Պատմութիւն

Անդրանիկ Փաշային «վերջնականապես ջախջախելու» վերաբերյալ նամակը կեղծ է ՀՅԴ-ին վարկաբեկելու համար. Արխիվի տնօրեն

Համացանցում տարածված նամակ-նկարը, թե 1918 թվականի հուլիսի 17-ին Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կողմից նամակ է ուղարկվել Օսմանյան կառավարության զինվորական մինիստր Էնվեր փաշային, Անդրանիկ Փաշային «վերջնականապես ջախջախելու» խնդրանքով, կեղծ է։ Aysor.am-ի հետ զրույցում նամակը կեղծ որակեցին Ազգային արխիվի տնօրենը, ՀՀ ԳԱԱ պատմության ինստիտուտի տնօրեն Աշոտ Մելքոնյանը և ՀՅԴ Հայ դատի և քաղաքական հարցերի գրասենյակի պատասխանատու Կիրո Մանոյանը։…

Կարսի անկման ազգային ողբերգությունը

Կարսի անկման ազգային ողբերգությունը Ժողովուրդների ազգային հիշողության մեջ կան ոչ միայն ինքնաճանաչման և հպարտության, երկունքի և խոյանքի ոգեշնչող պահեր, այլ կան նաև փորձության ու հուսաբեկման, մեղկության և անկումի ողբերգական վայրկյաններ, որոնք կյանքի և ժամանակի թավալման հետ ավելի ու ավելի են շեշտում իրենց բախտորոշ նշանակությունը: Հայ ժողովրդի ազգային հիշողության մեջ այդօրինակ դառնության մի էջ է բացվում…

Քրիստափոր (Միքայէլեան, 1859-1905). Հայկական Յեղափոխութեան առաքելատիպ առաջնորդը

Ժա­մա­նա­կի թա­ւա­լու­մին եւ նոր ժա­մա­նակ­ներ թե­ւա­կո­խած հայ ժո­ղո­վուր­դին առ­ջեւ ցցո­ւած մար­տահ­րա­ւէր­նե­րուն ա­հագ­նա­ցու­մին հետ, ար­ժա­նա­ւո­րա­պէս կը պայ­ծա­ռա­նայ դէմ­քը ­Հայ­կա­կան ­Յե­ղա­փո­խու­թեան ա­ռա­քե­լա­տիպ ա­ռաջ­նոր­դին՝ ան­զու­գա­կան Ք­րիս­տա­փոր ­Մի­քա­յէ­լեա­նի, ո­րուն ծննդեան 157րդ ­տա­րե­դար­ձը կը նշենք ­Հոկ­տեմ­բեր 18ի այս օ­րը։ Հայ ­Յե­ղա­փո­խա­կան ­Դաշ­նակ­ցու­թեան հիմ­նա­դիր եր­րոր­դու­թեան ե­րի­ցա­գոյնն ու «հայ­րա­կան» դէմքն է Ք­րիս­տա­փոր, որ իր մե­ծակ­շիռ ներդ­րու­մը ու­նե­ցաւ մեր ժո­ղո­վուր­դի նո­րա­գոյն շրջա­նի պատ­մու­թեան…

13 Հոկտեմբեր 1921. Կարսի անձնատուական Դաշնագիրին խայտառակութիւնը

Հոկ­տեմ­բեր 13ի այս օ­րը, 95 տա­րի ա­ռաջ, ­Լե­նի­նի ­Ռու­սաս­տանն ու ­Քե­մա­լի ­Թուր­քիան ­Խորհրդա­յին ­Հա­յաս­տա­նին պար­տադ­րե­ցին ստո­րագ­րել ­Հայ­կա­կան ­Հար­ցը թա­ղե­լու կո­չո­ւած ­Կար­սի ­Դաշ­նա­գի­րը։ Կար­սի ­Դաշ­նա­գի­րը խոր­քին մէջ կրկնու­թիւնն էր, գրե­թէ նոյ­նու­թեամբ, ա­միս­ներ ա­ռաջ՝ 16 ­Մարտ 1921ին կնքո­ւած ­Մոս­կո­ւա­յի տխրահռ­չակ ­Դաշ­նա­գի­րին։ ­Բայց կար կա­րե­ւոր եւ հիմ­նա­կան մէկ տար­բե­րու­թիւն։ ­Մոս­կո­ւա­յի դաշ­նա­գի­րը կնքո­ւած էր պար­զա­պէս ­Քե­մա­լա­կան ­Թուր­քիոյ եւ ­Լե­նի­նեան…

27 Սեպտեմբեր 1919.Առաջին անգամ ըլլալով՝ Հ.Յ.Դ. Ընդհանուր Ժողովը (9րդը) գումարուեցաւ Երեւանի մէջ

Սեպ­տեմ­բե­րի 27ի օ­րը, 97 տա­րի ա­ռաջ, մէկ տա­րո­ւան կեանք ու­նե­ցող նո­րան­կախ ­Հա­յաս­տա­նի ­Հան­րա­պե­տու­թեան մայ­րա­քա­ղա­քին մէջ, հան­դի­սա­ւո­րա­պէս բա­ցու­մը կա­տա­րո­ւե­ցաւ ­Հայ ­Յե­ղա­փո­խա­կան ­Դաշ­նակ­ցու­թեան պատ­մա­կան Ընդ­հա­նուր ­Ժո­ղո­վին։ Ա­ռա­ջին ան­գամ ըլ­լա­լով Ե­րե­ւա­նի մէջ գու­մա­րո­ւած Հ.Յ.Դ. Ին­նե­րորդ Ընդ­հա­նուր ­Ժո­ղո­վը, Հ.Յ.Դ. Ընդ­հա­նուր ­Ժո­ղով­նե­րու եր­կար շար­քին մէջ պատ­մա­կան ե­ղաւ ոչ միայն իր գու­մար­ման ­Պա­հուն ու­նե­ցած ազ­գա­յին-քա­ղա­քա­կան նշա­նա­կու­թեան ա­ռու­մով, այ­լեւ՝ ­Հա­յաս­տա­նի ան­կա­խու­թիւ­նը նո­ւա­ճած…

