Η Γερμανία απαιτεί ελληνική λιτότητα καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ υπόσχεται μια «φρενίτιδα λογικότητας.»

Του Ρόμπερτ Στήβενς
11 Φεβρουάριος 2015

Ύστερα από σειρά διασκέψεων με τον Έλληνα ομόλογό του Γιάννη Βαρουφάκη, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε επέμεινε πως η καινούργια ελληνική κυβέρνηση υπό την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να υλοποιήσει το υπαγορευμένο από το Βερολίνο πρόγραμμα λιτότητας. 

Σε συνέντευξη τύπου που έδωσε μαζί με τον Βαρουφάκη, ο οποίος εκπροσωπούσε την καινούργια ελληνική κυβέρνηση υπό την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, ο Σόιμπλε είπε πως «μερικά από τα μέτρα που ανακοινώθηκαν από την Ελλάδα» δεν πάνε «προς την κατεύθυνση που θα θέλαμε.»   Ο Σόιμπλε απέρριψε την πρόταση Βαρουφάκη για την έξοδο της Ελλάδας από την τωρινή συμφωνία λιτότητας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και για τη λήψη δανείου-γέφυρας απο τη νέα εκλεγμένη κυβέρνηση, με τρεις μήνες προθεσμία μέχρι το τέλος του Μάη ούτως ώστε να εμποδιστεί η κατάρρευση της οικονομίας.

Ο Σόιμπλε είπε πως οι δύο πλευρές «συμφώνησαν πως διαφωνούν», ενώ ο Βαρουφάκης δήλωσε σε απάντηση πως «ούτε καν συμφωνούν πως διαφωνούν... Δεν καταλήξαμε σε συμφωνία διότι κάτι τέτοιο δεν ήταν ποτέ στα χαρτιά.»

Στην συνέντευξη τύπου ο Βαρουφάκης έκανε τεμενάδες στον Σόιμπλε.   Περιέγραψε τον Σόιμπλε ως μία «ευρωπαϊκή πολιτική προσωπικότητα» δηλώνοντας πως «έχω παρακολουθήσει με μεγάλο ενδιαφέρον από τη δεκαετία του 1980 το έργο και τις προσπάθειές του προς την ενοποίηση της Ευρώπης.»   Δεσμεύθηκε πως, «Από την κυβέρνησή μας μπορείτε να περιμένετε μια φρενίτιδα λογικότητας» και «μια ετοιμότητα για την υλοποίηση αποδοτικών και λειτουργικών μικροοικονομικών μεταρρυθμίσεων.» 

Ο ΣΥΡΙΖΑ υπολογίζει πως 60-70 τοις εκατό των μέτρων λιτότητας του προγράμματος της τρόικας τα οποία συμφωνήθηκαν από την απερχόμενη κυβέρνηση με την τρόικα είναι θεμιτά, αλλά πως «Πρέπει οι αποπληρωμές των δανείων να προέχουν των πληρωμών των τόκων.»

Ικέτευσε την Γερμανία και τα άλλα μέλη της ΕΕ πως, «Μπορεί να μη σας αρέσουμε επειδή είμαστε ένα αριστερό κόμμα, αλλά χρησιμοποιήστε μας για να υλοποιηθεί το ευρωπαϊκό πρόγραμμα.»

Η ατμόσφαιρα της συνέντευξης τύπου ήταν σουρρεαλιστική, καθώς διεξήχθη κάτω από συνθήκες όπου η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), κατευθυνόμενη από την Γερμανία, υπέσκαψε το ελληνικό τραπεζικό σύστημα ανακοινώνοντας πως θα δεν θα δεχόταν πια ελληνικά ομόλογα ως εχέγγυα για δάνεια.  Ούτε ο Σόιμπλε ούτε ο Βαρουφάκης αναφερθήκανε σε αυτό το γεγονός, παρά την κατάρρευση των μετοχών στην Αθήνα.  Οι μετοχές των τεσσάρων κυρίων ελληνικών τραπεζών έπεσαν δραστικά, σχεδόν 30 τοις εκατό σε κάποιο στάδιο. (Βλέπε: “European Central Bank tightens its grip on Greece in response to Syriza ‘debt swap’ proposal”)

Ο Βαρουφάκης είχε πλήρη επίγνωση της αδιαλλαξίας της Γερμανίας, μετά την διαρροή ενός γερμανικού κυβερνητικού σημειώματος το οποίο απέρριπτε πλήρως την αντιστροφή των βάναυσων μέτρων λιτότητας που υλοποιήθηκαν στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια.

Συνοψίζοντας το έγγραφο, η ελληνική ημερήσια εφημερίδα  Καθημερινή έγραψε πως, «Η Γερμανία... θέλει την Αθήνα να μείνει πιστή στην συμφωνία για την μείωση κατά 150.000 του γενικού κυβερνητικού προσωπικού, την υλοποίηση συνταξιοδοτικών μεταρρυθμίσεων οι οποίες θα καθιερώσουν στενό δεσμό μεταξύ των εισφορών και των επιδομάτων, την διατήρηση του μειωμένου κατώτατου μισθού και την ευρύτερη χρήση αποκεντρωμένων μισθολογικών διαπραγμάτευσεων.  Το Βερολίνο καλεί για να συνεχιστούν οι ιδιωτικοποιήσεις των λιμένων, των εταιρειών ενέργειας και κυρίως της δημόσιας ακίνητης περιουσίας και την προώθηση ξένων άμεσων επενδύσεων με στόχο την είσπραξη εσόδων 2,2 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2015.»     

