Paul Kagame

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skocz do: nawigacja, szukaj
Paul Kagame
Paul Kagame (cropped).jpg
Data i miejsce urodzenia 23 października 1957
Gitarama
Rwanda Prezydent Republiki Rwandy
Okres od 24 marca 2000[1]
Przynależność polityczna Rwandyjski Front Patriotyczny
Poprzednik Pasteur Bizimungu
Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Narodowego Beninu Wielka Wstęga Orderu Pionierów Liberii Wielki Komandor Orderu Perły Afryki (Uganda) Medal Rzeki Kagery (Uganda)
Paul Kagame i Paul Wolfowitz, 5 marca 2003
Paul Kagame z Barackiem i Michelle Obamą, 23 września 2009
Paul Kagame i sekretarz stanu Stanów Zjednoczonych John Kerry, 24 stycznia 2014

Paul Kagame, ang. wymowa: [kəˈɡɑːmeɪ] (ur. 23 października 1957 w Gitaramie) – rwandyjski polityk z plemienia Tutsi, prezydent Rwandy od 22 kwietnia 2000, założyciel i lider Rwandyjskiego Frontu Patriotycznego. Wiceprezydent i minister obrony w latach 1994-2000.

Młodość i pobyt w Ugandzie[edytuj]

Paul Kagame urodził się w rodzinie pochodzącej z plemienia Tutsi w 1957 w Gitaramie w Prefekturze Południowej w Rwandzie. W listopadzie 1959 w Rwandzie doszło do rewolty, wznieconej przez plemię Hutu i obalenia króla Kigeli V. W wyniku walk śmierć poniosło 150 tysięcy osób, w tym wiele z plemienia Tutsi. Setki tysięcy Tutsi zmuszonych było uciekać do sąsiedniej Ugandy i Burundi. Wśród nich była także rodzina Kagame, która w 1960 opuściła Rwandę i uciekła na północ do Ugandy. W 1962 osiedliła się w obozie dla uchodźców w Gahunge, w którym Paul Kagame spędził lata swojego dzieciństwa. Uczęszczał tam do Ntare Secondary School w mieście Mbarara[2].

W 1979 Kagame rozpoczął swoją karierę wojskową. Wstąpił wówczas do Narodowej Armii Oporu (NRA, National Resistance Army), dowodzonej przez Yoweri Museveniego. Spędził w jej szeregach kilka lat, walcząc jako partyzant przeciw rządowi prezydenta Ugandy Miltona Obote w wojnie powszechnie określanej jako „wojna w buszu”.

W lipcu 1985 Obote został pozbawiony władzy w wyniku zamachu stanu, dokonanego przez generała Tito Okello. W 1986 Narodowy Ruch Oporu odsunął od władzy Okello, a Yoweri Museveni objął stanowisko prezydenta Ugandy.

W 1985 Kagame, razem z przyjacielem Fredem Rwigemą, założył Rwandyjski Front Patriotyczny (RPF, Rwandan Patriotic Front), który utworzyli głównie rwandyjscy uchodźcy Tutsi, walczący wcześniej w szeregach NRA. RPF rezydował w Ugandzie, a w 1986 Kagame został szefem jego wywiadu wojskowego.

Walki i wojna domowa w Rwandzie[edytuj]

W październiku 1990, w czasie gdy Paul Kagame przebywał na szkoleniu militarnym w bazie Fort Leavenworth w Kansas w USA, siły RPF dokonały inwazji na Rwandę. W walkach zginął Rwigema, a Kagame został nowym dowódcą Frontu. Inwazja Rwandyjskiego Frontu Patriotycznego powtórzyła się rok później, a Rwanda pogrążyła się w wojnie domowej[3].

Zakończenie walk przyniosło dopiero porozumienie w Aruszy (Tanzania), podpisane 4 sierpnia 1993[4]. Zakładało ono włączenie RPF do rządu jedności narodowej, udział RPF w obradach parlamentu oraz przeprowadzenie w ciągu 22 miesięcy wyborów generalnych. Jednak pomimo porozumienia konflikt między Hutu i Tutsi nie został rozwiązany i tlił się nadal.

6 kwietnia 1994 w Rwandzie doszło do wybuchu kolejnej fazy konfliktu, który przerodził się w wojnę domową i jedno z największych ludobójstw XX wieku. Katalizatorem jego wybuchu był zamach w Kigali na samolot i śmierć lecącego nim prezydenta Rwandy, Juvénala Habyarimany (Hutu) i prezydenta Burundi Cypriena Ntaryamirę. Hutu oskarżyli o śmierć prezydenta Tutsi i rozpoczęli ich eksterminację. W ciągu 100 dni walk zamordowano od 800 tysięcy do 1 mln Tutsi. W lipcu 1994 pod dowództwem Kagame RPF ostatecznie pokonały wojska rządowe Rwandy, bojówki Interahamwe oraz Impuzamugambi i przejęły władzę w kraju. W obawie przed zemstą tysiące Hutu opuściło kraj i uciekło do sąsiedniego Zairu[5][6][7].

