1864

11 stycznia – na placu Łukiskim w Wilnie został z rozkazu Murawjowa rozstrzelany przez Rosjan działacz powstańczy Tytus Dalewski, jesienią 1863 r. kierujący pracami rządu cywilnego na Litwie.
21 lutego – powstanie styczniowe: porażka wojsk powstańczych w bitwie o Opatów.
23 lutego – Ludwik Zwierzdowski - oficer służący w armii rosyjskiej, który na wieść o wybuchu powstania styczniowego przystał do powstańców - został powieszony przez Rosjan.
2 marca – ogłoszono dekret cara Aleksandra II o uwłaszczeniu chłopów w Królestwie Polskim.
10 marca – dyrektor Wydziału Spraw Wewnętrznych Rządu Narodowego, architekt Rafał Krajewski został aresztowany przez Rosjan.
10/11 kwietnia – nocą Rosjanie aresztowali Romualda Traugutta, ostatniego dyktatora powstania styczniowego.
20 kwietnia – powstanie styczniowe: utworzono Rząd Narodowy Bronisława Brzezińskiego.
22 kwietnia – powstanie styczniowe: bitwa pod Tarnogórą.
1 maja – powstanie styczniowe: bitwa pod Zamościem.
5 sierpnia – stracono Romualda Traugutta i jego towarzyszy: Rafała Krajewskiego, Józefa Toczyskiego, Romana Żulińskiego i Jana Jeziorańskiego.
8 listopada – cesarz Aleksander II Romanow wydał ukaz kasacyjny, na mocy którego spośród 155 klasztorów męskich z 1635 zakonnikami i 42 klasztorów żeńskich do likwidacji przeznaczono 110 klasztorów męskich i 4 żeńskie, z tego 39 za udział w powstaniu styczniowym, a 71 z powodu niewielkiej liczby zakonników (poniżej 8)
10 listopada – Jarosław Dąbrowski został skazany na 15 lat zesłania na Syberię.
21 listopada – Jan Matejko ożenił się z Teodorą Giebułtowską.
22 listopada – ukończono budowę Mostu Kierbedzia w Warszawie.
Na terenie Królestwa Polskiego nakazano właścicielom ziemskim, którzy byli podejrzani o udział w powstaniu styczniowym, sprzedanie majątków Rosjanom w ciągu dwóch lat.
Zlikwidowano większość klasztorów w Królestwie Polskim.
Wprowadzono reformę szkolnictwa na terenie Królestwa Polskiego, której celem była planowa rusyfikacja Polaków.
W całej Galicji ogłoszono stan oblężenia. Zakazano posiadania broni i amunicji, odbywania zgromadzeń, wspomagania zbiegów. Cudzoziemcy musieli uzyskiwać pozwolenia na pobyt, a wielu przebywających w Krakowie wydalono.

Wydarzenia na świecie[edytuj]

