Rok-muziko

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Saltu al: navigado, serĉo
Rok-muziko
Angle Rock music
Kulturaj fontoj Bluso, ritmenbluso, Kontreo, Popola muziko
Stilaj fontoj
Loko kaj tempo por komenciĝo Usono, fino de 1940-aj jaroj
Subĝenroj Vidu la rilatan kategorion
Rilataj kategorioj
Vidu ankaŭ Punko, Hardroko, Metalroko
v • d • r
 Information icon.svg

Rok-muziko aŭ simple roko (angle rock music) estas muzika ĝenro evoluinta ĉirkaŭ post la dua mondmilito en Usono kaj disvastiĝinta tra la tuta mondo. Roko multege influis la evoluon al moderneco kaj la liberiĝo de la junularo el tradiciaj dogmoj.

Priskribo[redakti | redakti fonton]

The Rolling Stones.
Led Zeppelin en 1969.
Led Zeppelin en 2007.

Rok-muziko estas ĝenro de populara muziko kiu originis kiel "rokenrolo" en Usono de la 1950-aj jaroj, kaj evoluis en gamon de malsamaj stiloj en la 1960-aj jaroj kaj poste, precipe en Britio kaj Usono.[1] Ĝi havas siajn radikojn en rokenrolo de la 1940-aj kaj 1950-aj jaroj, influiten per ritmenbluso kaj kontreo. Rok-muziko ankaŭ tiris forte sur kelkaj aliaj ĝenroj kiel ekzemple bluso kaj popola muziko, kaj asimilis influojn de ĵazo, klasikajn kaj aliajn muzikajn fontojn.

Ĝi parte baziĝas sur rokenrolo kaj rokabilo, kaj ekeblis pro la inventiĝo de la elektra gitaro kaj ties uzado kiel ĉefa parto de rokbando. Aliaj gravaj instrumentoj uzataj estas drumo kaj bas-gitaro. Tipe, roko estas kant-bazita muziko kutime kun 4/4 taktindiko uzanta vers-refrenkorusan formon, sed la ĝenro fariĝis ekstreme varia. Kiel pop-muziko, kantoteksto ofte substrekas romantikecan amon sed ankaŭ traktas vastan gamon de aliaj temoj kiuj estas ofte sociaj aŭ politikaj en emfazo. La domineco de roko de blanka, viraj muzikistoj estis viditaj kiel unu el la pivotaj faktoroj formanta la temojn esploritajn en rok-muziko. Roko lokas pli altan gradon da emfazo de muzikisteco, vivan efikecon, kaj ideologion de aŭtenteco ol pop-muziko.

De la fino de la 1960-aj jaroj, referitaj kiel periodo de la "ora epoko"[2] aŭ de "klasikroko"[1], kelkaj apartaj rok-muzikaj sub-ĝenroj emerĝis, inkluzive de hibridoj kiel blusrokmuziko, kiel folkroko, kontre-muziko, kaj ĵazrok-muzika fuzio, multaj el kiuj kontribuis al la evoluo de psikedela roko, kiu estis influita de la kontraŭkultura psikedela sceno. Novaj ĝenroj kiuj eliris el tiu sceno inkludis progresivan rokon, kiu etendis la artajn elementojn; glamrokon, kiu elstarigis fanfaronadon kaj vidan stilon; kaj la varian kaj elteneman gravan sub-ĝenron de Metalroko, kiu emfazis volumenon, potencon, kaj rapidecon. En la dua duono de la 1970-aj jaroj, punkroko kaj intensigis kaj reagis kontraŭ kelkaj el tiuj tendencoj por produkti krudan, energian formon de muziko karakterizita per malkaŝaj sociaj kaj politikaj kritikoj. Punko estis influo en la 1980-aj jaroj sur la posta evoluo de aliaj sub-ĝenroj, inkluzive de nova ondo, post-punko kaj poste la alternativroka movado. De la 1990aj jaroj alternativa roko komencis domini rok-muzikon kaj rompi trae en la ĉeftendencon en la formo de grunĝo, britpop, kaj sendependa roko. Plia fuzio kiun sub-ĝenroj poste havas emerĝis, inkluzive de poppunko, kiel reproko, kaj repmetalo, same kiel konsciaj provoj reviziti la historion de roko, inkluzive de la reviviĝoj de garaĝroko, post-punka kaj sintezila popmuziko komence de la nova jarmilo.

