więcej na: http://www.youtube.com/user/crewEKS Pesach Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Skocz do: nawigacji, szukaj Ujednoznacznienie Ten artykuł dotyczy święta. Zobacz też: inne znaczenia słowa pascha. Pesach Shmura Matzo.jpg Maca spożywana podczas pesachowego sederu Dzień od 14 dnia nisan 7 dni (marzec-kwiecień) Kraje Izrael Izrael Religie judaizm Upamiętnia wyzwolenie Żydów z niewoli egipskiej Symbole maca Inne nazwy Pascha Podobne święta Wielkanoc, Pascha (Wielkanoc) Commons in image icon.svg Wikimedia Commons ma zbiór multimediów związanych z tematem: Pesach Pesach, Pascha (hebr. פסח -- Pesach, 'przejście', jidysz Pajsoch, Pejsoch), Przaśniki -- święto żydowskie obchodzone na pamiątkę wyzwolenia Żydów z niewoli egipskiej. W Izraelu trwa 7 dni, a w diasporze -- 8 dni, poczynając od 14 dnia miesiąca nisan. Od dnia następnego liczony jest omer -- okres 7 tygodni, prawie żałobny, w którym ortodoksyjni żydzi nie odprawiają wesel, nie strzygą włosów ani się nie golą. Spis treści [ukryj] * 1 Tradycja * 2 Pascha według Miszny * 3 Współcześnie * 4 Zobacz też * 5 Przypisy * 6 Bibliografia Tradycja [edytuj] Pierwszy wieczór Paschy, zwany wieczorem sederowym, jest najbardziej uroczystym momentem życia żydowskiego. Spożywa się wtedy w gronie rodziny uroczystą kolację, podczas którego czytana jest Hagada, opowiadająca o wyjściu z Egiptu. Tekst nie jest liturgiczny: istnieją różne Hagady; niektóre współczesne komentują wyzwolenie narodu żydowskiego w świecki sposób. Podczas uczty wychyla się cztery kielichy wina dla upamiętnienia czterech sposobów nazwania wyzwolenia. Jedno z dzieci zadaje pytania dotyczące znaczenia obrzędów Paschy, na które odpowiada głowa rodziny. Następnie biesiadnicy odmawiają psalmy Hallelu. Pierwotnie - tak jak nakazał Bóg Jahwe - Żydzi spożywali tylko : pieczonego w całości, dorodnego, zdrowego baranka lub kozła(razem z trzewiami),gorzkie zioła, oraz "przaśny chleb" maca. Jedna sztuka na rodzinę, lub jeżeli rodzina była mała, wspólnie z najbliższymi sąsiadami. Co pozostało po zwierzęciu miało zostać całkowicie spalone. Pascha według Miszny [edytuj] Pierwsze trzy rozdziały traktatu omawiają kwestię zakwaszanych pokarmów, których spożywanie było zabronione. W rozdziałach mówi się między innymi o szukaniu zakwasu (1,1-3), czasie spożywania go (1,4-5), z czego robiona jest maca i jakości ciasta (2,5; 3,2-5). Rozdział czwarty opisuje prace dozwolone i zabronione. Rozdziały pięć do osiem omawiają szczegółowo sprawy związane z barankiem paschalnym, min. kwestia czasu uboju baranka (5,1), kto zabija baranka (5,2-4). Rozdział szósty omawia kwestie baranka i związane z nim naruszenie szabatu (6,1-2), nieprzydatnści ofiary z baranka (6,6). Rozdział siódmy omawia nabicie baranka na pojedynczy rożen (7,1-2), sposób pieczenia i spożywania baranka (7,2-12). Rozdział ósmy dotyczy kwestii osób spożywających, w tym prozelitów, niewolników, chorych (8,1-8). Rozdział dziewiąty omawia obchodzenie tzw. drugiej Paschy i kto oraz kiedy może ją spożyć (9,1-3). Rozdział dziesiąty opisuje przebieg świątecznej nocy (10,1) i picia czterech kielichów (10,2-7)[1]Talmud, Miszna. Współcześnie [edytuj] Dzisiaj podczas kolacji sederowej spożywa się warzywa zanurzone w słonej wodzie oraz gorzkie zioła. Tradycyjnymi potrawami są: pieczony udziec z kością (symbolizujący ofiarę z baranka paschalnego) oraz jajka. Wieczór sederowy składa się z wielu tradycyjnych rytuałów, odprawianych w ustalonym porządku. Istnieje też wiele zwyczajów ludowych związanych z sederem: np. dzieci próbują ukraść ostatni kawałek macy (afikoman) i wymienić go na prezenty; jeden puchar wina napełnia się dla proroka Eliasza, który jest uroczyście zapraszany do środka i prawdopodobnie bierze udział w kolacji; wino z kielichów jest ulewane dziesięciokrotnie na pamiątkę plag egipskich etc. Najważniejszym przykazaniem obowiązującym żydów w święto Paschy jest zakaz spożywania (a nawet posiadania w domu) chleba na zakwasie (chamec). Zamiast niego spożywa się pieczywo ze specjalnie przygotowanej mąki - macę. Nie można używać zwykłych naczyń kuchennych i sztućców, gdyż wchłonęły one chamec i mogą być rytualnie oczyszczone tylko przez specjalne procedury koszerowania. Chamec należy wyrzucić, albo sprzedać nie-Żydom i ewentualnie odkupić po świętach. Poza tym różne społeczności żydowskie mają własne ograniczenia pokarmowe, np. Aszkenazyjczycy nie jedzą fasoli, grochu i ryżu. W pierwszy i ostatni dzień Paschy zakazana jest praca. Chrześcijaństwo nawiązuje do żydowskiego święta Paschy, ponieważ w postaci Ostatniej Wieczerzy Jezus i apostołowie obchodzili w istocie wieczór sederowy.

• published: 25 Aug 2010
• views: 14229