Chrystian X

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skocz do: nawigacja, szukaj
Chrystian X
— król Danii, król Islandii —
ilustracja
Król Danii
Okres panowania od 14 maja 1912
do 20 kwietnia 1947
Poprzednik Fryderyk VIII
Następca Fryderyk IX
Król Islandii
Okres panowania od 1 grudnia 1918
do 17 czerwca 1944
Następca Sveinn Björnsson
Dane biograficzne
Dynastia Glücksburgowie
Data i miejsce urodzenia 26 września 1870
Pałac Charlottenlund
Data i miejsce śmierci 20 kwietnia 1947
Amalienborg
Ojciec Fryderyk VIII
Matka Luiza Bernadotte
Żona Aleksandra meklemburska
Dzieci Fryderyk IX
Kanut
Odznaczenia
Order Słonia (Dania) Wielki Komandor Orderu Danebroga (Dania) Krzyż Wielki z Łańcuchem Orderu Sokoła Islandzkiego Odznaka Honorowa Orderu Danebroga (Dania) Medal Pamiątkowy Złotych Godów Króla Chrystiana IX i Królowej Luizy 1892 Wielka Wstęga Orderu Leopolda (Belgia) Krzyż Wielki Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Krzyż Wielki Orderu Zbawiciela (Grecja) Krzyż Srebrny Orderu Zbawiciela (Grecja) Najwyższy Order Zwiastowania Najświętszej Marii Panny (Order Annuncjaty) WendischeKrone.Order.gif Ord.Grifone.PNG Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Lwa Niderlandzkiego (Holandia) Krzyż Wielki Królewskiego Norweskiego Orderu Świętego Olafa Ord.Pietr.Fed.Luigi.PNG Order Orła Czarnego (Prusy) Krzyż Wielki Orderu Orła Czerwonego (Prusy) Łańcuch Orderu Karola I (Rumunia) Order Świętego Andrzeja Apostoła Pierwszego Powołania (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Aleksandra Newskiego (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Orła Białego (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Włodzimierza IV klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny I klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława I klasy (Imperium Rosyjskie) D-SxWe-Order White Falcon BAR.png Het lint van het Vorstelijk Erekruis van Lippe.jpg Order Królewski Serafinów (Szwecja) Królewski Order Karola XIII (Szwecja) UK Royal Victorian Order ribbon.svg Order Złotego Runa (Hiszpania) UK Royal Victorian Order ribbon.svg Łańcuch Orderu Karola III (Hiszpania) Krzyż Wielki Orderu Łaźni (Wielka Brytania) King George V Coronation Medal ribbon.png Order Podwiązki (Wielka Brytania) Krzyż Wielki Orderu Wieży i Miecza (Portugalia) Krzyż Wielki Orderu Białej Róży Finlandii Order Orła Białego Order Krzyża Wolności za służbę wojskową (Estonia) Krzyż Wielki Orderu Daniła I (Czarnogóra)
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Chrystian X (ur. 26 września 1870 w Pałacu Charlottenlund pod Kopenhagą, zm. 20 kwietnia 1947 w Amalienborgu) – król Danii w latach 1912–1947 i król Islandii (znany tam pod imieniem Kristjan) w latach 1918–1944 z dynastii Glücksburgów, bocznej linii Oldenburgów. Syn króla Danii Fryderyka VIII Glücksburga i Luizy Bernadotte, córki króla Szwecji i Norwegii Karola XV.

Jako pierwszy z królów Danii w 1889 został studentem. Naukę kontynuował w szkole oficerskiej.

W trakcie I wojny światowej zapewnił Danii neutralność podczas tzw. „spotkania trzech królów” skandynawskich (prócz niego wzięli w nim udział królowie: Norwegii Haakon VII i Szwecji Gustaw V) 18 grudnia 1914 w Malmö[1].

Podczas II wojny światowej w przeciwieństwie do władców Norwegii i Holandii, którzy opuścili swoje kraje podczas niemieckiej okupacji, Chrystian X Glücksburg pozostał w tym czasie w kraju, stając się widocznym symbolem narodowej sprawy. Pomimo podeszłego wieku i wątpliwego stanu zdrowia codziennie bez ochrony odbywał konną przejażdżkę przez miasto. 26 kwietnia 1898 poślubił meklemburską księżniczkę Aleksandrę (1879–1952), z którą miał dwóch synów: Fryderyka (1899–1972), późniejszego króla Danii, oraz Kanuta (1900–1976).

