1824
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rok 1824 / MDCCCXXIV
stulecia: XVIII wiek ~ XIX wiek ~ XX wiek
dziesięciolecia: 1790–1799 • 1800–1809 • 1810–1819 • 1820–1829 • 1830–1839 • 1840–1849 • 1850–1859
lata: 1814 « 1819 « 1820 « 1821 « 1822 « 1823 « 1824 » 1825 » 1826 » 1827 » 1828 » 1829 » 1834
Wydarzenia w Polsce[edytuj]
- Rozbicie Towarzystwa Filaretów i Filomatów. Procesy i zesłania członków tych stowarzyszeń. Wśród skazanych znaleźli się Adam Mickiewicz i Tomasz Zan.
- Procesy członków Wolnomularstwa Narodowego i Towarzystwa Patriotycznego.
- Pierwsze obserwacje meteorologiczne w Karkonoszach (Śnieżka – początek 10 letnich obserwacji sezonowych temperatury i ciśnienia).
Wydarzenia na świecie[edytuj]
- 5 marca – wybuchła I wojna brytyjsko-birmańska.
- 11 marca – przy Departamencie Wojny USA utworzono Biuro do spraw Indian.
- 13 kwietnia – została zawarta unia personalna pomiędzy Prusami Zachodnimi i Prusami Wschodnimi.
- 22 kwietnia – Juan Manuel Rodríguez został prezydentem Salwadoru.
- 24 kwietnia – wojna o niepodległość Grecji: na wysepce Elafonisi u wybrzeży Krety oddziały tureckie wymordowały około 600 kobiet i dzieci.
- 5 maja – papież Leon XII w encyklice Ubi primum potępił Towarzystwa Biblijne oraz ideę dokonywania przekładów Biblii na „języki pospolite”, tzn. narodowe.
- 7 maja – Wiedeń: premiera IX Symfonii Ludwiga van Beethovena ze słynną „Odą do radości” do tekstu Fryderyka Schillera w finale.
- 10 maja – w Londynie otwarto Galerię Narodową.
- 11 maja – I wojna brytyjsko-birmańska: wojska brytyjskie zaatakowały Rangun.
- 17 maja – rozpoczął działalność Sąd Najwyższy Nowej Południowej Walii.
- 27 maja – papież Leon XII ogłosił rok 1825 Rokiem Świętym.
- 21 czerwca – wojna o niepodległość Grecji: wojska tureckie wylądowały na wyspie Psara i dokonały rzezi 15 tys. Greków.
- 21 lipca – Rama III został królem Syjamu.
- 25 lipca – Kostaryka zaanektowała prowincję Guanacaste.
- 6 sierpnia – w bitwie w dolinie Junin w Peru wojska Simona Bolivara pokonały Hiszpanów.
- 4 października – Meksyk stał się republiką.
- 9 października – w Kostaryce zniesiono niewolnictwo.
- 21 października – Anglik Joseph Aspdin opatentował cement portlandzki.
- 19 listopada – w wyniku nagłej powodzi Sankt Petersburga poniosło śmierć około 10 tys. ludzi.
- 3 grudnia – wojna o niepodległość Peru: zwycięstwo wojsk hiszpańskich w bitwie pod Corpahuaico.
- 9 grudnia – mimo przewagi liczebnej wojska hiszpańskie przegrały pod Ayacucho bitwę z separatystami (wojska kolonistów z Wenezueli, Kolumbii, Argentyny, Peru i Chile) dowodzonymi przez generała Antonia Joségo de Sucre, podkomendnego Simóna Bolívara; bitwa ta zadecydowała o końcu kolonialnego panowania Hiszpanów w Ameryce Łacińskiej.
Urodzili się[edytuj]
- 7 lutego – William Huggins, brytyjski astronom i fizyk, pionier spektroskopii (zm. 1910)
- 1 marca – Jan Bonnard, francuski misjonarz, męczennik, święty katolicki (zm. 1852)
- 2 marca – Bedřich Smetana, czeski kompozytor (zm. 1884)
- 22 marca – Kazimierz Kantak, polski działacz polityczny i społeczny (zm. 1886)
- 23 marca – Zygmunt Miłkowski, właśc. Teodor Tomasz Jeż, polski pisarz i działacz niepodległościowy (zm. 1915)
- 1 kwietnia – Ludwik Zefiryn Moreau, kanadyjski biskup katolicki, błogosławiony (zm. 1901)
- 3 kwietnia – Maciej Sieczka, przewodnik tatrzański (zm. 1897)
- 1 maja – Alexander William Williamson, angielski chemik (zm. 1904)
- 2 maja – Zygmunt Jordan, generał wojsk polskich w czasie powstania styczniowego (zm. 1866)
- 6 czerwca – Izaak Mikołaj Isakowicz, zwany Złotoustym, arcybiskup lwowski obrządku ormiańskiego, polski patriota (zm. 1901)
- 26 czerwca – Lord Kelvin, brytyjski fizyk pochodzenia irlandzkiego, matematyk oraz przyrodnik (zm. 1907)
- 8 lipca – Włodzimierz Krzyżanowski, polski i amerykański generał, polityk (zm. 1887)
- 10 lipca – Wawrzyniec Żmurko, polski matematyk, uważany za prekursora lwowskiej szkoły matematycznej (zm. 1889)
- 27 lipca – Aleksander Dumas (syn), francuski pisarz i dramaturg (zm. 1895)
- 4 września – Anton Bruckner, austriacki kompozytor (zm. 1896)
- 27 września – Benjamin Apthorp Gould , amerykański astronom (zm. 1896)
- 9 października – Włodzimierz Wolski, polski poeta (zm. 1882)
- 14 grudnia – Pierre Puvis de Chavannes, francuski malarz (zm. 1898)
- 24 grudnia – Peter Cornelius, niemiecki kompozytor, poeta (zm. 1874)
- data dzienna nieznana:
- Henryk Woliński, polski prawnik, prezydent Lublina (zm. 1895)
- Agata Yi, koreańska męczennica, święta katolicka (zm. 1840)
- Władysław Zawadzki, polski historyk i publicysta (zm. 1891)
Zmarli[edytuj]
- 1 stycznia – Wincenty Maria Strambi, włoski biskup, pasjonista, święty (ur. 1745)
- 9 lutego – Anna Katarzyna Emmerich, niemiecka mistyczka, błogosławiona katolicka (ur. 1774)
- 18 marca – Dionizy Stanetti von Falkenfels, austriacki inżynier górniczy, długoletni naczelnik kopalni soli w Bochni (ur. 1747);
- 19 kwietnia – George Byron, poeta angielski (ur. 1788)
- 29 kwietnia – Maria Magdalena od Wcielenia, włoska zakonnica, założycielka Adoratorek Najświętszego Sakramentu (ur. 1770)
- 18 czerwca – Ferdynand III, wielki książę Toskanii (ur. 1769)
- 16 września – Ludwik XVIII Burbon, król Francji (ur. 1755)
- 21 grudnia – James Parkinson, angielski lekarz (ur. 1755)
- data dzienna nieznana:
- Antoni Gołaszewski, polski duchowny katolicki, biskup przemyski (ur. 1745)
Święta ruchome[edytuj]
- Tłusty czwartek: 26 lutego
- Ostatki: 2 marca
- Popielec: 3 marca
- Niedziela Palmowa: 11 kwietnia
- Wielki Czwartek: 15 kwietnia
- Wielki Piątek: 16 kwietnia
- Wielka Sobota: 17 kwietnia
- Wielkanoc: 18 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 19 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 27 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 6 czerwca
- Boże Ciało: 17 czerwca
