2015

2015
Eeuwen:	20e eeuw · 21e eeuw · 22e eeuw
Decennia:	2000-2009 · 2010-2019 · 2020-2029
Jaren:	<< · < · 2014 · 2015 · 2016 · > · >>
Maanden:	jan · feb · mrt · apr · mei · jun jul · aug · sep · okt · nov · dec
Jaartelling in verschillende culturen
Ab urbe condita:		2768 MMDCCLXVIII
Armeense jaartelling:		1464 ԹՎ ՌՆԿԴ
Chinese jaartelling:		4711 – 4712 辛午 – 壬未
Christelijke jaartelling:		2015 MMXV
Ethiopische jaartelling:		2007 – 2008
Hebreeuwse jaartelling:		5775 – 5776
Hindoekalenders:
- Vikram Samvat		2070 – 2071
- Shaka Samvat		1937 – 1938
- Kali Yuga		5116 – 5117
Iraanse jaartelling:		1393 – 1394
Islamitische jaartelling:		1437 – 1438
Maçonnieke jaartelling:		6014 – 6015
2015 naar onderwerp
Lijst van landen
Lijst van staatshoofden en regeringsleiders
Lijst van regeringsleiders van afhankelijke territoria
Overleden
Atlantisch orkaanseizoen
Orkaanseizoen van de Grote Oceaan
Tyfoonseizoen van de Grote Oceaan
Film
Sport
Sport (categorie)
Gregoriaanse kalender van 2015

Het jaar 2015 is een jaartal volgens de christelijke jaartelling.

Gebeurtenissen

• Bergen en Pilsen worden culturele hoofdsteden van Europa.
• Wereldtentoonstelling in Milaan.
• In België verjaren de 'bendefeiten' (De bloederige overvallen van de Bende van Nijvel).
• Einddatum van de Millenniumdoelstellingen die door alle landen van de Verenigde Naties in september 2000 werden ondertekend.
• Het alleenrecht van de Nederlandse Spoorwegen om reizigerstreinen op het hoofdrailnet te laten rijden, wordt beëindigd.
• Europese vluchtelingencrisis.

Januari

• 1 - Letland neemt het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie over van Italië.
• 1 - Litouwen treedt toe tot de eurozone en start met het omwisselen van zijn Litouwse litas voor euro's.
• 1 - De Euraziatische Unie treedt officieel in werking. De EAU behelst economische samenwerking tussen Rusland, Wit-Rusland en Kazachstan.
• 1 - In de binnenstad van Alkmaar brandden tijdens de nieuwjaarsnacht vier historische panden af.
• 7 - In Parijs vallen twaalf doden en elf gewonden bij een aanslag op het satirische weekblad Charlie Hebdo.
• 9 - De Franse politie beëindigt een gijzeling in een drukkerij in Dammartin-en-Goële door de twee verdachten van de aanslag op Charlie Hebdo, en een gijzeling in een joodse supermarkt in Parijs. Bij het begin van de gijzeling in de supermarkt komen vier mensen om het leven, de drie daders van de gijzeling komen ook om.
• 15 - In België worden in verschillende plaatsen antiterreuracties gehouden. In een huis in Verviers worden twee verdachten doodgeschoten.
• 16 - In Niger vallen tien doden en worden 45 kerken in brand gestoken bij een protest tegen de cartoon op de voorpagina van de eerste Charlie Hebdo na de aanslag.
• 23 - Salman bin Abdoel Aziz al-Saoed volgt zijn halfbroer Abdoellah bin Abdoel Aziz al-Saoed op als koning van Saoedi-Arabië.
• 28 - De Belgische kotter Z-85 vergaat in Het Kanaal nabij de Britse kust. Aan boord waren vier opvarenden, van wie er twee vrij snel worden gevonden.
• 29 - Het achtuurjournaal van NOS verviel omdat een gewapende man binnendrong en zendtijd eiste. De man werd snel overmeesterd door de politie, maar de hervatting van de uitzendingen duurde enige tijd.

