25 maja
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
25 maja jest 145. (w latach przestępnych 146.) dniem w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostaje 220 dni.
Kalendarium dzień po dniu |
<< | maj 2016 | >> | ||||
Pn | Wt | Śr | Cz | Pt | So | Nd |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 1 |
2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
30 | 31 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Spis treści
Święta[edytuj]
- Imieniny obchodzą: Aldhelm, Beda, Borzysław, Dionizy, Grzegorz, Heladia, Heladiusz, Imisława, Joanna, Leon, Leona, Magda, Marcjana, Mariusz, Wenerand i Zenobiusz
- Argentyna – Rocznica Rewolucji
- Fani Douglasa Adamsa – Dzień Ręcznika
- Liban – Dzień Wyzwolenia Południowego Libanu
- Międzynarodowe:
- Międzynarodowy Dzień Dziecka Zaginionego (ustanowione przez UE, w Polsce pod patronatem Fundacji Itaka)
- Światowy Dzień Mleka[1] (ustanowione przez ONZ ds. Wyżywienia i Rolnictwa)
- Rozpoczyna się Tydzień Solidarności z Ludami Zamieszkującymi Niesamorządne Terytoria (do 31 maja, ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ)
- Organizacja Jedności Afrykańskiej – Dzień Afryki (upamiętniające powstanie OJA 25 maja 1963)
- Sudan – Rocznica Rewolucji Majowej
- Unia Afrykańska – Dzień Wyzwolenia Afryki
- Wspomnienia i święta w Kościele katolickim[2][3] obchodzą:
Wydarzenia w Polsce[edytuj]
- 1223 – Ujazd otrzymał prawa miejskie.
- 1243 – W bitwie pod Suchodołem popierające Bolesława V Wstydliwego wojska Małopolan i posiłki węgierskie pod wodzą Klemensa z Ruszczy rozbiły wojska Konrada I Mazowieckiego, wspieranego przez hufce Mieszka II Otyłego i Przemysła I.
- 1455 – Wojna trzynastoletnia: zwycięstwo wojsk polskich nad pruskim pospolitym ruszeniem w bitwie pod Iławą.
- 1457 – Król Kazimierz IV Jagiellończyk nadał Gdańskowi tzw. Wielki Przywilej.
- 1477 – Wit Stwosz rozpoczął w Krakowie prace nad Ołtarzem Mariackim.
- 1520 – Wojna polsko-krzyżacka (1519-1521): wojska hetmana wielkiego koronnego Mikołaja Firleja zdobyły zamek krzyżacki w Pokarminie (Brandenburgu). Tego samego dnia pierwsze oddziały koronne dotarły pod Królewiec.
- 1847 – Wielka powódź w Żorach.
- 1863 – Powstanie styczniowe: porażka powstańców w bitwie pod Horkami.
- 1931 – Powstał Związek Związków Zawodowych.
- 1940:
- Jan Skorobohaty-Jakubowski został tymczasowo Delegatem Rządu na Kraj.
- W Wojsławicach w województwie lubelskim oddział SS rozstrzelał 12 Polaków, a 100 zostało wywiezionych do Niemiec.
- 1942 – 270 Żydów zostało rozstrzelanych w Kiwercach na Wołyniu przez niemieckie SD i żandarmerię oraz policję ukraińską.
- 1948 – W więzieniu na Rakowieckiej w Warszawie wykonano wyrok śmierci na rotmistrzu Witoldzie Pileckim.
- 1960 – Premiera filmu Do widzenia, do jutra w reżyserii Janusza Morgensterna.
- 1975 – W Warszawie zakończył się 27. Wyścig Pokoju. Po raz czwarty i ostatni w swej karierze zwyciężył Ryszard Szurkowski.
- 1979 – Premiera filmu science fiction Test pilota Pirxa w reżyserii Marka Piestraka.
- 1990 – Polska złożyła w Brukseli oficjalny wniosek o rozpoczęcie negocjacji w sprawie umowy o stowarzyszeniu z Unią Europejską.
- 1997 – Odbyło się referendum w sprawie przyjęcia nowej Konstytucji RP.
- 2006 – Rozpoczęła się pierwsza pielgrzymka papieża Benedykta XVI do Polski.
- 2009 – Wystartowało Radio Wnet (jako serwis społecznościowy i radio internetowe).
- 2014 – Odbyły się wybory do Parlamentu Europejskiego.
Wydarzenia na świecie[edytuj]
- 451 – Sasanidzi pokonali powstańców ormiańskich w bitwie pod Awarajr.
- 541 – Eraryk został królem Ostrogotów.
- 1085 – Rekonkwista: król Kastylii i Leónu Alfons VI wyzwolił Toledo spod panowania Maurów.
- 1206 – Król Anglii Jan bez Ziemi wydał pierwszy list kaperski Francuzowi Eustachemu Buskesowi, zwanemu Mnichem Eustachym.
- 1420 – Infant Henryk Żeglarz, trzeci syn króla Portugalii Jana I Dobrego, został wielkim mistrzem Zakonu Rycerzy Chrystusa.
- 1555 – Antoni de Burbon-Vendôme i Joanna d'Albret zostali współmonarchami Nawarry.
- 1632 – Wojna trzydziestoletnia: Albrecht von Wallenstein odbił Pragę z rąk saskich.
- 1659 – Richard Cromwell ustąpił ze stanowiska Lorda Protektora Anglii i Szkocji.
- 1676 – Wojna duńsko-szwedzka (1675-1679): nierozstrzygnięta bitwa morska pod Jasmundem.
- 1720 – Do portu w Marsylii przypłynął z Bliskiego Wschodu statek, którego chorująca załoga wywołała dwuletnią epidemię dżumy z ponad 40 tys. ofiar śmiertelnych.
- 1734 – wojska hiszpańskie pokonują Austriaków w bitwie pod Bitonto (wojna o sukcesję polską)
- 1787 – W Filadelfii zwołano Zgromadzenie Konstytucyjne, które przygotowało projekt amerykańskiej ustawy zasadniczej.
- 1809 – V koalicja antyfrancuska: nierozstrzygnięta I bitwa pod Bergisel pomiędzy powstańcami tyrolskimi, a sprzymierzonymi z Francuzami wojskami bawarskimi.
