1987
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rok 1987 / MCMLXXXVII
stulecia: XIX wiek ~ XX wiek ~ XXI wiek
dziesięciolecia: 1950–1959 • 1960–1969 • 1970–1979 • 1980–1989 • 1990–1999 • 2000–2009 • 2010–2019
lata: 1977 « 1982 « 1983 « 1984 « 1985 « 1986 « 1987 » 1988 » 1989 » 1990 » 1991 » 1992 » 1997
Wydarzenia w Polsce[edytuj]
Styczeń[edytuj]
- 1 stycznia – Drzewica, Jelcz-Laskowice, Skała, Tarnogród i Zalewo uzyskały prawa miejskie.
- 5 stycznia:
- odbyła się premiera filmu Nad Niemnem.
- w tym sezonie przeznaczono do odstrzału dewizowego 40 żubrów.
- 6 stycznia – rzecznik rządu podał na konferencji bilans amnestii z lipca 1986 roku; skorzystało z niej 71,5 tys. osób, z zakładów karnych zwolniono 15 tys. osób.
- 10 stycznia – premiera filmu Przypadek.
- 12 stycznia – Wojciech Jaruzelski udał się do Włoch i do Watykanu.
- 19 stycznia – Czesław Bobrowski zrezygnował ze stanowiska przewodniczącego Konsultacyjnej Rady Gospodarczej, wnosząc zastrzeżenia do wielu posunięć polityki gospodarczej.
- 31 stycznia – John C. Whitehead, zastępca sekretarza stanu USA, zakończył wizytę w Polsce. Rozmawiał m.in. z Lechem Wałęsą i Wojciechem Jaruzelskim.
Luty[edytuj]
- 1 lutego – prymas kardynał Józef Glemp udzielił wywiadu moskiewskiemu tygodnikowi „Litieraturnaja Gazieta”.
- 4 lutego – 17 górników zginęło w wyniku wybuchu metanu i pyłu węglowego w KWK „Mysłowice”.
- 10 lutego – w katowickiej hali Spodek odbył się pierwszy koncert grupy Metallica w Polsce.
- 19 lutego – zostały zniesione amerykańskie sankcje gospodarcze wobec PRL.
- 21 lutego – na terenie Fabryki Samochodów Osobowych w Warszawie wybuchł pożar, w wyniku którego spłonął magazyn wysokiego składowania. Przyczyną pożaru było podpalenie.
- 26 lutego – zarejestrowany został Gdański Klub Fantastyki.
Marzec[edytuj]
- 15 marca – weszła do służby korweta ORP Kaszub.
- 22 marca:
- w Warszawie odbyły się 15. Mistrzostwa Świata w Biegach Przełajowych.
- trener kolarski Andrzej Imosa, podczas przejazdu treningowego wraz grupą podopiecznych przez miejscowość Rudka Bałtowska koło Ostrowca Świętokrzyskiego, został zaatakowany przez pijanego napastnika, wskutek czego przewrócił się z rowerem i odniósł śmiertelne obrażenia głowy (zmarł 6 kwietnia).
- 28 marca – kolejna podwyżka cen żywności, opału, energii i benzyny.
- 30 marca – na antenie TVP2 ukazało się premierowe wydanie Panoramy dnia (od 2 września 1991 Panorama).
Kwiecień[edytuj]
- 17 kwietnia – dziennik rządowy „Rzeczpospolita” opublikował założenia tzw. II etapu reformy gospodarczej.
- 21 kwietnia – pierwszy występ zespołu Modern Talking w Polsce.
Maj[edytuj]
- 7 maja – Sejm wprowadził do konstytucji zapis o instytucji referendum.
- 8 maja – II kongres PRON, „Plan Jaruzelskiego”.
- 9 maja – 183 osoby zginęły w katastrofie samolotu PLL LOT Ił-62M „Tadeusz Kościuszko” w Lesie Kabackim pod Warszawą.
- 20 maja – została założona Fundacja im. Brata Alberta z siedzibą w Radwanowicach.
- 27 maja – przed kościołem ss. wizytek w Warszawie stanął pomnik kardynała Stefana Wyszyńskiego.
- 31 maja – oświadczenie „62”.
Czerwiec[edytuj]
- 1 czerwca – we Wrocławiu pierwszy publiczny happening Pomarańczowej Alternatywy.
- 8-14 czerwca – III pielgrzymka Jana Pawła II do ojczyzny.
- 11 czerwca – Jan Paweł II odwiedził Szczecin (bazylika archikatedralna pw. św. Jakuba Apostoła Mniejszego i Plac Jasne Błonia im. Jana Pawła II) oraz Gdynię (Skwer Kościuszki).
- 11-12 czerwca – do Gdańska przybył Jan Paweł II. Spotkał się z młodzieżą na Westerplatte, w Bazylice Mariackiej z chorymi, inwalidami oraz lekarzami i pielęgniarkami, następnie pod Pomnikiem Poległych Stoczniowców złożył kwiaty. Punktem kulminacyjnym wizyty w Gdańsku była msza na Zaspie dla ok. miliona osób.
- 13 czerwca – Jan Paweł II przebywał do Łodzi.
- 16 czerwca – przez Białystok i okolice przeszła trąba powietrzna, powodując uszkodzenia 106 budunków i raniąc kilkanaście osób.
- 20 czerwca – ukazał się pierwszy numer niezależnego miesięcznika „Res Publica”; wznowienie tytułu podziemnego z lat 1979-1981.
- 29 czerwca – Wojciech Jaruzelski udał się z oficjalną wizytą do Japonii.
Lipiec[edytuj]
- 1 lipca – wprowadzono podwyżkę opłat za przejazdy środkami komunikacji miejskiej oraz podwyżkę cen skupu produktów rolnych.
- 9 lipca – wizytę w Polsce złożył Sekretarz Generalny Rumuńskiej Partii Komunistycznej, prezydent Socjalistycznej Republiki Rumunii Nicolae Ceaușescu
- 15 lipca – uchwalono ustawę o Rzeczniku Praw Obywatelskich.
- 17 lipca – uchwalono ustawę o przekształceniu Wyższej Szkoły Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte w Gdyni w Akademię Marynarki Wojennej, zachowując zbiorowego patrona.
