GUILLERMO LEGARIA via Getty Images

Για την Κούβα, το πιο βασικό στοιχείο αποδείχθηκε ότι ήταν η αφύπνιση, ενσωμάτωση και αξιοποίηση των πιο περιθωριακών στρωμάτων της πρώην αποικιακής κοινωνίας: των μαύρων, των μιγάδων και πάνω από όλα του γυναικείου πληθυσμού. Όλοι αυτοί που εβίωναν στην αφάνεια αιώνων ήλθαν στο φως και επιφορτίστηκαν με ευθύνες, ενώ παράλληλα οι παραδοσιακοί τοπικοί προύχοντες απώλεσαν κάθε προνόμιο που τους διέκρινε από το παρελθόν. Τα 57 χρόνια οικονομικού και πολιτικού αποκλεισμού από τη γειτονική υπερδύναμη ώθησαν τη μικροσκοπική Κούβα στη συγκρότηση της δωρεάν εκπαιδευτικής και υγειονομικής ανεξαρτησίας της με ευρεία λαϊκή συμμετοχή, πράγμα που της επέτρεπε να εμφανίζεται ως υπόδειγμα για τις άλλες χώρες της περιοχής.

Vladimir Rys Photography via Getty Images

Η μεγαλύτερη δυσκολία μοιάζει να είναι η συνειδητοποίηση, ιδιαίτερα για το ελληνικό πολιτικό σύστημα δύο βασικών αξιών: (1) ότι στην πράξη χάσαμε (2) ότι οι Έλληνες πολίτες είναι απολύτως αρνητικοί στα όσα έχουν γίνει τα τελευταία επτά χρόνια. Εάν προχωρήσει η ΝΔ με τη γραμμή ότι θα κάνουμε όσα κάναμε πρωτύτερα αλλά καλύτερα, τότε δεν έχει κανένα νόημα να έρθει στην εξουσία. Διότι αυτό θα σημαίνει τη διατήρηση μιας στρεβλής κατάστασης. Και που το καλύτερο που θα γίνει είναι αντί για 3 στους 4 Έλληνες να μη μπορούν να πληρώσουν λογαριασμό τους, να μην μπορούν να πληρώνουν 2 στους 4 Έλληνες.

ASSOCIATED PRESS

Ο ίδιος παρομοίαζε τον εαυτό του με τον Δον Κιχώτη που αντιμετώπιζε υπαρκτούς και ανύπαρκτους εχθρούς, προσπαθώντας να διασκεδάσει τις εντυπώσεις από τη σκληρότητα και την καχυποψία που αντιμετώπιζε τους ίδιους τους υπηκόους του. Ο Κάστρο ήταν ένας δικτάτορας με όλα τα αρνητικά που αυτό συνεπάγεται. Πέραν όμως του αυταρχισμού και της ανελευθερίας που χαρακτηρίζουν κάθε δικτατορικό καθεστώς, ο Κάστρο -ο οποίος αποφάσιζε για όλα σχεδόν τα χαρτοφυλάκια- είχε καταφέρει να προσφέρει κάποιες βασικές κοινωνικές υπηρεσίες πολύ υψηλού επιπέδου, δωρεάν για όλους. Δε σταμάτησε βέβαια τη φτώχεια, αλλά για τους νοσταλγούς του σοσιαλισμού αυτό ήταν ένα επιχείρημα. Η Κούβα ήταν μια κλειστή κοινωνία σε όλους τους τομείς και ο μακροχρόνιος αποκλεισμός της «πάγωσε» τον χρόνο.

Stefan Wermuth / Reuters

Παράλληλα οι εξελίξεις στο οικονομικό πεδίο, σε συνδυασμό με το οξυμένο μεταναστευτικό / προσφυγικό φαινόμενο, υποχρεώνουν την ΕΕ σε νέες απαντήσεις. Με χρήση εργαλείων που να ανταποκρίνονται στα ριζικά νέα δεδομένα. Εργαλείων στη διαμόρφωση των οποίων, λόγω ιστορίας αλλά κυρίως διατήρησης ισορροπίας έναντι του πόλου του Βερολίνου, μπορεί να συμβάλει το Παρίσι. Ωστόσο, προς το παρόν τουλάχιστον, οι οιωνοί δεν είναι θετικοί. Τα προμηνύματα από την εσωκομματική διαδικασία του κόμματος των Ρεπουμπλικάνων είναι άκρως ανησυχητικά. Χαρακτηριστικό ότι κατά την τελευταία τηλεοπτική τους αναμέτρηση οι δύο πρώην πρωθυπουργοί, Φιγιόν και Ζιπέ, δεν είπαν λέξη για την Ευρώπη!