Februari

• 14 - In Kopenhagen opent Omar Abdel Hamid El-Hussein het vuur op een gebouw waar een bijeenkomst wordt gehouden over de vrijheid van meningsuiting. Doelwit was waarschijnlijk de Zweed Lars Vilks. Later opent hij ook het vuur bij de Grote Synagoge van Kopenhagen. Er vallen uiteindelijk drie doden, waaronder de dader.
• 15 - De terreurbeweging Islamitische Staat publiceert een video waarin de onthoofding van 21 Koptische christenen te zien is. In de video verklaart de beul dat IS ten zuiden van Rome staat. Als reactie op deze video bombardeerde Egypte verschillende IS doelen in Libië.
• 27 - Boris Nemtsov, een opponent van Vladimir Poetin, wordt in Moskou op straat doodgeschoten.

Maart

• 1 - Wijziging Nederlandse Opiumwet stelt ook de voorbereiding van wietteelt strafbaar. De zgn. growshops moeten de deuren sluiten.
• 7 - Aankomst van de ruimtesonde Dawn bij 1 Ceres.
• 9 - Bij een helikopterbotsing in Argentinië komen onder anderen topsporters Camille Muffat, Alexis Vastine en Florence Arthaud om het leven.
• 9 - Ivo Opstelten treedt af als minister van Veiligheid en Justitie in Nederland. Vrijwel gelijktijdig treedt ook Fred Teeven af als staatssecretaris van Justitie.
• 16 - viering 200 jaar Koninkrijk der Nederlanden.
• 17 - Parlementsverkiezingen in Israël betekenen een versterking van de rechtse meerderheid in de Knesset.
• 18 - Provinciale Staten- en Waterschapsverkiezingen in Nederland. Grote winnaar is D66, grote verliezer de Partij van de Arbeid.
• 18 - Aanslag op het Bardomuseum in de Tunesische hoofdstad Tunis. Er zijn meer dan 20 doden te betreuren.
• 20 - Totale zonsverduistering boven het noorden van de Atlantische Oceaan (onder andere de eilanden Faeröer en Spitsbergen) en de Noordpool.
• 20 - Bij een dubbele aanslag op twee Sjiitische moskeeën in de Jemenitische hoofdstad Sanaa komen meer dan 140 mensen om het leven.
• 24 - Germanwings-vlucht 9525 stort neer nabij de Franse stad Barcelonnette. 144 passagiers en 6 bemanningsleden komen om het leven. De ramp blijkt later een bewuste actie van de co-piloot Andreas Lubitz.
• 25 - Krakersrellen tijdens "een ouderwetse Amsterdamse ontruiming" van een groot krakersbolwerk in de Spuistraat in Amsterdam.
• 26 - Saoedie-Arabië en acht bondgenoten uit het Golfgebied beginnen aan een lange periode van luchtbombardementen op Jemen, waar Houthirebellen de gekozen regering hebben verdreven.

April

• 25 - In Nepal vindt een aardbeving met een kracht van 7.9 op de schaal van Richter plaats waarbij zeker 7.557 mensen het leven laten.

Mei

• 3 - FC Groningen wint voor het eerst in de clubhistorie de KNVB beker.
• 12 - Bram van Ojik maakt bekend per direct af te treden als fractievoorzitter van GroenLinks ten gunste van Jesse Klaver, die met zijn 29 jaar de jongste fractievoorzitter uit de Nederlandse parlementaire geschiedenis is.
• 12 - Opnieuw een zware aardbeving in Nepal, deze heeft een kracht van 7,4 op de Schaal van Richter.
• 14 - Het Israëlische kabinet-Netanyahu IV treedt aan.
• 16 - Weer een aardbeving in Nepal, deze had een kracht van 5,7 op de Schaal van Richter. Dit is de derde aardbeving na de zware aardbeving van 25 april in Nepal en een tweede kort erna.
• 22 - In België wint voetbalclub AA Gent voor het eerst de titel
• 23 - de zestigste editie van het Eurovisiesongfestival vindt plaats in Wenen, de hoofdstad van Oostenrijk. Zweden wint de zestigste editie van het liedjesfestijn met het op drie na hoogste puntenaantal ooit.
• 26 - Eerste Kamerverkiezingen in Nederland.

