1994

Milenijum:	2. milenijum
Vjekovi:	19. vijek – 20. vijek – 21. vijek
Decenija:	1960-e  1970-e  1980-e  – 1990-e –  2000-e  2010-e  2020-e
Godine:	1991 1992 1993 – 1994 – 1995 1996 1997

1994 u drugim kalendarima

Gregorijanski	1994 MCMXCIV
Ab urbe condita	2747
Islamski	1414 – 1415
Iranski	1372 – 1373
Hebrejski	5754 – 5755
Bizantski	7502 – 7503
Koptski	1710 – 1711
Hindu kalendari
- Vikram Samvat	2049 – 2050
- Shaka Samvat	1916 – 1917
- Kali Yuga	5095 – 5096
Kineski
- Kontinualno	4630 – 4631
- 60 godina	Yang Drvo Pas (od kineske N. g.)
Holocenski kalendar	11994
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1994 (MCMXCIV) bila je redovna godina koja počinje u subotu po gregorijanskom kalendaru (link pokazuje kalendar).

Po odluci UN ova godina je obeležena kao:

• Međunarodna godina porodice/obitelji
• Međunarodna godina sporta i olimpijskog ideala

Događaji

Januar/Siječanj

• 1. 1. - U SRJ denominacija dinara, skinuto devet nula.
• 1. 1. - Uspostavljeno Sjevernoameričko područje slobodne trgovine (NAFTA) koje čine SAD, Kanada i Meksiko.
• 1. 1. - U meksičkoj državi Chiapas započinje oružana pobuna pod vodstvom Zapatističke vojske nacionalnog oslobođenja (EZLN).
• 2. 1. - Više od 70 ljudi poginulo i najmanje 670 ranjeno, tokom dvodnevnih borbi sukobljenih islamskih frakcija u glavnom gradu Avganistana Kabulu.
• 3. 1. - Ofanziva VRS na Sarajevo, desetine mrtvih u granatiranju narednih dana.
• 3. 1. - Izdate novčanice od 10 dinara (Josif Pančić), 1000 dinara (Petar II Petrović Njegoš) i 5.000 dinara (Dositej Obradović).
• 5. 1. - Izdata novčanica od 100 dinara (Nikola Tesla).
• 6. 1. - Ambasador SAD u UN Madeleine Albright upozorava Hrvatsku da bi mogla biti izložena sankcijama zbog umešanosti u Rat u BiH.
• 6. 1. - Viktor Ivančić, glavni urednik Feral Tribune-a uhapšen zbog neodazivanja na vojnu obavezu.
• 6. 1. - U Detroitu umjetnička klizačica Nancy Kerrigan ozlijeđena u napadu koga je organizirao bivši suprug njene suparnice Tonyje Harding.
• 10. 1. - Izdata novčanica od 50.000 dinara (Karađorđe).
• 11. 1. - Pokrenut NATO-ov program Partnerstvo za mir.
• 11. 1. - Samit NATO-a u Briselu, bosanski Srbi upozoreni na mogućnost vazdušnih udara.
• 12. 1. - Ofanziva ARBiH protiv hrvatskih položaja u dolini Lašve.
• 12. 1. - Izdata novčanica od 500.000 dinara (Jovan Cvijić).
• 13. 1. - Bosanski Srbi i Hrvati produžuju božićno primirje do kraja meseca.
• 14. 1. - Moskovska deklaracija predsednikâ Jeljcina i Klintona: najkasnije do 30. 5. rakete sa nuklearnim oružjem neće ciljati drugu zemlju; predviđeno nuklearno razoružanje Ukrajine.
• 14. 1. - Izdata novčanica od 10.000.000 dinara (Ivo Andrić) sa crvenim pretiskom "1994", poslednja u nizu novčanica sa dizajnom iz 1985. godine.
• 19. 1. - Sporazum Hrvatske i SRJ o normalizaciji odnosa.
• 22. 1. - Masakr na Alipašinom Polju, ubijeno šestoro dece na sankanju.
• 23. 1. - Drugi krug predsedničkih izbora u RSK, proglašena pobeda Milana Martića nad Babićem (Martić imao snažnu podršku iz Beograda).

Novi dinar u SRJ

• 24. 1. - Na inicijativu guvernera NBJ Dragoslava Avramovića pušten u opticaj novi, "super dinar", prema kursu 1 dinar = 1 nemačka marka. Novi dinar se menja prvo za 13.000.000 starih, a od 26. 1. do 30. 6. za 12.000.000. Jedan "Avramov" dinar je, posle hiperinflacije i tri denominacije, ekvivalentan 120.000.000.000.000.000.000.000 "Antinih" dinara iz januara 1990. (tada je bilo 7 dinara za marku).
• 24. 1. - Sir Michael Rose je novi komandant snaga UN u BiH umesto Francois Briquemonta koji je dao ostavku.
• 26. 1. - Francuska zahteva da NATO deblokira Tuzlanski aerodrom i Srebrenicu; istovremeno portparol State Departmenta komentariše francuski zahtev da se izvrši pritisak na bošnjačku stranu u mirovnim pregovorima rekavši da je to "čudan moralni račun".
• 27. 1. - NY Times tvrdi da je Vojska Jugoslavije uključena u bosanski rat.
• 28. 1. - Kod Zenice kidnapovan i ubijen britanski humanitarni radnik i dvojica ranjena.
• 31. 1. - Krenuo Balkanski servis Radija Slobodna Evropa.
• 31. 1. - U Republici Srpskoj proglašena opšta mobilizacija nakon pretnji vazdušnim udarima.
• 31. 1. - Zoran Đinđić na čelu DS umesto Mićunovića.
• 31. 1. - U glavnom gradu Somalije Mogadišu američki marinci u pratnji konvoja, u kojem su bile diplomate SAD, otvorili su vatru na ljude okupljene kod centra za raspodelu hrane i ubili najmanje pet civila, a mnoge ranili.
• ca. 31. 1. - Ruski političar Vladimir Žirinovski u poseti "srpskim zemljama", gde govori o tajnom oružju "eliptonu".