1 Սեպտեմբեր 1966. Արցախի վերամիացումը պահանջող Խորհրդային Հայաստանի խնդրագիրը՝ Քրեմլինի իշխանութեանց

Սեպ­տեմ­բեր 1ի այս օ­րը, 50 տա­րի ա­ռաջ, ­Խորհըր­դա­յին ­Հա­յաս­տա­նի ղե­կա­վա­րու­թիւ­նը պաշ­տօ­նա­կան խնդրագ­րե­րով դի­մեց ­Խորհր­դա­յին ­Միու­թեան կեդ­րո­նա­կան իշ­խա­նու­թիւն­նե­րուն՝ Ար­ցա­խը մայր հայ­րե­նի­քին վե­րա­միաց­նե­լու պա­հան­ջով։ Իր տե­սա­կին մէջ ա­ռա­ջին եւ միակ դի­մու­մը չէր 1966ի այդ քայ­լը։ 1923ին Ք­րեմ­լի­նի կեդ­րո­նա­կան ղե­կա­վա­րու­թեան՝ ո­րո­շա­պէս Ս­տա­լի­նի ձե­ռամբ գոր­ծո­ւած մեծ յան­ցա­գոր­ծու­թե­նէն, փաս­տօ­րէն մայր հայ­րե­նի­քի հետ ա­ռանց ցա­մա­քա­յին կա­պի սահ­մա­նագ­ծո­ւած ­Լեռ­նա­յին ­Ղա­րա­բա­ղի Ինք­նա­վար ­Մար­զի…

Բացուած Է Վարագոյրը Հայկական Ցեղասպանութեան Առնչուող ՀՅԴ-ի Արխիւներուն Վրայ

«Նիւթեր Հ.Յ. Դաշնակցութեան Պատմութեան Համար» ԺԲ. Հատորի Հրատարակութեան Առիթով ԵՍԱՅԻ ՀԱՒԱԹԵԱՆ Ա. «Նիւթեր Հ.Յ. Դաշնակցութեան Պատմութեան Համար» Հատորներու Շարքը Քանի մը տասնամեակներէ ի վեր ՀՅԴ Բիւրոյի որոշումով կը հրատարակուի «Նիւթեր ՀՅ Դաշնակցութեան պատմութեան համար» հատորներու շարքը, որ արխիւային նիւթերով կը ներկայացնէ կուսակցութեան անցած ճանապարհը 1890-ական թուականներէն սկսեալ: Այս նիւթերը այնքան առնչուած են հայոց պատմութեան վերջին…

Ամեն հայ պետք է զգա, որ առանց իրեն հայրենիքը կփլվի…

են հայ պետք է զգա, որ առանց իրեն հայրենիքը կփլվի… Հայրենասիրություն ասած բանը ոչ այլ ինչ է, եթե ոչ քեզ վրա դրվածպարտականությունների բարեխղճորեն կատարում: Եթե զինվորից սկսած մինչև նախարարը բոլորանվեր իրենց գործն անեն, ապա մեր բոլոր ձեռնարկումները կպսակվեն հաղթանակով: Եթե Ղարաբաղը կործանվի, ապա միայն քաղաքական խաղերի պատճառով է կործանվելու, քաղաքականությունն ամենասարսափելի գիշատիչն է: Բեկոր Կենսագրությունը…

21 Սեպտեմբեր 1991. Հայաստանի Անկախութեան վերականգնման տօնը

Սեպ­տեմ­բեր 21ին, ա­մէն տա­րի, ­Հա­յաս­տա­նի ան­կա­խու­թեան վե­րա­կանգն­ման ի­րո­ղու­թիւնն ու դա­րա­կազ­միկ այդ քայ­լին գա­ղա­փա­րա­կան խոր­հուր­դը, աշ­խար­հի ողջ տա­րած­քին, ազ­գա­յին հպար­տու­թեան ան­խառն ապ­րում­նե­րով կը հա­մա­կեն հայ մար­դոց միտքն ու հո­գին։ Քա­ղա­քա­մայր Ե­րե­ւա­նէն ու հայ­րե­նի ոս­տան­նե­րէն մին­չեւ սփիւռ­քի մեր­ձա­ւոր թէ հե­ռա­ւոր հա­յօ­ճախ­նե­րը, հայ մար­դը այս օ­րե­րուն կը տօ­նէ ու կը վեր­յի­շէ 1991 թո­ւի ­Սեպ­տեմ­բեր 21ի հան­րա­քո­ւէն։ Այդ ա­տեն…

Մեր երկրի կառուցման համար չպետք է խնայենք ոչինչ

Օգոստոսի 23-ը ազատամարտիկ, Պռոշյանի նախկին գյուղապետ, դաշնակցական Հրաչ Մուրադյանի ծննդյան օրն է: Հրաչ Մուրադյանը ծնվել է 1963 թվականին, Գամշլիում, Սիրիա։ 1966-ին ընտանիքով տեղափոխվել է Պռոշյան գյուղ։ Ավարտել է Երևանի Մեսրոպ Մաշտոցի անվան պետական համալսարանը։ 2005 թվականից Պռոշյան գյուղի գյուղապետն էր, ամուսնացած էր, ուներ երկու դուստր՝ Նարե, Հայկուհի և երկու որդի՝ Գևորգ, Կարոտ։ 1989թ-ից Արցախյան շարժման…