28 juni

28 juni is de 179ste dag van het jaar (180ste dag in een schrikkeljaar) in de gregoriaanse kalender. Hierna volgen nog 186 dagen tot het einde van het jaar. Het is de enige dag van het jaar waarbij de dag (28) en de maand (6) 2 verschillende volmaakte of perfecte getallen zijn.

Gebeurtenissen

•  Algemeen
  • 1846 - In Frankrijk verwerft de Belg Adolphe Sax het patent op een zes jaar eerder door hem uitgevonden blaasinstrument: de saxofoon.
  • 1956 - De protesten in het Poolse Poznań beginnen. Ze vormen een aanleiding voor de Hongaarse Opstand in datzelfde jaar.
  • 1965 - Prinses Beatrix verlooft zich met de Duitse diplomaat Claus van Amsberg.
  • 1969 . De Stonewall-rellen in New York zijn de aanleiding tot het ontstaan van de homorechtenbeweging.
  • 1975 - Prinses Christina trouwt met de op Cuba geboren Jorge Guillermo waarbij ze afstand doet van haar aanspraken op de troon.
  • 2000 - Na zeven maanden getouwtrek keert het zesjarige bootvluchtelingetje Elián González met zijn vader terug naar Cuba.
  • 2009 - Kathleen Aerts heeft haar laatste optreden bij de meidengroep K3 tijdens het Studio 100-zomerfestival in Ahoy.
  • 2016 - Bij een aanslag op het vliegveld van Istanboel verliezen 41 mensen hun leven en raken 239 mensen gewond.

•  Oorlog
  • 1389 - Het Servische leger wordt door de Turken verpletterend verslagen in de Slag op het Merelveld (Kosovo Polje); dit betekende het einde van het Servische rijk en het begin van de 500 jaar durende Ottomaanse overheersing van grote delen van zuidoost Europa.
  • 1914 - Aartshertog Frans Ferdinand van Oostenrijk wordt doodgeschoten in Sarajevo door Gavrilo Princip. Deze gebeurtenis vormt de aanleiding tot de Eerste Wereldoorlog.
  • 1919 - Ondertekening van het Verdrag van Versailles.
  • 1967 - Israël annexeert Oost-Jeruzalem.
  • 1976 - De PLO kaapt een toestel van Air France onderweg van vliegveld Ben Gurion in Tel Aviv (Israël) naar Parijs (Frankrijk). Na een korte tussenstop in Libië wordt het toestel gedwongen door te vliegen naar Entebbe in Oeganda. Op 4 juli zal de bevrijding, Operatie Entebbe, door het Israëlische leger volgen.
  • 2006 - Israëlische troepen vallen de Gazastrook binnen.

•  Politiek
  • 1461 - Eduard IV van Engeland wordt gekroond tot koning.
  • 1787 - Aanhouding bij Goejanverwellesluis, prinses Wilhelmina probeert vanuit Nijmegen Den Haag te bereiken om steun te verwerven. Zij wordt bij de Vlist aangehouden en naar Goejanverwellesluis geleid.
  • 1838 - Koningin Victoria wordt gekroond in de Westminster Abbey in Londen.
  • 1843 - Huwelijk van kroonprins Frederik Willem van Mecklenburg-Strelitz en prinses Augusta van Cambridge in Buckingham Palace in Londen.
  • 1931 - In Spanje worden na het vertrek van koning Alfons XIII verkiezingen gehouden die door de linkse partijen, de PSOE voorop, worden gewonnen.
  • 1932 - In België wordt de eerste taalwet in stemming gebracht.
  • 1946 - De Grondwetgevende Vergadering van Italië kiest Enrico De Nicola tot voorlopig staatshoofd.
  • 1948 - Stalin gooit het Joegoslavië van Tito uit het communistisch blok.
  • 1983 - België - Oprichting van het Arbitragehof, de federale scheidsrechter.
  • 1992 - De Franse president François Mitterrand bezoekt de belegerde stad Sarajevo.
  • 2000 - Na zeven maanden getouwtrek keert het zesjarige bootvluchtelingetje Elián Gonzales met zijn vader terug naar Cuba.
  • 2001 - Slobodan Milošević wordt uitgeleverd aan het Joegoslavië-tribunaal.
  • 2004 - De Coalition Provisional Authority draagt de macht twee dagen vroeger dan gepland over aan een Iraakse interim-regering onder leiding van premier Iyad Allawi.
  • 2007 - Op de dag van haar 40e verjaardag werd Hilde Crevits aangesteld als Vlaams minister.
  • 2011 - De Franse minister Christine Lagarde treedt af en wordt benoemd tot directeur van het Internationaal Monetair Fonds, ter vervanging van Dominique Strauss-Kahn.

