1961
in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
1961 |
◄ | 19de eeu | ◄20ste eeu► | 21ste eeu | ►
◄ ◄ | ◄ | 1956 | 1957 | 1958 | 1959 | 1960 | ◄ 1961 ► | 1962 | 1963 | 1964 | 1965 | 1966 | ► | ► ► |
Dae | Eeue | Geskiedenis | Geskiedenisportaal |
Kalenders | ||||||||||||||||||||||||
Fidel Castro met Joeri Gagarin | ||||||||||||||||||||||||
|
Die jaar 1961 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Sondag begin het. Dit was die 61ste jaar van die 20ste eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad.
Die jaar was die eerste "onderstebo" jaar – met ander woorde, 'n jaartal wat dieselfde lyk wanneer dit omgedraai en bekyk word, as wanneer dit regop staan – sedert 1881, en is die laaste jaar wat só lyk tot die jaar 6009!
Gebeure[wysig | wysig bron]
- 1 Januarie – Die oortjie, 'n muntstuk in gebruik sedert die dertiende eeu, word nie meer as geldeenheid in die Verenigde koninkryk gebruik nie.
- 3 Januarie – President Dwight Eisenhower kondig aan dat die Verenigde State diplomatiese en konsulêre verhoudings met Kuba verbreek.
- 3 Januarie – SL-1, 'n atoomreaktor, ontplof by die National Reactor Testing Station in Idaho Falls, Idaho, en drie militêre tegnici sterf daarin.
- 7 Januarie – Ná 'n vierdaagse konferensie in Casablanca, kondig vyf Afrika-staatshoofde hul plan aan om 'n NATO-agtige Afrika-organisasie te stig om sodoende saam hulself te kan verdedig. Die Handves van Casablanca word geskryf deur Marokko, die Verenigde Arabiese Republiek, Ghana, Guinee, en Mali.
- 17 Januarie – Patrice Lumumba sterf in 'n sluipmoordaanval.
- 20 Januarie – John F. Kennedy word die vyf-en-dertigste President van die Verenigde State.
- 24 Januarie – 'n Amerikaanse B-52-bomwerper met twee 24-megaton atoombomme stort neer naby Goldsboro, Noord-Carolina.
- 25 Januarie – In Washington, DC lewer John F. Kennedy die eerste lewende uitsending van 'n presidensiële nuuskonferensie
- 25 Januarie – Om "linkse uitspattigheid" te beëindig, pleeg 'n junta wat uit twee weermagsoffisiere en vier burgerlikes bestaan, 'n staatsgreep in El Salvador, en skop só 'n ander junta uit wat slegs drie maande lank regeer het.
- 26 Januarie – John F. Kennedy stel Janet G. Travell aan om sy persoonlike arts te wees. Dit is die eerste keer dat 'n vrou hierdie posisie beklee.
- 31 Januarie – Ham, sjimpanseemannetjie wat 17 kg weeg, word die ruimte ingestuur, as deel van 'n toets in die Mercuriusprojek met die uiteindelike idee om Amerikaanse ruimtevaarders ook daar te kry.
- 30 Oktober – Tsaar Bomba, ’n Sowjet waterstofbom, word ontplof oor Novaya Zemlya Eiland in die Arktiese Oseaan; dit is die grootste kernwapen wat ooit ontplof is.
Februarie[wysig | wysig bron]
- 4 Februarie – Die Portugese burgeroorlog begin in Angola.
- 11 Februarie – Die hofsaak van Adolf Eichmann begin in Jerusalem.
- 13 Februarie – Die Kongolese regering kondig aan dat dorpenaars Patrice Lumumba vermoor het.
- 14 Februarie – Ontdekking van die chemiese elemente: Element nommer 103, Lawrencium, word die eerste keer vervaardig in Berkeley, Kalifornië.
- 15 Februarie – 'n Boeing 707 vliegtuig stort neer in België. Drie en sewentig mense sterf, onder andere al die lede van die Verenigde State se figuurskaatsspan en 'n hele paar van hul afrigters.
- 26 Februarie – Hassan II word die koning van Marokko.
Maart[wysig | wysig bron]
- 1 Maart – John F. Kennedy stig die Vredeskorps.
- 1 Maart – Uganda word selfregerend, en hou die land se eerste algemene verkiesing.
- 3 Maart – Hassan II word as koning van Marokko gekroon.
- 15 Maart – Suid-Afrika onttrek van die Gemenebes van Nasies.
- 18 Maart – 'n Skietstilstand word in die Algerynse onafhanklikheidsoorlog verklaar.
- 29 Maart – Regter F.L. Rumpff bevind die dertig beskuldiges (onder wie Nelson Mandela en Walter Sisulu) van die ANC in die Hoogverraadsaak van 1956 onskuldig.
