2005
Oddi ar Wicipedia
20fed ganrif - 21ain ganrif - 22ain ganrif
1950au 1960au 1970au 1980au 1990au - 2000au - 2010au 2020au 2030au 2040au 2050au
2000 2001 2002 2003 2004 - 2005 - 2006 2007 2008 2009 2010
Digwyddiadau[golygu | golygu cod y dudalen]
- 1 Ionawr
- 2-6 Ionawr - Marwolaeth chwech o bobl mewn corwyntoedd stormus sy'n taro'r Unol Daleithiau.
- 3 Ionawr - Ymladd yn Irac - Marwolaeth llywydd Baghdad, Ali Al-Haidri.
- 5 Ionawr - Darganfyddiad Eris (planed gorrach) gan tîm Arsyllfa Palomar.
- 7 Ionawr
- 13 Ionawr - Lluniau mewn llawer o bapurau newydd Prydain yn dangos y Tywysog Harry mewn iwnifform "Nazïaidd".
- 14 Ionawr - Yr "Huygens Probe" yn glanio ar Titan, lleuad fwya'r blaned Sadwrn.
- 20 Ionawr - George Bush yn dechrau ar ei ail dymor fel Arlywydd yr Unol Daleithiau.
- 22 Ionawr - Cyngerdd Swnami yng Nghaerdydd.
- 23 Ionawr - Viktor Yushchenko yn dechrau ei dymor fel Arlywydd Wcráin.
- 30 Ionawr - Etholiadau yn Irac.
- 8 Chwefror
- Cadoediad rhwng Israel a Palesteina yn dechrau.
- Etholiad cyffredinol yn Nenmarc
- 9 Chwefror - Ymosodiad bom mewn car gan ETA ym Madrid.
- 10 Chwefror - Etholiad yn Sawdi Arabia
- 16 Chwefror - "Protocol Kyoto" yn dod i rym, heb yr Unol Daleithiau a Awstralia.
- 31 Mawrth - Darganfod y blaned gorrach newydd Makemake
- 2 Ebrill - Marwolaeth Pab Ioan Pawl II yn Y Fatican.
- 8 Ebrill - Gwylnos Pab Ioan Pawl II.
- 9 Ebrill - Priodas y Tywysog Siarl â Camilla Parker Bowles.
- 17 Ebrill - Rhys Ifans yn ennill gwobr BAFTA.
- 18 Ebrill - Pump yn marw mewn gwrthryfel fach yn Iran.
- 19 Ebrill - Benedict XVI yn cael ei ddethol fel y Pab newydd.
- 23 Ebrill - Silvio Berlusconi yn llunio llywodraeth newydd yn yr Eidal.
- 5 Mai - Etholiad cyffredinol Prydain. Llafur yn ennill mwyafrif. Tony Blair yn aros yn brif weinidog.
- 18 Mai - Ffilm olaf Star Wars, Star Wars III: Revenge of the Sith yn agor yng Nghymru.
- 21 Mai - Gwlad Groeg yn ennill Cystadleuaeth Gân yr Eurovision yn Kiev.
- 29 Mai - Pobl Ffrainc yn pleidleisio yn erbyn y Cyfansoddiad Ewropeaidd.
- 1 Mehefin
- Pobl yr Iseldiroedd yn pleidleisio "na" i'r Cyfansoddiad Ewropeaidd gan ddilyn pobl Ffrainc.
- Lindsay Lohan (actores) mewn damwain car.
- 5 Mehefin - Swistir yn pleidleisio i ymuno ag Ardal Schengen.
- 6 Mehefin - Dirprwy arlywydd Syria yn ymddiswyddo.
- 13 Mehefin - Michael Jackson yn ei gael yn ddieuog o droseddau yn erbyn plant.
- 19 Mehefin
- Etholiad yn Galicia, Sbaen.
- Nicole Cabell yn ennill gwobr Canwr y Byd Caerdydd
- 30 Mehefin - Sbaen yn dilyn Gwlad Belg i ganiatáu 'priodasau yr un rhyw'.
- 2 Gorffennaf - Katherine Jenkins a'r Stereophonics yn chwarae yn nghyngherddau Live 8.