Juni

• 9 - De nieuwe Nederlandse Eerste Kamer wordt geïnstalleerd.
• 12 - De eerste editie van de Europese Spelen 2015 begint.
• 26 - Bij de Franse stad Lyon wordt een persoon onthoofd bij een aanslag op een gasfabriek. De aanslag werd gepleegd door een ex-werknemer. Er vallen twee gewonden.
• 26 - Een aanslag op een strand in de stad Sousse, in Tunesië, kost minstens 37 mensen het leven.
• 26 - Een zelfmoordaanslag vindt plaats in Koeweit. Deze aanslag wordt geclaimd door Islamitische Staat.

Juli

• 1 - Luxemburg neemt het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie over van Letland.
• 4 - De Grand Départ van de Ronde van Frankrijk in Utrecht.
• 14 - Aankomst van de sonde New Horizons bij de dwergplaneet Pluto.
• 20 -De president van de Verenigde Arabische Emiraten, sjeik Khalifa bin Zayed Al Nahayan, kondigt een tolerantiedecreet af. Strafbaar is voortaan iedere daad die haat teweegbrengt, onverdraagzaamheid bevordert of discrimineert op grond van geloof, etnische afkomst, huidskleur etc. Het wordt verboden om iemand een "ongelovige" te noemen, in het openbaar of op de sociale media.
• 26 - De Brit Chris Froome wint voor de tweede keer in zijn carrière de Ronde van Frankrijk.

Augustus

• 3 - In Alphen aan den Rijn vallen twee bouwkranen en een brugdek op panden naast de Julianabrug. De kranen moeten het brugonderdeel verplaatsen maar kunnen het gewicht niet aan en komen boven op vier panden en een winkel terecht. Het scheepvaartverkeer op de Oude Rijn wordt hierdoor ernstig ontregeld.
• 12 - Bij twee explosies in het havengebied van Tianjin komen meer dan 120 mensen om het leven en zijn meer dan 700 gewonden
• 22 - Bij een vliegtuigshow in Engeland verongelukt een Hawker Hunter, er komen zeven mensen om het leven.
• 28 - De tropische storm Erika maakt in de eilandstaat Dominica twintig jaar ontwikkeling ongedaan.

September

• 7 - Bij overstromingen in het noordoosten van India worden 200.000 bewoners gedwongen hun huis te verlaten.
• 9 - Koningin Elizabeth II wordt de langst regerende monarch in de Britse geschiedenis.
• 17 - Chili wordt getroffen door een zware aardbeving van 8.3 op de schaal van Richter. Hierbij vinden zeven mensen de dood en raken er duizenden gewond. De aardbeving was zelfs in delen van Brazilie nog voelbaar.
• 18 - De Amerikaanse keuringsdienst EPA maakt bekend, dat Volkswagen- gefraudeerd heeft met software die de uitlaatgassen van auto's beïnvloed. De affaire wordt Dieselgate genoemd in de pers.
• 23 - De Europese ministers voor asielzaken nemen een meerderheidsbesluit tot spreiding van de vluchtelingenstroom over de lidstaten. Hongarije, Tsjechië, Slowakije en Roemenië stemmen tegen.
• 24 - Bij de jaarlijkse bedevaart in Mekka overlijden tijdens de pelgrimage honderden mensen door verdrukking.
• 28 - Totale maansverduistering boven Nederland en België.
• 28 - NASA houdt een persconferentie over mogelijk stromend water op Mars.
• 30 - Rusland start met luchtaanvallen op Syrië in het kader van de Syrische burgeroorlog.

Oktober

• 3 - Bij een Amerikaans bombardement op een ziekenhuis in de Afghaanse Kunduz komen 42 mensen om het leven, onder wie een aantal stafleden van de hulporganisatie Artsen zonder Grenzen.
• 5 - Luchtvaartmaatschappij Air France maakt bekend dat er de komende jaren 2900 banen verdwijnen bij het bedrijf.
• 6 - Voor de Belgische kust komen het Nederlands vrachtschip Flinterstar en een gastanker varend onder de vlag van de Marshalleilanden met elkaar in aanvaring. De gastanker kan naar de haven van Zeebrugge worden gesleept. Het 130 meter lange vrachtschip zinkt. Alle bemanningsleden kunnen worden gered.
• 7 - De WHO maakt bekend dat er afgelopen week voor het eerst in anderhalf jaar wereldwijd geen nieuwe besmetting van ebola is gerapporteerd.
• 8 - De ethische commissie van de UEFA schorst voorzitter Michel Platini hangende het onderzoek naar een dubieuze betaling, door FIFA-president Sepp Blatter aan hem gedaan.
• 9 - De Nobelprijs voor de Vrede wordt toegekend aan het Tunesische Nationale Dialoogkwartet, een samenwerkingsverband van organisaties die zich inzetten voor de nieuwe democratie na de Jasmijnrevolutie.
• 13 - Het Nederlandse Circus Herman Renz wordt officieel failliet verklaard.
• 31 - Kogalymavia-vlucht 9268 uitgevoerd met een Airbus A321 van de Russische luchtvaartmaatschappij Kogalymavia stort -ten gevolge van een bomaanslag- neer op het Egyptische schiereiland Sinaï. Bij de crash komen alle 224 inzittenden om het leven. President Poetin kondigt een dag van nationale rouw af.

