Beirut

Beirut بيروت (en árabe)
Imaxes da cidade
Situación xeográfica
Beirut
País	Líbano
Gobernato	Cidade capital
Xeografía
Altitude	0 msnm
Superficie	85 km²
Poboación
Poboación	361.366 hab. (2012)
Densidade	1.900 hab/km²
Xentilicio	Beirutí
Información
Código postal
Alcalde	Bilal Hamad
Páxina web	Cidade de Beirut

Avenida costeira de Beirut

Beirut (en árabe بيروت Bayrūt) é a capital, cidade principal e maior porto do Líbano. Algunhas veces é chamada por seu nome en francés, Beyrouth. A cidade ten unha poboación de 1,8 millón de persoas na propia cidade e 2,1 millóns de persoas na súa rexión metropolitana. O seu nome é de orixe fenícia, Bêrūt, que significa "os pozos".

É o principal centro de comercio da rexión e algunhas veces foi chamada de a París do Leste, por súa atmosfera cosmopolita, anterior à guerra civil libanesa. Beirut pasou pola maior reconstrución dos anos recentes e irá hospedar os Xogos Francófonos (Jeux de la Francophonie) en 2009.

Historia

A historia de Beirut deu comezo nunha rexión, a antiga Canaán, onde estaba a ter lugar un dos primeiros procesos de urbanización da historia no marco da sedentarización progresiva do neolítico. Así a pequena península na costa oriental do Mediterráneo, con abundante pesca e auga fresca no río Beirut que descende dos Montes do Líbano, semella ter sido habitada dende mesmo o paleolítico (nas illas do que entón era o delta do río).

O tell cananeo e fenicio

Os últimos achados arqueolóxicos (grazas ao vasto plan de reconstrución en marcha trala guerra civil) permiten asegurar tamén a existencia dun asentamento estable dende polo menos o 1900 aC, dentro xa da órbita dos pobos cananeos que tiñan emigrado a área ó comezo do terceiro milenio antes da nosa era. En concreto trátase dun tell, un outeiro fortificado, que tiña unha entrada de perpiaños almofadados e situábase no nordeste do centro histórico preto do porto (ao norte da Praza dos Mártires ). O nome Be'erot ("pozos") ten ascendencia cananea, e xa no século XIV aC, nas exipcias cartas de Amarna aparece citado coma Biruta. Os fenicios (dende o 1200 aC) reutilizaron e ampliaron o asentamento cananeo construído unha nova muralla de pedra con escarpado glacis en uso ata o século VIII aC, canais e o primitivo porto a carón polo noroeste.

No século VII-VI aC comezou a expansión fora do tell cara ao sur e oeste, arrodeando a enseada do porto (a liña costeira daquela estaba máis atrasada) e unha nova muralla de perpiaños de calcaria foi construída . E aínda outra nova muralla, máis grande e de mampostería, foi erixida no tempo da ocupación persa (550-333 aC).

Helenística e romana: Berytus

Trala conquista de Alexandre Magno, loitas entre sátrapas seléucidas polo poder rexional levaron á destrución da cidade en 140 aC. A reconstrución posterior fíxose superpoñendo un novo plan regular helenístico (renomeada Laodicea en Fenicia ou en Canaán ). Os romanos a conquistaron no 64 aC, axeitando dito plan máis ao sur e segundo as directrices habituais do seu urbanismo, fundamentalmente a direccionalidade, cun cardo (N-S dende o porto) e un decumano máximos (E-O), asemade un novo centro (o Foro) na zona da actual praza Nejmeh (Estrela) .

A Colonia Iulia Augusta Felix Berytus floreceu coma centro do imperio na zona. Con rúas porticadas, baños públicos e un hipódromo (posiblemente no leste, Praza dos Mártires), a súa escola de dereito foi famosa na antigüidade acadando o seu cénit na etapa bizantina (xa unha vila cristiá). No ano 551 un devastador terremoto arrasou a cidade (30.000 mortos) e puxo fin a toda unha época de Beirut.

Beirut medieval: o dominio dos cruzados

A reconstrución da vila non comezou ata despois da conquista árabe (635), cos omeias. A estrutura básica do medievo semella ter recollido aínda que difusamente a herdanza do pasado urbano. A Beirut intramuros (Bayrut al-Qadimah) é un rectángulo ao sur da enseada do porto cun promontorio protector no leste (a carón do cal, internándose na terra estaba o tell primitivo) . Seica a muralla meridional seguiu o trazado do decumanus máximus.

Vista do Castelo cruzado dende a área do tell primixenio nunha recreación do s.XIX da retoma da cidade polos cristián

Durante a época omeia, restauradas as murallas e fortificacións, tivo importancia o seu porto coma base naval do califato de Damasco. Xusto ese antigo porto puido seres ampliado ao oeste, entre a illa existente na metade da enseada e un dique de abrigo (mole) construído nos arrecifes, na época do dominio dos cruzados (séculos XII e XIII, cunha nova prosperidade no comercio de especias con Europa) . Nos puntos estratéxicos, illa e promontorio do leste, erixíronse fortes cun castelo no último (a Cidadela de Beirut) . Tamén de ascendencia cruzada (coma pazo fortificado templario) semella seres o denominado Pazo de Fakhr al-Din posterior, no borde leste da vila (posible pazo da familia Ibelín, señores dun Beirut practicamente independente no século XIII; Xoán de Ibelín reconstruíu a cidade co pazo tralas destrucións de Saladino). Asemade os cristiáns levantaron conventos e igrexas, sinaladamente a románica catedral de San Xoán no centro da cidade.

Declive baixo o poder otomán

A catedral foi reconvertida na mesquita principal da vila (al Omari) cando os mamelucos desaloxaron definitivamente ós cruzados en 1291 . Numerosas mesquitas máis foron construídas, e se ben o comercio de especias sostivo a súa economía, a cidade comezou un lento declinar acentuado na época do poder otomán (dende 1516) precisamente pola perda daquel monopolio. Controlada por emires drusos, un deles, Fakhr al-Din II (comezos do século XVII), chegou a conseguir certa autonomía fortificando e enriquecendo a vila (o seu pazo sobor do cruzado arriba citado). A comezos do século XIX, tras seres mesmo bombardeada polos rusos, Beirut era unha pequena vila de 10.000 habitantes .

Renacemento urbano

A caída de Acre (1832) en poder exipcio significou o renacemento económico e comercial da cidade (baseado sobor de todo no tráfico da seda a occidente). O porto converteuse en primordial e foi ampliado (1894, con recheos que implicaron a desaparición do Castelo e illa) e asemade trazados ferrocarrís con Damasco e Alepo (1895, cunha estación exterior á cidade ao leste ). A cidade pronto traspasou as murallas medievais (que foron tamén derrubadas na súa meirande parte), o barrio dos Zocos (Souks) ocupou a antiga área fenicia e helenística, e o exánime poder otomán aínda tentou reflexarse coa construción de grandes conxuntos militares (Gran Serrallo en 1853 no outeiro ao sueste de murallas) e novas mesquitas . Para comezos do século XX Beirut era xa unha cidade cosmopolita con máis de 120.000h .

Vista xeral de Beirut na segunda metade do s.XIX dende o barrio dos Zocos: o Castelo e fortaleza da illa dominando o porto.

Mandato francés

Tralo colapso do Imperio Otomán na Primeira Guerra Mundial, Beirut pasou a formar parte do Mandato Francés. Baixo a tutela francesa a cidade histórica vai seres intervida dunha maneira radical coa creación dun novo centro urbano no que era a vella trama islámica. Con planta radial dende o foco da Place de l'Etoile, o plan de 1931 de obxectivos hixienistas, pretendía dotar á vila dun centro moderno e mantense ata hoxe coma corazón da urbe cos principais edificios representativos . O porto seguiu coa súa ampliación cara ó leste e con él o pulo á industrialización .

Capital do Líbano

Dende 1943 Beirut é a capital dun Líbano independente. Coma privilexiada porta do Oriente tense desenvolvido con rapidez e mesmo ostentación. O seu porto, garante da súa riqueza seguiu o seu uso, e o proceso de metropolización foi inevitable .

Toda esa prosperidade tivo o seu fin co rexurdir dos vellos conflitos relixiosos (entre musulmáns, cristiáns e drusos) e o estalido en 1975 da Guerra Civil Libanesa e a división mesmo da cidade en dúas partes (oriental cristiá; occidental musulmá) cunha chamada "Liña Verde" . As destrucións foron cuantiosas especialmente no centro histórico, o que polo menos ten permitido dende o fin do conflito en 1990 o estudo arqueolóxico das orixes da vila.

Pero facendo honra a súa historia, Beirut volta a renacer unha vez máis das ruínas e un gran e polémico plan (Plan Solidere ) de reconstrución do centro da urbe e a súa beiramar está a seres levado a cabo.

Véxase tamén

Ligazóns externas

• Cidade de Beirut (en árabe)