Odznaczenia[edytuj]

Chrystian X (w środku) z dziadkiem, ojcem i synem
Prapradziadkowie

Fryderyk Karol Schleswig-Holstein-Sonderburg-Beck
(1757-1816)
∞1780
Fryderyka Amalia Schlieben
(1757-1827)

Karol Hessen-Kassel
(1744-1836)
∞1766
Luiza Oldenburg
(1750-1831)

Fryderyk Hessen-Kassel
(1747-1837)
∞1786
Karolina Polyxena Nassau-Usingen
(1762-1823)

Fryderyk Oldenburg
(1753-1805)
∞1774
Zofia Mecklenburg-Schwerin
(1758-1794)

Król Szwecji i Norwegii
Karol XIV Jan
(1763-1844)
∞1797
Dezyderia Clary
(1777-1860)

Eugeniusz de Beauharnais
(1781-1824)
∞1806
Augusta Amalia Wittelsbach
(1788-1851)

Król Holandii
Wilhelm I Oranje-Nassau
(1772-1843)
∞1791
Wilhelmina Hohenzollern
(1774-1837)

Król Prus
Fryderyk Wilhelm III Pruski
(1770-1840)
∞1793
Augusta Wilhelmina Mecklemburg-Strelitz
(1776-1810)
Pradziadkowie

Fryderyk Wilhelm Schleswig-Holstein-Sonderburg-Glücksburg
(1785-1831)
∞1810
Luiza Karolina Hessen-Kassel
(1789-1867)

Wilhelm Heski
(1787-1867)
∞1810
Luiza Charlotta Oldenburg
(1789-1864)

Król Szwecji i Norwegii
Oskar I Bernadotte
(1799-1859)
∞1823
Józefina de Beauharnais
(1807-1876)

Wilhelm Fryderyk Oranje-Nassau
(1797-1881)
∞1825
Ludwika Hohenzollern
(1808-1870)
Dziadkowie

Król Danii
Chrystian IX Glücksburg
(1818-1906)
∞1842
Luiza Hessen-Kassel
(1817-1898)

Król Szwecji i Norwegii
Karol XV Bernadotte
(1826-1872)
∞1851
Ludwika Orańska
(1828-1871)
Rodzice

Król Danii
Fryderyk VIII Glücksburg
(1843-1912)
∞1869
Luiza Bernadotte (1851-1926)

Chrystian X Glücksburg (1870-1947), Król Danii i Islandii

Przypisy

  1. ↑ 1914: Scandinavian Alliance Formed - The New York Times. The New York Herald, European Edition, 1914-12-20. [dostęp 2016-08-09].
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae The Titled Nobility of Europe. Burke's Peerage, 1914, s. 60-63
  3. ↑ a b Th. Hauch-Fausbøll: De Kgl. Danske Ridderordener og Medailler. Biografisk billedgalleri. Kopenhaga, 1929, s. 64, 155
  4. ↑ The Order of the Falcon (ang.). forseti.is (Office of the President of Iceland). [dostęp 2015-11-01].
  5. ↑ a b c H. F. Grandjean: De Kgl. Danske Ridderordener. Kopenhaga, 1903, s. 21
  6. ↑ Christian X, king of Denmark (ang.). geneall.net. [dostęp 2015-11-01].
  7. ↑ Valkoisen Ruusun suurristi ketjuineen myönnetty 115 ulkomaalaiselle vaikuttajalle (fiń.). hs.fi (Helsingin Sanomat). [dostęp 2015-11-01].
  8. ↑ Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, 2008, s. 298
  9. ↑ Bearers of decorations
p • d • e
Władcy Islandii
Islandia
jako część
Królestwa Norwegii
Haakon IV Stary (1262–1263) i Gissur Þorvaldsson (1258–1268, jarl Islandii) • Magnus VI Prawodawca (1263–1280) i Gissur Þorvaldsson (1258–1268, jarl Islandii) • Eryk II Wróg Księży (1280–1299) • Haakon V Długonogi (1299–1319)
Magnus VII Eriksson (1319–1343) • Haakon VI Magnusson (1343–1380) • Olaf IV (1380–1387)
Małgorzata (1387–1412) • Eryk III Pomorski (1412–1442) • Krzysztof Bawarski (1442–1448)
Dynastia Bonde
Chrystian I (1450–1481) • bezkrólewie (1481–11483) • Jan (1481–1513) • Chrystian II (1513–1523) • Fryderyk I (1523–1533) • bezkrólewie (1533–11534) • Chrystian III (1534–1559) • Fryderyk II (1559–1588) • Chrystian IV (1588–1648) • Fryderyk III (1648–1670) • Chrystian V (1670–1699) • Fryderyk IV (1699–1730) • Chrystian VI (1730–1746) • Fryderyk V (1746–1766) • Chrystian VII (1766–1808) • Fryderyk VI (1808–1815)
Kingdom of iceland.jpg
Islandia
jako część
Królestwa Danii

