icelandic food smoked lamb tartar, hryggur og læri, rauðkál og uppstúfur
Góða veislu gjöra skal
Hangikjötið er mikill hátíðarmatur
Þjóðarréttur Íslendinga er að sjálfsögðu hangikjötið með öllu sínu ljúffenga meðlæti. Hefðirnar á bak við verkun og neyslu þess eru fjölbreyttar og oftast aldagamlar.
Margir neytendur hafa sterkar skoðanir á hangikjöti og vilja að það sé verkað á ákveðinn hátt eða upprunnið í ákveðnum landshluta. Sumir vilja nota minna salt en aðrir og skiptar skoðanir eru um lit og áferð. Í seinni tíð eru margir sem eiga heilt læri eða frampart og borða hrátt. Slíkt kjöt er tilvalið í forrétt, til dæmis með kalkún og léttari mat.
Hangilæri með hefðbundnu meðlæti
Hráefni
1 stk. hangilæri eða frampartur í rúllu
Aðferð
Setjið hangikjötið í stóran pott. Hellið köldu vatni yfir þar til það hylur kjötið. Látið suðuna koma rólega upp og slökkvið á hellunni þegar suðan kemur upp. Látið ekki bullsjóða í pottinum. Leyfið hangikjötinu að kólna í pottinum undir loki.
Berið hangikjötið fram með uppstúfi, soðnum kartöflum, grænum Ora-baunum, rauðkáli og laufabrauði.
Uppstúf
50 g smjör
50 g hveiti
1 lítri mjólk
½ tsk salt
1-2 msk sykur
Ögn af hvítum pipar og ferskt mulið múskat
Bræðið smjör í potti og hrærið hveitinu saman við þannig að úr verði smjörbolla. Bætið mjólkinni varlega í og hrærið uns jafningurinn verður kekkjalaus. Látið sjóða í nokkrar mínútur og hrærið vel í á meðan.
Kryddið með salti, sykri og pipar.
Rauðkál
500 g rauðkál
2 epli (má sleppa)
2 msk rauðvínsedik
2 msk rifsberjahlaup
200 ml vatn
Ný malaður pipar og salt
Rauðkálið er þvegið og snyrt og síðan skorið í mjóar ræmur. Eplin eru flysjuð, kjarnhreinsuð og skorin í bita. Rauðkálið og eplin sett í pott. Vatninu er svo hellt yfir ásamt edikinu, hitað að suðu og látið malla þar til kálið er vel meyrt. Loks er rifsberjahlaupi bætt í pottinn ásamt svolitlum pipar og salti og látið malla í nokkrar mínútur í viðbót. Þá er rauðkálið tilbúið og sett í hreinar krukkur.
Hrásalat með rauðkáli og mandarínum
Frábært salat með fallegum lit og nóg af c-vítamíni til að halda kvefinu í burtu yfir hátíðarnar.
¼ haus af rauðkáli
1 stk. fennel eða smá hvítkál
2-3 stk. mandarínur
1 sítróna
1 appelsína
góð skvetta af jómfrúar-ólífuolíu
salt
Notið rifjárn eða mjög beittan hníf. Sneiðið niður rauðkálið, fennel eða hvítkálið. Ef þú ert ekki með rifjárn þá getur þú notað matvinnsluvél eða skorið fínt með hníf.
Skerið appelsínuna og sítrónuna til helminga og takið safann úr. Brjótið mandarínur niður í báta. Sameinið öll innihaldsefni í skál til að framreiða.
Hangikjötstartar með ferskum jurtum og rauðrófum
Hráefni
200 g hrátt hangikjöt
50 ml góð olía
1 stk. saxaður skarlottu laukur
10 g kapers
1 stk. rauðrófa (má nota rauðrófur í dós)
1 lítill biti piparrót
1 tsk gróft sinnep
Blandaðar jurtir ef vill
Aðferð
Skerið vöðvann í þunnar sneiðar og svo í bita. Gott ráð er að skera kjötið hálffrosið. Saxið laukinn og annað til bragðbætingar (ef á að nota rauðrófur eru þær skornar þunnt og lagðar í kalt vatn). Blandið við kjötið ásamt jurtum, kapers og olíu. Rífið örlítið af piparrót yfir.
Léttreyktur lambahryggur með hvítlauk og rósmarín
Léttreykt bragðið passar fullkomlega við vel eldað lamb með keim af rósmarín og hvítlauk.
Hráefni
1 stk léttreyktur lambahryggur
100 ml jómfrúar-ólífuolía
3 hvítlauksrif, pressuð
2 tsk grófhakkað ferskt rósmarín
2 msk
Maple sýróp
Í litla skál eða krukku, merjið hvítlauksrifin. Bætið fersku rósmarín út í ásamt ólífuolíu og hrærið saman. Úðið eða burstið ólífuolíu á kjötið. Hitið ofn í um 210 gráður. Lækkið niður í 135 gráður og setjið hrygginn inn í um 1 klst. eða þar til kjarnahitinn er orðinn 63°C. Látið sýróp á hrygginn síðustu 15 mínútur eldunartímans. Látið hvíla í 5 mínútur fyrir skurð.
Kryddað kartöflusmælki og rótargrænmeti
500 g litlar kartöflur
300 g blandað rótargrænmeti, grófskorið
4 msk olía eða smjör
1 rif hvítlaukur
2 msk hökkuð steinselja
Setjið pott yfir með söltuðu vatni og setjið kartöflurnar í. Látið sjóða í um 5 mínútur. Sigtið og bætið kartöflum í ofnfast fat með kjötinu ásamt grófskornu grænmeti. Kryddið með hvítlauk og smá salti og pipar. Setjið í heitan ofn og bakið í um 30 mínútur, snúið nokkrum sinnum með sleif eða spaða. Rétt áður en borið er fram er stráð yfir steinselju eða söxuðum graslauk.
Berið fram með sósu sem er gerð úr soðinu af ofnfatinu með smá vatni og kjötkrafti, þykkt með sósujafnara og smá sultu (helst rabarbara).