- 26 lipca – rozpoczęły się obrady 72. Światowego Kongresu Esperanto; przybyło 6 tys. uczestników z 60 krajów.
Sierpień[edytuj]
- 1 sierpnia – po odkryciu w lipcu masowych grobów w okolicach Gib na Suwalszczyźnie, powołany został obywatelski komitet poszukiwań mieszkańców tej ziemi, którzy zaginęli w 1945 roku.
- 2 sierpnia – zarejestrowanie Obywatelskiego Komitetu Poszukiwań Mieszkańców Suwalszczyzny Zaginionych w Lipcu 1945 r.
- 19 sierpnia – na 31. Międzynarodowy Kongres pszczelarzy przybyło do Warszawy 5,5 tys. osób z 56 krajów.
- 22 sierpnia – Johnny Cash wystąpił wraz z rodziną w Operze Leśnej w Sopocie.
- 24 sierpnia – premiera filmu Pociąg do Hollywood.
- 28 sierpnia – premiera filmu Życie wewnętrzne.
Wrzesień[edytuj]
- 3 września:
- katastrofa tramwajowa w Warszawie: w wyniku wypadku śmierć poniosło siedem osób, a 73 zostało rannych.
- katastrofa kolejowa na stacji Warszawa Włochy: w wyniku wypadku śmierć poniosło osiem osób, a kilkadziesiąt zostało rannych.
- 26 września – wiceprezydent USA George Bush spotkał się z Wojciechem Jaruzelskim, Józefem Glempem i Lechem Wałęsą oraz złożył wieniec na grobie księdza Jerzego Popiełuszki.
- 27 września – grupa 30 dziennikarzy (m.in. T. Torańska, J. Turowicz, S. Bratkowski) złożyła w Urzędzie Stołecznym wniosek o rejestrację SDP.
- 30 września – premiera filmu Kobieta samotna.
Październik[edytuj]
- 5 października – odbyła się premiera filmu Misja specjalna.
- 18 października – Telewizja Polska wyemitowała premierowy odcinek serialu Zmiennicy.
- 19 października – premiera filmu W zawieszeniu.
- 21 października – Lech Wałęsa w imieniu „Solidarności” wezwał do bojkotu referendum w sprawie reform gospodarczych w Polsce.
- 23 października – utworzono Przedsiębiorstwo Państwowe Porty Lotnicze.
- 25 października – na wspólnym posiedzeniu TKK „S” i Tymczasowej Rady NSZZ „S” powołano jednolite kierownictwo – Krajową Komisję Wykonawczą NSZZ „S”.
- 26 października – Szczecin: otwarto pierwszą nitkę Trasy Zamkowej.
- 28 października – powstanie fundacji kościelnej, wspomagającej zaopatrzenie wsi w wodę.
Listopad[edytuj]
- 5 listopada – Janina i Zbigniew Porczyńscy przekazali kolekcję blisko 400 obrazów na rzecz Archidiecezji Warszawskiej, Kolekcję Jana Pawła II.
- 9 listopada:
- we Wrocławiu aresztowano Kornela Morawieckiego, szefa „Solidarności Walczącej”.
- Urząd Wojewódzki w Gdańsku zakazał działalności KKW „Solidarności”.
- 12 listopada – w Białymstoku narodziło się pierwsze polskie dziecko poczęte metodą in vitro
- 14 listopada:
- w Kaliszu założono Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk; pierwszym prezesem został prof. Edward Polanowski.
- powstała partia Unia Polityki Realnej.
- 15 listopada – podpisanie deklaracji założycielskiej Polskiej Partii Socjalistycznej.
- 18 listopada – na zaproszenie metropolity Bazylego, zwierzchnika Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, przybył z wizytą patriarcha Konstantynopola i Nowego Rzymu, Dimitros.
- 19 listopada – prof. Ewa Łętowska, prawnik-cywilista, została rzecznikiem praw obywatelskich.
- 21 listopada – założono Muzeum Diecezjalne w Opolu.
- 26 listopada – minister spraw wewnętrznych Czesław Kiszczak wystosował pismo do prokuratora generalnego PRL, w którym domagał się skrócenia wyroków zabójcom ks. Jerzego Popiełuszki.
- 29 listopada – odbyło się zarządzone z inicjatywy rządu Zbigniewa Messnera referendum w sprawie tzw. 2. etapu „reformy gospodarczej”.
Grudzień[edytuj]
- 18 grudnia – powstała Fundacja Kultury Polskiej; przewodniczącym Rady Fundacji został dyrygent Stanisław Wisłocki.
- 21 grudnia – premiera filmu Magnat.
- 29 grudnia – Polska przystąpiła do Międzynarodowej Korporacji Finansowej.
- 31 grudnia – średnia płaca wynosiła w 1987 roku nieco ponad 29 tys. złotych, emerytura – 15,5 tys. Zadłużenie w krajach Zachodu wzrosło o blisko 6 mld dolarów.
- Tarnogród odzyskał prawa miejskie.
Wydarzenia na świecie[edytuj]
Styczeń[edytuj]
- 1 stycznia – Belgia objęła prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.
- 3 stycznia:
- Aretha Franklin jako pierwsza kobieta została wprowadzona do Rock and Roll Hall of Fame w Cleveland (Ohio).
- w Abidżanie na Wybrzeżu Kości Słoniowej w katastrofie Boeinga 707 należącego do brazylijskich linii Varig zginęło 50 osób.
- 5 stycznia:
- w Chile wygasł 90-dniowy okres stanu wyjątkowego, wprowadzony po próbie zamachu na prezydenta Augusta Pinocheta.
- prezydent USA Ronald Reagan przeszedł operację usunięcia guza prostaty.
- po raz pierwszy wykorzystano w śledztwie genetyczne odciski palców (Wielka Brytania).
- 12 stycznia – w La Brévine w górach Jura zanotowano najniższą temperaturę w historii pomiarów w Szwajcarii (-41,8 °C).
- 13 stycznia – papież Jan Paweł II przyjął na audiencji prywatnej generała Wojciecha Jaruzelskiego.