Bastiaan Slabbers via Getty Images

Η εκλογή Τραμπ, όπως ήταν φυσικό, προκάλεσε αντιδράσεις αφενός επιδοκιμασίας στους υποστηρικτές του και αφετέρου αμφιβολίας, κυρίως στον ευρασιατικό χώρο. Η μεταβολή στην ηγεσία των ΗΠΑ προμηνύει επερχόμενες αλλαγές στις σχέσεις του με τα άλλα κράτη σε διπλωματικό και διαπραγματευτικό επίπεδο. Πολιτικά σχήματα με ακραία ιδεολογία μιλούν για αποτύπωση της δημοκρατίας στην εκλογή Τραμπ, την ίδια ώρα που οι Ευρωπαίοι ηγέτες εξετάζουν τα νέα δεδομένα και σχεδιάζουν την επόμενη μέρα στις σχέσεις ΕΕ- ΗΠΑ. Κοινή επιδίωξη όλων αποτελεί η συνέχισης της αρμονικής συνεργασίας στην προσπάθεια εξάλειψης των παθογενειών που ταλανίζουν τον κόσμο σήμερα.

stock_colors via Getty Images

Είναι, ωστόσο προφανές οτι δεδομένης της οικονομικής κρίσης και της αναζήτησης αναπτυξιακής προοπτικής στη χώρα, απαιτείται επιτέλους όραμα και συγκρότηση στρατηγικής για μια πραγματική χωρική αλλαγή που θα ενσωματώνει και το θαλάσσιο χώρο. Η Ελλάδα οφείλει να συνειδητοποιήσει οτι η θάλασσα βρίσκεται στην καρδιά των πλανητικών διακυβευμάτων, τόσο ως προς την αστικοποίηση- η ανθρωπότητα είναι περισσότερο πολυπληθής και αστική από ποτέ με τις πλέον δυναμικές και πολυπληθείς αστικές συγκεντρώσεις να βρίσκονται στον παράκτιο χώρο-, όσο και ως προς τις διεθνείς γεωπολιτικές προκλήσεις και τις προκλήσεις που συνεπάγεται η κλιματική αλλαγή και η ενεργειακή μετάβαση.

Robb Cohen/Invision/AP

Τα τύμπανα σταμάτησαν και από κάπου μακριά ο ήχος ενός βιολιού έσβηνε την ασχήμια του κόσμου. Ο πόνος γλύκαινε και γεννιόταν η ελπίδα. Ξημέρωνε και κάπου εκεί, ανάμεσα στις πολύχρωμες ακτίνες του ήλιου, τον είδε. Χαμογελούσε. Με το φως του ήλιου πίσω του έμοιαζε εξωπραγματικός, τρομακτικός, αλλά προκλητικός συνάμα. Είχε πάνω του τα χρώματα του πολέμου, τη μυρωδιά του θανάτου. Δεν είχε τίποτα από την αγάπη που είχαν μοιραστεί. Δεν τον αναγνώρισε. Δεν της θύμιζε τίποτα από όσα είχε ζήσει. Μόνο τη μουσική του ήξερε. Μόνο την αύρα του ένιωθε οικεία. Γνώριζε κάθε νότα του.

ADALBERTO ROQUE via Getty Images

Τι ήταν, λοιπόν, ο Φιντέλ; Ο επαναστάτης που στην πορεία έγινε ηγεμόνας, όπως κι όσοι επαναστάτες πήραν την εξουσία στα χέρια τους. Πολέμησε την εξουσία των ολιγαρχών της Κούβας και τους νίκησε, νικήθηκε όμως από τον γλυκό καρπό της εξουσίας. Κι έτσι η επανάστασή του έμεινε στην ουσία μισή, θάμπωσε με τα χρόνια. Δεν έσβησε όμως η παλιά της δόξα. Οι Κουβανοί σίγουρα δε χρειάζονται την άκρατη, ψυχωτική υπερκατανάλωση της αστικής Δύσης για να είναι ένας «ευτυχισμένος λαός». Δεν απέκτησαν όμως κι αυτά που τους υποσχέθηκε η επανάσταση του Φιντέλ. Η Κούβα ακόμα και σήμερα συνεχίζει να ψάχνει με το λυχνάρι τις καλύτερες μέρες. Η σφραγίδα του Φιντέλ όμως είναι και θα μείνει ανεξίτηλη γύρω της, μέσα της.

