	Gemini
	Quỷ Kim Dương (鬼金羊)	Quỷ	Dương	Cancer
	Liễu Thổ Chương (柳土獐)	Liễu	Chương	Hydra
	Tinh Nhật Mã (星日马)	Tinh	Mã	Alphard
	Trương Nguyệt Lộc (张月鹿)	Trương	Lộc	Crater
	Dực Hỏa Xà (翼火蛇)	Dực	Xà	Corvus
	Chẩn Thủy Dẫn (轸水蚓)	Chẩn	Dẫn	Corvus