Februar/Veljača

• 3. 2. - Savet bezbednosti UN upozorio Hrvatsku da rizikuje sankcije ako ne povuče "3 do 5.000" vojnika iz BiH.
• 5. 2. - Opsada Sarajeva: Minobacačka granata ubija 68 civila na Merkalama. Srpska strana tvrdi da su napad izveli Muslimani.
• 5. 2. - Budimpeštanski memorandum: Ukrajina se odriče nuklearnog naoružanja za šta joj Rusija, SAD i UK garantuju nezavisnost i teritorijalni integritet.
• 7. 2. - U Beogradu osnovana nezavisna novinska agencija FoNet.
• 9. 2. - NATO postavio ultimatum bosanskim Srbima da do ponoći 20/21. 2. povuku sve teško naoružanje oko Sarajeva.
• 9. 2. - SAD priznale BJR Makedoniju.
• 12 - 27. 2. - Zimske Olimpijske igre u Lilehameru, Norveška
• 14. 2.? - U Nemačkoj uhapšen prvi osumnjičeni za ratne zločine u bivšoj Jugoslaviji (Duško Tadić).
• februar - Kontroverzna Benettonova reklamna kampanja sa slikom odeće vojnika poginulog u Bosni (Marinko Gagro iz Čitluka).
• 16. 2. - Grčka uvodi trgovački embargo Makedoniji (što Evropska komisija kasnije ocenjuje kao kršenje propisa EZ).

J-21 Jastrebovi, kakvi su oboreni u Banjalučkom incidentu

• 17. 2. - Počinje povlačenje srpskog teškog oružja iz okoline Sarajeva, prema dogovoru sa ruskim izaslanikom Vitalijem Čurkinom.
• 18. 2. - Film Reality Bites ulazi u redovno prikazivanje, smatraju ga portretom američke Generacije X.
• 20. 2. - Specijalni izaslanik UN Jasuši Akaši izjavio da nema potrebe za vazdušnim udarima oko Sarajeva.
• 20. 2. - Ruski bataljon stigao u Lukavicu kod Sarajeva.
• 21. 2. - Službenik CIA-e Aldrich Ames uhapšen sa suprugom zbog špijuniranja za SSSR.
• 24. 2. - Bajaga svira u Sloveniji.
• 25. 2. - Primirje između Hrvata i Bošnjaka u BiH, pred početak razgovora u Washingtonu.
• 25. 2. - Baruch Goldstein, pripadnik izraelskog kahanističkog pokreta ubija 29 muslimana u džamiji u Hebronu.
• 28. 2. - Banjalučki incident - sprovodeći zonu zabrane letenja, avioni NATO-a oborili četiri aviona J-21 Jastreb vazduhoplovstva RS koji su gađali fabriku oružja "Bratstvo" u Novom Travniku - prva borbena akcija NATO-a ikad.

Mart/Ožujak

BiH, mart 1994

• 1. 3. - Postignuti Washingtonski sporazumi - federacija bosanskih Hrvata i Bošnjaka, takođe predviđena konfederacija sa Hrvatskom.
• 1. 3. - Južna Afrika predala Walvis Bay Namibiji.
• 4. 3. - Rezolucija SB UN 900 o obnovi komunalnih službi i normalnog života u i oko Sarajeva.
• 6. 3. - Građani Moldove na referendumu odbacuju ujedinjenje s Rumunjskom.
• 8. 3. - Tramvaji voze u Sarajevu prvi put od 1992. (ali 17. 3. ubijen čovek u jednom).
• 12. 3. - Francuske jedinice kod Bihaća zatražile vazdušne udare na srpske položaje, koji su odobreni tek posle tri sata, kada ih je navodno sprečilo loše vreme.
• 12. 3. - Crkva Engleske zaredila prve žene sveštenice.
• 15. 3. - Američke trupe povučene iz Somalije.
• 18. 3. - Zvanično potisani Washingtonski sporazumi - ustanovljena Federacija BiH.
• 18. 3. - Mirko Marjanović premijer nove vlade u Srbiji, vlade "narodnog jedinstva" (SPS, Nova Demokratija, 2 prebega iz DS), "misterija" 4 glasa za Vladu.
• 20. 3. - Srpska strana dozvoljava ulaz humanitarnom konvoju u Maglaj (ranije tokom meseca izložen granatiranju).
• 21. 3. - 66. dodjela Oscara: najbolji film je Schindler's List, ukupno sedam nagrada od 12 nominacija; The Piano i Jurassic Park po tri nagrade od osam odn. tri nominacije.
• 22. 3. - Tuzlanski aerodrom otvoren prvi put od 1992.
• 24. 3. - SB UN odobrava turske mirotvorce u BiH, uprkos protivljenju Srba, Rusije, Grčke.

Silvio Berlusconi

• 25. 3. - Britanski mirotvorci uništili srpski bunker kod Maglaja.
• 26. 3. - Skupština Hrvata u BiH odobrila Washingtonski sporazum i izabrala Krešimira Zubaka za predsjednika BiH tokom prelaznog perioda (Zubak će biti prvi predsjednik Federacije BiH).
• 26. 3. - Osnovano Nezavisno udruženje novinara Srbije (NUNS).
• 27. 3. - Medijski tajkun Silvio Berlusconi na čelu novoosnovane desničarske stranke Forza Italia pobjeđuje na parlamentarnim izborima, osvojivši tako svoj prvi premijerski mandat (premijer 1994-95, 2001-2006. i 2008-2011.).
• 29. 3. - U ruskoj ambasadi u Zagrebu sklopljen sporazum o primirju između RSK i Hrvatske (od 4. 4.).
• 29. 3. - Granatiranje Goražda.
• mart - Oslobođena Vašingtonskim sporazumom, ARBiH napada srpske položaje oko više gradova (Teslić, Donji Vakuf, Kupres, Bugojno, Goražde, Maglaj).
• mart - Afera Depala vas u Sloveniji koja dovodi do smene ministra odbrane Janeza Janše; prethodnog meseca postojala opasnost sukoba vojske i policije.