- 16 stycznia:
- Hu Yaobang został zmuszony do rezygnacji z funkcji sekretarza generalnego Komunistycznej Partii Chin.
- Zhao Ziyang został sekretarzem generalnym Komunistycznej Partii Chin.
- prezydent Ekwadoru León Febres Cordero Ribadeneyra został uprowadzony i był przetrzymywany przez kilkanaście godzin przez grupę wojskowych w celu wymuszenia zwolnienia przywódcy wojskowego buntu z 1986 roku.
- 22 stycznia:
- w Manili wojsko ostrzelało demonstrację chłopów domagających się reformy rolnej. Zginęło 16 osób.
- oskarżony o korupcję skarbnik stanowy Pensylwanii, Budd Dwyer, zastrzelił się podczas konferencji prasowej w Harrisburgu.
- 25 stycznia – wybory parlamentarne: wybory w RFN utwierdziły rządy koalicji CDU/CSU z FDP, tworzącej rząd pod przewodnictwem kanclerza Helmuta Kohla.
Luty[edytuj]
- 2 lutego – w referendum na Filipinach znaczna większość mieszkańców poparła nową, demokratyczną konstytucję i prezydenturę Corazon Aquino.
- 3 lutego – Artur Hajzer i Jerzy Kukuczka dokonali pierwszego zimowego wejścia na himalajski ośmiotysięcznik Annapurna.
- 5 lutego – odbył się inauguracyjny lot radzieckiego statku kosmicznego Sojuz TM-2.
- 6 lutego – w Szwecji ustanowiona została Nagroda im. Olofa Palmego.
- 11 lutego – weszła w życie nowa konstytucja Filipin.
- 14 lutego – konsorcjum Airbus zaprezentowało publicznie samolot A320.
- 16 lutego:
- stanowisko p.o. prezydenta Malty objął Paul Xuereb.
- w Jerozolimie rozpoczął się proces ukraińskiego zbrodniarza wojennego Iwana Demianiuka.
- 17 lutego – wybory parlamentarne w Irlandii. W ich wyniku premierem został Charles Haughey.
- 20 lutego – bomba wysłana przez Unabombera wybuchła w sklepie komputerowym w Salt Lake City.
- 22 lutego:
- dokonano oblotu Airbusa A320.
- proklamowano Ludowo-Demokratyczną Republikę Etiopii.
- 23 lutego – zaobserwowano wybuch supernowej SN 1987A w Wielkim Obłoku Magellana.
Marzec[edytuj]
- 2 marca:
- Chrysler kupił American Motors Corporation (AMC).
- w Nowym Jorku zakończył się jeden z najważniejszych procesów sądowych (tzw. proces Pizza Connection), wymierzony w międzynarodowych handlarzy heroiną wywodzących się z mafii sycylijskiej i współpracujących z amerykańskim światem zorganizowanej przestępczości tzw. Narodowego Syndykatu, głównie z przedstawicielami Pięciu Rodzin.
- 4 marca – prezydent Ronald Reagan przyznał w przemówieniu telewizyjnym, że dostawy broni do Iranu były wymianą za amerykańskich zakładników w Libanie.
- 6 marca – brytyjski prom pasażersko-samochodowy „Herald of Free Enterprise” wywrócił się i zatonął w okolicach Zeebrugge (Belgia). Zginęły 193 osoby.
- 9 marca – został wydany album The Joshua Tree irlandzkiej grupy U2.
- 10 marca – Charles Haughey został po raz trzeci premierem Irlandii.
- 12 marca – w RFN utworzono trzeci rząd Helmuta Kohla.
- 14 marca – w słoweńskiej Planicy Piotr Fijas ustanowił niepobity przez kolejne 7 lat rekord świata w długości skoku narciarskiego (194 m).
- 16 marca – po raz pierwszy zostały przyznane hiszpańskie nagrody filmowe Goya.
- 19 marca – Noor Hassanali został prezydentem Trynidadu i Tobago.
- 20 marca – Agencja Żywności i Leków dopuściła do stosowania lek zwalczający wirusa HIV – AZT.
- 23 marca:
- Willy Brandt ustąpił z funkcji przewodniczącego SPD.
- na antenie telewizji CBS wyemitowano pierwszy odcinek serialu Moda na sukces. Został sprzedany do ponad 100 krajów.
- 25 marca – Jan Paweł II wydał encyklikę Redemptoris Mater.
- 26 marca:
- politbiuro KC KPZR przyjęło przedstawioną przez Michaiła Gorbaczowa koncepcję radzieckiej polityki zagranicznej (tzw. Wspólny Europejski Dom).
- Tunezja zerwała stosunki dyplomatyczne z Iranem, zarzucając mu wspieranie terroryzmu na terytorium tunezyjskim.
- 27 marca – założono Canadian Airlines.
- 28 marca – premier Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher przybyła z wizytą do ZSRR.
- 29 marca – na Haiti przyjęto w referendum nową konstytucję.
- 30 marca:
- na aukcji w Nowym Jorku sprzedano za 39,85 mln dolarów obraz Słoneczniki Vincenta van Gogha.
- odbyła się 59. ceremonia wręczenia Oscarów.
- 31 marca:
- brytyjska premier Margaret Thatcher podczas swojej wizyty w Moskwie spotkała się z opozycjonistą Andriejem Sacharowem.
- wyniesiono na orbitę drugi moduł stacji orbitalnej Mir.
Kwiecień[edytuj]
- 3 kwietnia – podczas papieskiej mszy w Santiago doszło do zamieszek, gdy policja zaatakowała grupę młodych ludzi skandujących hasła przeciwko reżimowi Pinocheta.
- 4 kwietnia – w katastrofie indonezyjskiego samolotu McDonnell Douglas DC-9 w Medan na Sumatrze zginęło 27 spośród 45 osób na pokładzie.
- 5 kwietnia – stacja Fox rozpoczęła emisję serialu komediowego Świat według Bundych.
- 11 kwietnia – w Buenos Aires rozpoczęły się II Światowe Dni Młodzieży.
- 12 kwietnia – premiera filmu Ucieczka z Sobiboru.