Rok-muziko ankaŭ enkarniĝis kaj funkciis kiel la vehiklo por kulturaj kaj sociaj movadoj, kondukante al gravaj subkulturoj inkluzive de modemaj adoleskantoj aŭ moduloj kaj rokuloj en la UR kaj la hipia kontraŭkulturo kiuj atingis ĝis San Francisco en Usono en la 1960-aj jaroj. Simile, punka kulturo de la 1970aj jaroj generis la karakterizajn subkulturojn de gotikuloj kaj emouloj. Heredante la popoltradicion de la protesta kanto, rok-muziko estis asociita kun politika aktivismo same kiel kun ŝanĝemo en sociaj sintenoj pri ras-, seks- kaj drog-manioj, kaj ofte estas vidita kiel esprimo de junulara ribelo kontraŭ plenkreska konsumismo kaj konformeco.

Specoj de roko[redakti | redakti fonton]

Alternativo (Red Hot Chili Peppers) - Blusroko (The White Stripes) - Emoo (Embrace) - Damna metalroko (Black Sabbath) - Draŝa metalroko - Folko (Bob Dylan) - Folklorpunko - Garaĝo (The Strokes) - Glamo (Slade) - Gotika muziko (The Cure) - Grunĝo (Nirvana) - Industrio (Einsturzende Neubauten) - Ĵazroko (Miles Davis) - Kontraŭ-folko (Against Me!) - Kontreoroko (The Eagles) - Kristana roko - Metalroko (Iron Maiden) - Malaltfidelo (Beck) - Mortmetalo (Death) - Neondo (Sonic Youth) - Nigra metalroko (Bathory ) - Nova metalroko (KoRn) - Novondo (Depeche Mode) - Poproko (The Doors) - Postpunko - Postroko (Talk Talk) - Potenca metalroko (Dragonforce) - Potenca popmuziko (Weezer) - Progresiva roko (Genesis) - Progresiva metalroko (Dream Theater) - Psikedela roko (Pink Floyd) - Punko (The Sex Pistols)- Punkroko (The Offspring) - Rapida metalroko (Metallica) - Rokabilo (Eddie Cochran) - Draŝa metalroko (Slayer) - Sendependa roko - Simfonia metalroko (Nightwish) - Ŝtonroko (AC/DC) - Sudroko (ZZ Top) - Surfmuziko (Dick Dale)

Grupoj kaj unuopulaj artistoj[redakti | redakti fonton]

The Rolling Stones en 1963.
AC/DC dum koncerto kun kantisto Bon Scott.

Esperantaj rokgrupoj[redakti | redakti fonton]

Martin Wiese, ĉefkantisto kaj gitaristo de Persone en Arkones 2009

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]

Festivaloj[redakti | redakti fonton]

Du hipioj dum la Woodstock-festivalo.

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]

The Beatles
Jimi Hendrix

Notoj[redakti | redakti fonton]

  1. ↑ 1,0 1,1 W. E. Studwell and D. F. Lonergan, The Classic Rock and Roll Reader: Rock Music from its Beginnings to the mid-1970s (Abingdon: Routledge, 1999), ISBN 0-7890-0151-9
  2. ↑ Turner, Luke. How "The Baby Boomers Stole Music With Myths Of A Golden Age". The Quietus.com. 3a de oktobro, 2013. Konsultita 21-1-14

Bibliografio[redakti | redakti fonton]

En germana[redakti | redakti fonton]