- 30 Gorffennaf-6 Awst - Eisteddfod Genedlaethol Cymru Eryri a'r Cyffiniau 2005
- 23 Awst - Ffurfiodd Corwynt Katrina yn y Bahamas.
- 11 Medi - Etholiad cyffredinol yn Japan.
- 22 Tachwedd - Y Bundestag yn penodi Angela Merkel fel canghellor yr Almaen.
- 27 Tachwedd - Daeargryn Qeshm
- 20 Rhagfyr - Sylfaen y Prifysgol Aleksandër Moisiu yn Durrës, Albania.
Celfyddydau[golygu | golygu cod y dudalen]
- Ffilmiau
- Cymraeg
- Y Lleill, ffilm gan Emyr Glyn Williams
- Saesneg
- Batman Begins
- Brokeback Mountain
- Charlie and the Chocolate Factory
- The Lion, the Witch and the Wardrobe
- Chicken Little
- Corpse Bride
- Crash
- Fantastic Four, gyda Ioan Gruffudd
- Fun with Dick and Jane
- Harry Potter and the Goblet of Fire
- Hoodwinked!
- The Interpreter
- King Kong
- Madagascar
- Miss Congeniality 2: Armed & Fabulous
- Munich
- The Dark, gyda Sean Bean a Richard Elfyn
- The Sisterhood of the Traveling Pants (ffilm)
- Star Wars Episode III: Revenge of the Sith
- The Constant Gardener
- Wallace & Gromit in The Curse of the Were-Rabbit
- Ffrangeg
- Cymraeg
- Llyfrau
- Gweler Llenyddiaeth yn 2005
- Cerddoriaeth
- Celebration Fanfare gan Alun Hoddinott
- Requiem gan Karl Jenkins
- Albymau
Genedigaethau[golygu | golygu cod y dudalen]
- 26 Mehefin - Tywysoges Alexia, merch Tywysog Willem-Alexander yr Iseldiroedd
Marwolaethau[golygu | golygu cod y dudalen]
- 2 Ionawr - Cyril Fletcher, actor
- 6 Ionawr - Makgatho Mandela
- 23 Ionawr - Morys Bruce, 4ydd Arglwydd Aberdâr, 85
- 12 Chwefror - Arthur Miller, dramodydd, 89
- 25 Chwefror
- Syr Glanmor Williams, hanesydd, 84
- Peter Benenson, sefydlydd Amnesty International
- 8 Mawrth - Alice Thomas Ellis, nofelydd, 72
- 26 Mawrth - James Callaghan, yr Arglwydd Callaghan o Caerdydd, Prif Weinidog y Deyrnas Unedig 1976-79, 92
- 2 Ebrill - Pab Ioan Pawl II
- 21 Ebrill - Gwynfor Evans, gwleidydd Plaid Cymru, 92
- 23 Ebrill - Syr John Mills, actor
- 16 Mai - Syr Rees Davies, hanesydd, 66
- 22 Mai - Phil Clift, cricedwr, 86
- 31 Mai - Martyn Davies, chwaraewr rygbi
- 6 Mehefin - Anne Bancroft, actores ffilm
- 17 Gorffennaf - Syr Edward Heath, Prif Weinidog y Deyrnas Unedig 1970-74
- 30 Gorffennaf - Derrick Morris, 75
- 1 Awst - Fahd, brenin Sawdi Arabia
- 6 Awst - Robin Cook, gwleidydd
- 19 Awst - Mo Mowlam, gwleidydd
- 20 Awst - Clifford Williams, actor, 78
- 3 Hydref - Jeff Young, chwaraewr rygbi, 63
- 5 Tachwedd - John Fowles, nofelydd
- 25 Tachwedd - George Best, chwaraewr pêl-droed
Gwobrau Nobel[golygu | golygu cod y dudalen]
- Ffiseg: - Roy J. Glauber, John L. Hall, Theodor W. Hänsch
- Cemeg: - Robert Grubbs, Richard Schrock, Yves Chauvin
- Meddygaeth: - Robin Warren, Barry Marshall
- Llenyddiaeth: - Harold Pinter
- Economeg: - Robert J. Aumann, Thomas Schelling
- Heddwch: - Asiantaeth Ynni Atomig Rhyngwladol, Mohamed ElBaradei
Eraill[golygu | golygu cod y dudalen]
- Gwobr Roland Mathias