- 13 kwietnia – podpisano portugalsko-chińskie porozumienie o zwrocie Makau w 1999 roku.
- 17 kwietnia – masakra na Sri Lance w pobliżu miasta Trincomalee. Terroryści zatrzymali kilka autobusów i wymordowali pasażerów narodowości syngaleskiej. Zginęło 127 osób.
- 21 kwietnia – w przeprowadzonym przez Tamilskich Tygrysów zamachu bombowym w Kolombo zginęło 113 osób, a około 300 zostało rannych.
Maj[edytuj]
- 1 maja – papież Jan Paweł II beatyfikował Edytę Stein.
- 8 maja:
- Gary Hart zapytany o swoje relacje z modelką Donną Rice, wycofał się z wyścigu o nominację na oficjalnego kandydata na prezydenta Stanów Zjednoczonych z ramienia demokratów.
- brytyjska jednostka specjalna Special Air Service (SAS) zaatakowała z zaskoczenia i zabiła 8 członków brygady Tymczasowej IRA, którzy zostali potem nazwani „Męczennikami z Loughgall”.
- 9 maja – w Brukseli odbył się 32. Konkurs Piosenki Eurowizji.
- 11 maja – przed sądem w Lyonie stanął zbrodniarz nazistowski Klaus Barbie.
- 14 maja:
- w Monako rozpoczęły się 2. Igrzyska Małych Państw Europy.
- pułkownik Sitiveni Rabuka dokonał bezkrwawego zamachu stanu na Fidżi, odsuwając od władzy premiera Timociego Bavadrę.
- 15 maja – została wystrzelona radziecka bojowa stacja kosmiczna Polus.
- 17 maja – amerykańska fregata USS Stark została omyłkowo ostrzelana rakietami przez irackie samoloty w Zatoce Perskiej. Zginęło 37 marynarzy.
- 22 maja:
- radziecka interwencja w Afganistanie: rozpoczęła się bitwa pod Arghandabem.
- reprezentujący ZSRR Ormianin Robert Emmijan ustanowił w Cachkadzorze obowiązujący do dziś rekord Europy w skoku w dal (8,86 m).
- 27 maja – FC Porto z Józefem Młynarczykiem w bramce zdobyło piłkarski Puchar Europy, pokonując w finale na Ernst-Happel-Stadion w Wiedniu Bayern Monachium 2:1.
- 28 maja – Mathias Rust przeleciał małym samolotem, nie zauważony przez radziecką obronę przeciwlotniczą, z Helsinek do Moskwy i wylądował na Placu Czerwonym.
- 31 maja:
- utworzono międzynarodową kategorię pociągów EuroCity.
- Kazimierz Deyna występem w meczu San Diego Sockers-Tacoma Stars zakończył karierę sportową.
Czerwiec[edytuj]
- 1 czerwca – premier Libanu Raszid Karami zginął w wyniku wybuchu bomby w jego helikopterze.
- 2 czerwca – Alan Greenspan został nominowany przez prezydenta USA Ronalda Reagana na szefa amerykańskiej Rezerwy Federalnej.
- 7 czerwca – reprezentantka Związku Radzieckiego Natalja Lisowska ustanowiła w Moskwie rekord świata w pchnięciu kulą (22,63 m).
- 11 czerwca:
- wybory parlamentarne w Wielkiej Brytanii zdecydowanie wygrała Partia Konserwatywna pod przewodnictwem Margaret Thatcher.
- 53 osoby zginęły w katastrofie samolotu An-26 w Afganistanie.
- 12 czerwca:
- prezydent Ronald Reagan, podczas przemówienia do mieszkańców Berlina Zachodniego przed Bramą Brandenburską, wezwał Michaiła Gorbaczowa do zburzenia Muru Berlińskiego.
- były środkowoafrykański dyktator Jean-Bédel Bokassa został skazany na karę śmierci.
- premiery filmów: Predator w reżyserii Johna McTiernana i Czarownice z Eastwick w reżyserii George’a Millera.
- 14 czerwca – przedterminowe wybory parlamentarne we Włoszech przyniosły niewielkie zmiany w składzie parlamentu.
- 15 czerwca:
- w Chile miała miejsce operacja „Albania” (znana też jako „masakra w Boże Ciało”) podczas której agenci pinochetowskiej tajnej policji politycznej CNI zamordowali 12 osób.
- Uta Ranke-Heinemann, pierwsza w świecie kobieta dopuszczona do wykładania teologii katolickiej została pozbawiona katedry.
- 19 czerwca:
- 21 osób zginęło, a 45 zostało rannych w zamachu bombowym dokonanym przez ETA na parkingu przed supermarketem w Barcelonie.
- w katastrofie samolotu pasażerskiego Jak-40 w Berdiańsku na Ukrainie zginęło 8 spośród 29 osób na pokładzie.
- 26 czerwca – 50 osób zginęło w katastrofie samolotu Hawker Siddeley 748 na Filipinach.
Lipiec[edytuj]
- 1 lipca:
- Dania objęła prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.
- wszedł w życie Jednolity Akt Europejski (JAE).
- rozpoczęto drążenie tunelu pod kanałem La Manche.
- 4 lipca – we Francji były szef Gestapo Klaus Barbie otrzymał wyrok dożywotniego więzienia za zbrodnie przeciwko ludzkości.
- 11 lipca – według danych ONZ liczba ludności na Ziemi przekroczyła 5 000 000 000.
- 22 lipca – w Rzymie, Marokańczyk Saïd Aouita ustanowił rekord świata w biegu na 5000 m wynikiem 12.58,39 s.
- 26 lipca – Irlandczyk Stephen Roche wygrał w kolarskim wyścigu Tour de France.
- 28 lipca – Giovanni Goria został premierem Włoch.
- 29 lipca – premier Margaret Thatcher i prezydent François Mitterrand podpisali umowę o budowie tunelu pod Kanałem La Manche.
Sierpień[edytuj]
- 7 sierpnia – 106 osób (w tym wiele dzieci wracających z letnich kolonii) zginęło w katastrofie kolejowej w Kamieńsku Szachtyńskim, w południowej Rosji.
