Wikipedia:Houptsyte

Elsassisch

Buschur un wìllkumma uf dr àlemànnischa Wikipedia! D frei Enzyklopedi, wo àlla känna mìtmàche.

Àrtikel fìnde

Àrtikel noh Kàtegorie:
Àlle Kàtegorie • Brüüchtum • Ernährung • Geogràfi • Gschicht • Gsellschàft • Kunscht • Literàtür • Müsik • Nàtur • Person • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik • Verkehr • Wìrtschàft • Wìsseschàft

Themeportal: Regionàle Àrtikel Àlemànne Àlemànnisch Bade Bàde-Wirttebärg Basel Elsàss Schwiiz
Geogràfi Gschìcht Gsellschàft Kunscht Lìteràtür Müsik Nàtür Politik Religion Sport Sproch Wìsseschàft

Sunschtigs: Àrtikelindex vu A bis Z • Bsunders güeta Àrtìkel • Lasige Àrtikel • Àrtìkel noh Dialekt • Audioufnàhme vu Àrtikel • Àlemànnische Ortsnamme • Àlemànnische Diernamme • Àlemànnische Pflànzenamme

D Àlemànnischa Wikipedia

D àlemànnischa Wikipedia ìsch a Enzyklopedi ìn da Dialekta vum àlemànnischa Sprochrüüm, àlso vu dr ditscha Schwiz, vum Elsàss, vu Lìechtestei, vu Owerbàda, vum Schwowalànd un vu Vorarlberg.

D Enzyklopedi wàchst durch d frèiwìlliga Hìlf vu àlla, wo ebbis ìn ìhrem Dialekt wann bitràga. Àlla Itràga känna vu alla Bsuacher gschrìwa un gändert wara. Àlla sìn harzlig iglàda mìtz'màcha. Brìnga Èier Wìssa ii un halfa a so mìt, s Àlemànnischa z pflega, ufz'warta un z'erhàlta. D erschta Schrìtt sìn gànz eifàch!

Wer mìr vu dr Àlemànnischa Wikipedia sìn un wàs mìr wann, fìndsch ìn unserm Profil.

D Ìnhàlt vu dr Wikipedia därf frèi kopiart un verbreitet wara.

Bis jetz gìt's bi dr àlemànnischa Wikipedia 22.032 Àrtìkel.

Àrtìkel vu dr Wucha: Ida Suter

D Ida Suter (s u isch uf Züritüütsch lang, me säit aso Suuter; * 10. Novämber 1891 z Chäpfnach (Hoorge); † 22. Augschte 1974 z Züri), isch e Gërmanischtin gsy, wo dryssg Jaar lang as Redaktoorin bim Schwyzerischen Idiotikon gschaffet hät.

D Ida Suter isch as eerschts Chind vom Saagibsitzer Ruedolf Suter-Heussi (uusgsproche Suuter-Hüüssi) uf d Wält choo. I d Schuel isch si zeerscht z Chäpfnach und z Hoorge, und nachanen isch si für e paar Jaar uf Ängland und Schottland. Si hät dänn umbidingt wele studiere, was de Vatter eener gspässig tunkt hät – s Frauestuudium isch doozmaal no ekäi Sälbschtverständlichkäit gsy. Wo sich aber sogaar iri Leerer für si ygsetzt händ, hät de Vatter naaggëë. Zeerscht hät si aber na müese d Matuur am «Institut Minerva» naahole.

1917 isch si dänn a d Uniwërsitëët Züri, wo si tüütschi Filology und änglischi Spraach und Literatuur gstudiert hät. Ire «Dr. phil.» hät si mit 1923 ere Dissertazioon bym Profässor Albert Baachmen überchoo; s Theema isch gsy «Die Mundart bei Gottfried Keller» (truckt 1932). Daadrin zäiget si, wie de Gopfrid Chäller züri- und überhaupt schwyzertüütschi Uustrück und Wändigen i sys Hoochtüütsch laat la yflüüsse. De Profässer M. Nussberger us em lettische Riga hät über die Undersuechig en langen und intressierten Artikel im Suntigsblatt vo de «Basler Naachrichte» gschribe. (…dr gànz Àrtìkel lasa)

Friahjera Àrtìkel vu dr Wucha:

Hàsch gwìsst ...

Grabstai vum Albert Richter

... dass dr Albert Richter si gwaigeret het, bi internationale Sportveraastaltige mit em Hokechryz uf em Trikot aazdrätte?
... dass z Europa d Technology für dè Bedryb vo Sägemüllènè in nõchrömischer Zit für Johrhunderte voschütt gangè isch?
... dass dr Friedrich Widmann a guadr Mensura-Fechdr war, weil r 2,10 m groaß war?
... dass de Streckeną vó dęr Wirttąbergische Eisąbå-Gsellschaft mbH koi zsammąhängądes Netz bildą, weil męr blóß Privátbåną hot bauą kenną, wó's sich fir'd Staatsbå net glohnt hot?
... dass de Christian Schmutz mit sim Seislertüütsch Wöörterbuech en nöie wüsseschaftliche Standard gsetzt hät?
... dass dr Paul Horn noch-em Zwoida Weltkriag us de wenich erhaldene Nodaheft ond –biacher selbr Chorpardidura ond Orkeschtrstemma abgschriiba hot?

Àlemànnischa Nochrìchte:

9. Novämber 2016:
Die langlebige Sprachgrenze (Bietigheimer Zeitung)
8. Novämber 2016:
Was, wenn älle so wäret?! (Reutlinger Nachrichten)
7. Novämber 2016:
Bäsle, Schniafa und Umbasa: Diese Dialekt-Wörter kennen nur die Wenigsten in Vorarlberg (VOL)
3. Novämber 2016:
Rutschi Putschili: Stanser Gassenlieder (SRF Schnabelweid)
2. Novämber 2016:
„Vrschtoscht? Dialekt!“ beim Mundart-Festival (VOL)
Der Verein Orient-Netzwerk informiert mit Bierdeckeln auf Alemannisch über den Islam (Badische Zeitung)

Meh Nochrìchte uf Dialäkt-Neuigkeite

10. Novämber

1549: Dr Papscht Paul III. (Bild) stirbt.
1799: Änd vu dr Franzesische Revolution: Am Dag noch em Staatsstrych am 18. Brumaire VIII un dr Absetzig vum Direktoriums wird dr Napoleon Bonaparte zum erschte Konsul ernännt. Di baide andere Mitglider vum Konsulat sin dr Emmanuel-Joseph Sieyès un dr Roger Ducos.
1975: Mit ihre Resolution 3379 bschließt d UN-Generalversammlig, dass Zionismus e Form vu Rassismus un Rassediskriminierig sei. Am 16. Dezämber 1991 wird die Resolution wider zruckgnuu.
1977: D RAF-Terrorischte Christof Wackernagel un Gert Richard Schneider wäre noch ere Schießerei feschtgnuu.