1 lutego – wybuchła wojna duńska 1864 roku, w wyniku której Austria i Prusy zajęły księstwa Szlezwika oraz Holsztynu.
17 lutego – wojna secesyjna: na redzie portu Charleston (Karolina Południowa), okręt podwodny konfederatów H.L. Hunley, przeprowadził pierwszy w dziejach udany atak na okręt wroga; należący do floty Unii USS Housatonic. W wyniku starcia obie jednostki zatonęły.
20 lutego – wojna secesyjna: zwycięstwo konfederatów w bitwie pod Olustee.
5 marca – pierwszy w historii mecz lekkoatletyczny (drużyny uniwersytetów Oxford i Cambridge). Rozegrano w nim 6 konkurencji biegowych i 2 techniczne (w biegach na 100 i 400 y triumfował B.S.Darbyshire).
11 marca – ponad 250 osób zginęło po przerwaniu zapory wodnej pod angielskim Sheffield.
22 marca – w Genewie zawarto konwencję w sprawie polepszenia losu rannych żołnierzy wszystkich stron walczących w konfliktach zbrojnych.
25 marca – wojna secesyjna: zwycięstwo konfederatów w bitwie pod Paducah.
29 marca – Wielka Brytania przekazała Grecji Wyspy Jońskie.
8 kwietnia – wojna secesyjna: zwycięstwo konfederatów w bitwie pod Mansfield.
10 kwietnia – Maksymilian I Habsburg został cesarzem Meksyku.
12 kwietnia – wojna secesyjna: zwycięstwo konfederatów w bitwie pod Fort Pillow w Tennessee.
14 kwietnia – wojna Chile i Peru z Hiszpanią: hiszpańska eskadra zajęła peruwiańskie wyspy Chincha z bogatymi złożami guana, przynoszącymi ok. 60% dochodów gospodarki peruwiańskiej.
18 kwietnia – wojna duńska: zwycięstwo wojsk prusko-austriackich nad duńskimi w bitwie pod Dybbøl.
22 kwietnia – Kongres USA przyjął ustawę Coinage Act, w wyniku której na amerykańskich środkach płatniczych pojawiła się dewiza In God we trust.
2 maja – brytyjski astronom Norman Robert Pogson odkrył planetoidę (80) Sappho.
6 maja – wojna secesyjna: nierozstrzygnięta bitwa w dziczy.
7 maja – wojna secesyjna: rozpoczęła się bitwa pod Rocky Face Ridge.
8 maja – wojna secesyjna: w bitwie pod Spotsylvanią wojska Północy pod dowództwem generała Ulyssesa Granta pokonały wojska Południa dowodzone przez generała Roberta Lee.
9 maja:
- wojna prusko-duńska: taktyczne zwycięstwo floty duńskiej w bitwie pod Helgolandem.
- wojna secesyjna: nierozstrzygnięta bitwa nad Swift Creek w Wirginii.
11 maja – wojna secesyjna: zwycięstwo wojsk Unii w bitwie pod Yellow Tavern.
12 maja – zawarto zawieszenie broni w wojnie prusko-duńskiej.
13 maja – wojna secesyjna: taktycznym zwycięstwem wojsk Unii zakończyła się bitwa pod Rocky Face Ridge.
14 maja – we Francji spadł meteoryt Orgueil.
16 maja – wojna secesyjna: zwycięstwo wojsk Unii w bitwie pod Mansurą.
17 maja:
- premierowe wykonanie hymnu Norwegii.
- wojna secesyjna: zwycięstwo wojsk Unii w bitwie pod Adairsville.
20 maja – wojna secesyjna: zwycięstwo konfederatów w bitwie pod Ware Bottom Church.
21 maja – wojna secesyjna: zakończyła się nierozstrzygnięta bitwa pod Spotsylvanią.
27 maja – wojna secesyjna: doszło do bitwy pod Pickett’s Mill w której zwyciężyli Konfederaci.
28 maja – brytyjski protektorat Zjednoczone Kraje Wysp Jońskich został przyłączony do Grecji.
31 maja – wojna secesyjna: rozpoczęła się bitwa pod Cold Harbor.
1 czerwca – otwarto pierwszą w Szwajcarii linię kolejową Zurych-Zug.
5 czerwca – wojna secesyjna: zwycięstwo wojsk Unii w bitwie pod Piedmontem.
