1989

◄ | 19. Jh. | 20. Jahrhundert | 21. Jh.  
◄◄ | ◄ | 1985 | 1986 | 1987 | 1988 | 1989 | 1990 | 1991 | 1992 | 1993 | ► | ►►

1989
Mit em Fall vu dr Berliner Muur cheme d DDR-Burger Raisefreihait iber.

1989 in andere Kaländer
Ab urbe condita	2742
Armenische Kaländer	1437–1438
Ethiopische Kaländer	1981–1982
Buddhistische Kaländer	2533
Chinesische Kaländer
– Ära	4685–4686 oder 4625–4626
– 60-Joor-Züklus	Erde-Drache (戊辰, 5)– Erde-Schlange (己巳, 6)
Hebräische Kaländer	5749–5750
Islamische Kaländer	1409–1410
Thai-Solar-Kaländer	2532

Was isch bassiert?

• 1. Jänner: Dr Jean-Pascal Delamuraz wird Bundespresidänt vu dr Schwyz.
• 26. Jänner bis 1. Februar: 19. Wältwirtschaftsforum z Tafaas, Schwyz
• 29. Jänner: Bi letschte Wahle zum Abgordnetehuus im aigeständige Wescht-Berlin schyteret d FDP an dr Fimf-Brozänt-Hurd, doderdur chemme d SPD un di Alternativ Lischt d Mehrhait iber un dr Walter Momper (SPD) wird derno Noofolger vum Eberhard Diepgen (CDU) as Regierede Burgermaischter. Di rächtsradikale Republikaner schaffe dr Yyzug ins Stadtbarlemänt.
• 5. April: Z Pole wird di oppositionäll Gwerkschaft Solidarność wider zuegloo.
• 21. April: Nintendo bringt z Japan d Spiilkonsole Game Boy uf dr Märt.
• 2. Mai: Ungarn fangt aa mit em Abböu vu syne Gränzspeerine zue Eschtrych.
• 9. bis 14. Mai: 43. Tour de Romandie
• 4. Juni: Massaker uf em „Blatz vum Himmlische Fride“ z Peking, China
• 8. bis 25. Juni: 7. Zelt-Musik-Festival, Friburg
• 14. bis 19. Juni: Art Basel
• 14. bis 23. Juni: 53. Tour de Suisse
• 27. Juni: In eme symbolische Akt haue d Usseminischter vu Eeschtryych un Ungarn, Alois Mock un Gyula Horn, dr Gränzhaag zwische ihre Länder bi Sopron ussenander.
• 1. Juli: Z Wescht-Berlin findet di erscht Loveparade statt.
• 10. Juli: Erschti Loveparade z Berlin mit 150 Dailnämmer.
• 20. Juli: D Militärregierig vu Myanmar stellt d Oppositionsfiereri Aung San Suu Kyi zem erschte Mol unter Huusarräscht.
• 25. Augschte: „Paneuropäisch Picknick“ an dr ungarische Gränze zue Eschtrych bi Sopron, churzi Zyt wird e Gränzdor ufgmacht, doderby chene rund 700 DDR-Burger flichte.
• 25. Augschte: D US-amerikanisch Ruumsonde Voyager 2 fliegt am Neptun verby un liferet Foto vum Neptun un syne Mond.
• 4. Septämber: Erschti Mendigsdemonschtration z Leipzig.
• 11. Septämber: Ungarn macht dr Yysene Vorhang uf, go Dytsche us dr DDR d Megligkait zum Uusraise in dr Weschte z gee.
• 18. Oktober: D Ruumsonde Galileo startet uf ihrem Wäg zum Jupiter.
• 9. Novämber: Fall vu dr Berliner Muur: Noch ere Prässekumferänz, wu s SED-Politbiromitglid Schabowski sofortigi Raisefreihait verchindet het, wäre d Gränzibergangstelle an dr Berliner Muur un an dr innerdytsche Gränze ufgmacht - dr Aafang vum Änd vu dr DDR.
• 13. Novämber: Dr Firscht Hans Adam II. von und zu Liechtenstein wird Staatsbresidänt vu Liechtestaa.
• 26. Novämber: Bi dr Volksabstimmig iber d Initiative vu dr Gruppe für eine Schweiz ohne Armee (GSoA) stimmt iber e Drittel vu dr Schwyzer fir d Abschaffig vu dr Schwyzer Armee.
• 17. Dezämber: In dr USA wird di erscht aigeständig Folg vu dr Simpsons uusgstrahlt.
• 29. Dezämber: Dr Vaclav Havel wird zum Bresdiänt vu dr Tschechoslowakei gwehlt.

uf d Wält chuu

• 21. Februar: Corbin Bleu, US-amerikanische Schauspiiler un Sänger
• 10. Merz: Stefanie Heinzmann, Schwyzer Popsängeri
• 12. April: Valentin Stocker, Schwyzer Fueßballspiiler
• 23. Juli: Daniel Radcliffe, britische Schauspiler

gstorbe

• 23. Jänner: Salvador Dalí, spanische Moler
• 26. Mai: Paul Dübi, Schwyzer Bolitiker
• 23. Oktober: Marcel Luipart, elsässische Choreograf un Dänzer

Rund um di alemannische Dialäkt

• 1. bis 3. Septämber: 10. Internationales Walsertreffen z Tafaas
• 1. Internationale Schopfheimer Mund-Art Literatur-Werkstatt
• André Weckmann: elsassischi grammatik oder ein Versuch die Sprache auszuloten. Pfaffenweiler Presse, Pfaffenweiler

Weblink

 Allmänd (Commons): 1989 – Sammlig vo witere Multimediadateie