April[wysig | wysig bron]
- 12 April – Joeri Gagarin word die eerste persoon om om die aarde te wentel. Hy is gelanseer in die Vostok 1, wat binne een uur en 48 minute een keer rondom die aarde vlieg.
- 13 April – Die Verenigde Nasies (VN) se Algemene Vergadering verklaar Apartheid 'n 'misdaad teen die mensdom'.[1]
- 17 April – Die Bay of Pigs-inval van Kuba begin, en misluk teen 19 April.
- 24 April – Die berging van die Sweedse skip Vasa vind plaas, in die Stockholmhawe.
- 27 April – Sierra Leone word onafhanklik van die Verenigde Koninkryk.
Mei[wysig | wysig bron]
- 31 Mei – Suid-Afrika word 'n republiek en verlaat die Britse Statebond. Die geldeenheid verander van die Britse pond na die Rand.
Junie[wysig | wysig bron]
Junie[wysig | wysig bron]
Julie[wysig | wysig bron]
Augustus[wysig | wysig bron]
- 13 Augustus – Die Duitse Demokratiese Republiek begin met die oprigting van die Berlynse Muur om ontsnappings deur die Ystergordyn te keer.
September[wysig | wysig bron]
- 9 September – Die USS Long Beach, die eerste kernaangedrewe skip word in diens gestel.
- 18 September – Die Konfederasie vir Noord-, Sentraal-Amerikaanse en Karibbiese Sokker word in Meksikostad, Meksiko, deur lidlande van die NAFC en die CCCF gestig.
- 29 September – Julia Gillard, Politikus en voormalige Eerste Minister van Australië.
Oktober[wysig | wysig bron]
November[wysig | wysig bron]
Desember[wysig | wysig bron]
- 3 Desember – Die Verenigde State van Amerika ontplooi 'n peleton troepe op die grens tussen oos en wes Berlyn toe Oos Duitsland die Berlynse Muur begin versterk.
- 9 Desember – Tanganjika word van die Verenigde Koninkryk onafhanklik.
Geboortes[wysig | wysig bron]
- 20 Januarie – Elzabé Zietsman, Suid-Afrikaanse kabaretster.
- 28 Januarie – Arnaldur Indriðason, Yslandse skrywer.
- 17 Februarie – Andrey Korotayev, Russiese antropoloog, historikus en ekonoom.
- 24 Februarie – Erna Solberg, Noorse politikus.
- 25 Februarie – Anneli van Rooyen, Afrikaanse sangeres.
- 3 April – Eddie Murphy, akteur en komediant.
- 12 Junie – Pierre Coetzer, voormalige Suid-Afrikaanse swaargewigbokser.
- 24 Junie – Greg Lemond, Amerikaanse fietsryer en wenner van die Tour de France.
- 1 Julie – Prinses Diana, Prinses van Wallis († 31 Augustus 1997).
- 4 Augustus – Barack Obama, 44ste President van die Verenigde State van Amerika.
- 20 September – Wouter Kellerman, Grammy-genomineerde Suid-Afrikaanse fluitspeler.
- 29 September – Julia Gillard, Politikus en voormalige Eerste Minister van Australië.
- 9 Desember – Lizz Meiring, Suid-Afrikaanse aktrise.
- 27 Desember - Guido Westerwelle, Duitse politikus († 18 Maart 2016).
Sterftes[wysig | wysig bron]
- 4 Januarie – Erwin Schrödinger, fisikus
- 10 Januarie – Dashiell Hammett, skrywer
- 17 Januarie – Patrice Lumumba, Eerste Minister van die Demokratiese Republiek van die Kongo
- 21 Januarie – Blaise Cendrars, skrywer
- 24 Januarie – Alfred Carlton Gilbert, gouemedaljewenner by die 1908 Olimpiese Spele, en uitvinder van die Erector Set (g. 1884).
- 13 Mei – Gary Cooper, Amerikaanse akteur (* 1901)
- 2 Julie – Ernest Hemingway, Amerikaanse skrywer (* 1899).
- 28 Augustus – Wilhelm Johannes Verwoerd, pa van Hendrik Frensch Verwoerd (* 23 April 1874).
- 1 September – Eero Saarinen, Fins-Amerikaanse argitek en ontwerper (* 1910).
- 13 Desember – Anna Mary Moses, beter bekend as Grandma Moses, Amerikaanse volkskunstenares (* 1860).
Nobelpryse[wysig | wysig bron]
- Fisika – Robert Hofstadter, Rudolf Ludwig Mössbauer
- Chemie – Melvin Calvin
- Geneeskunde – Georg von Békésy
- Letterkunde – Ivo Andric
- Vrede – Dag Hjalmar Agne Carl Hammarskjöld – in posthuum toegeken