12 czerwca – wojna secesyjna: zwycięstwo wojsk Unii w bitwie pod Cynthianą i Konfederatów w bitwie pod Cold Harbor.
17 czerwca – wojna secesyjna: rozpoczęła się bitwa pod Lynchburgiem w Wirginii.
18 czerwca – wojna secesyjna: na terenie stanu Wirginia Konfederaci odnieśli zwycięstwa w bitwie pod Lynchburgiem i bitwie pod Petersburgiem.
27 czerwca – wojna secesyjna: bitwa pod Kennesaw Mountain.
3 lipca – Ziemia została opasana kablem telegraficznym.
9 lipca – wojna secesyjna: zwycięstwo konfederatów w bitwie nad Monocacy.
14 lipca – w Montanie odkryto złoża złota.
15 lipca – Alfred Nobel otrzymał patent na nitroglicerynę.
19 lipca – powstanie tajpingów: chińskie wojska rządowe zdobyły stolicę powstańców Nankin, dokonując w ciągu następnych 3 dni rzezi 100 tys. osób.
22 lipca – wojna secesyjna: konfederaci ponieśli klęskę w bitwie pod Atlantą.
28 lipca – wojna secesyjna: stoczono bitwę pod Ezra Church.
30 lipca – wojna secesyjna: zwycięstwo konfederatów w tzw. bitwie o krater, w trakcie oblężenia Petersburga.
5 sierpnia – wojna secesyjna: zwycięstwo Unii w bitwie w zatoce Mobile.
22 sierpnia – podpisano konwencję w sprawie polepszenia losu rannych żołnierzy podczas konfliktów zbrojnych. Powstał Czerwony Krzyż.
31 sierpnia – wojna secesyjna: rozpoczęła się bitwa pod Jonesborough.
Sierpień – początek wojny domowej w Japonii (klan Chōshū atakuje Kioto).
1 września – rozpoczęła się konferencja w Charlottetown, na której podjęto wstępne decyzje w celu utworzenia Konfederacji Kanady.
15 września – podpisano francusko-włoską konwencję wrześniową.
28 września – w Londynie powołano Międzynarodowe Stowarzyszenie Robotników (Pierwsza Międzynarodówka).
5 października – Kalkuta: 60 tys. osób zginęło po uderzeniu cyklonu.
19 października – rabunek w St. Albans.
27 października – zakończyła się konferencja w Québecu dotycząca utworzenia konfederacji Kanady.
30 października – zawarcie kończącego wojnę duńską traktatu pokojowego w Wiedniu
31 października – Nevada przystąpiła do USA jako 36. stan.
4 listopada – wojna secesyjna: bitwa pod Johnsonville, wojska konfederatów zniszczyły jedną z baz unionistów; wartość strat oszacowano na miliony dolarów amerykańskich.
11 listopada – wojna secesyjna: na rozkaz generała Williama Shermana wojska Unii spaliły zdobytą we wrześniu Atlantę.
12 listopada – wybuchła wojna brytyjsko-bhutańska.
15 listopada – wojna secesyjna: William Sherman, generał wojsk Unii, po spaleniu zdobytej stolicy Georgii Atlanty (scena uwieczniona w filmie Przeminęło z wiatrem) rozpoczął marsz ku morzu, stosując taktykę „spalonej ziemi”.
29 listopada – wojny z Indianami: oddziały milicji z Kolorado, dowodzone przez Johna M. Chivingtona dokonały masakry około 150 mieszkańców wioski z plemion Szejenów i Arapahów nad strumieniem Sand Creek.
8 grudnia
- papież Pius IX wydał encyklikę Quanta cura, potępiającą rozdział kościoła od państwa.
- w Bristolu otwarto Clifton Suspension Bridge.
15-16 grudnia – wojna secesyjna: stoczono bitwę pod Nashville.
23 grudnia
- zakończył się proces berliński polskich działaczy niepodległościowych z Wielkopolski.
- ukazał się pierwszy numer szwedzkiego dziennika Dagens Nyheter.
W Rumunii miał miejsce zamach stanu dokonany przez księcia Aleksandra Kuzy.
Svend Foyn opatentował działo harpunnicze.