- 1810 – Rewolucja Majowa: w Argentynie powołano pierwszy rząd niezależny od władz hiszpańskich.
- 1821 – Klemens Lothar von Metternich został kanclerzem Cesarstwa Austrii.
- 1833 – Uchwalono konstytucję Chile.
- 1842:
- Austriacki fizyk Christian Andreas Doppler zaprezentował w Pradze swoją pracę O kolorowym świetle gwiazd podwójnych i niektórych innych ciałach niebieskich, w której opisał zjawisko nazwane później efektem Dopplera.
- Został intronizowany XI Dalajlama Khedrub Gjaco.
- 1846 – Ludwik Napoleon Bonaparte zbiegł z twierdzy Ham, w której był osadzony za próbę przeprowadzenia zamachu stanu i udał się do Anglii.
- 1850 – Do londyńskiego zoo przywieziono pierwszego hipopotama nilowego.
- 1865 – Około 300 osób zginęło w wyniku wybuchu składu amunicji w mieście Mobile w amerykańskim stanie Alabama.
- 1870 – W Paryżu odbyła się premiera baletu Coppelia z muzyką Léo Delibesa.
- 1881 – Przyjęto hymn Wenezueli.
- 1895:
- Irlandzki literat Oscar Wilde został skazany na dwa lata ciężkich robót za homoseksualizm.
- Tang Jingsong został pierwszym prezydentem Republiki Tajwanu.
- 1898:
- Uruchomiono komunikację tramwajową we francuskim Bourges.
- Założono najstarszy na Słowacji klub piłkarski 1. FC Tatran Prešov (jako ETVE Preszów).
- 1900 – W Montevideo otwarto Stadion Gran Parque Central.
- 1901 – Założono klub sportowy River Plate Buenos Aires.
- 1911 – Został obalony wieloletni dyktator Meksyku Porfirio Díaz.
- 1913 – Oficer austro-węgierskiego kontrwywiadu i jednocześnie agent rosyjski Alfred Redl popełnił samobójstwo, po tym jak poprzedniego dnia został zdemaskowany.
- 1915:
- I wojna światowa: zakończyła się nierozstrzygnięta II bitwa pod Ypres.
- W Wielkiej Brytanii powstał drugi rząd Herberta Henry’ego Asquitha.
- 1919 – W norweskim Bergen otwarto Brann Stadion.
- 1922:
- Włodzimierz Lenin doznał pierwszego z serii udarów mózgu, które uczyniły go niezdolnym do sprawowania władzy.
- Z Southampton do Nowego Jorku wypłynął w swój dziewiczy rejs transatlantyk RMS Laconia.
- 1926 – W Paryżu agent radzieckiego OGPU Szolem Szwarcbard zastrzelił prezydenta Ukraińskiej Republiki Ludowej na uchodźstwie Symona Petlurę.
- 1928 – Sterowiec Italia rozbił się na biegunie północnym.
- 1933 – Gwardia Palatyńska objęła straż w bazylice św. Jana na Lateranie.
- 1938:
- Otwarto Stadion Monumental w Buenos Aires.
- Wojna domowa w Hiszpanii: 313 osób zginęło w nalocie bombowym na Alicante, przeprowadzonym przez walczące po stronie nacjonalistów lotnictwo włoskie.
- 1942 – Padł pierwszy klaps na planie najlepszego melodramatu wszech czasów Casablanca w reżyserii Michaela Curtiza.
- 1944 – II wojna światowa: rozpoczęła się niemiecka operacja "Rösselsprung" – nieudana próba zgładzenia Josipa Broza Tity oraz zniszczenia Sztabu Naczelnego Wojska Ludowowyzwoleńczego i Oddziałów Partyzanckich Jugosławii.
- 1945 – Premiera horroru Porywacz ciał w reżyserii Roberta Wise.
- 1946 – Jordania uzyskała niepodległość (od Wielkiej Brytanii).
- 1951 – Na atolu Eniwetok Amerykanie przeprowadzili próbny wybuch atomowy w ramach operacji "Greenhouse".
- 1953 – Na amerykańskim poligonie atomowym Nevada Test Site z działa M65 Atomic Annie wystrzelono po raz pierwszy pocisk atomowy.
- 1955:
- 80 osób zginęło, a 273 zostały ranne w wyniku przejścia tornada nad miastem Udall w amerykańskim stanie Kansas.
- Brytyjska wyprawa zdobyła po raz pierwszy szczyt Kanczendzongi w Himalajach, trzeciej najwyższej góry świata.
- 1960 – Otwarto Muzeum Sztuki Japońskiej Tikotin w izraelskiej Hajfie.
- 1961:
- Prezydent USA John F. Kennedy powołał jednostkę specjalną marynarki wojennej US Navy SEALs.
- Program Apollo: John F. Kennedy przedstawił w czasie przemówienia w Kongresie projekt wysłania do końca dekady człowieka na Księżyc i jego bezpiecznego sprowadzenia na Ziemię.
- 1963 – W stolicy Etiopii Addis Abebie powołano Organizację Jedności Afrykańskiej.
- 1965 – Został wystrzelony amerykański satelita Pegasus 2.
- 1969:
- Dżafar Muhammad an-Numajri został prezydentem Sudanu.
- Premiera filmu Nocny kowboj w reżyserii Johna Schlesingera.
- Został aresztowany amerykański seryjny morderca Jerome Brudos.
- 1973:
- Na amerykańską stację orbitalną Skylab przybyła jej pierwsza stała załoga.
- Ukazał się debiutancki album Mike'a Oldfielda Tubular Bells.
- 1976:
- Premiera filmu Lokator w reżyserii Romana Polańskiego.
- Terroryści z Ludowego Frontu Wyzwolenia Palestyny zdetonowali bombę podłożoną na lotnisku międzynarodowym w Lod. Zginęły 2 osoby, a 9 zostało rannych.
- 1977 – Premiera filmu science fiction Gwiezdne wojny: część IV – Nowa nadzieja w reżyserii George’a Lucasa.
- 1978 – W Nowym Jorku zaginął bez śladu w drodze do szkoły 6-letni Etan Patz.
- 1979 – Katastrofa lotu American Airlines 191: 271 osób na pokładzie i dwie na ziemi zginęły, gdy samolot McDonnell Douglas DC-10 rozbił się krótko po stracie na polu kempingowym w Chicago.