•  Religie
  • 1878 - Oprichting van de Priestercongregatie van het Heilig Hart van Jezus door de Franse priester Leo Dehon.
  • 1960 - Benoeming van de Nederlander Johannes Willebrands tot secretaris van het Secretariaat voor de Eenheid onder de Christenen van de Romeinse Curie.
  • 1964 - Bisschopswijding van Johannes Willebrands, Nederlands secretaris van het Secretariaat voor de Eenheid onder de Christenen, in Rome door paus Paulus VI.
  • 1988 - Paus Johannes Paulus II creëert 24 nieuwe kardinalen, onder wie de vroegere Italiaanse nuntius in Nederland Angelo Felici.
  • 1988 - Apostolische Constitutie Pastor Bonus van Paus Johannes Paulus II over de hervorming van de Romeinse Curie.
  • 1991 - Paus Johannes Paulus II creëert 22 nieuwe kardinalen, onder wie de Australische oud-nuntius in Nederland Edward Idris Cassidy.
  • 2005 - Opening van het zaligverklaringsproces van paus Johannes Paulus II (1920-2005) in de Sint-Jan van Lateranen te Rome.

•  Sport
  • 1987 - In het Wagener-stadion in Amstelveen wint de Nederlandse vrouwenhockeyploeg de eerste editie van de strijd om de Champions Trophy.
  • 2009 - Het Braziliaans voetbalelftal wint voor de derde keer in de historie de Confederations Cup.

•  Wetenschap en technologie
  • 1894 - Lieven Gevaert richt in Mortsel een firma op van fotografische producten.
  • 1935 - Eerste kristallisatie van een virus door Wendell Meredith Stanley.
  • 1965 - Het eerste commerciële telefoongesprek via de satelliet vindt plaats tussen Europa en Amerika.
  • 2011 - Ontdekking van een vierde maan bij dwergplaneet Pluto.

