1900

---

Iuwen: 14e 15e 16e 17e 18e - 19e iuw - 20e 21e 22e 23e 24e
Jierren: 1895 1896 1897 1898 1899 - 1900 - 1901 1902 1903 1904 1905

---

Sneuvele Boer ûnder Spionkop

1900 is by útsûndering in gewoan jier, dat begjint mei in moandei. (Kalinder foar 1900.)

Foarfallen

jannewaris

• 14 - De opera Tosca fan Giacomo Puccini, premiêre yn Rome.
• 22 - De slach fan Spionkop (by Ladysmith, Kwazulu-Natal) begjint.

febrewaris

• 14 - Britske fersterkingen komme yn Súd-Afrika oan. Laat fan Lord Roberts kinne lang om let tsjinoanfallen dien wurde om de fan de Boeren belegere garnizoenen te befrijen.
• 22 - Hawaï wurdt offisjeel een Amerikaansk gebiet.
• 27 - Yn Londen wurdt it Labour Representation Committee oprjochte, fan 1906 ôf Labour Party neamd.

maart

• 13 - Britske troepen ûnder Lord Roberts feroverje Bloemfontein.
• 18 - Oprjochting AFC Ajax.
• 14 - Troch de Nederlânske botanikus Hugo de Vries krije de erfelikheidswetten fan Mendel fannijs omtinken.
• 19 - Sir Arthur Evans ûntdekt Knossos, de haadstêd fan de Minoyske beskaving, op Kreta. Hy fynt yn Knossos it Lineêr B-skrift.

april

• 15 - Parys, iepening fiifde wrâldtentoanstelling.
• 16 - Earste filmopnames makke yn in oarloch. Yn de Twadde Boerekriich wurdt de bestoarming fan in Boerestelling op byld fêstlein.

maaie

• 18 - De befrijing fan Mafeking (Súd-Afrika) wurdt grut fierd yn Ingelân.
• 31 - Yn Sina brekt de bokseropstân út tsjin It Westen.
• 31 - Britske troepen berikke Johannesburg.

juny

• 2 - Greve Ferdinand von Zeppelin bliuwt mei syn loftskip by Manzell oan de Bodenmar tweintich minuten yn de loft.
• 5 - De Britten feroverje Pretoria, de haadstêd fan de Boererepublyk Transvaal.
• 20 - De Dútske gesant yn Peking, Von Ketteler, dy't út namme fan de belegere diplomaten mei de Boksers ûnderhannelet, wurdt troch harren fermoarde. De Europeeske mogendheden beslute yn te gripen.

july

• 1 - Kroanprins Frans Ferdinand fan Eastenryk boasket oan Sophie Chotek.
• 2 - Earste proefflecht fan in Zeppelin.
• 9 - Op de Sineeske missypost Tai-Yuan-Foe wurde 7 missysusters, 2 biskoppen, 2 paters en in frater troch de Boksers ûnthalze.
• 19 - Iepening fan de Paryske metro.
• 29 - Kening Umberto I fan Itaalje wurdt deadien troch de anargist Gaetano Bresci.

augustus

• 22 - Tilburg, Marietje Kessels, 11 jier, wurdt fermoarde.

septimber

• 19 - Butch Cassidy en de Sundance Kid plege tegearre harren earste oerfal.

oktober

• 2 - De Belgyske kroanprins Albert trout mei prinsesse Elisabeth, hartoginne fan Beieren.
• 16 - keninginne Wilhelmina makket har ferloving mei de Dútske hartoch Hendrik van Mecklenburg-Schwerin (24) bekend.
• 26 - Grut-Brittanje anneksearret it Súd-Afrikaanske Transvaal.

novimber

• 1 - Paus Leo XIII lit de ensyklyk De Redemptore ferskine, dêr't er yn seit dat er bliid is mei pelgrimaazjes.
• 9 - Ruslân anneksearret Mantsjoerije.
• 23 - Presidint Paul Kruger fan Transvaal lânet yn Marseille.

desimber

• 2 - De wrâldpremiêre fan Sergej Rachmaninovs ferneamde Twadde pianokonsert wurdt útfierd yn Moskou.
• 4 - De Nasjonale Gearkomst fan Frankryk fersmyt in plan fan de nasjonalistyske generaal Auguste Mercier om it Feriene Keninkryk yn te fallen.
• 9 - Keninginne Wilhelmina hellet presidint Paul Kruger fan de Boererepublyk Transvaal yn. By de rit troch De Haach fan 'Omme Paul' binne de Hagenaars tige optein.
• 24 - Earste útfiering fan Op hoop van zegen fan Herman Heijermans, de haadrol hat Esther de Boer-van Rijk.

gjin datum bekend

• Antoni Gaudí begjint de oanlis fan Park Güell.
• De Amerikaanske swimster Anette Kellerman lit it badpak út ien stik sjen.
• Max Planck skriuwt Zur Theorie des Gesetzes der Energie-Verteilung im Normal-Spektrum; hy ferklearret dêryn de strieling fan swarte lichems. Hy nimt oan dat ljocht út 'kwanta' bestiet, it wurk jildt as de oanset fan de ûntjouwing fan de kwantumfysika.
• Hein Lorentz ûntdekt de Lorentztransformaasje.
• Karl Landsteiner ûntdekt de bloedgroepen A, 0, B en AB.
• De Noar Johan Vaaler freget yn Dútslân it patint oan op de paperclip.
• De Dútse natuerkundige Friedrich Ernst Dorn ûntdekt it radioaktive gas radon.
• De Frânse natuerkundige Paul Ulrich Villard ûntdekt dat radium neist alfa- en betastrieling ek gammastrieling útstjoerd.
• Twadde hjoeddeiske Olympyske Spullen, yn Parys.

Berne

• 2 maart - Kurt Weill, Dútsk-Amerikaansk komponist († 1950).
• 7 oktober - Heinrich Himmler, Nazi-haadfiguer en lieder fan de SS († 1945).
• 27 oktober - Ko Willems, Nederlânsk hurdfytser († 1983).

Ferstoarn

• 30 april - Casey Jones, Amerikaansk treinbestjoerder, komt om hals by in treinûngemak dêr't letter in liet oer makke wurdt (* 1864).
• 25 augustus - Friedrich Nietzsche, Dútsk filosoof en filolooch (* 1844).
• 30 novimber - Oscar Wilde, Britsk skriuwer (* 1854).

---

Jierren: 1895 1896 1897 1898 1899 - 1900 - 1901 1902 1903 1904 1905
Iuwen: 14e 15e 16e 17e 18e - 19e iuw - 20e 21e 22e 23e 24e

---