- 1980 – Na mityngu w niemieckim Eberstadt Jacek Wszoła ustanowił rekord świata w skoku wzwyż (2,35 m).
- 1981 – Założono Radę Współpracy Zatoki Perskiej.
- 1982 – Wojna o Falklandy-Malwiny: niszczyciel rakietowy HMS Coventry został zatopiony przez argentyńskie samoloty.
- 1983 – Premiera filmu science fiction Gwiezdne wojny: część VI – Powrót Jedi w reżyserii Richarda Marquanda.
- 1986 – W wyniku zatonięcia w Bangladeszu promu rzecznego Shamia zginęło około 600 osób.
- 1990 – Papież Jan Paweł II rozpoczął wizytę na Malcie.
- 1994 – Abdellatif Filali został premierem Maroka.
- 1995 – Jan Paweł II wydał encyklikę Ut unum sint.
- 1996 – Czech Jan Železný ustanowił na zawodach w niemieckiej Jenie aktualny rekord świata w rzucie oszczepem (98,48 m).
- 1997 – W wojskowym zamachu stanu został obalony prezydent Sierra Leone Ahmad Tejan Kabbah.
- 2000:
- Po trwającej 22 lata okupacji wojska Izraela wycofały się z południowego Libanu.
- Zakończyła się wojna erytrejsko-etiopska.
- 2002:
- 193 osoby zginęły w katastrofie kolejowej w Mozambiku.
- 225 osób zginęło u wybrzeży Tajwanu w katastrofie Boeinga 747 należącego do China Airlines.
- Marija Naumova z Łotwy wygrała 47. Konkurs Piosenki Eurowizji w Tallinnie.
- 2003 – Néstor Kirchner został prezydentem Argentyny.
- 2005 – Liverpool F.C. z Jerzym Dudkiem w bramce pokonał po rzutach karnych A.C. Milan w rozegranym w Stambule finale Ligi Mistrzów UEFA.
- 2008 – Zgromadzenie Narodowe wybrało na urząd prezydenta Libanu Michela Sulaimana.
- 2009 – Korea Północna przeprowadziła próbny wybuch bomby atomowej.
- 2010 – Prezydent Egiptu Husni Mubarak dokonał otwarcia Portu lotniczego Sauhadż-Mubarak.
- 2012:
- Wojna domowa w Syrii: 108 osób zginęło, a około 300 zostało rannych w masakrze dokonanej przez syryjską armię i prorządową milicję szabiha na cywilach w miejscowości Hula koło Hims.
- W ramach drugiego lotu próbnego amerykańskiego statku Dragon po raz pierwszy w historii doszło do połączenia komercyjnego statku kosmicznego z Międzynarodową Stacją Kosmiczną.
- 2014:
- Petro Poroszenko wygrał w I turze przedterminowe wybory prezydenckie na Ukrainie.
- W związku z wygaśnięciem kadencji prezydenta Libanu Michela Sulaimana oraz brakiem porozumienia w kwestii wyboru nowego prezydenta, pełnienie obowiązków głowy państwa rozpoczął premier Tammam Salam.
- Zakończyły się wybory do Parlamentu Europejskiego.
Urodzili się[edytuj]
- 1334 – Sukō, cesarz Japonii (zm. 1398)
- 1550 – Kamil de Lellis, włoski zakonnik, założyciel zakonu kamilianów, święty (zm. 1614)
- 1606 – Karol Garnier, francuski jezuita, misjonarz, święty (zm. 1649)
- 1616 – Carlo Dolci, włoski malarz (zm. 1686)
- 1652 – Johann Philipp Lamberg, niemiecki duchowny katolicki, biskup Pasawy, kardynał, dyplomata w służbie austriackiej (zm. 1712)
- 1657 – Henri-Pons de Thiard de Bissy, francuski duchowny katolicki, biskup Toul i Meaux, kardynał (zm. 1737)
- 1661 – Claude Buffier, francuski filozof, historyk, kartograf (zm. 1737)
- 1699 – Anna Leszczyńska, polska królewna (zm. 1717)
- 1713 – John Stuart, brytyjski arystokrata, polityk, premier Wielkiej Brytanii (zm. 1792)
- 1733 – Franciszek Belamain, francuski jezuita, męczennik, błogosławiony (zm. 1792)
- 1756 – Feliks Radwański, polski architekt (zm. 1826)
- 1778 – Claus Harms, niemiecki duchowny i teolog luterański (zm. 1855)
- 1782 – Fryderyk Schütz, polski architekt, budowniczy pochodzenia niemieckiego (zm. 1854)
- 1792 – Minh Mạng, cesarz Wietnamu (zm. 1841)
- 1802 – Johann Friedrich von Brandt, niemiecki przyrodnik, zoolog, lekarz (zm. 1879)
- 1803:
- Edward Bulwer-Lytton, brytyjski polityk (zm. 1873)
- Ralph Waldo Emerson, amerykański eseista, filozof (zm. 1882)
- 1815 – Giovanni Caselli, włoski fizyk (zm. 1891)
- 1818 – Jacob Burckhardt, szwajcarski historyk sztuki, literatury i kultury (zm. 1897)
- 1820 – Antoni Bryk, polski lekarz (zm. 1881)
- 1821 – Henri Alexis Brialmont, belgijski wojskowy, inżynier, budowniczy fortyfikacji (zm. 1903)
- 1830 – Władysław Zaborski, polski jezuita, misjonarz, pisarz (zm. 1900)
- 1846:
- Naim Frashëri, albański poeta (zm. 1900)
- Helena Koburg, księżniczka brytyjska, księżna Szlezwiku-Holsztynu (zm. 1923)
- 1848 – Helmuth von Moltke (młodszy), niemiecki generał pułkownik, polityk (zm. 1916)
- 1856 – Louis Franchet d'Espérey, francuski generał, marszałek Francji (zm. 1942)
- 1863 – Heinrich Rickert, niemiecki filozof (zm. 1936)
- 1865:
- Władysław Bandurski, polski duchowny katolicki, bikup pomocniczy lwowski (zm. 1932)
- Pieter Zeeman, holenderski fizyk, laureat Nagrody Nobla (zm. 1943)
- 1867 – Leon Janta Połczyński, polski ziemianin, polityk (zm. 1961)
- 1869 – Mojżesz Pikielny, polski przemysłowiec pochodzenia żydowskiego (zm. 1943)
- 1879 – Maxwell Aitken Beaverbrook, brytyjski arystokrata, polityk (zm. 1964)
- 1880 – Salwator Ferrandis Seguí, hiszpański duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. 1936)
- 1882:
- Filip Ericsson, szwedzki żeglarz sportowy (zm. 1951)
- Ernst von Weizsäcker, niemiecki dyplomata (zm. 1951)
- 1884 – Gösta Lilliehöök, szwedzki pięcioboista nowoczesny (zm. 1974)
- 1886 – Stanisław Łempicki, polski uczony, pisarz (zm. 1947)
- 1887:
- Dragiša Brašovan, serbski architekt (zm. 1965)
- Pio z Pietrelciny, włoski duchowny katolicki, kapucyn, stygmatyk, święty (zm. 1968)
- 1889:
- Karol Jonscher (młodszy), polski lekarz pediatra (zm. 1955)
- Bronisław Komorowski, polski duchowny katolicki, duszpasterz gdańskich Polaków (zm. 1940)
- Günther Lütjens, niemiecki admirał (zm. 1941)
- Igor Sikorski, rosyjski konstruktor lotniczy (zm. 1972)
- 1891:
- Zygmunt Podhorski, polski generał (zm. 1960)
- Mieczysław Świerz, polski taternik (zm. 1929)
- 1893 – Kathryn Adams, amerykańska aktorka (zm. 1959)
- 1894 – Feliks Szczęsny Kwarta, polski żołnierz, malarz (zm. 1980)
- 1895:
- Antoni Dobiszewski, polski nauczyciel, działacz związkowy i komunistyczny (zm. 1942)
- Władysław Segda, polski pułkownik, szablista (zm. 1994)
- 1899 – Kazi Nazrul Islam, banglijski poeta, muzyk, rewolucjonista (zm. 1976)
- 1901 – Benedykt Jerzy Dorys, polski fotografik (zm. 1990)
- 1902:
- Charles Barton, amerykański reżyser filmowy (zm. 1981)
- Władysław Wołkowski, polski architekt wnętrz (zm. 1986)
- 1903 – Michał Tyszkiewicz, polski ziemianin, dyplomata, autor tekstów piosenek (zm. 1974)
- 1904:
- Orla Jørgensen, duński kolarz szosowy (zm. 1947)
- Józef Kuropieska, polski generał (zm. 1998)
- 1905:
- Mieczysław Bekker, polski inżynier, naukowiec (zm. 1989)
- Jan Chrzan, polski malarz, wynalazca (zm. 1993)
- Bronisław Makowski, polski piłkarz (zm. 1944)
- Ferenc A. Váli, węgierski prawnik, pisarz, politolog (zm. 1984)
- 1906:
- Ignacy Konstanty, polski nauczyciel, podporucznik, żołnierz AK, cichociemny (zm. 1972)
- Nora Ney, polska aktorka (zm. 2003)
- 1907 – U Nu, birmański polityk, pisarz (zm. 1995)
- 1908:
- Theodore Roethke, amerykański poeta pochodzenia niemieckiego (zm. 1963)
- Alfred Szczepański, polski taternik (zm. 1954)
- 1910 – Stanisław Jeute, polski żołnierz podziemia (zm. 1943)
- 1913 – Donald Maclean, brytyjski urzędnik, agent radzieckiego wywiadu (zm. 1983)
- 1915:
- Ginny Simms, amerykańska aktorka, piosenkarka (zm. 1994)
- Władysław Żesławski, polski dziennikarz radiowy, literat, scenarzysta (zm. 1983)
- 1917 – Feliks Nawrot, polski żołnierz AK (zm. 1941)
- 1920:
- Abel Costas Montaño, boliwijski duchowny katolicki, biskup Cochabamba i Tarija (zm. 2015)
- Urbano Navarrete Cortés, hiszpański kardynał (zm. 2010)
- Zbigniew Twardy, polski porucznik, żołnierz AK, cichociemny (zm. 1944)
- Arthur Wint, jamajski lekkoatleta, sprinter, średniodystansowiec (zm. 1992)
- 1921:
- Kitty Kallen, amerykańska piosenkarka (zm. 2016)
- Mieczysław Albert Krąpiec, polski dominikanin, filozof, tomista, teolog, humanista (zm. 2008)
- Jack Steinberger, amerykański fizyk
- 1922:
- Enrico Berlinguer, włoski działacz komunistyczny (zm. 1984)
- Fadil Paçrami, albański dramaturg, polityk (zm. 2008)
- Bogodar Winid, polski geograf, kartograf, afrykanista (zm. 1996)
- 1923:
- Karl Hess, amerykański pisarz, dziennikarz (zm. 1994)
- Józef Zbigniew Polak, polski żołnierz AK, uczestnik powstania warszawskiego, architekt, malarz
- Konrad Strycharczyk, polski śpiewak operowy (tenor), aktor, żołnierz podziemia niepodległościowego (zm. 2015)
- Jan Świdziński, polski malarz, rzeźbiarz
- 1924:
- Henryk Hawrylak, polski inżynier mechanik
- Edward Kowalczyk, polski polityk, wicepremier (zm. 2000)
- István Nyers, węgierski piłkarz (zm. 2005)
- 1925:
- Rosario Castellanos, meksykańska poetka, dyplomata (zm. 1974)
- Jeanne Crain, amerykańska aktorka (zm. 2003)
- Jindřich Polák, czeski reżyser filmowy (zm. 2003)
- Shehu Shagari, nigeryjski polityk, prezydent Nigerii
- 1926:
- Jan Józef Lipski, polski działacz socjalistyczny, krytyk i historyk literatury (zm. 1991)