Geboren

Peter Paul Rubens
geboren in 1577

Wim Sonneveld
geboren in 1917

Mel Brooks
geboren in 1926

Karin Bloemen
geboren in 1960

• 1170 - Waldemar II van Denemarken, koning van Denemarken (overleden 1241)
• 1476 - Giovanni Pietro Carafa, de latere Paus Paulus IV 1555-1559 (overleden 1559)
• 1478 - Johan van Aragón, Spaans prins (overleden 1497)
• 1491 - Hendrik VIII van Engeland, Engels koning (overleden 1547)
• 1577 - Peter Paul Rubens, Vlaams barok schilder (overleden 1640)
• 1604 - Heinrich Albert, Duits componist en dichter (overleden 1651)
• 1712 - Jean-Jacques Rousseau, Zwitsers-Frans filosoof, schrijver, en componist (overleden 1778)
• 1799 - Amelie van Württemberg, hertogin van Saksen-Altenburg (overleden 1848)
• 1824 - Paul Pierre Broca, Frans arts (overleden 1880)
• 1867 - Luigi Pirandello, Italiaans schrijver (overleden 1936)
• 1873 - Alexis Carrel, Frans arts (overleden 1944)
• 1878 - Karl von Tiedemann, Duits generaal (overleden 1979)
• 1879 - Adriaan Hendrik Sirks, Nederlands militair en politiefunctionaris (overleden 1941)
• 1881 - Gijs Küller, Nederlands luchtvaartpionier (overleden 1959)
• 1882 - Georgi Dimitrov, Bulgaars politicus (overleden 1949)
• 1883 - Pierre Laval, Frans politicus (overleden 1945)
• 1895 - Kazimierz Sikorski, Pools componist (overleden 1986)
• 1902 - Pierre Brunet, Frans kunstschaatser (overleden 1991)
• 1902 - Richard Rodgers, Amerikaans componist en theaterproducent (overleden 1979)
• 1906 - Maria Goeppert-Mayer, Duits/Amerikaans natuurkundige en Nobelprijswinnares (overleden 1972)
• 1907 - Emily Perry, Brits actrice (overleden 2008)
• 1912 - Carl Friedrich von Weizsäcker, Duits natuurkundige en filosoof (overleden 2007)
• 1914 - Aribert Heim, Oostenrijks nazi-arts (overleden 1992)
• 1917 - Wim Sonneveld, Nederlands cabaretier (overleden 1974)
• 1920 - A.E. Hotchner, Amerikaans schrijver
• 1921 - Narasimha Rao, Indiaans politicus (overleden 2004)
• 1923 - Adolfo Schewelm-Cruz, Argentijns autocoureur (overleden 2012)
• 1924 - Lloyd LaBeach, Panamees atleet (overleden 1999)
• 1924 - Henk van Stipriaan, Nederlands journalist en presentator (overleden 1989)
• 1926 - Mel Brooks, Amerikaans filmacteur en -producer
• 1927 - Fritzi Harmsen van Beek, Nederlands schrijfster (overleden 2009)
• 1927 - Frank Sherwood Rowland, Amerikaans chemicus en Nobelprijswinnaar (overleden 2012)
• 1927 - Boris Sjilkov, Russisch schaatser (overleden 2015)
• 1928 - Stan Barstow, Engels schrijver (overleden 2011)
• 1928 - Roberto Belangero, Braziliaans voetballer (overleden 1996)
• 1928 - Hans Blix, Zweeds politicus
• 1928 - Frank Sherwood Rowland, Amerikaans chemicus (overleden 2012)
• 1932 - Pat Morita, Japans-Amerikaans acteur (overleden 2005)
• 1934 - Carl Levin, Amerikaans politicus
• 1934 - Georges Wolinski, Frans striptekenaar en cartoonist (overleden 2015)
• 1935 - Aad van den Heuvel, Nederlands televisiepresentator en schrijver
• 1935 - John Inman, Brits acteur (overleden 2007)
• 1937 - Richard Bright, Amerikaans acteur (overleden 2006)
• 1937 - Ambrogio Valadè, Italiaans voetballer (overleden 2007)
• 1939 - Kalinka (Gilberte Verschaeren), Vlaams zangeres en presentatrice
• 1940 - Muhammad Yunus, Bengalees econoom en bankier
• 1942 - John Lamers, Nederlands zanger
• 1944 - Luis Nicolao, Argentijns zwemmer
• 1946 - Bruce Davison, Amerikaans acteur
• 1946 - Gilda Radner, Amerikaans actrice (overleden 1989)
• 1946 - Aalt Westerman, Nederlands streektaalzanger
• 1948 - Kathy Bates, Amerikaans filmactrice
• 1949 - Karel Aalbers, Nederlands voetbalvoorzitter en zakenman
• 1951 - Cherry Wijdenbosch, Nederlands zangeres
• 1952 - Pietro Mennea, Italiaans atleet en politicus (overleden 2013)
• 1953 - François al-Hajj, Libanees generaal (overleden 2007)
• 1954 - Alice Krige, Zuid-Afrikaans actrice