Η σκληρή γραμμή της Γερμανίας αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης εκστρατείας των ευρωπαϊκών πρωτευουσών για να σφίξουν την τανάλια στην Ελλάδα μέτα τις εκλογές του περασμένου μήνα. Την Πέμπτη ο Γάλλος πρόεδρος Φρασνουά Ολάντ υπερασπίστηκε την ενέργεια  της ΕΚΤ, λέγοντας πως με αυτό το τρόπο έβαλε την ευθύνη για την μείωση του χρέους κατευθείαν στους ώμους της κυβέρνησης, «κάτι το οποίο είναι εντελώς θεμιτό.»

Τα γεγονότα της Πέμπτης στο Βερολίνο αποτελούν συντριπτική αναίρεση των ισχυρισμών του ΣΥΡΙΖΑ πως υπάρχει εναλλακτική στην λιτότητα μέσα στα πλαίσια του καπιταλισμού.  Το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ βασίζεται στον ισχυρισμό πως μέσα από μια διαδικασία διαπραγματεύσεων θα μπορούσαν να κερδίσουν την υποστήριξη διαφόρων χωρών περιλαμβανομένης της Γαλλίας,  της Ιταλίας, των ΗΠΑ και ίσως ακόμα και της Γερμανίας, για μια καπιταλιστική στρατηγική αναθέρμανσης και ανάπτυξης της οικονομίας με βάση ένα πρόγραμμα Ποσοτικής Χαλάρωσης (QE) κάτω από την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.      

Ωστόσο, οι βλέψεις του ΣΥΡΙΖΑ να γίνει ένα αντιμνημονιακό κίνημα συντρίφθηκαν μέσα σε μόνο 10 μέρες αφότου ήρθε στην εξουσία.  Στην σειρά συναντήσεων αυτή την εβδομάδα μεταξύ του Βαρουφάκη, του Τσίπρα και των διαφόρων εκπροσώπων των κυρίων ευρωπαϊκών δυνάμεων, η πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης έδωσε την μία παραχώρηση μετά την άλλη.  

Η προηγούμενη αντιμνημονιακή ρητορική του ΣΥΡΙΖΑ και του συμβολικού του μεταρρυθμιστικού του προγράμματος δεν ήταν ποτέ βασισμένα στην επίπτωση που θα είχε πάνω στην πλατιά μάζα του ελληνικού πληθυσμού. 

Ο κύριος σκοπός οποιουδήποτε συμβιβασμού με της ευρωπαϊκές δυνάμεις θα ήταν για να επιτραπεί στην Ελλάδα να συνεχίσει να αποπληρώνει τις οφειλές της στις ευρωπαϊκές τράπεζες, καθώς επίσης θα δινόταν περισσότερος χρόνος στην κυβέρνηση να επιδιώξει «μεταρρυθμίσεις» οι οποίες θα στόχευαν στην παροχή περισσότερων ευκαιριών σε τμήματα της ανώτερης μεσαίας τάξης.  Συνάμα, θα υλοποιούνταν κάποιες συμβολικές αλλαγές στα μέτρα λιτότητας στοχεύοντας στην κατεύναση του θυμού μέσα στην Ελλάδα. 

Ο Βαρουφάκης απευθύνθηκε στον Σόιμπλε, έναν από τους πιο αντιδραστικούς πολιτικούς στην Ευρώπη, ο οποίος ως πρωτεργάτης της ατζέντας λιτότητας της Γερμανίας, φέρει την κεντρική ευθύνη για τις βάναυσες περικοπές που από το 2008 έχουν καταστρέψει τις ζωές εκατομμυρίων Ευρωπαίων εργαζομένων. 

Ο Σόιμπλε έχει επισημάνει επανειλλημένα πως δεν θα επιτρεπόταν στις ελληνικές εκλογές να αλλάξουν την επιβολή της λιτότητας.  Στην συνέντευξη τύπου είπε πως η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ έχει το δικαίωμα να θεσπίσει εκλογικές υποσχέσεις εφόσον αυτές δεν παραβίαζαν τις υποχρεώσεις της Ελλάδας στην τρόικα.  

Ο ΣΥΡΙΖΑ επικρότησε αυτή την σκανδαλώδη επίθεση στις στοιχειώδεις αρχές της δημοκρατικής εξουσίας, με τον Βαρουφάκη να δηλώνει, «Επιτρέψτε μου να σας εκπλήξω λέγοντας πως, όχι, δεν νομίζω πως έχουμε άμεσο δικαίωμα να υλοποιήσουμε το πρόγραμμά μας... Έχουμε ένα πρόγραμμα και η Γερμανία έχει ένα πρόγραμμα και υπάρχουν άλλες 17 [λαϊκές] εντολές.  Ο όλος σκοπός της Ευρώπης είναι η εύρεση τρόπων για να συνδυαστούν όλες αυτές οι εντολές... καθώς [επιδιώκει] τα ευρωπαϊκά συμφέροντα.»  

6 Φεβρουαρίου 2015