April/Travanj

Goražde

Genocid u Ruandi

† Kurt Cobain

• 6. 4. - Ruandski predsjednik Juvenal Habariyamana i burundijski predsjednik Cyprien Ntaryamira ubijeni kada je avion kojim su putovali oboren projektilom u blizini Kigalija.
• 7. 4. - Počinje Genocid u Ruandi.
• 8. 4. - Kurt Cobain, pjevač rock-benda Nirvana, pronađen ustrijeljen u svojoj kući u Seattleu, a što je naknadno proglašeno samoubistvom.
• 8. 4. - Pronađena mrtva novinarka Dada Vujasinović; policija njenu smrt prvobitno karakteriše kao samoubistvo.
• 8. 4. - VRS zauzima Gradinu iznad Goražda.
• 10. 4. - Dva američka F-16 dejstvovala po srpskim položajima kod Goražda, na poziv UNPROFOR-a - prva akcija NATO-a po zemaljskim ciljevima u istoriji.
• 13 - 14. 4. - Bosanski Srbi pritvorili 155 pripadnika UNPROFOR-a.
• 15. 4. - Snage VRS "500 metara" od centra Goražda.
• 16. 4. - Britanski Sea Harrier oboren kod Goražda.
• 16. 4. - Glasači u Finskoj se na referendumu odlučuju za članstvo u Evropskoj Uniji.
• 22. 4. - NATO-ov ultimatum VRS, pešadija da se povuče 3 km od centra Goražda do 23. 4., a artiljerija na 10 km (?) do 26. 4..
• 22. 4. - Rezolucija SB UN 913 o situaciji u sigurnom području Goražda, osuda bosanskosrpskih snaga zbog ofanzive na to mesto i zatvaranja Unproforaca.
• 24. 4. - VRS se povlači iz Goražda, u skladu sa ultimatumom NATO-a, pri čemu je uništen vodovod.
• 25. 4. - Rat u BiH: SAD, Ujedinjeno Kraljevstvo, Francuska, Njemačka i Rusija formiraju tzv. Kontakt-grupu s ciljem da izradi mirovni plan.
• 27. 4. - U Južnoj Africi održani prvi slobodni, neposredni, tajni i višerasni izbori na kojima pobjeđuje Afrički nacionalni kongres.
• 27. 4. - Rezolucija SB UN 914: pojačana brojnost UNPROFOR-a.
• 29. 4. - Tzv. Operacija Bøllebank - okršaj nordijskog bataljona UNPROFOR-a i VRS u Kalesiji; okršaj i kod Goražda, između britanskih mirotvoraca i VRS.
• 30. 4. - Tokom kvalifikacija u Imoli poginuo vozač F 1 Roland Ratzenberger.
• 30. 4. - Pjesma Eurovizije u Dablinu: nove učesnice sa istoka, glasanje preko satelita umjesto telefonom; Irska pobjeđuje treći put zaredom, BiH (Alma i Dejan) 15, Hrvatska (Tony Cetinski) 16.
• travanj - Hrvatski nezavisni demokrati se izdvojili iz HDZ-a.
• april - Premijera filma "Tito po drugi put među Srbima".

Maj/Svibanj

† Ayrton Senna

• 1. 5. - U Imoli poginuo Ayrton Senna.
• 3. 5. - Karadžić i Akaši se sporazumeli da u Brčko dođe 16 vojnih posmatrača (grad izložen čestom granatiranju).
• 4. 5. - Počinje s radom Novinska agencija BETA.
• 5. 5. - Potpisan Protokol u Biškeku kojim je privremeno obustavljen Nagorno-karabahski rat između Armenije i Azerbejdžana.
• 6. 5. - Otvoren Eurotunel kojim je po prvi put nakon ledenog doba omogućen kopneni promet između Britanije i ostatka evropskog kontinenta (putnički promet od 14. 11.).

Nelson Mandela

• 10. 5. - Nelson Mandela postaje prvi crni predsjednik Južne Afrike (do 1999).
• 10. 5. - U Illinoisu pogubljen John Wayne Gacy, serijski ubica odgovoran za smrt 33 dječaka i mladića.
• 12. 5. - Senat SAD glasa da se BiH ukine embargo na oružje, što predsednik Klinton odbacuje 25. 5..
• 12. 5. - John Smith, vođa britanske opozicijske Laburističke stranke, iznenada umire, pokrenuvši izbore za vodstvo stranke (nasleđuje ga zamenica Margaret Beckett, do jula).
• 13. 5. - Konferencija inostranih ministara usvaja odnos teritorija 51:49% za FBiH i RS.
• 14. 5. - Finalni sporazum o osnivanju Federacije BiH - bošnjačka i hrvatska strana traže 58% BiH; Ante Roso i Fikret Muslimović na čelu Združenog štaba-stožera ARBiH i HVO.
• 14. 5. - U Beogradu otkriven spomenik Rigi od Fere.

Hrvatska kuna

• 15. 5. - ARBiH potisnula srpske snage kod Tuzle, vode se borbe oko predajnika na Majevici (deo ofanzive sarajevske vlade u centralnoj i istočnoj Bosni).
• 21. 5. - Sud u Palermu optužio bivšeg premijera Đulija Andreotija za veze sa mafijom.
• 24. 5. - Stjepan Mesić smijenjen s mjesta predsjednika Zastupničkog doma Hrvatskog sabora čime završava njegov pokušaj da, zajedno s prethodno smijenjenim predsjednikom Županijskog doma Josipom Manolićem, sruši vladu HDZ-a (novi predsjednik Nedjeljko Mihanović).
• 30. 5. - U Hrvatskoj uvedena kuna (1 kuna za 1000 hrvatskih dinara, prelazni period do kraja godine); naziv valute izaziva proteste.
• 31. 5. - Inauguralna sjednica Parlamenta Federacije BiH: za predsjednika izabran Krešimir Zubak i potpredsjednika Ejup Ganić.
• maj? - Iz SPO-a isključena grupa saveznih poslanika, među kojima i Slobodan Rakitić.

Jun/Juni/Lipanj

Zapadna Bosna 1994

• 2. 6. - Komisija eksperata UN optužuje bosanske Srbe za "genocid" na osnovu etničkog ćišćenja u Prijedoru 1992, takođe sugeriše da je masovno silovanje korišćeno kao oružje.
• 7. 6. - Predsednik Slovenije Milan Kučan u poseti Hrvatskoj, razgovori o italijanskom iredentizmu.
• 8. 6. - Dogovoreno jednomesečno primirje između RS i vlade u Sarajevu (mnogo kršenja).
• 11. 6. - Ofanziva ARBiH na Abdićevu Zapadnu Bosnu (Pećigrad, Todorovo).
• 12. 6. - U Los Angelesu ubijeni Nicole Brown i Ronald Goldman, za što je optužen Nicolin bivši suprug O. J. Simpson (uhapšen pet dana kasnije nakon potere koju je prenosila televizija).
• 17. 6. - 17. 7. - Svjetsko prvenstvo u fudbalu 1994. u SAD - titulu uzima Brazil.
• 24. 6. - Borbe oko Doboja i planine Ozren, ARBiH napreduje.
• 28. 6. - Pripadnici sekte Aum Shinrikyo izvršili u gradu Matsumoto prvi (manje poznati) napad sarinom, 8 mrtvih.
• juni - august - Operacija Tigar 94 - ARBIH uz pomoć lukavstva uspeva da izbaci Fikreta Abdića iz AP Zapadna Bosna.