- Bill Sharman, amerykański koszykarz (zm. 2013)
- 1927 – Robert Ludlum, amerykański pisarz (zm. 2001)
- 1928 – Malcolm Glazer, amerykański przedsiębiorca, miliarder, właściciel klubów sportowych (zm. 2014)
- 1929 – Beverly Sills, amerykańska śpiewaczka operowa (sopran) (zm. 2007)
- 1931:
- Włodzimierz Denysenko, polski śpiewak operowy (bas-baryton)
- Gieorgij Grieczko, radziecki kosmonauta
- Krystyna Kersten, polska historyk, publicystka (zm. 2008)
- Jack Recknitz, polski aktor pochodzenia niemieckiego (zm. 2013)
- 1932:
- Roger Bowen, amerykański aktor (zm. 1996)
- Władysław Radwański, polski hokeista, trener (zm. 2013)
- 1933 – Romuald Klim, białoruski lekkoatleta, młociarz (zm. 2011)
- 1935:
- Wiesław Janicki, polski dziennikarz radiowy, reporter, publicysta
- Gusman Kosanow, radziecki lekkoatleta, sprinter (zm. 1990)
- Wincenty Kućma, polski rzeźbiarz, medalier, rysownik, projektant wnętrz
- Tibor Polakovič, czechosłowacki kajakarz, kanadyjkarz (zm. 2002)
- 1938:
- Paweł Pierściński, polski fotografik
- Emil Schulz, niemiecki bokser (zm. 2010)
- 1939:
- Ferdinand Bracke, belgijski kolarz szosowy i torowy
- Dixie Carter, amerykańska aktorka (zm. 2010)
- Ian McKellen, brytyjski aktor
- 1940:
- Nobuyoshi Araki, japoński fotograf, artysta współczesny
- Peppino Gagliardi, włoski piosenkarz, kompozytor
- 1941:
- Sławomir Nowak, polski trener lekkoatletyki
- Vladimir Voronin, mołdawski polityk, prezydent Mołdawii
- 1942 – Łucja Prus, polska piosenkarka (zm. 2002)
- 1944:
- Pierre Bachelet, francuski piosenkarz, kompozytor, autor tekstów (zm. 2005)
- Frank Oz, amerykański aktor głosowy, lalkarz, reżyser
- 1945:
- Juan Alberto Merlos, argentyński kolarz szosowy i torowy
- Michał Wroński, polski prozaik, poeta, dramaturg
- 1946:
- Jan Pająk, polski ufolog
- Andrew Thomas, niemiecki muzyk, członek zespołu Bad Boys Blue (zm. 2009)
- 1947:
- Jan Kulczycki, polski aktor
- Ana Martin, meksykańska aktorka
- 1948 – Klaus Meine, niemiecki wokalista, członek zespołu Scorpions
- 1949 – Michał Kurc, polski fotografik
- 1950:
- Jewgienij Kulikow, rosyjski łyżwiarz szybki
- Werner Peter, niemiecki piłkarz
- Halina Rozpondek, polska polityk, poseł na Sejm RP
- 1951:
- Bob Gale, amerykański scenarzysta filmowy
- Krunoslav Hulak, chorwacki szachista (zm. 2015)
- Janusz Mikulicz, polski polityk, poseł na Sejm RP (zm. 2015)
- Roman Paszke, polski żeglarz, kapitan jachtowy, konstruktor
- 1952:
- Wiera Anisimowa, rosyjska lekkoatletka, sprinterka
- David Jenkins, szkocki lekkoatleta, sprinter
- Gabriela Kownacka, polska aktorka (zm. 2010)
- Gordon Smith, amerykański polityk
- Petyr Stojanow, bułgarski polityk, prezydent Bułgarii
- 1953:
- Eve Ensler, amerykańska dramatopisarka, feministka
- Francesco Moraglia, włoski duchowny katolicki, patriarcha Wenecji
- Daniel Passarella, argentyński piłkarz, trener
- Stan Sakai, amerykański autor komiksów pochodzenia japońskiego
- Gaetano Scirea, włoski piłkarz (zm. 1989)
- 1954:
- Eugeniusz Błaszak, polski żużlowiec
- Leszek Kosedowski, polski bokser
- Grzegorz Łozowski, polski kierownik produkcji filmowej (zm. 2008)
- Yves-Marie Péan, haitański duchowny katolicki, biskup Les Gonaïves
- Wołodymyr Płoskyna, ukraiński piłkarz, trener (zm. 2010)
- 1955:
- Wojciech Maksymowicz, polski neurochirurg, polityk
- Yvon Mougel, francuski biathlonista
- Connie Sellecca, amerykańska aktorka
- 1957 – Mark McGhee, szkocki piłkarz, trener
- 1958:
- Aldona Młyńczak, polska polityk, poseł na Sejm RP
- Paul Weller, brytyjski muzyk, wokalista, autor tekstów, członek zespołów The Jam i The Style Council
- 1960:
- Majka Jeżowska, polska piosenkarka, kompozytorka
- Amy Klobuchar, amerykański polityk
- Anthea Turner, brytyjska dziennikarka telewizyjna
- Marcin Wilk, polski skoczek spadochronowy, wielokrotny mistrz Polski
- 1961 – Robert Brylewski, polski wokalista, gitarzysta, kompozytor, autor tekstów, członek zespołów: Kryzys, Brygada Kryzys, Izrael i Armia
- 1962:
- Małgorzata Burzyńska-Keller, polska reżyserka, scenarzystka, dziennikarka
- Ina Forrest, kanadyjska curlerka
- 1963:
- Erik de Bruin, holenderski lekkoatleta, dyskobol, kulomiot
- Mike Myers, brytyjsko-kanadyjski aktor, komik, scenarzysta i producent filmowy
- Adam Zalewski, polski kompozytor, autor tekstów, perkusista, gitarzysta, członek zespołów: Zwłoki i Sedes (zm. 1997)
- 1964:
- Ivan Bella, słowacki pilot wojskowy, kosmonauta
- Robert Moszyński, polski chemik
