Eġittu

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija l-ħielsa
Aqbeż lejn: navigazzjoni, fittex
Repubblika Għarbija tal-Eġittu
جمهورية مصر العربية
Ǧumhūriyyat Maṣr al-ʿArabiyyah
جمهورية مصر العربيةǦumhūriyyat Maṣr al-ʿArabiyyah – Bandiera جمهورية مصر العربيةǦumhūriyyat Maṣr al-ʿArabiyyah – Emblema
Innu nazzjonali: Bilady, Bilady, Bilady
Pajjiżi, pajjiżi, pajjiżi

Egypt (orthographic projection).svg
Belt kapitali
(u l-ikbar belt)
Kajr
30°2′N 31°13′E / 30.033°N 31.217°E / 30.033; 31.217
Lingwi uffiċjali Għarbi 1
Gvern Repubblika semi-presidenzjali unitarja
 -  President Adly Mansour
 -  Prim Ministru Hazem Al Beblawi
Stabbiliment
 -  Unifikazzjoni tal-Eġittu ta' Fuq
u t'Isfel
[1][2]
c. 3200 QK 
 -  Inawgurat Muhammad Ali Dynasty 9 ta' Lulju 1805[3] 
 -  Indipendenza mir-
Renju Unit
28 ta' Frar 1922 
 -  Repubblika ddikjarata 18 ta' Ġunju 1953 
 -  Jum ir-rivoluzzjoni 25 ta' Jannar 2011 
Erja
 -  Total 1,002,450 km2 (30)
387,048 mil kwadru 
 -  Ilma (%) 0.632
Popolazzjoni
 -  stima tal-2013 84,550,000[4] (15)
 -  ċensiment tal-2006 72,798,000 
 -  Densità 84/km2 (126)
218/mili kwadri
PGD (PSX) stima tal-2012
 -  Total $533.739 biljun[5] 
 -  Per capita $6,594[5] 
PGD (nominali) stima tal-2012
 -  Total $252.458 biljun[5] 
 -  Per capita $3,118[5] 
IŻU (2011) Increase 0.644[6] (medju) (113)
Valuta lira Eġizzjana (EGP)
Żona tal-ħin EET (UTC+2)
TLD tal-internet .eg · مصر.
Kodiċi telefoniku +20
1 L-Għarbi letterarju hija l-lingwa uffiċjali unika. L-Għarbi Eġizzjan hija l-lingwa mitkellma nazzjonali. Djaletti oħra u ilsna minoritarji huma mitkellma reġjonalment.

L-Eġittu (Għarbi:مصر Miṣr), uffiċjalment ir-Repubblika Għarbija tal-Eġittu (Għarbi: ar-Gumhuriyat_Misr_al-Arabiyah.ogg جمهورية مصر العربية ), huwa pajjiż transkontinentali li jkopri mar-rokna tal-grigal tal-Afrika u fir-rokna tal-lbiċ tal-Asja permezz ta' pont tal-art iffurmat mill-Peniżola Sinaj. Ħafna mit-territorju ta' 1,010,000 kilometru kwadru (390,000 mi kw) jinsab fl-Afrika ta' Fuq u huwa mdawwar mill-Baħar Mediterran lejn it-tramuntana, il-Medda ta' Gaża u l-Iżrael għall-grigal, il-Baħar l-Aħmar lejn il-lvant, is-Sudan fin-nofsinhar u l-Libja lejn il-punent.

L-Eġittu huwa wieħed mill-aktar pajjiżi popolati fl-Afrika u l-Lvant Nofsani, u l-15 il-pajjiż l-aktar popolazzjoni fid-dinja. Il-maġġor parti tal-popolazzjoni Eġizzjana li hija ta' 84 miljun ruħ[4] jgħixu qrib ix-xtut tax-Xmara Nil, żona ta' madwar 40,000 kilometru kwadru (15,000 mi kw), fejn l-unika art bir-raba'. Fir-reġjuni l-kbar tad-deżert Sahara, li jikkostitwixxu l-maġġor parti tat-territorju Eġizzjan, wieħed jista' jsib ftit abitazzjonijiet minħabba s-sħana kiefra u xotta li tgħaddi minn fuq din l-art . Madwar nofs tar-reżidenti fl-Eġittu jgħixu f'żoni urbani, il-maġġoranza mifruxa madwar iċ-ċentri b'popolazzjoni densa bħall-Kajr, Alessandrija u bliet oħra ewlenin fid-delta tan-Nil.

Referenzi[immodifika | immodifika s-sors]

  1. ^ Modern Egypt: The Formation of a Nation-State, Westview Press, 1988. ISBN 978-0-86531-182-4
    “Fost il-popli tal-qedem Lvant Qarib, l-Eġizzjani biss baqgħu fejn kienu u baqgħu dak li kienu, għalkemm huma bidlu lingwa tagħhom darba u r-reliġjon tagħhom darbtejn. F'ċertu sens, dawn jikkostitwixxu l-eqdem nazzjon fid-dinja. Għal ħafna mill-istorja tagħhom, l-Eġittu kien stat, iżda biss fis-snin riċenti ma kienx verament stat-nazzjon, bi gvern jitlob il-lealtà ta' suġġetti tiegħu abbażi fuq identità komuni.”.
  2. ^ Background Note: Egypt. Dipartiment ta' Stat tal-Istati Uniti, Uffiċċju tal-Affarijiet tal-Lvant Qarib, 10 ta' Novembru 2010
  3. ^ Pierre Crabitès, Ibrahim of Egypt, Routledge, 1935.
    “... fid-9 ta' Lulju, 1805, Constantinople conferred upon Muhammad Ali the pashalik of Cairo ...”. (EN)
  4. ^ a b Arloġġ tal-popolazzjoni. Aġenzija Ċentrali għall-mobilizzazzjoni Pubblika u l-Istatistika, 27 ta' April 2013
  5. ^ a b c d Eġittu. International Monetary Fund
  6. ^ Rapport tal-Iżvilupp Uman 2013. Programm ta' Żvilupp tan-Nazzjonijiet Uniti, 1