2015

2012 - 2013 - 2014 - 2015 - 2016 - 2017 - 2018

2015 is e gewoen jaor wat begós op 'nen doonderdig.

Gebäörtenisse

Belaangriek gebäörtenisse in 2015 waore de nog ummertouw doorlaopende rizzeltaote vaan 't Arabische Veurjaor, de aonsleeg op 't Frans hoofkantoor vaan Charlie Hebdo, de greuiende expansie vaan d'n Islamitische Staot, de dao-op volgende Europese migrantecrisis en de novemberaonsleeg op Paries. In zekere zin zaw me dus kinne stèlle tot de groete gebäörtenisse vaan 2015 mien of mie te make höbbe mèt de rizzeltaote vaan 't Arabisch Veurjaor (wat 'n machsvacuüm veroerzaokte in Syrië en Irak en daomèt IS de kans goof mechteg te weure, mèt zien terreur die riek tot aon Paries, en tegeliek zörgde veur 'n migratiegolf vaan Syriërs en Irakeze die de groetse migrantecrisis vaan Europa sinds de Twiede Wereldoorlog heet veroerzaak.)

Jannewarie

• 1 - Litouwe huurt vaanaof noe bij de Eurozone, me nömp aofsjeid vaan de Litouwse litas
• 1 - De Euraziatische Unie weurt opgeriech door Rösland, Wit-Rösland en Kazachstan
• 7 - In Paries weurt 'n bloedege aonslaag gepleeg door mohammedaonse extremiste op satirisch tiedsjrif Charlie Hebdo, tien lui komme um (inclusief de direktäör)
• 15 - In Verviers, neet wiet vaan Luik (stad), weure die verdachtes vaan de aonsleeg op 't Frans hoofkantoor vaan Charlie Hebdo neergesjote door de pelitie
• 25 - De stömbusse veur nui parlemèntsverkezinge vaan Griekeland gaon ope, naodat 't Samaras-kabinèt d'r nao drei stömrondes in faalt 'ne nuie prizzedent aon te wieze
• 27 - Alexis Tsipras wint de verkezinge in Griekeland. Naodat heer bekans de absolute mierderheid heet gewonne mèt zien partij SYRIZA, vörmp 'r 'n coalitie mèt Anexartiti Ellines en nömp 'r 't premiersjap euver vaan Andonis Samaras

Fibberwarie

• 15 - D'n Islamitische Staot oonthoof 21 christene vaan de Koptisch-orthodoxe Kèrk in Egypte op e filmpke boe-in d'n henker verduts tot de Staot te zuie vaan Roeme steit. Es reaksie bombardeert Egypte versjillende door d'n IS veroverde pläötskes aon de kös vaan Libië
• 27 - Boris Nemtsov, 'nen opponent vaan Vladimir Putin, weurt in Moskou op 't Roed Plein tösse väöl getuige vermaor; allewel d'n daoder nog ummertouw oonbekind is, gaon väöl lui d'r vaan oet tot 't 'ne politieke moord waor

Miert

• 18 - Limbörgse Staoteverkezinge 2015 (Nederland); de PVV, VVD, PvdA, GreunLinks en 50plus es de verlezers, en de CDA, SP, D66 en nui partije Partij veur de Diere, Volkspartij Limbörg en Lokaol-Limbörg es winners
• 24 - Germanwings-vlöch 9525 stort neer bij Barcelonnette (Fraankriek), boebij alle 120 inzittende hiemele. Later bliek 't hei um zelfmaor te goon

April

• 25 - De Eerdsjókke in Nepal 2015 zörge veur zeker 7.557 doeje

Mei

• 12 - D'n twieden eerdsjók vaan de reeks eerdsjókke in Nepal
• 16 - D'n daarde en lètsen eerdsjók
• 23 - Zweide wint meh zjus 't Eurovisiesongfestival in Wene. Tot eders surpries leek bijnao Rösland te winne, dat politiek gezeen op dit memint in spanning leef mèt de Europese Unie

Juni

• 26 - 'n Triologie aon aonslage weure gepleeg in de drei kontinènte vaan d'n Awwe Wereld, alle door Mohammedaone: bij de Europese stad Lyon weurt iemes oonthoof in e febrik, in de stad Sousse vaan 't Afrikaans Tunesië weure 37 lui, boe-oonder 'n paar Belzje Limbörgers, vermaor op 't strand en in 't land Koeweit, in Azië, hiemele 25 lui in 'n sjiitische moskee door 'n zelfmaoraonslaag. De lètse is officieel geeis door d'n Islamitische Staot, evels kinne de aandere d'r indirek väöl mèt te make höbbe umtot de gróp Mohammedaone heet opgerope chaos te creeëre in de wereld tiejes de ramadan