- Ray Stevenson, brytyjski aktor
- 1965:
- Yahya Jammeh, gambijski polityk, prezydent Gambii
- Olga Lugo, wenezuelska zapaśniczka
- John Olivas, amerykański inżynier, astronauta
- Roef Ragas, holenderski aktor (zm. 2007)
- 1966 – Laurencja, księżna holenderska
- 1967 – Luc Nilis, belgijski piłkarz
- 1968 – Kendall Gill, amerykański koszykarz
- 1969:
- Kevin Aiston, brytyjski prezenter telewizyjny
- Anne Heche, amerykańska aktorka
- Igor Patienko, białoruski kolarz szosowy
- Jörg Roßkopf, niemiecki tenisista stołowy
- 1970:
- Jamie Kennedy, amerykański aktor
- Neil Marshall, brytyjski reżyser i scenarzysta filmowy
- 1971 – Stefano Baldini, włoski lekkoatleta, maratończyk
- 1972:
- Karan Johar, indyjski reżyser filmowy
- Piotr Stokowiec, polski piłkarz, trener
- 1973:
- Duncan Free, australijski wioślarz
- Wojciech Kamiński, polski aktor kabaretowy
- Molly Sims, amerykańska aktorka, modelka
- Tomasz Smokowski, polski komentator sportowy
- Tomasz Zdebel, polski piłkarz
- 1974 – Ilona Ostrowska, polska aktorka
- 1975:
- Daniel Dubicki, polski piłkarz
- Lauryn Hill, amerykańska piosenkarka
- 1976:
- Stefan Holm, szwedzki lekkoatleta, skoczek wzwyż
- Marcin Narwojsz, polski piłkarz
- Sandra Nasić, niemiecka piosenkarka
- Małgorzata Pskit, polska lekkoatletka, płotkarka
- Miguel Zepeda, meksykański piłkarz
- 1977:
- Kim Kyung-Ah, południowokoreańska tenisistka stołowa
- Francisco Palacios, portorykański bokser
- 1978:
- Kick Gurry, australijski aktor
- Mariusz Puszakowski, polski żużlowiec
- 1979:
- Martin Jiránek, czeski piłkarz
- Dario Messana, włoski siatkarz
- Mehmet Okur, turecki koszykarz
- 1980:
- Joe King, amerykański kompozytor, gitarzysta, wokalista, członek zespołu The Fray
- Anna Nowakowska, polska siatkarka
- Michał Skawiński, polski tancerz
- 1981:
- Tuukka Mäntylä, fiński hokeista
- Justyna Sieniawska, polska aktorka
- Logan Tom, amerykańska siatkarka
- 1982:
- Roger Guerreiro, brazylijsko-polski piłkarz
- Ezekiel Kemboi, kenijski lekkoatleta, biegacz długodystansowy
- Natalla Michniewicz, białoruska lekkoatletka, kulomiotka
- Irina Simagina, rosyjska lekkoatletka, skoczkini w dal
- 1983:
- Daniel Albrecht, szwajcarski narciarz alpejski
- Kunal Khemu, indyjski aktor
- Carlos Molina, meksykański bokser
- 1984:
- Paulina Ligocka, polska snowboardzistka
- Emma Marrone, włoska piosenkarka, autorka tekstów, kompozytorka
- Kostas Martakis, grecki piosenkarz
- Marion Raven, norweska piosenkarka
- Unnur Birna Vilhjálmsdóttir, islandzka policjantka, tancerka, zdobywczyni tytułu Miss World 2005
- 1985:
- Demba Ba, senegalski piłkarz
- Marija Korytcewa, ukraińska tenisistka
- Pedro Morales, chilijski piłkarz
- 1986:
- Rok Marguč, słoweński snowboardzista
- James Morrison, szkocki piłkarz
- Swietłana Podobiedowa, rosyjsko-kazachska sztangistka
- Geraint Thomas, brytyjski kolarz szosowy i torowy
- Luiza Złotkowska, polska łyżwiarka szybka
- 1987:
- Hélder Barbosa, portugalski piłkarz
- Sanja Damnjanović, serbska piłkarka ręczna
- Kamil Stoch, polski skoczek narciarski
- Miguel Ugarte, boliwijski bokser
- Mathías Vidangossy, chilijski piłkarz
- 1988:
- Anémone Marmottan, francuska narciarka alpejska
- Cameron van der Burgh, południowoafrykański pływak
- 1989:
- Vaqif Cavadov, azerski piłkarz
- Cassidy Lichtman, amerykańska siatkarka
- Esteve Rabat, hiszpański motocyklista wyścigowy
- 1990:
- Nikita Fiłatow, rosyjski hokeista
- Rafał Kołsut, polski aktor
- Majda Mehmedović, czarnogórska piłkarka ręczna
- Erin Mielzynski, kanadyjska narciarka alpejska pochodzenia polskiego
- 1991:
- Aleksiej Fiodorow, rosyjski lekkoatleta, trójskoczek
- Derrick Williams, amerykański koszykarz
- 1992 – Jón Daði Böðvarsson, islandzki piłkarz
- 1994:
- Alexandra Raisman, amerykańska gimnastyczka
- Samed Yeşil, niemiecki piłkarz pochodzenia tureckiego
- 1995 – José Gayà, hiszpański piłkarz
Zmarli[edytuj]
- 641 – Konstantyn III, cesarz bizantyński (ur. 612)
- 735 – Beda Czcigodny, anglosaski mnich, teolog, historyk, święty (ur. ok. 672)
- 967 – Murakami, cesarz Japonii (ur. 926)
- 986 – Abd Al-Rahman Al Sufi, perski astronom (ur. 903)
- 992 – Mieszko I, książę Polan, pierwszy książę Polski (ur. ok. 930)
- 1085 – Grzegorz VII, papież, święty (ur. ok. 1015)
- 1261 – Aleksander IV, papież (ur. 1185)
- 1326 – Eberhard z Nysy, niemiecki duchowny katolicki, biskup warmiński (ur. ?)
- 1458 – Anna Fiodorówna, księżna mazowiecka (ur. ?)