Jul/Juli/Srpanj

• 2. 7. - U Medellinu ubijen kolumbijski fudbaler Andres Escobar, a kao glavni motiv se spominje njegov autogol na Svjetskom fudbalskom prvenstvu.
• 5. 7. - Predstavljen mirovni plan Kontakt grupe: BiH kao unija FBiH (51% teritorije) i RS (49%).
• 5. 7. - Jeff Bezos osnovao firmu Cadabra - od sledeće godine Amazon.com.
• 7. 7. - Otvoren Buvljak (Otvoreni tržni centar) na Novom Beogradu.
• 7 - 9. 7. - Inscenirane borbe u Bihaću - ratna varka 5. korpusa protiv Abdića.
• 7. 7. - Ulaskom sjevernojemenskih snaga u Aden završava Jemenski građanski rat 1994.
• 8. 7. - Umro osnivač i lider Severne Koreje Kim Il-sung.
• 8. 7. - Rezolucija SB UN 936: južnoafrički sudija Richard Goldstone imenovan za prvog tužioca u ICTY.
• 13. 7. - Firme iz SR Jugoslavije i Danske povukle osoblje iz Alžira, u kojem islamistički teroristi vrše napade.

Mesta udara Shoemaker–Levy 9 na Jupiteru

• 15 - 22. 7. - Jupiter pogađa nekoliko fragmenata kometa Shoemaker–Levy 9.
• 17. 7. - Brazil pobjedom na jedanaesterce nad Italijom osvaja Svjetsko prvenstvo u fudbalu.
• 18. 7. - Muslimansko-hrvatska federacija prihvatila mirovni plan Kontakt-grupe.
• 18. 7. - U Buenos Airesu nepoznati počinitelji u bombaškim napadima na jevrejske organizacije ubijaju 85 osoba.
• 20. 7. - Bosanski Srbi odbijaju plan Kontakt-grupe, nakon čega Izetbegović povlači njegovo bezuslovno prihvatanje.
• 20. 7. - Aleksandar Lukašenko izabran za predsjednika Bjelorusije.
• 21. 7. - Tony Blair dolazi na čelo britanskih laburista.
• 23. 7. - EU preuzima administraciju u Mostaru (Hans Koschnick).
• 20. 7. - Osnovana Jugoslovenska levica (JUL).
• 25. 7. - Izrael i Jordan formalno završavaju neprijateljstva sklapanjem mirovnog sporazuma.
• 31. 7. - Slobodan Milošević: "Niko nema prava da odbacuje mir".
• jul - Poseta beogradskih antiratnih intelektualaca Sarajevu.

Avgust/August/Kolovoz

Most u Zvorniku - u avgustu '94 je uvedena blokada na Drini

• 2. 8. - Ofanziva ARBiH na severu Bosne, na šta VRS odgovara granatiranjem Tuzle.
• 3. 8. - Uprkos zahtevu Srbije da prihvati plan Kontakt-grupe, Skupština Republike Srpske ga odbija i raspisuje referendum o tome za 27 - 28. avgust.
• 4. 8. - SRJ prekida sve odnose i uvodi ekonomsku blokadu Republike Srpske (prekinut i telefonski saobraćaj).
• 5. 8. - Avioni NATO-a uništili oklopni transporter VRS nakon što su ovi uzeli oružje iz skladišta pod nadzorom UN kod Ilidže.
• 9. 8. - 5. korpus ARBiH ušao u Cazin.
• 10. 8. - Sinod SPC osuđuje blokadu Republike Srpske.
• 15. 8. - Izdat novi bosanskohercegovački dinar.
• 21. 8. - Završena Operacija Tigar 94 - Peti korpus ARBiH zauzeo Veliku Kladušu - Abdić i desetine hiljada izbeglica beže u RS Krajinu.
• 23. 8. - Afrički Amerikanac Eugene Bullard posmrtno proizveden u poručnika vazduhoplovstva (bio pilot u Prvom svetskom ratu).
• 24. 8. - Sporazum Izraela i PLO-a o izvesnoj palestinskoj autonomiji na Zapadnoj obali.
• 27. 8. - U Banjaluci se sreli generali Ratko Mladić i Wesley Clark i razmenili kape.
• 28. 8. - Na referendumu u Republici Srpskoj sa 90% odbačen plan Kontakt grupe.

Septembar/Rujan

• 6. 9. - Papa otkazao posetu Sarajevu nakon što je VRS ispalila 11 granata u zoni isključenja oko grada.
• 6. 9. - Borbe oko Bihaća, prvi put upotrebljene kasetne bombe.
• ca. 10. 9. - Smrt Riste Đoge, direktora paljanske Srpske televizije; istovremeno iz Srbije "beži operativac DB" Čedomir Mihajlović, koji Haškom tribunalu predstavlja falsifikovane dokumente.
• 11. 9. - Papa Ivan Pavao II prilikom posjeta Hrvatskoj drži veliku misu na zagrebačkom Hipodromu.
• 13. 9. - Predsednik Klinton potpisao Akt o kontroli nasilnog zločina i sprovođenju zakona: uvećana policija, veći broj dela kažnjivih smrću, biće povećan broj zatvorenika po principu Three Strikes, You're Out" (istekao 2004).
• 16. 9. - U Beogradu počela s radom Televizija Pink.
• 18. 9. - Jako granatiranje i borbe u Sarajevu, gen. Rose tvrdi da ga je započela vladina strana (ovi ga optužuju da je naklonjen Srbima).
• 19. 9.- Američke snage bez otpora zauzimaju Haiti kako bi na vlast vratile demokratski izabranog predsjednika Aristidea.
• 21. 9. - UN tvrdi da helikopteri iz Srbije doleću u RS (moguće kršenje blokade).
• 22. 9. - NATO-ov avion uništio tenk VRS u Rajlovcu kod Sarajeva.
• 23. 9. - Rezolucija SB UN 941, o kršenju međunarodnog humanitarnog prava u Republici Srpskoj (po izveštajima UNHCR i Međunarodnog Crvenog Krsta);
  • Rezolucija SB UN 942: osuđuju se bosanski Srbi zbog neprihvatanja teritorijalnog sporazuma, zamrzavanje bankovnih računa i zabrana putovanja liderima;
  • Rezolucija SB UN 943: pozdravljene odluke SRJ u vezi BiH, dozvoljeni letovi sa beogradskog aerodroma, ukinute sankcije u kulturi i sportu.
• 27. 9. - Slovenija postala članicom GATT-a (prva među bivšim republikama).
• 28. 9. - Trajekt MS Estonia tone u Baltiku pri čemu je poginulo 852 ljudi.
• 29. 9. - Uhapšen Vojislav Šešelj jer je dva dana ranije pljunuo predsednika skupštine Srbije Radomana Božovića - u zatvoru do 29. januara.
• 30. 9. - Rezolucija SB UN 947: produžen mandat UNPROFOR-a u Hrvatskoj do 31. 3. 1995.

