Patrick White

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skocz do: nawigacja, szukaj
Patrick White
Patrick White (1973)
Patrick White (1973)
Imiona i nazwisko Patrick Victor Martindale White
Data i miejsce urodzenia 28 maja 1912
Londyn
Data i miejsce śmierci 30 września 1990
Sydney
Narodowość australijska
Język angielski
Obywatelstwo australijskie
Alma Mater University of Cambridge
Gatunki proza, poezja, dramat
Ważne dzieła Voss, Wóz ognisty,
Flaws in the Glass,
Oko cyklonu
Odznaczenia
Członek Orderu Australii

Patrick Victor Martindale White (ur. 28 maja 1912 w Londynie, zm. 30 września 1990 w Sydney) – australijski prozaik, poeta i dramaturg. Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 1973.

Biografia[edytuj]

White urodził się w Londynie, jego rodzicami byli jednak Australijczycy i gdy miał 6 miesięcy cała rodzina wróciła do Australii i zamieszkała w Sydney. W wieku 13 lat został wysłany do szkoły w Anglii, gdzie – z dwuletnią przerwą – kształcił się w Cheltenham College i Cambridge (King's College). Po ukończeniu studiów pozostał w Londynie, w czasie II wojny światowej służył w Royal Air Force na Bliskim Wschodzie, w Afryce Północnej i Grecji. Był gejem[1]. W 1941 poznał Manoliego Lascarisa, greckiego oficera wojskowego, który został jego życiowym partnerem[2]. Po wojnie wrócił do Australii i wraz z Manolim na stałe osiedlił się w Nowej Południowej Walii.

Zadebiutował w 1935 tomem poetyckim The Ploughman and Other Poems, swoją pierwszą powieść – Happy Valley – wydał w 1939, jednak do połowy lat 50. nie odniósł większych sukcesów i okresowo zerwał z literaturą. Przełomem okazała się wydana w 1956 powieść Drzewo człowiecze, następnie ukazał się Voss, oparta na autentycznych wydarzeniach z połowy XIX wieku (wyprawa Ludwiga Leichhardta) powieść historyczna o zdobywaniu kontynentu australijskiego przez pierwszych kolonizatorów, za którą w 1957 otrzymał Nagrodę im. Miles Franklin.

Najwybitniejszy utwór w dorobku pisarza ukazał się w 1961. Wóz ognisty to rozbudowana, wielowątkowa panorama australijskiego społeczeństwa w pierwszej połowie XX wieku. Bohaterami tej powieści są kolejne fale imigrantów przybywających na Antypody, ale także Aborygen oraz cudem uratowany z Holocaustu niemiecki Żyd. Wraz z bohaterami do Australii docierają wojenny koszmar oraz moralne dylematy odległej Europy. W tym samym roku otrzymał za tę książkę nagrodę im. Miles Franklin.

W następnej dekadzie powstały kolejne istotne książki: The Burnt Ones, Węzeł i Wiwisekcja.

W 1973 otrzymał Nobla za „epickie i psychologiczne mistrzostwo, dzięki któremu odkryty został nowy literacki kontynent”. Niektórzy publicyści i krytycy łączą jednak werdykt noblowskiego jury z przypadającą na ten okres dwusetną rocznicą geograficznych odkryć Jamesa Cooka[potrzebny przypis]. Najważniejszymi późnymi utworami White'a są Przepaska z liści oraz wspomnieniowe Flaws in the Glass.

Wiele jego książek przetłumaczyła na język polski Maria Skibniewska.

Twórczość (wybór)[edytuj]

  • Happy Valley (1935)
  • Żywi i umarli (The Living and the Dead, 1941)
  • The Aunt's Story (1948)
  • Drzewo człowiecze (The Tree of Man, 1956)
  • Voss (Voss, 1957)
  • Wóz ognisty (Riders in the Chariot, 1961)
  • The Burnt Ones (1964) – zbiór opowiadań
  • Węzeł (The Solid Mandala, 1966)
  • Wiwisekcja (The Vivisector, 1970)
  • Oko cyklonu (The Eye of the Storm, 1973)
  • Przepaska z liści (A Fringe of Leaves, 1976)
  • Flaws in the Glass (1981)

Przypisy

Linki zewnętrzne[edytuj]