• 1955 - Karl Fleschen, Duits atleet
• 1956 - Amira Hass, Israëlisch journalist en schrijfster
• 1956 - Niki List, Oostenrijks regisseur, scenarist en producent (overleden 2009)
• 1956 - Flor Van Noppen, Belgisch politicus (overleden 2014)
• 1957 - Paul Frommeyer, Duits atleet
• 1957 - Georgi Parvanov, Bulgaars politicus
• 1957 - Guido Swinnen, Belgisch voetballer
• 1958 - Ingrid Delagrange, Belgisch atlete
• 1959 - Bert Bouwmeester, Nederlands politicus
• 1959 - Ed van Es, Nederlands waterpoloër
• 1960 - Karin Bloemen, Nederlands cabaretière
• 1960 - Wim Koevermans, Nederlands voetballer en voetbalcoach
• 1961 - Stephan Sanders, Nederlands columnist, presentator, essayist en auteur
• 1964 - Luc Steeno, Vlaams zanger
• 1965 - Morten Bruun, Deens voetballer
• 1965 - Belayneh Densamo, Ethiopisch atleet
• 1965 - Alex van Galen, Nederlands scenario- en thrillerschrijver
• 1966 - Bobby Bare jr., Amerikaans zanger, songwriter en producer
• 1966 - John Cusack, Amerikaans acteur
• 1966 - Åsa Larsson, Zweeds schrijfster
• 1967 - Arno Bezemer, Nederlands schaker
• 1967 - Hilde Crevits, Vlaams minister
• 1968 - Christian Blunck, Duits hockeyer
• 1968 - Chayanne, Puerto Ricaans zanger
• 1969 - Stéphane Chapuisat, Zwitsers voetballer
• 1969 - Ayelet Zurer, Israëlisch actrice
• 1970 - Melanie Schultz van Haegen, Nederlands politica
• 1971 - Fabien Barthez, Frans voetbaldoelman
• 1971 - Sean Dyche, Engels voetballer en voetbaltrainer
• 1971 - Paul Magnette, Waals-Belgisch politicoloog en politicus
• 1971 - Ray Slijngaard, Nederlands rapper
• 1972 - Marianne Besselink, Nederlands burgemeester
• 1972 - Peter Binkovski, Sloveens voetballer
• 1972 - Alessandro Nivola, Amerikaans acteur
• 1973 - Adrián Annus, Hongaars atleet
• 1973 - Alberto Berasategui, Spaans tennisser
• 1973 - André Lange, Duits bobsleeër
• 1973 - Ingrid Seynhaeve, Belgisch topmodel
• 1973 - Regillio Simons, Nederlands voetballer
• 1974 - Mitch Crown, Nederlands MC, producer, zanger, pianist en songwriter
• 1974 - Siphiwo Ntshebe, Zuid-Afrikaans tenor (overleden 2010)
• 1976 - Shinobu Asagoe, Japans tennisster
• 1976 - Simone Cadamuro, Italiaans wielrenner
• 1976 - Paweł Gil, Pools voetbalscheidsrechter
• 1978 - Bernd Thijs, Belgisch voetballer
• 1980 - Maurizio Domizzi, Italiaans voetballer
• 1980 - Birger Maertens, Belgisch voetballer
• 1980 - Jevgeni Novikov, Estisch voetballer
• 1981 - Guillermo Martínez, Cubaans atleet
• 1981 - Mara Santangelo, Italiaans tennisster
• 1982 - Tomislav Pačovski, Macedonisch voetballer
• 1982 - Gigi Ravelli, Nederlands actrice en presentatrice
• 1983 - Dorge Kouemaha, Kameroens voetballer
• 1983 - Aleksej Petoechov, Russisch langlaufer
• 1984 - Ramazan Özcan, Oostenrijks voetballer
• 1984 - Andriy Pyatov, Oekraïens voetballer
• 1984 - Eva Willemarck, Belgisch atlete en bobsleester
• 1985 - Marc Hester, Deens wielrenner
• 1985 - Sławomir Kuczko, Pools zwemmer
• 1985 - Wine Lauwers, Vlaams radiopresentatrice
• 1986 - Matt Abood, Australisch zwemmer
• 1987 - Jaime Bruinier, Nederlands voetballer
• 1987 - Teddy Chevalier, Frans voetballer
• 1987 - Bogdan Stancu, Roemeens voetballer
• 1987 - Justyn Warner, Canadees atleet
• 1988 - Nikolaj Michajlov, Bulgaars voetbaldoelman
• 1989 - Joshua Dunkley-Smith, Australisch roeier
• 1990 - Michael Vingerling, Nederlands wielrenner
• 1991 - Kevin De Bruyne, Belgisch voetballer
• 1991 - Anzjelika Sidorova, Russisch atlete
• 1991 - Will Stevens, Brits autocoureur
• 1992 - Oscar Hiljemark, Zweeds voetballer
• 1992 - Elaine Thompson, Jamaicaans atlete
• 1994 - Anish Giri, Russisch-Nederlands schaker
• 1994 - Elis Ligtlee, Nederlands baanwielrenster
• 1996 - Kyle Stolk, Nederlands zwemmer
• 1997 - Desiree Vranken, Nederlands paralympisch atlete
• 1998 - Joel Eriksson, Zweeds autocoureur