Oktobar/Listopad

• 1. 10. - Palau nezavisan od trusta UN, u skladu sa Dogovorom o slobodnoj asocijaciji sa SAD.
• 1. 10. - Slovačka: populistički lider Vladimír Mečiar pobedio na izborima.
• 3. 10. - Slovenački parlament određuje granice izbornih okruga tako da su obuhvaćena i četiri hrvatska sela.
• 4. 10. - U Švicarskoj 23 pripadnika sekte Red sunčevog hrama vrši kolektivno samoubistvo, dan nakon što je 25 pripadnika iste sekte izvršilo samoubistvo u Kvebeku.
• 4. 10. - Pokrenut Odsjek za dramaturgiju pri Akademiji scenskih umjetnosti u Sarajevu.
• 5. 10. - Beogradski aerodrom otvoren za međunarodni saobraćaj.
• 6. 10. - Snage ARBiH prošle kroz demilitarizovanu zonu u blizini Sarajeva i ubile četiri medicinske sestre i 16 srpskih vojnika.
• 8. 10. - Srpske snage sa položaja na Jevrejskom groblju otvorile mitraljesku vatru iz "sijača smrti" na dva tramvaja puna putnika (proveriti).
• 8. 10. - ARBiH granatira Ilijaš, poginulo dvoje dece.
• 8. 10. - Kriza razoružanja Iraka: Irak upozoren da povuče trupe sa kuvajtske granice (ispunjava 7 dana kasnije).
• 12. 10. - Okončana misija Magelan prema Veneri.
• 12. 10. - Građanski rat u Afganistanu: zauzeće važnog graničnog prelaza Spin Boldak je prvi vojni uspeh nedavno osnovanih Talibana.
• 14. 10. - VRS granatira Mostar.
• 15. 10. - Predsjednik Jean-Bertrand Aristide se nakon tri godine egzila vraća u domovinu.
• 16. 10. - Borbe na Čemerskoj planini, severno od Sarajeva.
• 16. 10. - Izbori u Makedoniji, Kiro Gligorov reizabran, pobedila leva Alijansa za Makedoniju.
• 19. 10. - Ofanziva ARBiH oko Sarajeva i drugde (Doboj, Maglaj, Bugojno...).
• 25. 10. - VRS potisnuta kod Bihaća; ugrožen i Kupres.
• 25. 10. - Operacija Amanda - okršaj danskih mirotvoraca i VRS kod Gradačca.
• 28. 10. - U SAD premijerno prikazan film Stargate, na kome će se kasnije temeljiti istoimena medijska franšiza.
• oktobar - U Srbiji se iz poslaničkog kluba SRS izdvojilo 7 poslanika na čelu sa Jovanom Glamočaninom.
• 31. 10. - ARBiH napreduje u pravcu Bosanske Krupe i Petrovca.
• oktobar - novembar - Borbe oko Bihaća.

Novembar/Studeni

Bihać

• 1. 11. - Uspeh ARBiH kod Trnova, južno od Sarajeva, zarobljeni i tenkovi.
• 1 - 3. 11. - Operacija Cincar, prva združena operacija HVO-a i Armije BiH.
• 3. 11. - Hrvatsko-muslimanske snage zauzele Kupres.
• 3. 11. - Zakon o javnom redu u UK sadrži delove protiv rave-a.
• 5. 11. - Talibani zauzeli grad Kandahar.
• 5. 11. - George Foreman postaje najstariji šampion u teškoj kategoriji.
• 5. 11. - Bivši američki predsjednik Ronald Reagan pismom obavještava javnost da je obolio od Alzheimerove bolesti te da se zbog toga potpuno povlači iz javnog života.
• 7. 11. - Prva optužnica ICTY-ja: Dragan Nikolić, komandant logora Sušica kod Vlasenice (osuđen 2003.).
• 7. 11. - WXYC sa Univerziteta Severna Karolina u Chapel Hillu je prva radio stanica koja se prenosi preko interneta.
• 8. 11. - Republikanska revolucija u SAD: Pod vodstvom kongresnika Newta Gingricha Republikanska stranka po prvi put u 40 godina osvaja većinu u oba doma američkog Kongresa.
  • George W. Bush kao republikanski kandidat pobjedom nad Ann Richards osvaja mjesto guvernera Teksasa.
• 10. 11. - SAD jednostrano okončava pomorsku stražu nad embargom nad oružje za BiH i Hrvatsku.
• 13. 11. - Borbe ARBiH sa vojskama Republike Srpske i RS Krajine koje napreduju na platou Grabež, istočno od Bihaća.
• 13. 11. - Glasači u Švedskoj na referendumu podržavaju ulazak u EU.
• 13. 11. - Formula 1: Michael Schumacher osvojio prvu titulu.
• 17. 11. - Raketni napad na zgradu Predsjedništva u Sarajevu, 2 ranjenih.
• 18 - 19. 11. - Srpski avioni sa Udbine napadaju Bihać i Cazin, jedan pao.
• 19. 11. - Rezolucija SB UN 958: upotreba vazdušne sile nakon BiH odobrena i u Hrvatskoj u cilju sprovođenja mandata UNPROFOR-a; Rezolucija SB UN 959: zabrinutost zbog borbi oko Bihaća itd.
• 20. 11. - Protokol iz Lusake: vlada Angole i pobunjenici potpisuju u Zambiji sporazum kojim završava građanski rat koji je trajao 19 godina.
• 21. 11. - NATO dejstvovao po aerodromu u Udbini (RSK).
• 22. 11. - U Šapcu počelo suđenje braći Vučković, prvo suđenje za ratne zločine u SRJ.
• 23. 11. - Public Enemy i Ice-T gostovali u Zagrebu.
• 26. 11. - Srpske snage zauzele "preko četvrtine" bihaćkog područja, očekivao se i pad grada.
• 28. 11. - Glasači u Norveškoj na referendumu odbijaju ulazak u EU.
• 29. 11. - 24. 12. - Operacija Zima '94 - uspesi HV i HVO na Dinari.
• novembar - Sporazum o vojnoj saradnji između Hrvatske i SAD.