- 13 sierpnia:
- prezydent USA Ronald Reagan wziął na siebie odpowiedzialność za aferę Iran-Contras.
- doszło do skażenia jądrowego częścią aparatu do radioterapii wyniesioną ze szpitala w brazylijskiej Goiânii. Zginęły 4 osoby, a 22 zostały napromieniowane.
- 16 sierpnia – w katastrofie MD-82 pod Detroit zginęło 156 osób.
- 17 sierpnia – w więzieniu Spandau w Berlinie Zachodnim popełnił samobójstwo skazany na dożywotnie pozbawienie wolności 93-letni Rudolf Hess, zastępca Hitlera w NSDAP do 1941 roku.
- 19 sierpnia – angielskim Hungerford 27-letni robotnik Michael Robert Ryan zastrzelił 16 osób, w tym swoją matkę i ranił następnych 15, po czym popełnił samobójstwo.
- 30 sierpnia – podczas Mistrzostw Świata w Lekkoatletyce, Bułgarka Stefka Kostadinowa skacząc na wysokość 2,09 m ustanowiła rekord świata w skoku wzwyż.
- 31 sierpnia – ukazał się album Bad Michaela Jacksona, aż pięć piosenek z niego znalazło się na pierwszym miejscu listy przebojów magazynu „Billboard”.
Wrzesień[edytuj]
- 2 września – w Moskwie rozpoczął się proces niemieckiego pilota Mathiasa Rusta, który w maju wylądował samolotem na placu Czerwonym.
- 7 września – Erich Honecker jako pierwszy w historii przywódca NRD przybył z oficjalną wizytą do RFN.
- 11 września – został zastrzelony jamajski muzyk reggae Peter Tosh.
- 13 września – doszło do skażenia jądrowego częścią aparatu do radioterapii wyniesioną ze szpitala w brazylijskiej Goiânii. Zginęły 4 osoby, a 22 zostały napromieniowane.
- 16 września:
- uzgodniono i otwarto do ratyfikacji Protokół Montrealski, przewidujący stopniową rezygnację z produkcji i użycia freonu.
- zaprezentowano Škodę Favorit.
- 18 września – wejściem na Sziszapangmę wraz z Wandą Rutkiewicz, Arturem Hajzerem i Ryszardem Wareckim Jerzy Kukuczka zdobył – jako drugi po Reinholdzie Messnerze – „Koronę Himalajów”.
- 22 września – odbyła się premiera serialu Pełna chata w telewizji NBC.
- 27 września – założono Węgierskie Forum Demokratyczne (MDF).
- 30 września – Mohammad Nadżibullah został prezydentem Afganistanu.
Październik[edytuj]
- 6 października – Fidżi stało się republiką.
- 14 października – doszło do krachu na Wall Street.
- 15 października – prezydent Burkina Faso Thomas Sankara zginął w czasie zamachu stanu, którym kierował późniejszy prezydent Blaise Compaoré.
- 19 października – „czarny poniedziałek” na giełdach. Giełda w Nowym Jorku zanotowała jeden z najwyższych spadków kursów w historii, w ślad za nią silne spadki nastąpiły na giełdach europejskich i dalekowschodnich.
- 25 października – włoski lekarz i naukowiec Giuseppe Moscati został kanonizowany przez Jana Pawła II.
Listopad[edytuj]
- 7 listopada – premier Tunezji Zajn al-Abidin ibn Ali obalił prezydenta Habiba Burgibę.
- 8 listopada – podczas obchodów brytyjskiego Dnia Pamięci w Enniskillen (Irlandia Północna), bomba podłożona przez IRA zabiła 11 osób.
- 11 listopada – Irysy Vincenta van Gogha sprzedane na aukcji za sumę 53,9 mln USD (wliczając 10% prowizję domu aukcyjnego).
- 18 listopada:
- Pożar na stacji metra Kings Cross w Londynie spowodował śmierć trzydziestu osób.
- premiera filmu Ostatni cesarz.
- 25 listopada – palestyński terrorysta przedarł się samochodem na teren izraelskiej bazy wojskowej w pobliżu Kirjat Szmona. Zanim sam zginął, zabił przy użyciu granatów ręcznych i broni maszynowej siedmiu żołnierzy, a ośmiu ranił.
- 28 listopada – południowoafrykański Boeing 747 spadł do Oceanu Indyjskiego u wybrzeży Mauritiusa; zginęło 159 osób.
- 29 listopada – 155 osób zginęło po wybuchu bomby zegarowej podłożonej przez agentów północnokoreańskich na pokładzie południowokoreańskiego Boeinga 707, lecącego nad Morzem Andamańskim.
Grudzień[edytuj]
- 2 grudnia – wyemitowano pierwszy odcinek serialu Wojownicze Żółwie Ninja, emitowanego do 10 listopada 1996.
- 7 grudnia:
- kanadyjskie linie lotnicze Air Canada stały się pierwszym na świecie przewoźnikiem, który zabronił palenia tytoniu na pokładzie swoich samolotów.
- 43 osoby zginęły w katastrofie samolotu BAe 146, lecącego z Los Angeles do San Francisco.
- 8 grudnia:
- prezydent USA Ronald Reagan i przywódca ZSRR Michaił Gorbaczow podpisali traktat o likwidacji broni rakietowej średniego zasięgu (INF).
- w jednym z urzędów pocztowych w Melbourne 22-letni szaleniec Frank Vitkovic zastrzelił 8 osób, zranił 5, po czym popełnił samobójstwo.
- 9 grudnia:
- Zachodni Brzeg i Strefa Gazy: rozpoczęła się pierwsza intifada – powstanie Palestyńczyków przeciwko izraelskiej okupacji Cisjordanii i wschodniej Jerozolimy.
- premiera filmu Imperium Słońca.
- 11 grudnia – abp Michel Sabbah został łacińskim patriarchą Jerozolimy.
- 16 grudnia – premiera filmu Wpływ księżyca.
- 18 grudnia – zniesiono karę śmierci w NRD.
- 20 grudnia:
- na Filipinach ponad 4 tys. osób zginęło w wyniku kolizji promu pasażerskiego Doña Paz z tankowcem.