November

• 5 - Bij een dambreuk in een mijn van BHP Billiton te Mariana kwam zestig miljoen liter giftig water en modder vrij. Hierbij vielen minstens 12 doden en verschillende gewonden. De dambreuk veroorzaakte naast een ravage ook een enorme ecologische ramp onder andere in de rivier Rio Doce.
• 13 - Bij een zestal aanslagen door terreurgroep IS in Parijs vallen meer dan 130 doden en raken meer dan 200 mensen gewond. Het zijn de ergste aanslagen in Europa sinds de aanslagen in Londen van 7 juli 2005.
• 14 - President François Hollande kondigt, naar aanleiding van de aanslagen in Parijs op 13 november, 3 dagen van nationale rouw af in Frankrijk.
• 14 - Intocht van Sinterklaas in de Drentse plaats Meppel.
• 18 - De Surinaamse dollar wordt met 20% gedevalueerd. Oorzaken van de waardevermindering van de munt zijn de sterke daling van de olie- en de goudprijzen en het uitgavebeleid van het eerste kabinet-Bouterse.
• 20 - Een gijzeling in de Malinese hoofdstad Bamako kost 21 mensen het leven.

December

• 2 - Bij een schietpartij in een zorgcentrum in de Amerikaanse stad San Bernardino vallen 14 doden en 21 gewonden. De daders van de schietpartij vluchten per auto en worden enkele uren na het bloedbad gedood door de politie. Terreurgroep IS eist de aanslag op.
• 12 - Tweede Kamer-voorzitter Anouchka van Miltenburg stapt per direct op nadat haar functioneren te veel onder druk is komen te staan als gevolg van haar optreden rond het vernietigen van een klokkenluidersbrief die aan haar was gestuurd met gedetailleerde informatie over de deal tussen voormalig staatssecretaris van Veiligheid en Justitie Fred Teeven en crimineel Cees H.
• 12 - Het directe postverkeer tussen Cuba en de Verenigde Staten wordt na 52 jaar hervat.
• 27 - In Noordwest-Engeland, met name ten noorden van Manchester, hebben duizenden mensen hun woning moeten verlaten vanwege zware overstromingen. Onder meer de Irwell en Ribble zijn ver buiten hun oevers getreden. Het is de derde keer binnen slechts een maand dat er in dit gebied sprake is van zware wateroverlast.
• 28 - Het Iraakse leger verklaart Ramadi te hebben heroverd op IS.
• 31 - Het Nederlandse dierenpark Emmen sluit na 80 jaar de deuren. Op 25 maart 2016 opent het park onder de naam Wildlands op een nieuwe locatie in Emmen.
• 31 - Een wolkenkrabber in Dubai staat in brand. 15 mensen raken lichtgewond, 1 persoon overlijdt aan een hartaanval.

Geboren

mei

• 2 - Charlotte van Cambridge, prinses van het Verenigd Koninkrijk

juni

• 15 - Nicolas van Zweden

Weerextremen

Wereldwijd was 2015 het warmste jaar op aarde ooit gemeten. De temperatuur op aarde was gemiddeld 14,79 graden Celsius, ruim anderhalve graad boven het temperatuurgemiddelde in de twintigste eeuw.

België

In België was 2015 het op vier na warmste jaar sinds het begin van de metingen in 1833. Dat is mede door de warme maand december. De gemiddelde temperatuur van 2015 was 11,3 graden.