- 1555 – Henryk II, tytularny król Nawarry (ur. 1503)
- 1576 – Vincenzo Danti, włoski rzeźbiarz (ur. 1530)
- 1595 – Valens Acidalius, niemiecki humanista (ur. 1567)
- 1607 – Maria Magdalena de' Pazzi, włoska zakonnica, święta (ur. 1566)
- 1632 – Ferdynand Gonzaga, książę Mayenne (ur. 1610)
- 1648 – Antoine Le Nain, francuski malarz (ur. 1599)
- 1681 – Pedro Calderón de la Barca, hiszpański dramaturg, poeta (ur. 1600)
- 1786 – Piotr III, król Portugalii (ur. 1717)
- 1789 – Anders Dahl, szwedzki botanik (ur. 1751)
- 1798:
- Asmus Jacob Carstens, niemiecki malarz (ur. 1754)
- Kazimierz Nestor Sapieha, polski książę, generał artylerii litewskiej, marszałek konfederacji litewskiej (ur. 1757)
- 1805:
- William Paley, brytyjski teolog, filozof (ur. 1743)
- Anna Maria Rückerschöld, szwedzka pisarka (ur. 1725)
- 1807 – Mateusz Tokarski, polski malarz, kopista (ur. 1747)
- 1840 – Aleksander Rimski-Korsakow, rosyjski generał (ur. 1753)
- 1857 – Piotr Ðoàn Văn Vân, wietnamski męczennik, święty (ur. ok. 1780)
- 1862 – Maria Karolina, księżniczka bawarska, księżna Hessen-Darmstadt (ur. 1813)
- 1865 – Magdalena Zofia Barat, francuska zakonnica, święta (ur. 1779)
- 1867 – Wilhelm von Kügelgen, niemiecki malarz, pisarz (ur. 1802)
- 1870 – Frederick Wordsworth Ward, australijski przestępca (ur. 1835)
- 1872 – Jerzy Henryk Lubomirski, polski polityk, kurator literacki, mecenas sztuki (ur. 1817)
- 1876 – Władysław Chomętowski, polski pisarz, wydawca, bibliotekarz (ur. 1829)
- 1882 – Fredrik Marinus Kruseman, holenderski malarz (ur. 1816)
- 1896 – Luigi Federico Menabrea, włoski inżynier, matematyk, generał, polityk, premier Włoch (ur. 1809)
- 1897 – John George Dodson, brytyjski arystokrata, polityk (ur. 1825)
- 1899 – Rosa Bonheur, francuska malarka, rzeźbiarka (ur. 1822)
- 1903 – Marcel Renault, francuski kierowca wyścigowy, przemysłowiec (ur. 1872)
- 1904 – Viktor Merz, szwajcarski chemik (ur. 1839)
- 1907 – Jan Gebauer, czeski filolog, językoznawca (ur. 1838)
- 1913:
- Adam Bochenek, polski lekarz, anatom, histolog, antropolog (ur. 1875)
- Władysław Łoziński, polski pisarz, historyk (ur. 1843)
- Alfred Redl, austriacki oficer, agent rosyjski (ur. 1864)
- 1917:
- René Dorme, francuski pilot myśliwski (ur. 1894)
- Józef Friedlein, polski księgarz, wydawca, kolekcjoner, bibliofil, polityk, prezydent Krakowa (ur. 1831)
- Edward Reszke, polski śpiewak operowy (bas) (ur. 1853)
- 1920 – Georg Jarno, węgierski kompozytor (ur. 1868)
- 1921 – Émile Combes, francuski polityk, premier Francji (ur. 1835)
- 1922 – Konrad Krzyżanowski, polski malarz, pedagog (ur. 1872)
- 1926 – Symon Petlura, ukraiński polityk socjaldemokratyczny i narodowy, naczelny dowódca wojsk URL, prezydent URL, pisarz, dziennikarz, publicysta (ur. 1879)
- 1927:
- Augustyn Caloca Cortés, meksykański duchowny katolicki, męczennik, święty (ur. 1898)
- Krzysztof Magallanes Jara, meksykański duchowny katolicki, męczennik, święty (ur. 1869)
- 1929 – Ernest Monis, francuski polityk, premier Francji (ur. 1846)
- 1932 – Feliks Dutkiewicz, polski sędzia, polityk, minister sprawiedliwości (ur. 1872)
- 1934:
- Gustav Holst, brytyjski kompozytor, dyrygent, puzonista, pedagog pochodzenia niemiecko-szwedzkiego (ur. 1874)
- Peter Kreis, amerykański kierowca wyścigowy (ur. 1900)
- 1936 – Ján Levoslav Bella, słowacki duchowny katolicki, teolog, kompozytor, dyrygent (ur. 1843)
- 1939 – Frank Watson Dyson, brytyjski astronom, pisarz (ur. 1868)
- 1940:
- Joe De Grasse, kanadyjski reżyser filmowy (ur. 1873)
- Władysław Sadłowski, polski architekt (ur. 1869)
- 1942:
- Ali Rida ar-Rikabi, syryjski i jordański wojskowy, polityk, premier Syrii i Jordanii (ur. 1864)
- Emanuel Feuermann, austriacki wiolonczelista pochodzenia żydowskiego (ur. 1902)
- Jerzy Jankiewicz, polski pilot wojskowy (ur. 1913)
- Kuźma Podłas, radziecki generał porucznik (ur. 1893)
- 1943:
- Nils Dardel, szwedzki malarz, rysownik (ur. 1888)
- Olga Niewska, polska rzeźbiarka (ur. 1898)
- 1944:
- Witold Conti, polski aktor, śpiewak (ur. 1908)
- Bronisław Makowski, polski piłkarz (ur. 1905)
- Jacek Przetocki, polski podporucznik, żołnierz AK, cichociemny (ur. 1920)
- 1948 – Witold Pilecki, polski rotmistrz, żołnierz podziemia, organizator ruchu oporu w obozie Auschwitz (ur. 1901)
- 1950:
- Nicolae Ciupercă, rumuński generał, polityk, działacz antykomunistyczny (ur. 1882)
- Friedrich Schilling, niemiecki matematyk (ur. 1868)
- 1951 – Mykoła Cerelski, ukraiński duchowny greckokatolicki, męczennik, błogosławiony (ur. 1896)
- 1954 – Robert Capa, węgierski fotoreporter (ur. 1913)
- 1956 – Johann Radon, austriacki matematyk (ur. 1887)
- 1957:
- Hermann Friedmann, polsko-niemiecki filozof, prawnik pochodzenia żydowskiego (ur. 1873)
- Leo Goodwin, amerykański pływak (ur. 1883)
- Matti Raivio, fiński biegacz narciarski (ur. 1893)
- Max Wislicenus, niemiecki malarz, projektant gobelinów (ur. 1861)