Gesjtorve

• 9 jannewarie - Frans Molenaar, Nederlandse couturier (74)
• 10 jannewarie - Junior Malanda, Belzje voetballer (20, oto-óngelök)
• 11 jannewarie - Anita Ekberg, Zjwaedse actries (83)
• 17 jannewarie - Ang Kiem Soei, Nederlandse krimmeneel (62, geëxecuteerd)
• 21 jannewarie - Peter Pontiac (pseudoniem van Peter J.G. Pollmann), Nederlandse sjtripteikenaer (63, Hepatitis C)
• 22 jannewarie - Abdoellah bin Abdoelaziz as-Sa'oed, keuning van Saoedi-Arabië (90)
• 25 jannewarie - Demis Roussos, Griekse popzenger (68)
• 31 jannewarie - Richard von Weizsacker, Duutsje politicus, gewaeze presidentj (94)
• 5 fibberwarie - Rik Coppens, Belzje voetballer (84)
• 14 fibberwarie - Wim Ruska, Nederlandse judoka (74)
• 17 fibberwarie - Cathy Ubels, Nederlandse politica (EVP) (86)
• 18 fibberwarie - Claude Criquielion, Belzje fietsrenner (58)
• 21 fibberwarie - Clark Terry, Amerikaanse jazztrompöttis (94, sókkerkrenkde)
• 27 fibberwarie - Leonard Nimoy, Amerikaansen actäör (83)
• 12 miert - Terry Pratchett, Britse fantasyoteur (66, krenkde van Alzheimer)
• 13 miert - René Gude, Nederlandse filosoof (58)
• 15 miert - Mike Porcaro, Amerikaanse basgitaris (Toto) (59, ALS)
• 23 miert - Lee Kuan Yew, Singaporese politicus (91)
• 2 april - Steve Stevaert, Belzje politicus (60, zelfmaord)
• 13 april - Günther Grass, Duutsje sjriever (87)
• 14 april - Percy Sledge, Amerikaanse soulzenger (74)
• 20 april - Richard Anthony, Franse zenger (77)
• 27 april - Jack Ely, Amerikaanse popzenger (The Kingsmen) (71)
• 30 april - Gregory Mertens, Belzje voetballer (24, hartfale)
• 1 mei - Ben E. King, Amerikaanse rhythm & blueszenger (76)
• 5 mei - Hans Jansen, Nederlandsen arabis en europarlemèntariër (PVV) (72, harre-imfrak)
• 11 mei - Jef Geraerts, Belzje sjriever (85)
• 14 mei - B.B. King, Amerikaanse bluesgitaris (89, sókkerkrenkde)
• 24 mei - John Nash, Amerikaanse wiskónjige (86, oto-óngelök)
• 9 juni - James Last, Duutsje bandleier en arrangeur (86)
• 11 juni - Ornette Coleman, Amerikaanse saxofonis (85)
• 13 juni - Drs. P (Heinz Polzer), Zjwitsers-Nederlandse plezeerdichter (95)
• 17 juni - Clementa C. Pickney, Amerikaanse geistelike en sjtaotssenator in South Carolina (41, vermaord)
• 19 juni - James Salter, Amerikaanse sjriever (90)
• 21 juni - Gunther Schuller, Amerikaanse crossovermusicus (89)
• 22 juni - James Horner, Amerikaanse filmcomponis (61, veróngelök)
• 23 juni - Thé Lau, Nederlandse popmuzikant (62, kanker)
• 27 juni - Mitch Henriquez, Arubaans sjlachoffer van pelitiegeweld (42)
• 28 juni - Chris Squire, Britse basgitaris (Yes) (67)
• 30 augustus - Oliver Sachs, Britse neuroloog (82)
• 8 september - Joost Zwagerman, Nederlandse sjriever (51, zelfmaord)
• 28 september - Frank Martinus Arion, Curaçaose sjriever (78)
• 4 oktober - Job de Ruiter, Nederlandse politicus (85)
• 22 oktober - Willem Aantjes, Nederlandse politicus (92)
• 10 november - Helmut Schmidt, Duutsje politicus (96)
• 15 november - Rob van Reijn, Nederlandse pantomimesjpaeler (86)
• 19 november - Armand (Herman van Loenhout), Nederlandse zenger-sjriever (69)
• 28 november - Willem van Dedem, Nederlandse kunshistoricus en TEFAF-directäör (86)
• 4 december - Erik De Vlaeminck, Belzje cyclocrosser (70)
• 16 december - Aafje Heynis, Nederlandse zengeres (91)
• 18 december - Luc Brewaeys, Belzje componis (56)
• 26 december - Marc Lagrange, Belzje fotograaf (58, oto-óngelök)
• 28 december - Lemmy (Frank Kilmister), Britse rockmusicus (70, kanker)
• 30 december - Zjef Vanuytsel, Belzje zenger-sjriever (70, kanker)

Veur mie actueel gebäörtenisse, zuug: In 't nuujs