Niue

Niue (norsk: Niue, niuisk)
Flagg Riksvåpen
Nasjonalsong	«Ko e Iki he Lagi»
Offisielle språk	Niuisk og engelsk
Hovudstad	Alofi
Styresett Dronning Høgkommisær Statsminister	Monarki Elisabeth II Sandra Lee-Vercoe Toke Talagi
Flatevidd  – Totalt  – Andel vatn	260 km² (191.) 0 %
Folketal  – Estimert (2015)  – Tettleik	1 190 (198.) 4,6 /km² (187.)
Sjølvstende erklært	19. oktober 1974
BNP  – Totalt (2003)  – Per innbyggjar	10 mill. USD (196.) 6 300 USD (132.)
Valuta	Newzealandsk dollar
Tidssone	UTC -11
Telefonkode	+683
Toppnivådomene	.nu

Niue er ei autonom øy i sørvestre Stillehavet, i fri assosiasjon med New Zealand. Hovudstaden er Alofi.

Kart over Niue

Niue ligg 2400 km nordaust for Auckland og 3900 km nordaust for Sydney i eit triangel mellom Tonga, Samoa og Cookøyane.

Historie

Niue blei folkesett av polynesarar frå Samoa rundt år 900. Nye innvandrarar eller erobrarar kom frå Tonga på 1500-talet. Det niuiske språket er eit polynesisk språk som er nærast i slekt med tongansk.

Dei første europearane som kom til øya var James Cook sin ekspedisjon i 1744. Cook kalla øya «Savage Island», 'Villmannsøya', ettersom innbyggjarane hadde tenner farga raude. Raudfargen stamma ikkje frå blod, som Cook trudde, men ei lokal raud banan. Etter nokre hundeår blei det lokale namnet Niu ē, som tyder 'sjå kokosnøtta', teke i bruk internasjonalt.

Frimerke frå Niue frå 1920.

Øya blei vitja av misjonærar frå London Missionary Society i 1846. I 1887 tilbaud kong Fata-a-iki øya til Det britiske imperiet i frykt for andre kolonimakter. Øya blei britisk protektorat i 1900, men annektert av New Zealand i 1901. Øya fekk valet i 1974 om ho ville bli sjølvstendig, sjølvstyrande eller framleis vera styrt av New Zealand, og valde sjølvstyre i ei folkeavstemming. Øya er i dag styrt av Niue-forsamling, Niue Fono Ekepule.

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Niue» frå Wikipedia på bokmål, og «Niue» frå Wikipedia på engelsk den 20. april 2012.

Denne geografiartikkelen er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.