Urodzili się[edytuj]

1 stycznia – Joseph Bédier, francuski mediewista, wydawca m.in. Dziejów Tristana i Izoldy oraz Pieśni o Rolandzie, członek Académie des sciences (zm. 1938).
4 stycznia – Thomas Shanahan, irlandzki rugbysta (zm. 1907)
9 stycznia – Isaburō Yamada, japoński biznesmen, przedsiębiorca i wynalazca (zm. 1913)
11 stycznia – Thomas F.Dixon Junior, amerykański pisarz i scenarzysta (zm. 1946)
13 stycznia – Wilhelm Wien, niemiecki fizyk (zm. 1928)
14 stycznia – Charles Reid, szkocki rugbysta (zm. 1909)
29 stycznia – Franciszek Henryk Nowicki, polski poeta, taternik, działacz polityczny, projektodawca Orlej Perci (zm. 1935)
1 lutego – Thomas Pryce-Jenkins, walijski rugbysta i lekarz (zm. 1922)
15 lutego – Bronisław Koraszewski, polski działacz społeczny Śląska Opolskiego (zm. 1924)
17 lutego – Jozef Murgaš, słowacki duchowny katolicki, wynalazca w dziedzinie telegrafii bezprzewodowej i radiokomunikacji (zm. 1929)
15 marca – Reginald Morrison, australijski lekarz i edukator, sportowiec (zm. 1941)
19 marca – Charles Marion Russell, amerykański malarz, rzeźbiarz, pisarz (zm. 1926)
27 marca – Augustyna Pietrantoni, włoska zakonnica, święta katolicka (zm. 1894)
28 marca – Gyula Dőri, węgierski taternik (zm. 1918)
10 kwietnia – Eugen d’Albert, niemiecki kompozytor (zm. 1932)
21 kwietnia – Max Weber, niemiecki socjolog, historyk, ekonomista, prawnik, religioznawca i teoretyk polityki (zm. 1920)
5 maja – Maria Kerguin, francuska misjonarka, męczennica, święta katolicka (zm. 1900)
16 maja – Honorata Leszczyńska, polska aktorka teatralna (zm. 1937)
11 czerwca – Richard Strauss, niemiecki kompozytor i dyrygent (zm. 1949)
24 czerwca – Leopold z Alpandeire, hiszpański kapucyn, błogosławiony katolicki (zm. 1956)
3 lipca – Maxwell Carpendale, irlandzki rugbysta (zm. 1941)
13 lipca – Henryk Ferdynand Hoyer, polski biolog (zm. 1947)
17 lipca – Franciszek Latinik, generał dywizji Wojska Polskiego (zm. 1949)
18 lipca – Ricarda Huch, niemiecka pisarka, historyk i filozof (zm. 1947)
22 lipca – Józef Maria Rubio Peralta, hiszpański jezuita, święty katolicki (zm. 1929)
24 lipca – Frank Wedekind, niemiecki pisarz i aktor (zm. 1918)
25 lipca – Józef Teodorowicz, polski arcybiskup lwowski obrządku ormiańskiego, teolog, polityk (zm.1938)
9 sierpnia – Roman Dmowski, polski działacz niepodległościowy i polityk (zm. 1939)
27 sierpnia – Helena Patursson, pierwsza, farerska pisarka i feministka (zm.1916)
5 października – Louis Jean Lumière, francuski wynalazca, jeden z pionierów kinematografii (zm. 1948)
12 października – Charles Tillie, irlandzki rugbysta (zm. 1908)
14 października – Stefan Żeromski, polski pisarz (zm. 1925)
27 października – Maria Teresa Casini, włoska zakonnica, założycielka Oblatek Najświętszego Serca Jezusa, błogosławiona katolicka (zm. 1937)
9 listopada – Dmitrij Iwanowski (ros. Дмитрий Иосифович Ивановский), botanik i mikrobiolog rosyjski, odkrywca wirusów (zm. 1920)
12 listopada – Paweł Bori Puig, hiszpański jezuita, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1936)
16 listopada – Gertrude Woodcock Seibert, amerykańska poetka, autorka tekstów wielu pieśni Badaczy Pisma Świętego (zm. 1928)
24 listopada – Henri de Toulouse-Lautrec, francuski malarz i grafik, przedstawiciel postimpresjonizmu (zm. 1901)
25 listopada – Joseph Chambers, irlandzki rugbysta, sędzia sportowy (zm. 1935)
5 grudnia – Róża od Matki Bożej Dobrej Rady Pedret Rull, hiszpańska karmelitanka miłosierdzia, męczennica, błogosławiona katolicka (zm. 1936)
8 grudnia – Camille Claudel, francuska rzeźbiarka (zm. 1943)
10 grudnia – Carl Hellström, szwedzki żeglarz, medalista olimpijski (zm. 1962)
16 grudnia – Eino Sandelin, fiński żeglarz, medalista olimpijski (zm. 1937)
26 grudnia – Karol Niedoba, polski malarz, nauczyciel i pedagog, związany ze Śląskiem Cieszyńskim (zm. 1947)
29 grudnia – Joan Baptista Benlloch i Vivó, hiszpański duchowny katolicki, biskup i zarazem współksiążę episkopalny Andory (zm. 1926)
31 grudnia – Robert Grant Aitken, amerykański astronom (zm. 1951)

