Xianfeng

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skocz do: nawigacja, szukaj
Xianfeng
Imię chińskie osobiste
Pismo tradycyjne 奕詝
Hanyu pinyin Yìzhǔ
Imię chińskie świątynne
Pismo tradycyjne 文宗
Hanyu pinyin Wénzōng
Imię chińskie pośmiertne
Pismo tradycyjne 顯帝
Hanyu pinyin Xiǎndì
ilustracja
cesarz Chin
Okres panowania od 1850
do 1861
Era panowania Xiánfēng (咸豐)
Poprzednik Daoguang
Następca Tongzhi
Dane biograficzne
Dynastia Qing
Data urodzenia 17 lipca 1831
Data śmierci 22 sierpnia 1861
Ojciec Daoguang
Matka Xiao Quan Cheng
Żona Cixi
Dzieci Tongzhi

Xianfeng (ur. 17 lipca 1831, zm. 22 sierpnia 1861) – ósmy cesarz Chin z dynastii Qing od 1850 do 1861 roku. Był synem cesarza Daoguanga i jego konkubiny, cesarzowej Xiao Quan Cheng. W 1855 roku poślubił swoją nałożnicę Jehonalę, znaną później jako Cixi. Jego jedynym potomkiem był następny cesarz Tongzhi.

Jego imię panowania ("Powszechny pokój") nie przystawało do realiów ery Xianfenga. Wielka Brytania i Francja kontynuowały naciski na rozszerzenie handlu, w szczególności na legalizację handlu opium, które doprowadziły do pierwszej wojny opiumowej za panowania jego ojca. Osłabione cesarstwo cierpiało z powodu wzrastającego przeludnienia (pośredni skutek edyktu Kangxi) i zachodniej konkurencji ekonomicznej. Słaba i skorumpowana administracja nie była w stanie zapanować nad niezadowoleniem społecznym, co doprowadziło do szeregu rebelii.

Najpoważniejszym było powstanie tajpingów (18511864), ideologicznie czerpiące z chrześcijaństwa zmieszanego ze starożytnymi ideałami sprawiedliwego społeczeństwa oraz z sentymentów antymandżurskich. Niestłumione w zarodku, w ciągu piętnastu lat zrujnowało całkowicie centralne Chiny i powodując śmierć ok. 20 mln ludzi. Wojska chorągwiane okazały się zupełnie nieskuteczne i powstanie udało się stłumić głównie dzięki oddziałom zorganizowanym i wyszkolonym przez energicznych dowódców lokalnych jak Zeng Guofan, Li Hongzhang i Zuo Zongtang oraz pomocy zachodniej. Równocześnie północ pustoszyły bandy Nian (18511868), a na południu wybuchły powstania muzułmańskie (18561873).

Choć dynastia nie upadła, została jednak bardzo poważnie osłabiona. II wojna opiumowa, przegrana i zakończona nierównoprawnym traktatem tianjińskim, dała szersze przywileje państwom zachodnim, ukazując światu słabość Cesarstwa. Świadomość tej słabości była impulsem do zapoczątkowania tzw. ruchu samoumocnienia za panowania następnych cesarzy.


Poprzednik
Daoguang
Cesarz Chin
1850 - 1861
Następca
Tongzhi