  • Matthias S. Fifka: Rockmusik in den 50er und 60er Jahren. Von der jugendlichen Rebellion zum Protest einer Generation. Nomos, Baden-Baden 2007, ISBN 978-3-8329-2522-2.
  • Christian Graf, Burghard Rausch: Rockmusiklexikon Europa, Bd. 1., Fischer Tb., Frankfurt Juli 2005, ISBN 3-596-16428-1.
  • Christian Graf, Burghard Rausch: Rockmusiklexikon Europa, Bd. 2., Fischer Tb., Frankfurt Juli 2005, ISBN 3-596-16429-X.
  • Christian Graf, Burghard Rausch: Rockmusiklexikon Amerika, Afrika, Asien, Australien, Fischer Tb, Frankfurt Oktober 2003, ISBN 3-596-15869-9.
  • Tibor Kneif: Sachlexikon Rockmusik. Instrumente, Stile, Techniken, Industrie und Geschichte, Reinbek b. Hamburg: Rowohlt, überarbeitete und erweiterte Ausgabe 1980, ISBN 3-499-16223-7 (Lexikon und Beispielsammlung aus Rock ’n’ Roll, Rhythm & Blues, Jazzrock, Funk Metal, Country-Rock, Folk-Rock, Bluesrock, Hard Rock, Punk, New Wave sowie ein Register).
  • Tibor Kneif: Rockmusik. Ein Handbuch zum kritischen Verständnis. Mit einem Beitrag von Carl-Ludwig Reichert, Reinbek bei Hamburg: Rowohlt, 1982, ISBN 3-499-16279-2 (mit einem Kapitel über die Grundlagen der Rockmusik, z. B. Elemente, Instrumente und stilistische Wurzeln sowie Materialien zu einer Theorie der Rockmusik, ihrer Soziologie, Ästhetik und Geschichte).
  • Frank Laufenberg, Ingrid Laufenberg: Frank Laufenbergs Hit-Lexikon des Rock und Pop., Ullstein Tb., Oktober 2002, ISBN 3-548-36362-8.
  • Steffen Siegel: Ein Rockstar kommt selten allein. Das fotografische Bandportrait. In: Ute Eskildsen, Christiane Kuhlmann (Hrsg.): A Star Is Born. Fotografie und Rock seit Elvis Presley, Göttingen 2010, S. 251–256, ISBN 978-3-86930-192-1.
  • Klaus Staib: Rockmusik und die 68er-Bewegung. Eine historisch-musikwissenschaftliche Analyse. Verlag Dr. Kovac, Hamburg 2009, ISBN 978-3-8300-4588-5.
  • Artemy Troitsky: Rock in Russland: Rock und Subkultur in der UdSSR, Hannibal-Verlag, Wien 1989, ISBN 3-85445-046-X.
  • Christa Zöller: Rockmusik als jugendliche Weltanschauung und Mythologie. Religion und Biographie. Bd. 2. Lit, Münster 2000, ISBN 978-3-8258-4517-9.

En franca[redakti | redakti fonton]

  • Philippe Daufouy kaj Jean-Pierre Sarton, Pop music/rock, éditions Champ Libre, 1972 (ISBN 2-85184-202-1)
  • Nicolas Dupuy, Le Rock pour les Nuls, éditions First, 2009 (ISBN 978-2-7540-0819-8)
  • Fabien Hein, Le monde du rock. Ethnographie du réel, Bordeaux, IRMA/Éditions Mélanie Seteun, 2006
  • Alain Lambert, Musique populaire et contre culture. Deuxième suite sur La loi du Rock de Claude Chastagner (en continuant de relire Rousseau), Musicologie.org, Montreuil 2009
  • Daniel Lesueur, L'Héritage du rock'n'roll, 2003
  • Florent Mazzoleni, L'Odyssée du Rock, 2004
  • Florent Mazzoleni, Les racines du rock, Paris, Hors collection, 2008 (ISBN 978-2-258-07783-6), 160 paĝoj
  • Francis Métivier, Rock'n philo, Bréal, Paris, 2011 (ISBN 978 2 7495 3027 7), 406 paĝoj
  • Roger Pouivet, Philosophie du rock. Une ontologie des artefacts et des enregistrements, PUF, Paris, 2010 (ISBN 978-2-13-057364-7), 261 paĝoj
  • Jean-Marie Seca, 2001, Les Musiciens underground, Paris, PUF.
  • Nick Tosches, Héros oubliés du rock'n'roll, 2000
  • Jean-Paul Bourre, Sexe, sang, et Rock'n roll, Ed. Camion Blanc, 2009 (ISBN 2-35779-022-9)
  • Volume ! La revue des musiques populaires, Bordeaux, Éditions Mélanie Seteun, 2002 à aujourd'hui. Rete.
  • Jérôme Alberola (2012), Les belles et les bêtes, Anthologie du rock au féminin, de la soul au metal Camion Blanc

En itala[redakti | redakti fonton]

  • R. Bertoncelli, Enciclopedia Rock anni 50; anni 60; anni 70; anni 80; anni 90; 5 vol., Arcana, Milano.
  • R. Bertoncelli, Storia leggendaria della musica Rock, Giunti, Milano. 2010
  • E. Gentile, A. Tonti, Dizionario del Pop Rock, Baldini&Castoldi, Milano. 2001
  • F. Guglielmi, C. Rizzi, Grande Enciclopedia Rock, Giunti, Firenze. 2002
  • G. Nanni, Rock progressivo inglese, Castelvecchi, Roma. 1998
  • L. Signorelli, Heavy Metal I Classici, Giunti, Firenze. 2000

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]

Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Rok-muziko&oldid=6034961"