Prezydentem Rwandy w lipcu 1994 został Pasteur Bizimungu. 19 lipca 1994 mianował on Paula Kagame wiceprezydentem i ministrem obrony. Obie funkcje Kagame pełnił do marca 2000.

Jako wiceprezydent i minister obrony, Kagame był szczególnie aktywny podczas I wojny domowej w sąsiedniej Demokratycznej Republice Konga w latach 1996-1997, a następnie w czasie II wojny domowej w tym kraju w latach 1998-2003, w której Rwanda wspierała w walkach bojowników z plemienia Tutsi w walkach z organizacjami partyzanckimi Hutu – uchodźcami z Rwandy z 1994[8].

Prezydent[edytuj]

17 kwietnia 2000 Kagame został wybrany prezydentem przez Zgromadzenie Narodowe, po usunięciu z tego stanowiska Pasteura Bizimungi. Powodem odsunięcia go od władzy był konflikt Bizimungi z Kagame. 22 kwietnia 2000 został uroczyście zaprzysiężony na stanowisku.

25 sierpnia 2003 w kraju przeprowadzono wybory prezydenckie, w których Kagame zdobył 95% głosów poparcia i został wybrany szefem państwa na 7-letnią kadencję[9][10].

W czasie prezydentury Kagame doszło do szczególnego pogorszenia stosunków rwandyjsko-francuskich. W marcu 2004 Kagame publicznie skrytykował Francję za brak zaangażowania w przeciwdziałanie ludobójstwu w Rwandzie, co wywołało pierwszy poważny kryzys dyplomatyczny. W listopadzie 2006 Rwanda zerwała stosunki dyplomatyczne z Francją i nakazała opuszczenie kraju w ciągu 24 godzin przez dyplomatów francuskich[11], po tym jak francuski sąd oskarżył 9 wysokich rangą urzędników rwandyjskich o dokonanie zamachu na samolot prezydenta Habyarimany w kwietniu 1994 z rozkazu Kagame[12].

Jako prezydent zarządził, by w Rwandzie nie używać pojęć określających przynależność etniczną, co ma posłużyć zakopaniu przepaści między Tutsi i Hutu. Walczył z nienawiścią etniczną, przestępczością, korupcją, rozbudowywał sieć dróg, inwestował w oświatę, usprawnił administrację. Dzięki podniesieniu kraju z ruiny, Kagame mimo autokratycznego stylu rządzenia i wprowadzenia dyktatury monopartyjnej stał się faworytem państw Zachodu i przyciągał tamtejszych inwestorów[13].

W styczniu i w lutym 2009 rwandyjskie wojska wzięły udział w ofensywie w Demokratycznej Republice Kongo przeciw siłom FLDR.

W maju 2010 prezydent Kagame został kandydatem RPF w wyborach prezydenckich[14]. W wyborach 9 sierpnia 2010 naprzeciw niego stanęło jeszcze troje kontrkandydatów, wszyscy wywodzący się z partii wspierających politykę RPF. Według oficjalnych wyników zdobył 93,08% głosów poparcia, uzyskując tym samym reelekcję na drugą 7-letnią kadencję. Opozycja uznała wybory za „grę pozorów” i odrzuciła ich wyniki, oskarżając władze o tłamszenie w kraju demokracji[15].

Życie prywatne[edytuj]

Kagame jest od 1989 żonaty z Jeanette Nyiramongi i ma czworo dzieci.

Przypisy

  1. Do 22 kwietnia 2000 pełniący obowiązki.
  2. President attends Ntare School day, State House of the Republic of Uganda
  3. Rwanda Civil War, Global Security.org
  4. Arusha Agreement
  5. Rwanda: How the genocide happened, BBC News, 1 kwietnia 2004
  6. Kalendarium wydarzeń wojny domowej (en.)
  7. Wojna domowa w 1994 (en.)
  8. Q&A: DR Congo conflict, BBC News, 15 grudnia 2004
  9. Elections in Rwanda, African Elections Database
  10. Incumbent wins in Rwanda's first presidential vote since genocide, USAToday, 26 sierpnia 2003
  11. Ties frayed by decades of tension, BBC News, 24 listopada 2006
  12. Rwanda leader defiant on killing claim, BBC News, 30 stycznia 2007
  13. Wojciech Jagielski: Paul Kagame - dobry tyran z Rwandy wp.pl, 19 września 2013
  14. Rwanda: Kagame Elected RPF Candidate (ang.). allAfrica.com, 16 maja 2010. [dostęp 2010-08-11].
  15. Rwanda's Kagame wins election by landslide (ang.). Reuters, 11 sierpnia 2010. [dostęp 2010-08-11].

Linki zewnętrzne[edytuj]