Oldenburgowie
Fryderyk VI (1815–1839) • Chrystian VIII (1839–1848) • Fryderyk VII (1848–1863) • Chrystian IX (1863–1906) • Fryderyk VIII (1906–1912) • Chrystian X (1912–1918)
Królestwo Islandii
Oldenburgowie
Chrystian X (1918–1944) • Sveinn Björnsson (1944, regent)
1944 - zniesienie monarchii, proklamowanie Republiki Islandii
p • d • e
Władcy Danii
Królestwo Danii
Skjoldungowie
Gorm Stary (?–958) • Harald I Sinozęby (958–987) • Swen I Widłobrody (987–1014) • Harald II (1014–1018) • Kanut II Wielki (1018–1035) • Kanut III (Hardekanut) (1035–1042)
Magnus Dobry (1042–1047)
Swen II Estrydsen (1047–1076) • Harald III Hein (1076–1080) • Kanut IV Święty (1080–1086) • Olaf I Głód (1086–1095) • Eryk I Zawsze Dobry (1095–1103) • Mikołaj Stary (1103–1134) • Eryk II Pamiętny (1134–1137) • Eryk III Jagnię (1137–1146) • Swen III Grade (1146–1157) • Kanut V (1146–1157) • Waldemar I Wielki (1146–1182) • Kanut VI (1182–1202) • Waldemar II Zwycięski (1202–1241) • Waldemar Młodszy (1215–1231) • Eryk IV Denar od pługa (1241–1250) • Abel (1250–1252) • Krzysztof I (1252–1259) • Eryk V Glipping (1259–1286) • Eryk VI Menved (1286–1319) • Krzysztof II (1319–1326) • Eryk (1321–1332) • Waldemar III (1326–1329) • Krzysztof II (1329–1332) • Eryk (1329–1332) • bezkrólewie (1332–1340) • Waldemar IV Atterdag (1340–1375)
Olaf II (1375–1387)
Małgorzata I (1375–1387) • Małgorzata I (1387–1412)
National Coat of arms of Denmark.svg
Unia kalmarska
Eryk VII Pomorski (1396–1439)
Chrystian I (1448–1481) • Jan (1481–1513) • Chrystian II (1513–1523) • Fryderyk I (1523)
Królestwo
Danii i Norwegii
Oldenburgowie
Fryderyk I (1523–1533) • bezkrólewie (1533–1534) • Chrystian III (1534–1559) • Fryderyk II (1559–1588) • Chrystian IV (1588–1648) • Fryderyk III (1648–1670) • Chrystian V (1670–1699) • Fryderyk IV (1699–1730) • Chrystian VI (1730–1746) • Fryderyk V (1746–1766) • Chrystian VII (1766–1808) • Fryderyk VI (1808–1814)
Królestwo Danii
Oldenburgowie
Fryderyk VI (1814–1839) • Chrystian VIII (1839–1848) • Fryderyk VII (1848–1863)
Chrystian IX (1863–1906) • Fryderyk VIII (1906–1912) • Chrystian X (1912–1947) • Fryderyk IX (1947–1972) • Małgorzata II (od 1972)
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Chrystian_X&oldid=46557755”