- u wybrzeży Kuby rozbity został polski jacht SY Dar Przemyśla, na którym Henryk Jaskuła jako pierwszy Polak opłynął samotnie Ziemię bez zawijania do portów.
- 23 grudnia – premiera filmu Good Morning, Vietnam.
- 26 grudnia – otwarto pierwszy odcinek metra w rosyjskiej Samarze.
- 29 grudnia – radziecki kosmonauta Jurij Romanienko powrócił na Ziemię po spędzeniu rekordowych 326 dni na pokładzie stacji orbitalnej Mir.
- 30 grudnia – papież Jan Paweł II wydał encyklikę Sollicitudo rei socialis.
- 31 grudnia – Robert Mugabe został prezydentem Zimbabwe.
Urodzili się[edytuj]
- 1 stycznia – Meryl Davis, amerykańska łyżwiarka figurowa
- 4 stycznia – Przemysław Tytoń, polski piłkarz
- 6 stycznia – Josh Holmes, australijski rugbysta
- 9 stycznia – Ołena Pidhruszna, ukraińska biathlonistka
- 16 stycznia – Piotr Żyła, polski skoczek narciarski
- 24 stycznia – Luis Suárez, urugwajski piłkarz
- 25 stycznia – Jizelle Salandy, bokserka z Trynidadu i Tobago (zm. 2009)
- 30 stycznia – Jackson Mullane, australijski rugbysta i aktor telewizyjny
- 2 lutego
- Anthony Faingaʻa, australijski rugbysta
- Saia Faingaʻa, australijski rugbysta
- Gerard Piqué, hiszpański piłkarz
- 5 lutego – Olli Pekkala, fiński skoczek narciarski
- 6 lutego – Krzysztof Król, polski piłkarz
- 7 lutego
- Monika Brodka, polska piosenkarka
- Kerli Kõiv, estońska piosenkarka
- 8 lutego
- Omar Henry, amerykański bokser (zm. 2013)
- Jessica Jerome, amerykańska skoczkini narciarska
- 10 lutego
- Serhij Bubka, ukraiński tenisista
- Jakub Jarosz, polski siatkarz
- 12 lutego – Antonín Hájek, czeski skoczek narciarski
- 21 lutego – Ashley Greene, amerykańska aktorka
- 1 marca – Ke$ha, amerykańska piosenkarka
- 8 marca:
- Caleb Brown, australijski rugbysta
- Joonas Ikonen, fiński skoczek narciarski
- 10 marca – Apakuki Maʻafu, tongański rugbysta
- 22 marca – Paulina Maj, polska siatkarka
- 28 marca – Vaidas Baumila, litewski piosenkarz, reprezentant Litwy podczas 60. Konkursu Piosenki Eurowizji
- 29 marca
- Mohammad Samimi, irański lekkoatleta
- Marc Valiente, hiszpański piłkarz narodowości katalońskiej
- Dimitri Payet, francuski piłkarz
- 31 marca – Georg Listing, basista niemieckiego zespołu Tokio Hotel
- 2 kwietnia – Molly Smitten-Downes, brytyjska piosenkarka, autorka tekstów, kompozytorka, reprezentantka Wielkiej Brytanii podczas 59. Konkursu Piosenki Eurowizji
- 6 kwietnia – Wojciech Topór, polski skoczek narciarski
- 12 kwietnia – Brendon Urie, wokalista amerykańskiej grupy Panic! at the Disco
- 15 kwietnia
- Jenna Mohr, niemiecka skoczkini narciarska
- Andrew Osadetz, kanadyjski skoczek narciarski
- 19 kwietnia – Marija Szarapowa, rosyjska tenisistka
- 23 kwietnia – Matevž Šparovec, słoweński skoczek narciarski
- 27 kwietnia – William Moseley, brytyjski aktor
- 29 kwietnia – Sara Errani, włoska tenisistka
- 1 maja
- Amon Djurhuus, farerski perkusista
- Primož Zupan, słoweński skoczek narciarski
- 3 maja – Brando Vaʻaulu , australijski i samoański rugbysta
- 4 maja
- Zbigniew Bartman, polski siatkarz
- Cesc Fàbregas, hiszpański piłkarz
- 7 maja – Stefan Read, kanadyjski skoczek narciarski
- 11 maja – Lachie Turner, australijski rugbysta
- 12 maja – Nejc Frank, słoweński skoczek narciarski
- 13 maja – Candice Accola, amerykańska aktorka, piosenkarka
- 15 maja – Andy Murray, szkocki tenisista
- 17 maja:
- Ulrike Gräßler, niemiecka skoczkini narciarska
- Ott Lepland, estoński piosenkarz, reprezentant Estonii podczas 57. Konkursu Piosenki Eurowizji
- 20 maja – Taku Takeuchi, japoński skoczek narciarski
- 22 maja – Novak Đoković, serbski tenisista
- 25 maja – Kamil Stoch, polski skoczek narciarski
- 26 maja
- Madeleine Dupont, duńska curlerka
- Daniel Lackner, austriacki skoczek narciarski
- 12 czerwca – Graeme Gorham, kanadyjski skoczek narciarski
- 18 czerwca – Lachlan Rosengreen, australijski rugbysta
- 19 czerwca – AJ Gilbert, australijski rugbysta
- 20 czerwca – Aleksiej Korolow, kazachski skoczek narciarski
- 21 czerwca – Nicolas Fettner, austriacki skoczek narciarski
- 24 czerwca – Lionel Messi, argentyński piłkarz
- 26 czerwca
- Tomasz Kusior, polski siatkarz
- Samir Nasri, francuski piłkarz pochodzenia algierskiego
- 27 czerwca
- Kim Ji-Sun, koreańska curlerka
- Paweł Urbański, polski skoczek narciarski
- 2 lipca – Rusłana Korszunowa, kazachska modelka (zm. 2008)
- 7 lipca – Mario Bischin, rumuński piosenkarz
- 9 lipca – Valerie Sweeting, kanadyjska curlerka
- 12 lipca – Bartosz Janeczek, polski siatkarz
- 13 lipca – Phil Mathers, australijski rugbysta
- 15 lipca – Stanisław Drzewiecki, polski pianista
- 21 lipca – Piotr Czaadajew, białoruski skoczek narciarski
