Hallgrimskirkja church is Reykjavik's main landmark and its tower can be seen from almost everywhere in the city. It is located at the top of shopping street Skolavordustigur. The concrete building was designed by former state architect Gudjon Samuelson and is meant to resemble volcanic basalt rock formations. The church was built over 40 years and opened in 1986. It is named after Reverend and hymn writer Hallgrimur Petursson. Będąc w Reykjavíku oglądamy zabudowę miasta -- domy przeważnie jedno-, dwupiętrowe, mało tzw. wieżowców. Ale napotykamy na bardzo wysoką wieżę -- 75 m -- do tego na wzgórzu. To wieża sławnego kościoła Hallgrímskirkja, inaczej wyglądająca niż inne wieże kościelne. Przede wszystkim kim był Hallgrím, którego imię nosi ten kościół? To jeden z najsławniejszych poetów islandzkich - Hallgrím Pétursson (1614 74), autor wielu pięknych pieśni kościelnych, śpiewanych do dzisiaj w kościołach na całej Wyspie. Sławne są jego poezje, ale przede wszystkim hymny poświęcone cierpieniom Chrystusa i Jego ukrzyżowaniu. Hallgrím był przecież przez wiele lat pastorem w kościele Hvalsneskirkja na południe od Sandgerđi (kilka kilometrów od Keflavíku na półwyspie Reykjanes). W Hvalsnes skomponował hymn Passiusalmar, poświęcony zmarłej córce, a dzisiaj śpiewany przy każdym pogrzebie w całej Islandii. W kościele Hvalsneskirkja jest nagrobek jego zmarłej córki, podobno on sam go wyrzeźbił. Przez wiele lat był też pastorem w Saurbćr na południowym brzegu fiordu Hvalfjörđur (niedaleko Reykjavíku), gdzie działał w latach 1651-69. Z tego okresu pochodzą najsławniejsze hymny Hallgríma. Na pamiątkę jego tam pobytu zbudowano w 1957 r. kościół, obok na cmentarzu jest jego grób. Historia budowy kościoła Hallgrímkirkja jest bardzo ciekawa. Żadnego budynku na Wyspie nie budowano tak długo. Architektem był Guđjón Samuelsson (1887-1950), który w 1937 r. otrzymał zlecenie opracowania planów budowy. Był on twórcą głównego budynku Uniwersytetu, Teatru Narodowego, kościoła w Akureyri, a przede wszystkim kościoła katolickiego w Reykjavíku. Architektura kościoła jest wyjątkowa, odnosząca się do krajobrazu Islandii, wieża ma wygląd wielkiej skały bazaltowej. Nawiązanie do gór bazaltowych nadało kościołowi formę jedyną w swoim rodzaju. Do budowy użyto wyłącznie materiałów pochodzących z Wyspy. Wieża i boczne ściany wyglądają jak bazaltowe słupy, które można często zobaczyć w naturze. Natomiast wnętrze kościoła ma pokazać pustkowie Islandii. Patrząc na białe ściany ma się wrażenie oglądania lodowców. Ten ciekawy projekt był na początku nawet krytykowany, ale w końcu w 1947 r. rozpoczęto budowę wieży. Miejsce wybrano znakomicie -- wzgórze Skólavörđuholti w środku miasta. Wieżę i boczne ściany ukończono w 1974 r. i tak Hallgrímskirkja stał się najwyższym budynkiem w stolicy, przewyższając wieżę kościoła katolickiego. Ale nie był to koniec budowy, na razie nabożeństwa odprawiano w gotowych już podziemiach i wykańczano kościół górny. Uroczyste poświęcenie kościoła odbyło się wreszcie w 1986 r. - po 39 latach od rozpoczęcia budowy - w roku 200-lecia uzyskania praw miejskich przez Reykjavík. Kościół postarano się odpowiednio wyposażyć. Witraże przy wejściu to dzieło Leifa Breiđfjörda. Piękną rzeźbę przy chrzcielnicy przedstawiającą Chrystusa, wykonał i podarował kościołowi znany rzeźbiarz islandzki Einar Jónsson w 1948 r. Obok druga mniejsza rzeźba przedstawia Hallgríma. W kościele umieszczono egzemplarz pierwszej islandzkiej biblii, wydrukowany w 1584 r. w Hólar. Sławne są organy wykonane w 1990 r. przez Hansa Gerda Klaisa w Bonn, mają one aż 5275 piszczałek. Wnętrze kościoła daje wspaniałą akustykę. Często przyjeżdżają tu znani organiści, aby koncertować na tutejszych organach. Turyści mogą wjechać na sam szczyt wieży i podziwiać panoramę miasta. Można zobaczyć też górę Esja, a nawet lodowiec Snćfellsjökull na półwyspie Snćfellsnes.

• published: 10 Dec 2007
• views: 2795