• 1 november: Hoogste maximumtemperatuur ooit op deze dag: 20,8°C
• 2 november: Hoogste maximumtemperatuur ooit op deze dag: 17,4°C
• 5 november: Hoogste maximumtemperatuur ooit op deze dag: 18,3°C
• 7 november: Hoogste maximumtemperatuur ooit op deze dag: 19,4°C
• Nacht van 6 op 7 november: Warmste nacht ooit gemeten in Ukkel: 16,4 °C
• December: Warmste decembermaand ooit met gemiddeld 9,6°C (normaal = 3,9°C). Verder kwam er geen enkele vorstdag voor, wat uitzonderlijk is. December 2015 was zelfs warmer dan de warmste maand maart ooit voorheen.

Nederland

• 9 januari: Hoogste maximumtemperatuur ooit op deze dag (samen met 2007): 13,7 °C
• 8 maart: Hoogste maximumtemperatuur ooit op deze dag: 18,5 °C
• 31 maart: Een lentestorm raast over Nederland. Tot diep in het binnenland komen windstoten tot 100 km per uur voor, op de wadden zelfs 120 km per uur.
• 28 april: Laagste minimumtemperatuur ooit op deze dag: -2,2 °C
• 5 juni: Hoogste maximumtemperatuur ooit op deze dag: 31,8°C
• 1 juli: Hoogste maximumtemperatuur ooit op deze dag: 33,1°C.
• 30 juni t/m 5 juli: 40ste hittegolf in Nederland. In Maastricht wordt op 2 juli een maximumtemperatuur van 38,2°C gemeld, de op één na hoogste temperatuur ooit in Nederland gemeten.
• 25 juli: Storm van 25 juli 2015: De zwaarste zomerstorm sinds de start van de metingen (1901) raast over Nederland. In IJmuiden wordt windkracht 10 gemeten en in het hele land komen zware tot zeer zware windstoten voor van 80 tot 120 km per uur.
• 31 juli: Laagste minimuntemperatuur ooit op deze dag: 5,1°C.
• 17 augustus: Laagste maximumtemperatuur ooit op deze dag: 15,2°C en regenrecord.
• 15 t/m 17 augustus: In delen van Drenthe en Overijssel regent het 60 uur onafgebroken.
• 24 augustus: In het dorp Wieringerwerf veroorzaakt een plaatselijke tornado ernstige materiële schade aan boerderijen en huizen.
• September: Koudste september in Nederland sinds 2001 en laagste maximale temperatuur sinds 1950: op de warmste dag was het slechts 20,2 graden.
• 13 oktober: Laagste maximumtemperatuur ooit op deze dag: 5,9°C.
• 14 oktober: Laagste maximumtemperatuur ooit op deze dag: 8,0°C. In zuid-Limburg valt zelfs al wat lichte sneeuw en Maastricht noteert een maximumtemperatuur van slechts 4,3°C. Nog nooit was het zo vroeg na het zomerseizoen ergens zo koud in Nederland.
• 6, 7, 8 en 9 november: Hoogste maximumtemperatuur ooit op deze opeenvolgende dagen: resp; 17,1°C 18,5°C 17,3°C en 17,2°C.
• 18 november: Hoogste maximumtemperatuur ooit op deze dag: 14,5°C. Verder raast er een zware storm over het land. Tot diep in het binnenland komen zware tot zeer zware windstoten voor tot 90 km per uur.
• 17 december: Hoogste maximumtemperatuur ooit op deze dag: 15,3°C.
• 19 december: Hoogste maximumtemperatuur ooit op deze dag: 13,9°C.
• 22 december: Hoogste maximumtemperatuur ooit op deze dag: 14,1°C.
• 25,26 en 27 december: Hoogste maximumtemperatuur ooit op deze opeenvolgende dagen resp: 14,0°C, 14,4°C en 13,3°C. Kerst 2015 is daarmee de warmste sinds het begin van de metingen in 1901.
• december: Warmste decembermaand ooit met 9,7°C (normaal = 3,7°C). Verder wordt er deze maand geen enkel graadje vorst gemeten en ook dat is uitzonderlijk.

Bronnen, noten en/of referenties

Mediabestanden

Zie de categorie 2015 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.