data dzienna nieznana:

Józef Tatar, góral, przewodnik tatrzański, gajowy (zm. po 1922)
Teresa Zhang He, chińska męczennica, święta katolicka (zm. 1900)

Zmarli[edytuj]

11 stycznia – Tytus Dalewski, polski działacz polityczny, konspirator (ur. 1841)
20 lutego – Christian Andreas Zipser, austriacki pedagog i przyrodnik (ur. 1783)
22 marca – Wincenty Konstanty Kalinowski, polski działacz polityczny, uczestnik powstania styczniowego (ur. 1838)
2 maja – Giacomo Meyerbeer, czynny we Francji niemiecki kompozytor operowy żydowskiego pochodzenia (ur. 1791)
19 maja – Nathaniel Hawthorne, amerykański powieściopisarz i nowelista (ur. 1804)
28 maja – Simion Bărnuțiu, rumuński historyk, filozof, prawnik i polityk (ur. 1808)
13 czerwca – Henryk Dembiński, polski generał uczestnik powstania listopadowego (ur. 1791)
30 czerwca – Hong Xiuquan, chiński przywódca powstania tajpingów (ur. 1814)
31 lipca – Louis Hachette, jeden z największych magnatów medialnych (ur. 1800)
5 sierpnia
- Romuald Traugutt, ostatni dyktator powstania styczniowego (ur. 1826)
- Rafał Krajewski, polski architekt (ur. 1834)
- Józef Toczyski, polski działacz polityczny (ur. 1828)
- Roman Żuliński, polski matematyk (ur. 1837)
- Jan Jeziorański, polski działacz polityczny (ur. 1835)
25 sierpnia – Ludwik Hohenegger, niemiecki inżynier i geolog, działający m.in. na Śląsku Cieszyńskim (ur. 1807)
9 września – Jakub Laval, francuski duchacz, misjonarz, błogosławiony katolicki (ur. 1803)
10 listopada – Andrzej Edward Koźmian, polski literat, publicysta i działacz polityczny, kolekcjoner i bibliofil (ur. 1804)
8 grudnia – George Boole, angielski matematyk i filozof (ur. 1815)

Święta ruchome[edytuj]

Tłusty czwartek: 4 lutego
Ostatki: 9 lutego
Popielec: 10 lutego
Niedziela Palmowa: 20 marca
Wielki Czwartek: 24 marca
Wielki Piątek: 25 marca
Wielka Sobota: 26 marca
Wielkanoc: 27 marca
Poniedziałek Wielkanocny: 28 marca
Wniebowstąpienie Pańskie: 5 maja
Zesłanie Ducha Świętego: 15 maja
Boże Ciało: 26 maja

Zobacz też[edytuj]

1864

Spis treści

Wydarzenia w Polsce[edytuj]

Wydarzenia na świecie[edytuj]

Urodzili się[edytuj]

Zmarli[edytuj]

Święta ruchome[edytuj]

Zobacz też[edytuj]

Menu nawigacyjne

Narzędzia osobiste

Przestrzenie nazw

Warianty

Widok

Więcej

Szukaj

Nawigacja

Dla czytelników

Dla wikipedystów

Narzędzia

Drukuj lub eksportuj

W innych projektach

W innych językach