Maroco

Da Wikipedia, l'ençiclopedia libara.
Va a: navigasion, serca


Maroco
Maroco - Bandiera
Maroco - Stemma
Motto: 

Morocco in its region (disputed hatched).svg


Informasion
Nome par intiero: Regno del Maroco
Nome ufisiałe: (AR) المملكة المغربية
Łéngoa uficiałe: arabo
Cavedal: Rabat  (787.745 ab. / 1994)
Polìtega
Governo: monarchia costitusionałe
Capo de stato: Mohammed VI
Capo de governo: Driss Jettou
Indipendensa: dała Fransa el 2 de marso 1956
Ingreso a l'ONU: 12 de novenbre 1956
Area
Totale: 446,550 km²
Pos. nel mondo: 56°
 % delle acque:  %
Popolasion
Totałe: 31,689,267 ab.
Pos. nel mondo: 36°
Densità: 70 ab./km²
Giografia
Continente: Africa
Fuxo oràrio: 0
Economia
Vałuta: dirham marocchino
Energia:
Varie
TLD: .ma
Prefiso tełef.: 212
Sigla autom.: MA
Ino nasionałe: Hymne Cherifien
Festa nasionałe:

Morocco & Western Sahara map.jpg

El Maroco, ufisialmente Regno del Maroco (en arabo المغرب, Al-Mamlaka al-Maghribiyya) el xe on Stato del Nordafrica[1].
El confina co i Stati de l'Algeria a est e de ła Mauritania a sud [2]; el confina a anca co łe sità autonome de Ceuta e Melilla[3] e ła plaza de soberanía de el Peñón de Vélez de la Gomera [4][5] tute soto sovranità spagnola[6]. El xe bagná da l'Oceano Atlantico a nordovest e dal Mar Mediteraneo a nord.

Giografia[canbia | canbia el còdexe]

Exquisite-kfind.png Par saverghene de pì, varda ła pajina Giografia del Maroco.

El ga a nord do grandi cadene de monti, el Rif e l’Atlante, co vete che pasa i 4.000 m.

'Ntel sud se cata el dexerto del Sahara.
Łe cadene de monti łe protege el resto de el paéxe, che el xe semidexertico a el interno e mediteraneo łongo ła costa.

Storia[canbia | canbia el còdexe]

Exquisite-kfind.png Par saverghene de pì, varda ła pajina Storia del Maroco .

Antighità[canbia | canbia el còdexe]

I Fenici i gavéa vari insediamenti su ła costa del Maroco. Ła region ła xera abitá da grupi berberi [7] che i gavéa fondá on regno, che ciapaa rentro tuta ła costa fin zo a ła Mauritania de ancò, za nel IV secolo a.C..

A ła morte del re Tolomeo (40 d.C.) i Romani i ga anéso el regno come provincia de ła Mauretania Trigitana.

Entel 429 d.C, da ła penisola iberica riva i Vandałi, seguii un secoło dopo dai Vixigoti.

Entel 683 d.C. i è rivá i Arabi che i era drio conquistar tuto el Maghreb.

'Ntel 788, ła prima dinastia locałe de re musulmani ła sale al poder. Se trata dei Idisidi, dal nome del primo re Idris I.
I xe seguì dai Almoravidi, na dinastia berbera che controlaa anca ła Spagna.
Dal 1269 al 1421 xe stá el tenpo de ła dinastia berbera dei Merinidi.
Nel 1554 el poder el pasa a i Shaditi.

I Alawiti, ancora al poder ancò, i xe sałii al poder 'ntel 1660.
'Ntel 1912, el re el ga dovù sotométarse al protetorato francexe e spagnoło. De sti ani xe ła ribełion de Abd el-Krim co ła fondasion de ła Repùblica del Rif ne łe montagne de l’interno che ła ga durà fin ai primi ani trenta.

Indipendensa[canbia | canbia el còdexe]

El Maroco l’è torná indipendente nel 1956.

Entel 1979, el Maroco el ga ocupá el teritorio del Sahara Ocidentałe [8] e'l ga combatuo contro i gueriłieri del Fronte Polisario che i lota par l’indipendensa.
Anca se el Maroco el ga proméso on referendum par l’autodeterminasion de ła zona, el continua a trovar scuxa par rimandar el voto. Al stéso tempo, cołoni marochini vien mandá continuamente nel Sahara Ocidentałe par crear na popołasion fedełe al re de Casablanca.

Giografia połitega[canbia | canbia el còdexe]

El re atuale el xe Mohammad IV.

Sudivixion aministrativa[canbia | canbia el còdexe]

Sudivixion aministrativa de el Maroco

El Maroco el xe divixo in 37 province e en 2 wilaya (distréti sitadini)[citasion nesesaria]:

Łe province (łe ciapa el nome dała sità capołogo)
  • Agadir
  • Al Hoceima
  • Azilal
  • Beni Mellal
  • Ben Slimane
  • Boulemane
  • Chefchaouen
  • Dakhla
  • El Jadida
  • El Kelaa des Sraghna
  • El Rachidia
  • Essaouira
  • Fes
  • Figuig
  • Guelmim
  • Ifrane
  • Kenitra
  • Khemisset
  • Khenifra
  • Khouribga
  • Laayoune
  • Larache
  • Marrakech
  • Meknes
  • Nador
  • Ouarzazate
  • Oujda
  • Safi
  • Settat
  • Sidi Kacem
  • Tangeri
  • Tan-Tan
  • Taounate
  • Taroudannt
  • Tata
  • Taza
  • Tetouan
  • Tiznit
Wilaya
  • Rabat-Sale

Tre altre province (Ad Dakhla (Oued Eddahab), Boujdour) e Es Smara), a cui a se zónta parti de Tan-Tan e de Laayoune, łe se cata 'nte ła parte reclamà dal Maroco del Sahara Osidentałe.

Cavedal e altre sità[canbia | canbia el còdexe]

La cavedal ła xe Rabat.

Altre sità inportanti łe xe, in ordene alfabetego: Aaiún, Agadir, Casablanca, Dakhla, Er Rachidia, Essaouira, Fes, Ketama, Larache, Marrakech, Meknes, Ouarzazate, Tangeri.

Popołasion[canbia | canbia el còdexe]

Etnie[canbia | canbia el còdexe]

I Marochini i xe el resultá de el misiamento de tanti pòpołi.
El 60% de ła popołasion l'è de orìxine berbere bastansa pure.

Rełigion[canbia | canbia el còdexe]

Musulmani i xe el 99%. Cristiani e seventi łe rełigion tradisionałi el 1%.

Łéngue[canbia | canbia el còdexe]

Se parla àrabo e bèrbero.

Economia[canbia | canbia el còdexe]

El Maroco el ga n’economia agricoła. La dependensa dała produsion de gran [9] ła fa si che le zone rurali łe ghabia na crésita insuficente.

La produsion industrial ła xe en aumento, ma no l’è mìa suficente a darghe laoro a la zente.

Note[canbia | canbia el còdexe]

  1. Par ragion storiche e geografiche el xe on Paéxe african, ma łigá a l’Eoropa.
  2. sti cuà łi xe i confini considerando marochin el teritorio custionà de el Sahara Ocidentale
  3. dó semienclave
  4. ìxoła deventà "semienclave"
  5. sendo łe altre plazas de soberanía łe ìxołe Alhucemas e łe ìxołe Chafarinas, tute a nord de el Maroco.
  6. Anca łe Ìxołe Canarie, al łargo del Maroco del sud, le è de ła Spagna
  7. mauri o mori
  8. ex Sahara spagnoło
  9. che ła xe influenzá dała pióva e ła sofre el séco