- 1963 – Mehdi Frashëri, albański polityk (ur. 1872)
- 1965:
- Maurice Brocco, francuski kolarz szosowy i torowy (ur. 1885)
- Sonny Boy Williamson II, amerykański muzyk bluesowy (ur. 1899)
- 1968 – Georg von Küchler, niemiecki feldmarszałek, zbrodniarz wojenny (ur. 1881)
- 1970:
- Christopher Dawson, brytyjski historyk (ur. 1889)
- Tom Patey, szkocki wspinacz, pisarz (ur. 1920)
- 1974
- Donald Crisp, brytyjski aktor (ur. 1882)
- Robert Levasseur, francuski rugbysta (ur. 1898)
- 1977:
- Tadeusz Beyer, polski chemik, krajoznawca (ur. 1906)
- Jewgienija Ginzburg, rosyjska pisarka pochodzenia żydowskiego (ur. 1904)
- Charles Norrie, brytyjski generał, polityk (ur. 1893)
- 1978:
- Xhafer Deva, albański polityk (ur. 1904)
- Hugo Helsten, duński gimnastyk (ur. 1894)
- Theodor Tolsdorff, niemiecki generał (ur. 1909)
- 1979:
- Roman Chwirot, polski okulista (ur. 1909)
- (data zaginięcia) Etan Patz, amerykański uczeń (ur. 1972)
- John Spenkelink, amerykański zabójca (ur. 1949)
- 1981:
- Edward Barszcz, polski inżynier budowlany, polityk, prezydent Krakowa (ur. 1928)
- Rosa Ponselle, amerykańska śpiewaczka operowa (sopran) (ur. 1897)
- 1982 – Nikołaj Michajłow, radziecki polityk (ur. 1906))
- 1983 – Idris I, król Libii (ur. 1890)
- 1985 – Roman Kaczmarek, polski historyk, archiwista, bibliotekarz (ur. 1912)
- 1986 – Michał Sawicki, polski łucznik (ur. 1909)
- 1987 – Paweł Tuchlin, polski seryjny morderca (ur. 1946)
- 1989 – Jean Despeaux, francuski bokser (ur. 1915)
- 1990 – Ludmiła Siemionowa, rosyjska aktorka (ur. 1899)
- 1991 – Vinko Pintarić, chorwacki seryjny morderca (ur. 1941)
- 1992:
- Endre Győrfi, węgierski piłkarz wodny, bramkarz (ur. 1925)
- Gitta Mallasz, węgierska pływaczka, graficzka (ur. 1907)
- 1994:
- Władysław Jędruszuk, polski duchowny katolicki, biskup drohiczyński (ur. 1918)
- Robert Paverick, belgijski piłkarz (ur. 1912)
- 1995 – Krešimir Ćosić, chorwacki koszykarz, trener (ur. 1948)
- 1996:
- Jaroslav Simonides, czeski tłumacz (ur. 1915)
- Władimir Uchow, rosyjski lekkoatleta, chodziarz (ur. 1924)
- 1998 – José Pedraza, meksykański lekkoatleta, chodziarz (ur. 1937)
- 1999:
- Hans-Georg Beck, niemiecki historyk, bizantolog (ur. 1910)
- Hillary Brooke, amerykańska aktorka (ur. 1914)
- 2000:
- Nicholas Clay, brytyjski aktor (ur. 1946)
- Francis Lederer, amerykański aktor (ur. 1899)
- 2001 – Arturo Francisco Maly, argentyński aktor (ur. 1939)
- 2002 – Jack Lockett, australijski weteran wojenny, superstulatek (ur. 1891)
- 2003:
- Irena Jurgielewiczowa, polska autorka książek dla dzieci i młodzieży, pedagog (ur. 1903)
- Jeremy Michael Ward, amerykański inżynier dźwięku (ur. 1976)
- 2005:
- Věra Komárková, czeska himalaistka (ur. 1942)
- Ismail Merchant, brytyjski producent filmowy pochodzenia indyjskiego (ur. 1936)
- 2006:
- Desmond Dekker, jamajski wokalista (ur. 1941)
- Józef Kopczyński, polski rzeźbiarz (ur. 1930)
- 2007:
- Laurie Bartram, amerykańska aktorka (ur. 1958)
- Mirosław Drozdek, polski duchowny katolicki, kustosz sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej w Zakopanem (ur. 1942)
- 2008:
- Jacek Drela, polski trener kick-boxingu (ur. 1954)
- Camu Tao, amerykański raper (ur. 1977)
- 2009:
- Maria Ciach, polska lekkoatletka, oszczepniczka (ur. 1933)
- Wacław Urban, polski historyk (ur. 1930)
- Ivan van Sertima, amerykański dziennikarz, afrykanista pochodzenia gujańskiego (ur. 1935)
- Maria Ciach, polska lekkoatletka, oszczepniczka (ur. 1933)
- 2010:
- Aleksander Benczak, polski aktor (ur. 1923)
- Siphiwo Ntshebe, południowoafrykański śpiewak operowy (tenor) (ur. 1974)
- 2011:
- Lillian Adams, amerykańska aktorka (ur. 1922)
- Leonora Carrington, brytyjska pisarka, malarka (ur. 1917)
- Andrzej Gronau, polski operator filmowy (ur. 1931)
- Terry Jenner, australijski krykiecista (ur. 1944)
- Marek Nawara, polski polityk, samorządowiec, marszałek województwa małopolskiego (ur. 1956)
- Miroslav Opsenica, serbski piłkarz (ur. 1981)
- Edward Żentara, polski aktor (ur. 1956)
- 2012:
- Robert Fossier, francuski historyk (ur. 1927)
- Keith Gardner, jamajski lekkoatleta, sprinter, płotkarz (ur. 1929)
- Edoardo Mangiarotti, włoski szpadzista, florecista (ur. 1919)
- 2013 – Jan Szewczyk, polski działacz muzyczny (ur. 1934)
- 2014:
- Wojciech Jaruzelski, polski generał, działacz komunistyczny, polityk, minister obrony narodowej, I sekretarz KC PZPR, przewodniczący Rady Państwa, premier PRL i prezydent RP (ur. 1923)
- Herb Jeffries, amerykański aktor, piosenkarz jszzowy i country (ur. 1913)
- Toaripi Lauti, tuwalski polityk, premier Tuvalu (ur. 1928)
- Matthew Saad Muhammad, amerykański bokser (ur. 1954)
- Washington César Santos, brazylijski piłkarz (ur. 1960)
- Malcolm Simmons, brytyjski żużlowiec (ur. 1946)
Przypisy
- ↑ Dzień Mleka
- ↑ Chronologiczny spis informacji o świętych i błogosławionych. na brewiarz.katolik.pl
- ↑ Żywoty Świętych. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-12)].
|