ASSOCIATED PRESS

Όταν πήγα στην Κούβα για γύρισμα, ζήτησα να συναντήσω τον Κάστρο. Μου ζήτησαν να περιμένω δυο μέρες στο δωμάτιο του ξενοδοχείου, γατί ο Κάστρο δεν έχει γραφείο, περιφέρεται σε ένα αυτοκίνητο από τον φόβο απόπειρας δολοφονίας. Το πρόγραμμά του κρατιέται μυστικό και θα έρθει ο ίδιος να με βρει ξαφνικά, ακόμα και στις 2 το πρωί. Δε δέχτηκα γιατί θα τον συναντούσα στη μεγάλη παρέλαση της Πρωτομαγιάς. Πάνω από 500.000 Κουβανοί περνούσαν μπροστά μας εκείνη τη μέρα. Αυτοί που εγκατέλειψαν την Κούβα και κατέφυγαν στην απέναντι Φλόριντα ήταν κυρίως ο αστικός πληθυσμός όταν εκδηλώθηκε η συμπεριφορά των εθνικοποιήσεων του Κάστρο. Όμως ο αγροτικός κόσμος ήταν το 80% του πληθυσμού και αυτός είναι που υποστήριξε (και μάλλον υποστηρίζει ακόμα) το καστρικό καθεστώς.

ADALBERTO ROQUE via Getty Images

Είναι κατά τη γνώμη μου λάθος να βάζουμε τα γυαλιά του δυτικού μας πολιτισμού και δημοκρατίας και να προσπαθούμε να δούμε την Κούβα του Κάστρο μέσα απ' αυτά. Είναι σα να διαβάζουμε ισπανικό βιβλίο με γερμανικό λεξικό δίπλα, για τις άγνωστές μας λέξεις. Κακά τα ψέματα, η ύπαρξη ενός σοσιαλιστικού καθεστώτος, τόσο κοντά στις ακτές της, ήταν ένα χτύπημα στο μαλακό υπογάστριο των ΗΠΑ ειδικά κατά την περίοδο του ψυχρού πολέμου, και γι'αυτό έκανε τα πάντα για να το εξοντώσει. Πρώτο εμπάργκο το 1960, διακοπή διπλωματικών σχέσεων το 1961 και η αποτυχημένη επιχείρηση στον κόλπο Χιρόν, πλήρες εμπορικό εμπάργκο και οικονομικός αποκλεισμός από το 1962 και μετά ,πληρώνοντας το τίμημα για την κρίση των πυραύλων.

archive

«Δεν είμαστε πια και τόσο απομονωμένοι», λέει, σήμερα, ο Φιντέλ. «Μέσα από το e-mail και το internet επικοινωνούμε με όλο τον κόσμο!...». Όταν, ο Αμερικανός σκηνοθέτης Όλιβερ Στόουν, σε μία εκπληκτική πρόσφατη συνέντευξη μαζί του τον ρωτάει, εάν μετά από τέσσερις δεκαετίες στην εξουσία σκοπεύει να αποχωρήσει, εκείνος απαντάει πως δεν αισθάνεται ισόβιος ηγέτης, αλλά πνευματικός πατέρας των Κουβανών. Και θα φύγει μόνον την ημέρα, που η Αμερικανική αυτοκρατορία θα πάψει να απειλεί την Κούβα... Τότε, θα έχει χρόνο για ψάρεμα και ψυχαγωγία.

COSTAS METAXAKIS via Getty Images

Τα αριθμητικά δεδομένα σήμερα (Οκτώβριος 2016) έχουν ως εξής: μισθοδοτούνται από το Δημόσιο 10.238 ορθόδοξοι ιερείς και 100 Αρχιερείς (επαρχιούχοι Μητροπολίτες, τιτουλάριοι και σχολάζοντες Μητροπολίτες, βοηθοί Επίσκοποι, πρεσβύτεροι, διάκονοι, ιεροκήρυκες), που ανήκουν σε α. 82 Μητροπόλεις Εκκλησίας της Ελλάδος, β. Ιερά Αρχιεπισκοπή Κρήτης και 8 Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Κρήτης, γ. 5 Ιερές Μητροπόλεις Δωδεκανήσου) και εκκλησιαστικοί υπάλληλοι (υφίστανται 292 οργανικές θέσεις ιεροκηρύκων και περίπου 380 θέσεις λαϊκών υπαλλήλων Μητροπόλεων, που δεν είναι όλες καλυμμένες).