Overleden

James Madison
overleden in 1836

Frans Ferdinand van Oostenrijk
overleden in 1914

• 548 - Theodora (~48), keizerin van Byzantium
• 572/573 - Alboin, koning van de Longobarden
• 767 - Paus Paulus I, paus van 757 tot 767
• 1389 - Lazar Hrebeljanović (~60), koning van Servië
• 1389 - Murat I (63), Ottomaans sultan
• 1540 - Federico II Gonzaga (40), Italiaans markgraaf
• 1598 - Abraham Ortelius (71), Vlaams geograaf
• 1607 - Domenico Fontana (64?), Italiaans-Zwitsers architect
• 1801 - Martin Johann Schmidt (82), Oostenrijks kunstschilder
• 1836 - James Madison (85), 4e president van de Verenigde Staten
• 1867 - Frederik Günther van Schwarzburg-Rudolstadt (70), vorst van Schwarzburg-Rudolstadt
• 1902 - Edouard Castres (64), Zwitsers kunstenaar
• 1914 - Sophie Chotek (46), vrouw van Aartshertog Frans Ferdinand
• 1914 - Aartshertog Frans Ferdinand van Oostenrijk (50). Hij werd vermoord in Serajevo (Servië).
• 1921 - Charles Joseph Bonaparte (70), Amerikaans politicus en oprichter van de FBI
• 1922 - Velimir Chlebnikov (36), Russisch dichter
• 1940 - Italo Balbo (44), Italiaans fascist
• 1944 - Friedrich Dollmann (62), Duits generaal
• 1946 - Eduard Veterman (44), Nederlands schrijver en verzetsman
• 1960 - Juan Jover (56), Spaans autocoureur
• 1961 - Manuel Marinho Alves (35), Braziliaans voetballer bekend als Maneca
• 1967 - Oskar Maria Graf (72), Duits schrijver
• 1971 - Franz Stangl (63), Oostenrijks SS'er
• 1974 - Vannevar Bush (84), Amerikaans wetenschapper
• 1975 - Serge Reding (33), Belgisch gewichtheffer
• 1975 - Rod Serling (50), Amerikaans scriptschrijver
• 1978 - Clifford Dupont (72), Zimbabwaans politicus
• 1978 - Diny de Neef (51), Nederlands actrice
• 1981 - Terry Fox (22), Canadees atleet
• 1984 - Yigael Yadin (67), Israëlisch archeoloog en politicus
• 1989 - Joris Ivens (90), Nederlands regisseur en filmmaker
• 1990 - Theo Boosten (69), Nederlands architect
• 1992 - Peter Hirt (82), Zwitsers autocoureur
• 1992 - Michail Tal (55), Lets schaakgrootmeester
• 1993 - Boris Christoff (74), Bulgaars-Italiaans operazanger
• 1995 - Maurinho (62), Braziliaans voetballer
• 1997 - Karel Reijnders (77), Nederlands letterkundige
• 2003 - Wim Slijkhuis (80), Nederlands atleet
• 2008 - Ruslana Korshunova (20), Kazachs model
• 2009 - José María Guix (81), Spaans bisschop
• 2009 - A. K. Lohithadas (54), Indiaas filmscenarioschrijver en -regisseur
• 2009 - Billy Mays (50), Amerikaans televisiepersoonlijkheid
• 2009 - Albert Ramaker (96), Nederlands omroeppionier
• 2009 - Fred Travalena (66), Amerikaans komiek en imitator
• 2009 - Lucia Lauria Vigna (113), Italiaanse, bij overlijden oudste inwoner van Europa
• 2009 - Yu Hyun-mok (83), Koreaans filmregisseur
• 2010 - Robert Byrd (92), Amerikaans politicus
• 2010 - Nicolas Hayek (82), Zwitsers ondernemer
• 2010 - Rodolfo Torre Cantú (46), Mexicaans politicus
• 2011 - Ellen Warmond (80), Nederlands dichteres
• 2012 - Piet Ekel (90), Nederlands acteur
• 2013 - Alain Mimoun (92), Frans atleet
• 2013 - Silvi Vrait (62), Ests zangeres
• 2015 - Goran Brajković (36), Kroatisch voetballer
• 2015 - Jaap Buijs (69), Nederlands artiestenmanager
• 2016 - Theo Dilissen (62), Belgisch bestuurder en basketbalspeler
• 2016 - Freddie Gilroy (80), Brits bokser
• 2016 - André Guelfi (97), Frans formule 1-coureur
• 2016 - Scotty Moore (84), Amerikaans gitarist

Viering/herdenking

• Rooms-katholieke kalender:
  • Heilige Ireneüs van Lyon († 202) - Gedachtenis
  • Heilige Marcella († c. 207)
  • Heilige Benignus van Utrecht († 6de eeuw)
  • Heilige Paulus I († 767)

Weerextremen

Nederland

Dagrecords

• 1927 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur 10,8 °C
• 1947 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 27,6 °C
• 1940 - Laagste minimumtemperatuur 4,6 °C
• 1947 - Hoogste maximumtemperatuur 35,2 °C
• 1938 - Hoogste uurgemiddelde windsnelheid 10,8 m/s
• 1902 - Langste zonneschijnduur 16,7 uur
• 1981 - Langste neerslagduur 19,2 uur
• 1934 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 18,9 mm
• 1902 - Laagste etmaalgemiddelde relatieve vochtigheid 44 %

België

Dagrecords

• 1843 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur 10 °C
• 1947 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 26,7 °C
• 1925 - Laagste minimumtemperatuur 5,7 °C
• 1947 - Hoogste maximumtemperatuur 34,7 °C
• 1981 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 48,5 mm

Uitzonderlijke gebeurtenissen

• 1906 - Door hagelbuien tussen Samber en Maas worden verschillende duizenden hectaren graan en bieten vernield. In Beaumont vindt men een hagelsteen die 250 gram weegt.
• 1906 - Tornado veroorzaakt schade in het bos van Sugny (Vresse-sur-Semois).
• 1974 - Tornado beschadigt huizen in Farciennes.

Bronnen, noten en/of referenties

Mediabestanden

Zie de categorie 28 June van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.