Decembar/Prosinac

• 1. 12. - Razmena artiljerijske vatre oko Vranovače, južno od Knina.
• 2. 12. - Ekonomski sporazum između Hrvatske i Srba u RSK (voda, struja, naftovod, autoput).
• 3. 12. - Boutros-Ghali izjavljuje da su "uznapredovali" planovi za povlačenje UNPROFOR-a iz BiH (Srbi drže preko 300 talaca iz UN).
• 5. 12. - U Beogradu počela s radom RTV BK Telekom.
• 7. 12. - HVO zauzima Čelebić kod Livna.
• 8. 12. - Prvi broj novina "Vranjske".
• 9. 12. - Zapadni zvaničnici tvrde da Slobodan Milošević i dalje pomaže Srbe u BiH, preko RS Krajine (napadi na Bihaćki džep).
• 11. 12. - Ruski predsjednik Boris Jeljcin naređuje trupama da uđu u Čečeniju čime počinje Prvi čečenski rat.
• 11. 12. - Philippine Airlines Flight 434: manja bomba ubila japanskog biznismena i zamalo oborila avion - Ramzi Yousef testira eksploziv.
• 14. 12. - Rezolucija SB UN 967: dozvoljen izvoz anti-seruma za difteriju iz SR Jugoslavije na rok od 30 dana.
• 15. 12. - Izdata prva verzija web preglednika po imenu Netscape Navigator (najpopularniji program do uspona IE 4 1998).
• 17. 12. - Operacija Pauk - Fikret Abdić se vratio u Veliku Kladušu uz pomoć vojske RSK, RS i Crvenih beretki.
• 17. 12. - Na 31. šahovskoj olimpijadi u Moskvi, BiH osvojila srebrnu medalju.
• 17. 12. - Lideri Partije za demokratski prosperitet proglasili otvaranje Albanskog univerziteta u Tetovu uprkos zabrani.
• 18. 12. - Bivši američki predsednik Džimi Karter stigao u Sarajevo u mirovnu misiju.
• 19. 12. - U SAD započinje istraga vezana uz skandal Whitewater.
• 19. 12. - Planirana korekcija kursa u Meksiku izaziva finansijski krah - SAD daju 50 milijardi dolara pomoći.
• 21. 12. - Otvoren autoput kroz zapadnu Slavoniju.
• 23. 12. - Sarajevska vlada i bosanski Srbi pristali da sklope primirje.
• 23. 12. - Parlament Moldove usvojio Zakon o specijalnom pravnom statusu Gagauzije.
• 26. 12. - Napadom komandosa na oteti francuski putnički avion na aerodromu u Marseju oslobođeno je 239 putnika i članova posade koje su islamski teroristi držali kao taoce posle otmice 24. decembra u Alžiru. Komandosi su ubili svu četvoricu terorista.
• 31. 12. - Potpisan sporazum o 4-mesečnom primirju između Srba i Bošnjaka u BiH.
• 31. 12. - Prvi čečenski rat: Počinje prva bitka za Grozni.
• decembar - Zoran Đinđić na Palama.
• decembar - Mediji: zagrebački "Vjesnik" i beogradska "Borba" pod udarom vlasti (od februara "Naša Borba").

Rođenja

• 15. 1. - Đorđe Tanasković, fudbaler Srbije
• 1. 2. - Harry Styles, član One Direction
• 19. 2. - Nikola Ivanović (košarkaš)
• 22. 2. - Antonia Bilić, žrtva zločina († 2011)
• 25. 2. - Eugenie Bouchard, teniserka
• 23. 2. - Dakota Fanning, američka glumica
• 1. 3. - Justin Bieber, pevač
• 8. 4. - Dario Šarić, košarkaš
• 15. 6. - Nevena Božović, pevačica
• 12. 10. - Amir Fejza, fudbaler Kosova

Smrti

Januar/Siječanj

• 1. 1. - Cesar Romero, američki glumac (* 1907)
• 10. 1. - Mladen Oljača, književnik (* 1926)
• 11. 1. - Zoran Cvijetić, načelnik Centra javne bezbjednosti Srpsko Sarajevo (* 1962)
• 13. 1. - Ipe Ivandić, bubnjar "Bijelog dugmeta" (* 1955)
• 15. 1. - Srećko Freundlich, učesnik NOB, novinar, "proljećar" (* 1923)
• 16. 1. - Miodrag Đorđević, fotograf (* 1919)
• 16. 1. - Jure Franičević-Pločar, književnik (* 1918)
• 20. 1. - Matt Busby, fudbalski menadžer (* 1909)
• 22. 1. - Telly Savalas, glumac (* 1922)
• 23. 1. - Nikolaj Ogarkov, maršal SSSR (* 1917)
• 29. 1. - Ulrike Maier, dvostruka svetska prvakinja u skijanju (* 1967)
• 30. 1. - Savo Drljević, general-pukovnik JNA, narodni heroj (* 1912)
• 30. 1. - Aleksandar Ristović, pesnik, urednik u izdavaštvu (* 1933)
• 31. 1. - Tomanija Đuričko, glumica (* 1914)

