Rozejm

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skocz do: nawigacja, szukaj

Rozejm (zawieszenie broni, w staropolszczyźnie armistycjum od łac. arma – broń i stitium – zaprzestanie, ang. i fr. armistice, niem. Waffenstillstand, ros. перемирие) – pojęcie z zakresu prawa międzynarodowego, oznaczające czasowe lub bezterminowe wstrzymanie działań wojennych pomiędzy stronami walczącymi na wszystkich bądź niektórych frontach. Najczęściej wiąże się z zaprzestaniem wrogich działań do czasu zawarcia traktatu pokojowego (jak rozejm andruszowski, rozejm w Compiègne (1918) czy rozejm w Rydze 1920), lecz stan rozejmu pomiędzy Koreą Północną i Południową trwa od 1953 do dzisiaj.

Formalnie po zawarciu rozejmu strony, które go zawarły, nadal pozostają w stanie wojny. W razie zerwania rokowań walka może zostać wznowiona.

Warunki zawierania rozejmu normuje haski regulamin wojny z 1907 (rozdział 5, art. 36 - 41) a w szczegółach konkretna umowa[1].

Konwencja genewska o jeńcach z 1929 w art. 75 przewiduje, że zawierając rozejm, strony powinny umieścić w umowie porozumienie o repatriacji jeńców, a przynajmniej rozpocząć rozmowy w tej sprawie. W każdym razie repatriacja ta powinna nastąpić w jak najkrótszym czasie po zawarciu pokoju.

Przypisy

  1. Np. rozejm zawarty 12 października 1920 w Rydze nakazywał zaprzestać wszelkich działań wojennych na lądzie, wodzie i powietrzu począwszy od 18 października. Wstrzymanie walk następowało na 21 dni, każda strona mogła wypowiedzieć go z 48 godzinnym wyprzedzeniem. O ile przed upływem terminu żadna ze stron nie skorzystała z możliwości wypowiedzenia, rozejm przedłużał się automatycznie aż do ratyfikacji definitywnego traktatu pokojowego, jednak każda strona mogła wypowiedzieć rozejm z 14 dniowym wyprzedzeniem. Rozejm traciłby moc również, jeśli w terminie, przewidzianym w nim dla wymiany dokumentów ratyfikacyjnych (co nastąpiło 2 listopada 1920), czynności te z jakichkolwiek powodów nie byłyby dokonane. Wznowienie działań wojennych nie mogło jednak nastąpić wcześniej, niż w 48 godzin po upływie terminu naznaczonego dla wymiany dokumentów ratyfikacyjnych.

Zobacz też[edytuj]