Koreya dili

Koreya dili
Orijinal adı:	한국어, 조선말
Ölkələr:	KXDR, Cənubi Koreya, Çin, Yaponiya, ABŞ, Kanada, Rusiya
Rəsmi status:	KXDR Cənubi Koreya ÇXR: * Yanbyan Koreyalı Muxtar Dairə
Tənzimləyən təşkilat:	Milli Koreya dili İnstitutu (Cənubi Koreyada)
Danışanların ümumi sayı:	78 milyon
Təsnifatı
Kateqoriya:	Avrasiya dilləri
Təcrid olunmuş dil
Yazı:	xanqıl, xançça
Dil kodları
QOST 7.75–97:	коо 330
ISO 639-1:	ko
ISO 639-2:	kor
ISO 639-3:	kor
Bax: Layihə:Dilçilik

Koreya dili (한국어, 조선어 Hangugeo, Chosŏnŏ) — koreyalıların dili və Koreya yarımadasında yerləşən hər iki dövlətin, yəni Koreya Xalq Demokratik Respublikasının və Koreya Respublikasının rəsmi dövlət dilidir.

Bəzi mənbələrdə Altay dillərilə, digər mənbələrdə isə tunqus-mancuriya dilləri ilə genetik qohumluğu fərz edilir. Koreya dili tərkibcə altı dialektə bölünür: şimal-şərqi, şimal-qərbi, mərkəzi, cənub-şərqi, şərq-qərbi və, nəhayət, Çedcudo adasmda işlənən dialekt.

Tarixən yazısı 1446-cı ildən bu yana məlumdur. Çin yazı sisteminə əsaslanan Han qul-yazısıdır. Koreya dilinin fonoloji sistemi 40 fonemdən ibarətdir. Bunlardan 19-u samit, 21-i isə sait fonemlərdir. Koreya dili nominativ quruluşlu aqqlütinativ dillərdən hesab olunur.

Dilin adı

1945-ci ilinə gədər bütün koreyalılar öz dilinə əsasən «çosomnal» kor. 조선말, 朝鮮語 və ya «çosono» (kor. 조선어, 朝鮮語) deyirdilər; bu ad hələ də Şimalı Koreyada istifadə edilir. Cənubi Koreyada indi «hanqunmal» (kor. 한국말, 韓國語) və ya «hanquqo» (kor. 한국어, 韓國語) adlar istifadə edilir; bəzən isə, sadəcə «kuqo» (kor. 국어, 國語, «dövlət dili»). Danışıqda Koreyanın hər iki hissədə «urimal» (우리말, «dilimiz») sözü istifadə oluna bilər.

Yazı qaydası

Samitlər

Hanqıl 한글	ㅂ	ㄷ	ㅈ	ㄱ	ㅃ	ㄸ	ㅉ	ㄲ	ㅍ	ㅌ	ㅊ	ㅋ	ㅅ	ㅎ	ㅆ	ㅁ	ㄴ	ㅇ	ㄹ
Tələffüzü	b	d	c	k	b	d	c	q	p	t	ç	k	s	h	ss	m	n	ng	r, l

Saitlər

Hanqıl 한글	ㅣ	ㅔ	ㅚ	ㅐ	ㅏ	ㅗ	ㅜ	ㅓ	ㅡ	ㅢ	ㅖ	ㅒ	ㅑ	ㅛ	ㅠ	ㅕ	ㅟ	ㅞ	ㅙ	ㅘ	ㅝ
Tələffüzü	i	e	oe	e	a	o	u	ʌ	ı	ıi	ye	ye	ya	yo	yu	yʌ	ui	ue	oe	oa	uo