Februar/Veljača

• 1. 2. - Radovan Samardžić, srpski istoričar i akademik (* 1922)
• 2. 2. - Zaim Imamović, pjevač sevdalinke (* 1920)
• 2. 2. - Marija Gimbutas, arheologinja (* 1921)
• 6. 2. - Joseph Cotten, glumac (* 1905)
• 6. 2. - Jack Kirby, umetnik stripa (* 1917)
• 11. 2. - William Conrad, glumac, producent, režiser (* 1920)
• 12. 2. - Rahela Ferari, srpska glumica. (* 1911.)
• 12. 2. - Donald Judd, skulptor (* 1928)
• 14. 2. - Andrej Čikatilo, serijski ubica (* 1936)
• 15. 2. - Abdulah Jesenković, suosnivač "Svjetlosti" Sarajevo (* 1929)
• 17. 2. - Randy Shilts, američki novinar i pisac (* 1951)
• 17. 2. - Damir Tomljanović Gavran, pukovnik HV (* 1968)
• 25. 2. - Jersey Joe Walcott, bokser (* 1914)
• 26. 2. - Bill Hicks, američki komičar, satiričar (* 1961)
• 28. 2. - Žarko Cvejić, operski pevač (* 1907)

Mart/Ožujak

• 4. 3. - John Candy, kanadski komičar i glumac (* 1950.)
• 6. 3. - Melina Merkuri, grčka glumica, pevačica i političarka (* 1920)
• 6. 3. - Zvonko Logar, novinar (* 1932)
• 7. 3. - Stanko Šajtinac, novinar (* 1940)
• 9. 3. - Charles Bukowski, književnik (* 1920)
• 9. 3. - Abdurahman Šalja, glumac (* 1922)
• 9. 3. - Fernando Rey, glumac (* 1917)
• 13. 3. - Josip Hrnčević, društveno-politički radnik SFRJ i SRH (* 1901)
• 15. 3. - Dušan Grk, učesnik NOB, narodni heroj (* 1906)
• 17. 3. - Ljubo Ilić, učesnik Španskog rata i francuskog otpora, narodni heroj, diplomata (* 1905)
• 22. 3. - Walter Lantz, animator (* 1899)
• 23. 3. - Álvaro del Portillo, prelat Opus Dei, blaženik (* 1914)
• 23. 3. - Luis Donaldo Colosio, predsednički kandidat u Meksiku (* 1950)
• 23. 3. - Giulietta Masina, glumica (* 1921)
• 27. 3. - Hakija Pozderac, društveno-politički radnik SFRJ i SR BiH (* 1919)
• 28. 3. - Eugène Ionesco, francuski dramatičar rumunjskog porijekla (* 1912.)
• 31. 3. - Léon Degrelle, belgijski fašista, bivši oficir SS (* 1906)

April/Travanj

• 1. 4. - Robert Doisneau, fotograf (* 1912)
• 3. 4. - Jérôme Lejeune, pedijatar, genetičar (* 1926)
• 5. 4. - Kurt Cobain, frontmen Nirvana-e (* 1967)
• 6. 4. - Juvénal Habyarimana, predsednik Ruande (* 1937)
• 6. 4. - Cyprien Ntaryamira, predsednik Burundija (* 1956)
• 7. 4. - Agathe Uwilingiyimana, premijerka Ruande (* 1953)
• 7. 4. - Golo Mann, istoričar, esejista, Thomasov sin (* 1909)
• 8. 4. - Dada Vujasinović, srpska novinarka (* 1964)
• 10. 4. - Viktor G. Afanasjev, bivši urednik "Pravde" (* 1922)
• 12. 4. - Branko Mikulić, bivši predsednik SIV (* 1928)
• 14. 4. - Ratko Martinović, pripadnik JVuO i NOV i POJ, general-potpukovnik JNA (* 1915.)
• 22. 4. - Richard Nixon, bivši predsednik SAD (* 1913)
• 27. 4. - Lynne Frederick, glumica (* 1954)
• 29. 4. - Russell Kirk, američki konzervativni politički filozof (* 1918)
• 30. 4. - Roland Ratzenberger, vozač Formule 1 (* 1960)

Svibanj/Maj

• 1. 5. - Ayrton Senna, vozač Formule 1 (* 1960)
• 4. 5. - Josip Palada (tenisač) (* 1912)
• 6. 5. - Stanko Opačić Ćanica, učesnik NOB, društveno-politički i kulturni radnik (* 1903)
• 8. 5. - George Peppard, glumac (* 1928)
• 10. 5. - John Wayne Gacy, serijski ubica (* 1942)
• 12. 5. - Erik Erikson, psiholog, psihoanalitičar (* 1902)
• 15. 5. - Olga Spiridonović, srpska glumica. (* 1923.)
• 15. 5. - Tihomir Trnski, bjelovarsko-bilogorski župan (* 1955)
• 19. 5. - Jacqueline Kennedy Onassis, bivša prva dama SAD (* 1929)
• 21. 5. - Ralph Miliband, marksistički sociolog (* 1924)
• 21. 5. - Kolë Shiroka (Kolj Široka), učesnik NOB, društveno-politički radnik sa Kosova (* 1922)
• 24. 5. - Veljko Kovačević, španski borac, general-pukovnik, narodni heroj, književnik (* 1912)
• 28. 5. - Momčilo Mitić, srpski slikar (* 1943)
• 29. 5. - Erich Honecker, lider DDR (* 1912)
• 30. 5. - Pavle Savić, fizičar i hemičar, osnivač Instituta "Vinča", bivši predsednik SANU, junak socijalističkog rada (* 1909)
• 30. 5. - Marcel Bich, suosnivač firme Bic (* 1914)

Lipanj/Jun

• 9. 6. - Muhsin Rizvić, književnik, profesor (* 1930)
• 10. 6. - Edward Kienholz, instalacioni umetnik (* 1927)
• 12. 6. - Nicole Brown Simpson, bivša supruga O. J. Simpsona (* 1959)
• 12. 6. - Ronald Goldman, ubijen sa N. B. Simpson (* 1968)
• 14. 6. - Henry Mancini, američki skladatelj (* 1924.)
• 15. 6. - Janko Brašić, naivni slikar (* 1906)
• 18. 6. - Branko Petranović, srpski pravnik i istoričar. (* 1927.)
• 19. 6. - Pavle Bogatinčević, srpski glumac (* 1905)

Jul/Juli/Srpanj

• 2. 7. - Andrés Escobar, kolumbijski fudbaler (* 1967)
• 5. 7. - Bogdan Krizman, povjesničar (* 1913)
• 6. 7. - Ahmet Haxhiu, kosovski aktivista (* 1932)
• 8. 7. - Kim Il-sung, prvi Vrhovni lider DNR Koreje i posthumni Večni predsednik Republike (* 1912.)
• 8. 7. - Dick Sargent, američki glumac (* 1930)
• 8. 7. - Christian-Jaque, filmski režiser (* 1904)
• 11. 7. - Gary Kildall, kompjuterski naučnik (* 1942)
• 11. 7. - Savannah (porno glumica) (* 1970)
• 12. 7. - Pajsije Svetogorac, isposnik i svetac (* 1924)
• 17. 7. - Jean Borotra, francuski teniser (* 1898)
• 18. 7. - Predrag Golubović, filmski reditelj i scenarista (* 1935)
• 20. 7. - Paul Delvaux, slikar (* 1897)
• 30. 7. - Ipče Ahmedovski, pevač (* 1966)

Avgust/August/Kolovoz

• 4. 8. - Velimir Mihajlović, lingvista, profesor BU (* 1928)
• 6. 8. - Domenico Modugno, italijanski pjevač (* 1928)
• 11. 8. - Peter Cushing, engleski glumac (* 1913)
• 13. 8. - Manfred Wörner, generalni sekretar NATO-a (* 1934)
• 14. 8. - Elias Canetti, književnik, nobelovac (* 1905)
• 19. 8. - Linus Pauling, hemičar, nobelovac za hemiju i za mir (* 1901)
• 20. 8. - Aleksandar Saša Petrović, srpski reditelj (* 1929)
• 22. 8. - Ninoslav Kučan, arhitekt (* 1927)
• 30. 8. - Lindsay Anderson, filmski režiser (* 1923)

Septembar/Rujan

• 1. 9. - Vladimir Bulatović Vib, srpski satiričar (* 1931)
• 5. 9. - Milutin Jasnić, glumac, reditelj (* 1912)
• 7. 9. - Terence Young, filmski režiser (* 1915)
• 8. 9. - Cata Dujšin-Ribar, hrvatska slikarica (* 1897.)
• 11. 9. - Jessica Tandy, glumica (* 1909)
• 12. 9. - Tom Ewell, glumac (* 1909)
• c. 12. 9. - Risto Đogo, novinar TV bosanskih Srba (* 1956)
• 15. 9. - Moana Pozzi, glumica (* 1961)
• 17. 9. - Karl Popper, filozof (* 1902)
• 18. 9. - Franco Moschino, modni kreator (* 1950)
• 25. 9. - Louis Ferdinand, glava kuće Hohenzollern (* 1907)

Oktobar/Listopad

• 9. 10. - Ljubo Boban, povjesničar (* 1933)
• 9. 10. - Fred Libou, tvorac maratonskog pokreta (* 1932)
• 15. 10. - Jozo Tomašević, ekonomist, povjesničar (* 1908)
• 18. 10. - Dejan Marjanović Šaban (ubijen), zvezdarski narko-diler (* 1971)
• 20. 10. - Sergej Bondarčuk, režiser i glumac (* 1920)
• 20. 10. - Burt Lancaster, glumac (* 1913)
• 24. 10. - Raul Julia, portorikanski glumac (* 1940)

Novembar/Studeni

• 5. 11. - Milan Mladenović, pesnik, pevač i gitarista grupe Ekatarina Velika. (*1958)
• 8. 11. - Romeo Savić, voždovački kriminalac (* 1969)
• 12. 11. - Wilma Rudolph, američka atletičarka (* 1940)
• 14. 11. - Rastko Tadić, pozorišni glumac i reditelj (* 1933)
• 18. 11. - Cab Calloway, džez pevač i bendlider (* 1907)
• 30. 11. - Guy Debord, marksistički teoretičar (* 1931)

Decembar/Prosinac

• 4. 12. - Čedo Grbić, učesnik NOB, narodni heroj (* 1921)
• 7. 12. - Oto Šolc, hrvatski književnik (* 1913.)
• 9. 12. - Dušan Vukajlović, srpski književnik (* 1948)
• 12. 12. - Lavoslav Kadelburg, bivši vrhovni sudija NR Srbije i predsednik Saveza jevrejskih opština Jugoslavije (* 1910)
• 12. 12. - Goran Vuković Majmun (ubijen), srpski gangster
• 17. 12. - Dako Puač, general-potpukovnik JNA, narodni heroj (* 1919)
• 20. 12. - Dean Rusk, bivši državni sekretar SAD (* 1909)
• 24. 12. - John Osborne, britanski dramatičar
• 24. 12. - John Boswell, američki gej istoričar
• 24. 12. - Milan Milićević Lango, novinar i scenarista (* 1939)
• 26. 12. - Silva Košćina, italijanska glumica hrvatskog porekla (* 1933)
• 27. 12. - Zvonimir Kulundžić - hrvatski publicist, bibliolog i povjesničar (* 1911.)
• 31. 12. - Elma Karlowa, Selma Karlovac, glumica (* 1932)

Kroz godinu

• Stevan Pešić, književnik (* 1939)
• Branko Gavela, arheolog (* 1914)
• Asim Hodžić, general-pukovnik JNA (* 1922)

Nobelove nagrade

• Fizika: za pionirske doprinose razvoju tehnika rasejanja neutrona za proučavanje kondenzovane materije i to - Bertram Brockhouse (razvoj neutronske spektroskopije) i Clifford Shull (razvoj tehnike neutronske difrakcije)
• Kemija: George Andrew Olah (doprinos karbokatjonskoj hemiji)
• Fiziologija i medicina: Alfred G. Gilman i Martin Rodbell (otkriće G-proteina i njihove uloge u provođenju signala u ćelijama)
• Književnost: Kenzaburo Oe (koji s poetskom silom stvara zamišljeni svet, gde se život i mit kondenzuju u zbunjujuću sliku današnjeg ljudskog udesa)
• Mir: Yasser Arafat, Shimon Peres i Yitzhak Rabin (napori za stvaranje mira na Bliskom istoku)
• Ekonomija: Reinhard Selten, John Forbes Nash, Jr., John Harsanyi (pionirska analiza ravnotežâ u teoriji nekooperativnih igara)

Literatura/Spoljne veze

• Deset godina Slobodana Miloševića u deset slika (6) (Vreme)
• Hronologija RSK
• ((en)) Vreme News Digest Agency
• ((en)) Yugoslavia Events Chronology (University of Texas at Arlington): Jan-April, May-August & Sept-Dec. 1994 (pokriva ex-Yu prostor).
• en.: Template:Yugoslav_wars

Vidi takođe

• Godišnji kalendar - Dnevni kalendar
  

1994 na Wikimedijinoj ostavi