ASSOCIATED PRESS

Ίσως εδώ να πρέπει να σκεφτούμε τη λιγοψυχία των Ελλήνων απέναντι στο ενδεχόμενο εξόδου από το ευρώ, απέναντι στα capital controls με τις ουρές στα ΑΤΜ, αλλά και τον άνευ όρων συμβιβασμό στις διαθέσεις των δανειστών χωρίς πια να ξέρουμε το λόγο. Οι μισθοί πέφτουνε, οι συντάξεις κόβονται, οι φόροι αυξάνονται και εμείς συνεχίζουμε υπνωτισμένοι σε έναν δρόμο που οδηγεί στη χειρότερη σε γκρεμό και στην καλύτερη σε αδιέξοδο. Τον Φιντέλ πρέπει να τον ζηλεύουμε γιατί υπήρξε αυτός που θα έπρεπε να είμαστε κι εμείς.

NurPhoto via Getty Images

Αν και ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί η προεδρία του Μπαράκ Ομπάμα, ας επιδιώξουμε μία πρώτη αποτίμηση του έργου του κυρίως στην διεθνή του πτυχή, με γνώμονα την κατάσταση των Ηνωμένων Πολιτειών στην αρχή και το τέλος της θητείας του. Ο Ομπάμα διαδέχθηκε το 2009 την προηγούμενη αρειμάνια κυβέρνηση του Τζ. W. Μπους, αναλαμβάνοντας την χώρα εν μέσω μιας βαθύτατης οικονομικής κρίσης. Παρέλαβε επίσης, μία διπλωματικά τρωθείσα Αμερική, λόγω των μονομερών επεμβάσεων στο διεθνές σύστημα μετά την 11η Σεπτεμβρίου του 2001, την οποία επέκριναν για την εξωτερική της πολιτική, σύμμαχοι και εχθροί. Οκτώ έτη μετά, θα παραδώσει μία σταθεροποιημένη δημοσιονομικά, αναπτυσσόμενη οικονομικά και ενισχυμένη διπλωματικά, χώρα.

Neil Webb via Getty Images

Όταν πρωτάκουσα, στο BBC, για το τουρκικό νομοσχέδιο που σχεδιάζει την αθώωση των κατηγορούμενων για αποπλάνηση ανήλικων κοριτσιών εφόσον δέχονταν (sic) να παντρευτούν τα θύματά τους, εξοργίστηκα. Για λίγα λεπτά. Μετά, ακολούθησε το σοκ του ατόμου που ξυπνά από αμνησία. Γιατί ένα μακρινό καμπανάκι από το παρελθόν μου θύμισε πως αρκετά χρόνια πριν γνωστός Έλληνας έκανε χρήση παρόμοιας διάταξης και «αποκατέστησε» με γάμο 14χρονη με την οποία διατηρούσε σεξουαλικές σχέσεις εν γνώσει της μητέρας της.

Laurent Hamels via Getty Images

Για την Ευρωπαϊκή Ένωση, το ετήσιο κόστος της βίας κατά των γυναικών λόγω φύλου, εκτιμάται σε 228 δισεκατομμύρια ευρώ για το 2012. Δηλαδή το 1,8% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος της ΕΕ! Από το κόστος αυτό, τα 45 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως δαπανώνται σε δημόσιες και κρατικές υπηρεσίες και 24 δισεκατομμύρια ευρώ αφορούν απολεσθείσα οικονομική παραγωγή. Η πρόληψη της βίας κατά των γυναικών είναι κρίσιμη. Η βία κατά των γυναικών είναι βαθιά ριζωμένη σε αρνητικά στερεότυπα για τα φύλα. Πρώτος στόχος όλων μας πρέπει να είναι η συστηματική αποδόμηση των στερεοτύπων που «διδάσκουν» την ταπείνωση της γυναίκας ως «φυσικό» καθήκον του φύλου της.

Jupiterimages via Getty Images

Μπορεί όσοι αλλάζουν διαρκώς συντρόφους να ζουν πιο συναρπαστικές ζωές αλλά η δέσμευση στη ρουτίνα είναι ενίοτε πιο ανταποδοτική. Μια υγιής σχέση δημιουργεί καλά συναισθήματα και η αγάπη τη δυναμώνει. Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες οι άνθρωποι σε αντίθεση με τα περισσότερα θηλαστικά της φύσης, είναι φτιαγμένοι για μακροχρόνιες σχέσεις με ένα σύντροφο. Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε μια προδιάθεση για τη μονογαμία, που μεταφέρεται στους εγκεφάλους μας μέσω περίπλοκων συνάψεων, στις οποίες η ορμόνη οξυτοσίνη παίζει καθοριστικό ρόλο.