- 24 lipca – Krystyna Tkaczewska, polska siatkarka
- 31 lipca – Brittany Byrnes, australijska aktorka
- 8 sierpnia – Toby Flood, angielski rugbysta
- 13 sierpnia – Chris Plys, amerykański curler
- 17 sierpnia
- Martin Cikl, czeski skoczek narciarski
- Børge Gellein Blikeng, norweski skoczek narciarski
- 21 sierpnia – Erik Simon, niemiecki skoczek narciarski
- 2 września:
- Scott Moir, kanadyjski łyżwiarz figurowy
- Jonathan Salvi, australijski rugbysta
- Spencer Smith, perkusista amerykańskiej grupy Panic! At The Disco
- 9 września
- Sebastian Colloredo, włoski skoczek narciarski
- Alexis Palisson, francuski rugbysta
- Andrea Petković, niemiecka tenisistka
- Milan Stanković, serbski piosenkarz
- 11 września – Anže Damjan, słoweński skoczek narciarski
- 22 września
- Tom Felton, brytyjski aktor
- Tom Hilde, norweski skoczek narciarski
- 23 września – Dawid Janczyk, polski piłkarz
- 24 września – Chris Holder, australijski żużlowiec
- 28 września – Hilary Duff, amerykańska aktorka, piosenkarka i modelka
- 1 października
- Grzegorz Łomacz, polski siatkarz, reprezentant Polski
- Natalia Rybicka, polska aktorka
- 18 października – Zac Efron, amerykański aktor
- 24 października – Charlie White, amerykański łyżwiarz figurowy
- 29 października – José Francisco Torres, amerykański piłkarz
- 6 listopada – Ana Ivanović, serbska tenisistka
- 13 listopada – Julia Kamińska, polska aktorka
- 18 listopada – Jack Lam, australijski i samoański rugbysta
- 19 listopada – Natalia Kołat, polska tenisistka
- 30 listopada – Dougie Poynter, basista i wokalista brytyjskiego zespołu McFly
- 2 grudnia:
- Daniel Linde, australijski rugbysta
- Poutasi Luafutu, australijski rugbysta
- 3 grudnia – Marie-Therese Rotter, niemiecka curlerka
- 5 grudnia – Kamil Kulczycki, polski reżyser i scenarzysta filmowy, instruktor harcerski (zm. 2012)
- 10 grudnia – Gonzalo Higuaín, argentyński piłkarz
- 11 grudnia – Markus Eggenhofer, austriacki skoczek narciarski
- 18 grudnia – Piotr Nowakowski, polski siatkarz, reprezentant Polski
- 19 grudnia – Karim Benzema, francuski piłkarz pochodzenia algierskiego
- 24 grudnia – Johan Martin Brandt, norweski skoczek narciarski
Zmarli[edytuj]
- 8 stycznia – Bohdan Lachert, polski architekt (ur. 1900)
- 18 stycznia – Renato Guttuso, malarz włoski (ur. 1911)
- 26 stycznia – Adolf Ciborowski, polski architekt i urbanista (ur. 1919)
- 31 stycznia – Yves Allégret, francuski reżyser filmowy (ur. 1907)
- 31 stycznia – Julian Antonisz, polski twórca filmów animowanych
- 2 lutego – Alistair MacLean, szkocki pisarz (ur. 1922)
- 4 lutego – Wladziu Valentino Liberace, amerykański artysta estradowy pochodzenia polsko-włoskiego (ur. 1919)
- 11 lutego – Wacław Taranczewski, polski artysta malarz (ur. 1903)
- 19 lutego – Kirsten Walther, duńska aktorka (ur. 1933)
- 20 lutego – Jan Ciecierski, polski aktor, autor pamiętników (ur. 1899)
- 22 lutego – Andy Warhol, amerykański twórca pop-art (ur. 1928)
- 28 lutego – Cornelis Jonker, holenderski żeglarz, olimpijczyk (ur. 1909)
- 3 marca – Danny Kaye, amerykański aktor (ur. 1913)
- 7 marca – Eugeniusz Eibisch, polski malarz (ur. 1896)
- 10 marca – Andrzej Burda, polski prawnik (ur. 1913)
- 13 marca – Bernhard Grzimek, zoolog niemiecki (ur. 1909)
- 19 marca – Louis de Broglie, fizyk francuski, laureat Nagrody Nobla (ur. 1892)
- 24 marca – Maria Scholastyka Rivata, pierwsza przełożona Uczennic Boskiego Mistrza, Służebnica Boża (ur. 1897)
- 26 marca – Kazimierz Dobrowolski, etnograf i socjolog, członek PAN (ur. 1894)
- 2 kwietnia – Bernard Buddy Rich, amerykański perkusista jazzowy, lider zespołu Buddy Rich Big Band (ur. 1917)
- 11 kwietnia – Erskine Caldwell, pisarz amerykański (ur. 1903)
- 13 kwietnia – Tadeusz Brzozowski, artysta malarz (ur. 1918)
- 23 kwietnia – Mária Medvecká, słowacka artystka malarka (ur. 1914)
- 28 kwietnia – Jakub Sądej, leśnik, pierwszy opiekun i przewodnik po Jaskini Niedźwiedziej (ur. 1919)
- 2 maja – Józef Ciszewski, piłkarz, reprezentant Polski (ur. 1904)
- 3 maja – Dalida, francuska piosenkarka (ur. 1933)
- 6 maja – Karol Plicka, czesko-słowacki folklorysta, fotograf i filmowiec, dokumentalista kultury ludowej Czechów i Słowaków (ur. 1894)
- 9 maja – Obafemi Awolowo, nigeryjski polityk, premier (ur. 1909)
- 14 maja – Rita Hayworth, aktorka amerykańska (ur. 1918)
- 19 maja – Stanisław Szukalski, polski rzeźbiarz i malarz (ur. 1893)
- 22 maja – Kazimierz Narutowicz, litewski działacz polityczny (ur. 1904)
- 3 czerwca – Andrés Segovia, gitarzysta hiszpański (ur. 1893)
- 14 czerwca – Stanisław Bareja, polski aktor i reżyser filmowy (ur. 1929)
