3. 1.
Iz Wikipedije, slobodne enciklopedije
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3. januar/siječanj (3. 1.) je 3. dan godine po gregorijanskom kalendaru. Do kraja godine ima još 362 dana (363 u prijestupnoj godini).
Sadržaj/Садржај
Događaji[uredi - уреди | uredi izvor]
- 1496. — Leonardo da Vinci iskušava bez uspjeha model letjelice.
- 1521. — Papa Leo X ekskomunicira Martina Luthera.
- 1795. — posle poraza ustanka Tadeuša Košćuška Pruska, Austrija i Rusija sklopile tajni ugovor o trećoj podeli Poljske.
- 1815. — Austrija, Britanija i Francuska stvorile vojni savez protiv Pruske i Rusije.
- 1868. — u Japanu ukinuta institucija šoguna i počela „prosvetiteljska era“ dinastije Meidži. Car Mucuhito uspostavio centralnu carsku vlast, sproveo reforme po evropskom uzoru i otvorio put za brzi razvoj Japana.
- 1924. — engleski egiptolog Hauard Karter u Dolini kraljeva u blizini Luksora u Egiptu našao sarkofag faraona Tutankamona.
- 1961. — SAD prekinule diplomatske odnose s Kubom.
- 1970. — u Brazavilu usvojen ustav kojim je Kongo-Brazavil proglašen Narodnom Republikom Kongo.
- 1977. — Međunarodni monetarni fond odobrio Velikoj Britaniji oko četiri milijarde dolara zajma za podršku britanskoj valuti. To je bio najveći zajam u tridesetgodišnjoj istoriji MMF-a.
- 1980. — predsednik Jugoslavije Josip Broz Tito primljen u Klinički centar u Ljubljani. Pošto operacija na krvnim sudovima nije uspela, 3. februara mu amputirana noga.
- 1990. — panamski general Manuel Antonio Norijega predao se trupama SAD posle 10 dana provedenih u Vatikanskoj ambasadi. Norijega potom deportovan na Floridu, gde mu je suđeno.
- 1990. — u železničkoj nesreći na jugu Pakistana poginulo 307 ljudi, kada je ekspresni voz udario u kompoziciju teretnog voza.
- 1993. — predsednici Rusije i SAD Boris Jeljcin i Džordž Buš potpisali sporazum o smanjenju nuklearnog oružja za dve trećine, START 2.
- 1994. — u Sibiru srušio ruski putnički avion „Tupoljev-154“. Poginulo svih 124 putnika i članova posade.
- 1996. — predstavnici međunarodnih mirovnih snaga u Bosni saopštili da je u toj zemlji, po završetku rata, ostalo četiri do pet miliona mina i da će ćišćenje minskih polja trajati oko 30 godina.
- 1997. — širom Srbije nastavljeni masovni građanski i studentski protesti, uprkos jakim policijskim snagama koje su 26. decembra 1996. počele da sprečavaju protestne šetnje. Protesti počeli u novembru 1996. zbog falsifikovanja rezultata na lokalnim izborima na kojima je pobedila opoziciona koalicija „Zajedno“.
- 2000. — na prvim parlamentarnim izborima u Hrvatskoj posle smrti predsednika Franje Tuđmana ubedljivo pobedila koalicija opozicionih stranaka, a odziv birača bio 80 odsto, najveći od 1990, kada su održani prvi višestranački izbori.
- 2001. — letonski supermaratonac Georg Jermolajev postavio svetski rekord u trčanju na duge staze, pretrčavši 5.000 kilometara za 888 časova i 42 minuta. To je bio prvi svetski rekord u novom milenijumu.
- 2002. — generalni sekretar Ujedinjenih nacija Kofi Anan odobrio osnivanje suda za ratne zločine tokom desetogodišnjeg rata u Sijera Leoneu.
- 2003. — u intervenciji policije na smirivanju uličnih protesta u Karakasu, u Venecueli, između grupe simpatizera i protivnika predsednika Uga Čavesa, poginule najmanje dve osobe, a 78 povređeno.
.
Rođenja[uredi - уреди | uredi izvor]
- 106. pne. - Marko Tulije Ciceron, rimski pisac, filozof, političar i govornik.
- 1829. — Konrad Duden.
- 1850. — Sonja Kowalewska, ruska matematičarka.
- 1887. — August Macke, njemački slikar († 1914.).
- 1892. — J.R.R.Tolkien, pisac i jezikoslovac († 1973.).
- 1897. — Pola Negri, glumica († 1987.).
- 1897. — Marion Davies, glumica († 1961.).
- 1929. — Sergio Leone, talijanski glumac.
- 1933. — Maxie Wander, glumica.
- 1946. — Victoria Principal, američka glumica.
- 1952. — Gianfranco Fini, talijanski političar i ministar vanjskih poslova.
- 1956. — Mel Gibson, američki glumac.
- 1960. — Marla Glen, američka pjevačica bluesa.
- 1964. — Cheryl Miller, američka profesionalna košarkašica i trener.
- 1969. — Michael Schumacher, nemački vozač formule 1.
- 1985. — Marko Tomas, hrvatski profesionalni košarkaš.
- 1986. — Nikola Peković, crnogorski košarkaš.
- 1986. — Nejc Pečnik, slovenski nogometaš.
.
Smrti[uredi - уреди | uredi izvor]
- 1322. — Philip V, kralj Francuske.
- 1784. — Baldassare Galuppi, talijanski skladatelj (* 1706.).
- 1875. — Pjer Atanaz Larus, francuski leksikograf i enciklopedista (r. 1817).
- 1896. — Miho Klaić, hrvatski političar (* 1829.).
- 1923. — Jaroslav Hašek, češki pisac (r. 1883).
- 1931. — Žozef Žak Sezar Žofr, francuski maršal.
- 1933. — Jack Pickford, glumac, Hollywoodski prvi "negativac".
- 1950. — Emil Jannings, glumac.
- 1967. — Jack Ruby, ubojica Lee Harvey Oswalda.
- 1979. — Conrad Hilton, hotelijer.
- 2011. — Fadil Hadžić, hrvatski režiser (* 1922.).
.
Praznici i dani sećanja[uredi - уреди | uredi izvor]
- .
.
Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar
