Migratie geschiedenis is zowel een prominent onderdeel van 'Global Labour History' als een cruciaal onderdeel van de 'Global Economic History'. De studie van de wereldwijde geschiedenis van arbeid en arbeidsverhoudingen zou zelfs ondenkbaar zijn zonder daarin de geschiedenis van onvrije migratie (slavernij, contractarbeid, gedwongen migratie, militaire migratie), seizoensmigratie enzovoorts. In de studie van de 'Global Economic History' spelen migratiebewegingen een belangrijke rol naast andere demografische factoren.
Om te komen tot een beter begrip van de oorzaken en effecten van migratie- en vestigingsprocessen in de huidige globaliserende wereld, zijn een lange termijn- en een globaal perspectief onontbeerlijk. Tot nog toe waren migratiestudies vooral gericht op Europa en de Atlantische wereld. Since 2005 participeert het IISG in een meerjaren programma dat beoogt migratie ervaringen van de niet-westerse wereld in te sluiten. Samen met de afdeling Geschiedenis van Universeit Leiden heeft het IISG Global Migration History Programme opgezet. Zie ook de lopende Global Migration History projecten.
De IISG medewerkers bij de onderzoeksafdeling die werkzaam op het terrein van de migratiegeschiedenis zijn:
Metabronnen
Zie voor collecties op het gebied van migratie en migranten de Collectiegids Migratiegeschiedenis.
Met betrekking tot de datasets op het terrein van de migratiegeschiedenis kunnen binnen het IISG de volgende categoriën worden onderscheiden: a. Migranten Organisaties; b . Migratie data en levenslopen van individuele migranten; c. Visuele bronnen en afbeeldingen; d. Digitale migratie documenten; e. Migratie cijfers en statistieken; f. Digitale portals op het terrein van de migratie die door het IISG gefaciliteerd worden.
a. Migrantenorganisaties
De CGM database Migrantenorganisaties in Nederland bevat gegevens over meer dan 7000 migrantenorganisaties. Ze kunnen online worden doorzocht.
b. Migratiedata en levenslopen van individuele migranten
- Data en publicaties over seizoensmigratie van steenbakkers (Engelse tekst) van het Duitse vorstendom Lippe-Detmold van de late zeventiende tot de vroege twintigste eeuw. Zie 'Lippische Ziegler', een web-presentatie van archiefstukken, gegevens die aan deze archiefstukken zijn ontleend en veel achtergrondinfomatie.
- Europese migratie naar Nederlands-Indië. Data over de immigratie en vestiging van Europese immigranten in deze voormalige Nederlandse kolonie van 1819 tot 1875.
c. Visuele bronnen en afbeeldingen
Het Historisch Beeldarchief Migranten verzamelt en digitaliseert beeldmateriaal uit privécollecties van immigranten die de laatste honderd jaar naar Nederland zijn gekomen.
d. Digitale migratie documenten
Hollandgang im Spiegel der Reiseberichte evangelischer Geistlicher. Quellen zur saisonalen Arbeidswanderung in der zweiten Hälfte des 19. Jahrhunderts. Geschichtliche Arbeiten zur westfälischen Landesforschung. Wirtschafts- und sozialgeschichtliche Gruppe 17. Herausgegeben von Albin Gladen, Antje Kraus, Piet Lourens, Jan Lucassen, Peter Schram, Helmut Talazko, Gerda van Asselt.2 Teilen (Münster: Aschendorff, 2007)
Deze bron bevat 129 reisverslagen (brieven) van Reiseprediger van de Duitse protestantse kerk, die geestelijke zorg en bijstand verleenden aan de kerkelijke lidmaten die in Nederland werkten als seizoensarbeiders. De brieven beslaan de periode 1849-1893.
- Hollandgang im Spiegel... Teil I, 594 pp. (.pdf attached, 3 Mb)
- Hollandgang im Spiegel... Teil II, 665 pp. (.pdf attached, 7.3 Mb
- Jan Lucassen, Migrant Labour in Europe: The Drift to the North Sea, 1987, 339 pp. (searchable pdf, 26Mb)
e. Migratie cijfers en statistieken
Jan Lucassen and Leo Lucassen, The mobility transition in Europe revisited, 1500-1900: Sources and methods (2010, IISH Research paper no. 46, PDF file, 129pp., 1020Kb), behorende bij het artikel 'Mobility transition Revisited. 1500-1900' (Journal of Global Labour History, 2009, 4)
f. Digitale portals
Zie de Collaboratories in de Sociale en Economische geschiedenis, die worden gefaciliteerd door het IISG.