- 22 czerwca – Fred Astaire, amerykański tancerz, aktor i wokalista (ur. 1899)
- 25 czerwca – Carl Huisken, holenderski żeglarz, olimpijczyk (ur. 1902)
- 17 lipca – Jerzy Dobrowolski – polski satyryk, reżyser i aktor (ur. 1930)
- 27 lipca – Jan Mikusiński, polski matematyk, członek PAN (ur. 1913)
- 29 lipca – Tadeusz Makarczyński, polski filmowiec-dokumentalista (ur. 1918)
- 1 sierpnia – Pola Negri (właściwie Apolonia Chałupiec), gwiazda filmu niemego (ur. 1897)
- 5 sierpnia – Zygmunt Mycielski, kompozytor i publicysta muzyczny (ur. 1907)
- 8 sierpnia – Jurij Babanski rosyjski pedagog (ur. 1927)
- 11 sierpnia – Stanisław Marczak-Oborski, historyk teatru (ur. 1921)
- 17 sierpnia – Rudolf Heß, niemiecki polityk nazistowski, bliski współpracownik Adolfa Hitlera, zginął śmiercią samobójczą (ur. 1894)
- 20 sierpnia – Walenty Kłyszejko, trener koszykarski, działacz sportowy (ur. 1909)
- 23 sierpnia – Ryszard Wroczyński, polski pedagog (ur. 1909)
- 24 sierpnia – Bayard Rustin, amerykański działacz społeczny (ur. 1912)
- 28 sierpnia – John Huston, amerykański reżyser filmowy (ur. 1906)
- 29 sierpnia – Lee Marvin, amerykański aktor filmowy, zdobywca statuetki Oscara (ur. 1924)
- 3 września
- Morton Feldman, amerykański kompozytor pochodzenia żydowskiego (ur. 1926)
- Wiktor Niekrasow, pisarz radziecki (ur. 1911)
- 11 września
- Lorne Greene, kanadyjski aktor, znany głównie z roli Bena Cartwrighta w westernowym serialu telewizyjnym Bonanza (ur. 1915)
- Peter Tosh, jamajski pionier muzyki reggae (ur. 1944)
- 19 września – Kazimierz Smulikowski, mineralog, członek PAN (ur. 1900)
- 23 września – Bob Fosse, choreograf i reżyser amerykański (ur. 1927)
- 28 września – Roman Brandstaetter, poeta i dramaturg, tłumacz dzieł Williama Szekspira (ur. 1906)
- 30 września – Alfred Bester, amerykański pisarz science fiction (ur. 1913)
- 3 października – Jean Anouilh, dramaturg francuski (ur. 1910)
- 14 października – Elżbieta Barszczewska polska aktorka (ur. 1913)
- 19 października – Igor Newerly, polski prozaik (ur. 1903)
- 20 października – Jerzy Chromik, polski lekkoatleta, biegacz, złoty medalista mistrzostw Europy (ur. 1931)
- 20 października – Andriej Kołmogorow, rosyjski matematyk (ur. 1903)
- 22 października – Lino Ventura, aktor francuski (ur. 1919)
- 30 października – Erich Frost, niemiecki muzyk, kompozytor, nadzorca Biura Oddziału Towarzystwa Strażnica w Niemczech (ur. 1900)
- 11 listopada – Francis Adams, trynidadzko-tobagijski lekkoatleta, sprinter (ur. 1953)
- 13 listopada – William Rogers, amerykański lekarz i sportowiec, medalista olimpijski (ur. 1902)
- 18 listopada – Jacques Anquetil, kolarz francuski (ur. 1934)
- 24 listopada – Karol Bunsch, polski pisarz historyczny, publicysta i tłumacz (ur. 1898)
- 30 listopada – James Baldwin, pisarz amerykański (ur. 1924)
- 1 grudnia – James Baldwin, afroamerykański powieściopisarz i eseista (ur. 1924)
- 2 grudnia – Donn Eisele, amerykański astronauta (ur. 1930)
- 7 grudnia – Irena Tuwim, polska poetka, tłumaczka literatury (ur. 1899 albo 1898)
- 15 grudnia – François Borde, francuski rugbysta, medalista olimpijski (ur. 1899)
- 17 grudnia – Marguerite Yourcenar, wybitna pisarka francuska, jedyna kobieta w Académie française (ur. 1903)
- 27 grudnia – Ludwik Straszewicz, polski geograf (ur. 1916)
- 29 grudnia – Jan Rybkowski, polski reżyser filmowy (ur. 1912)
Zdarzenia astronomiczne[edytuj]
- 29 marca – obrączkowe zaćmienie Słońca
- 23 września – obrączkowe zaćmienie Słońca
- 7 października – zaćmienie Księżyca
Nagrody Nobla[edytuj]
- z fizyki – Georg Bednorz, Alexander Müller
- z chemii – Donald Cram, Jean-Marie Lehn, Charles Pedersen
- z medycyny – Susumu Tonegawa
- z literatury – Iosif Brodski
- nagroda pokojowa – Óscar Arias Sánchez
- z ekonomii – Robert Solow
Święta ruchome[edytuj]
- Tłusty czwartek: 26 lutego
- Ostatki: 3 marca
- Popielec: 4 marca
- Niedziela Palmowa: 12 kwietnia
- Pamiątka śmierci Jezusa Chrystusa: 12 kwietnia
- Wielki Czwartek: 16 kwietnia
- Wielki Piątek: 17 kwietnia
- Wielka Sobota: 18 kwietnia
- Wielkanoc: 19 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 20 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 28 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 7 czerwca
- Boże Ciało: 18 czerwca
Dane statystyczne[edytuj]
- źródło danych: Bank Światowy
- Ludność świata: 5,028,700,000
- Tempo wzrostu liczby ludności: 1,79% na rok
- Długość życia: 64,8 lat
- Wskaźnik płodności: 3,43 urodzeń na kobietę
- Współczynnik umieralności poniżej 5 roku życia: 94,63
- Zużycie energii na mieszkańca: 1445,60 kg
Zobacz też[edytuj]
|