Irland

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Hops zue: Navigation, Suech
Disambig.svg Dä Artikel behandlet d Republik Irland, d Insle isch unter Irland (Insel) z finde, für d Provinz Nordirland muess dort go luege.


Éire (irisch)

Ireland (engl.)
Irland

Fahne vo dr Republik Irland
Wappe vo dr Republik Irland
Fahne Wappe
Amtspraach Irisch, Englisch
Hauptschtadt Dublin (ir. Baile Átha Cliath)
Schtaatsform Parlamentarischi Republik
Regierigssyschtem Parlamentarischi Demokratii
Schtaatsoberhaupt Bresidänt
Michael D. Higgins
Regierigschef Ministerbresidänt (Taoiseach)
Enda Kenny
Flächi 70.182 km²
Iiwohnerzahl 4.595.000 (2013)
Bevölkerigsdichti 65 Iiwohner pro km²
Bruttoinlandsprodukt
  • Total (nominal)
  • Total (KKP)
  • BIP/Einw. (nominal)
  • BIP/Einw. (KKP)
2011[1]
  • $ 217,6 Milliarde
  • $ 181,5 Milliarde
  • $ 47.513
  • $ 39.639
Human Development Index 0,916(6.) (2014)[2]
Währig Euro (EUR)
Unabhängigkeit 6. Dezämber 1921
(vom Vereinigte Königriich)
Nationalhymne Amhrán na bhFiann
Nationalfiirtig 17. Merz (St. Patrick’s Day)
Zitzone UTC±0
UTC+1 (Merz bis Oktober)
Kfz-Kennzeiche IRL
ISO 3166 IE, IRL, 372
Internet-TLD .ie
Vorwahl +353
Österreich Belgien Bulgarien Republik Zypern Tschechien Deutschland Dänemark Dänemark Estland Spanien Finnland Frankreich Frankreich Vereinigtes Königreich Vereinigtes Königreich Griechenland Griechenland Ungarn Irland Italien Italien Italien Litauen Luxemburg Lettland Niederlande Polen Portugal Rumänien Schweden Slowenien Slowakei Island Montenegro Mazedonien Kroatien Türkei Türkei Malta Serbien Grönland Färöer Norwegen Norwegen Isle of Man Guernsey Jersey Andorra Monaco Schweiz Liechtenstein Vatikanstadt San Marino Albanien Kosovo Bosnien und Herzegowina Moldawien Weißrussland Russland Ukraine Autonome Republik Krim Kasachstan Abchasien Südossetien Georgien Aserbaidschan Aserbaidschan Armenien Iran Libanon Syrien Israel Jordanien Saudi-Arabien Irak Russland Tunesien Algerien MarokkoIreland in European Union.svg
Iber des Bild
Ladys View in County Kerry

Irland (amtlechi dütschi Name, irisch Éire [ˈeːrʲə], engl. Ireland), oft au Republik Irland (irisch Poblacht na hÉireann, engl. Republic of Ireland) isch en Inselstaat uf de Insle Irland. Er grenzt im Norde a Nordirland, wo zum Vereinigte Königriich vo Großbritannie und Nordirland ghört, und isch im Oschte vo de Irische See und im Weschte un Süde vom Atlantik umgä. Irland isch Mitgliid vo de Europäische Union. De Grossteil vo de Bevölkerig isch katholisch.

Wirtschaft[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Allgemeins[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Irland, früener s "Armehus" vo de damalige EG, isch im Jahr 2005 eis vo de riichste Länder weltwit. Jahrelang hets es starchs Wachstum gäh. S inflationsbereinigte Pro-Chopf-Iikomme z Irland isch in de EU uf em zweite Platz noch Luxemburg gsi, was aber nid ganz dr Wirkligkäit entsproche het, sondern wäge finanzielle Drick z hooch isch. Irland isch weg sinere guete wirtschaftliche Entwicklig au keltische Tiger gnennt worde. Weg em gsetzlich festgleite Mindeschtlohn isch s monatliche Iikomme bi Vollzitagstellte bi mindischtens 1'183 Euro glääge. De Stüürsatz für Unternähme isch gsenkt worde uf numme 12,5 %.

D Finanzkrise, wo 2007 usbroche isch, het Irland bsundrigs hert droffe. Die irisch Wirtschaft isch im Usland seer stark verschuldet gsi. D Rezession, wo die konserwativi irischi Regierig mit ere Austeritäätspolitik het welle beände, isch erst 2013/14 ume gsi, wo s BIP wider het afo waggse. D Arbetsloosekwoote, wo bis 2007 öbbe fümf Brozänt hooch gsi isch, isch 2012 uf 14,7 Brozänt gstiige und isch vo denn aa wider gfalle.

S git es grosses wirtschaftlichs Gfäll zwüsche de grosse Zentre (Dublin, Limerick, Cork) uf de einte Site un de ländliche Gebiet uf de andere.

Fuessnote[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. World Economic Outlook Database, April 2012 des Internationalen Währungsfonds
  2. Human Development Reports, Table 1: Human Development Index and its components United Nations Development Programme (UNDP), Abruf 2016-02-08