'Umr daftari' turkumidan: Zulfiya. 3 qismli videofilm. Xurshid Davron kutubxonasi

• published: 27 Feb 2014
• views: 63

O'zbek xalqining sevimli shoirasi, taniqli jamoat arbobi, O'zbekiston xalq shoiri Zulfiya Isroilova 1915 yili Toshkentda, hunarmand oilasida tug'ilgan. U xotin-qizlar bilim yurtida o'qigan vaqtlaridayoq (1931-1934) adabiy to'garaklarga qatnashib, she'rlar mashq qiladi. 1935-1938 yillarda O'zbekiston Fanlar akademiyasining Til va adabiyot instituti aspiranturasida tahsil oldi. 1938-1948 yillarda nashriyotlarda muharrir, bo'lim boshlig'i, 1950-1953 yillarda esa «O'zbekiston xotin-qizlari» (hozirgi «Saodat») jurnalida bo'lim boshlig'i, 1953-1980 yillarda esa bosh muharrir bo'lib ishladi. Zulfiya 17 yoshida nashr etilgan «Hayot varaqlari» (1932) nomli birinchi she'rlar to'plami bilan Oydin, Muzayyana Alaviya, Xosiyat Tillaxonovalar safiga kirib keldi. Shoira «She'rlar» va «Qizlar qo'shig'i» (1938) kabi poetik asarlarini ona Vatan va uning dala, cho'llarida mehnat qilayotgan paxtakorlar, traktorchi qizlarning qaynoq hayotlariga bag'ishlaydi. Ayni chog'da, mazkur to'plamlardagi she'rlari shoiraning mahorat sirlarini egallayotgan davrini xarakterlovchi asarlar sifatida ham muhim edi. Urush davrida «Uni Farhod derdilar» (1943), «Hijron kunlarida» (1944) kabi to'plamlarining nashr etilishi Zulfiyaning' peshqadam shoirlar qatoriga dadil kirib kelayotganligidan dalolat berdi. Bu to'plamdagi she'rlar Vatanga muhabbat, dushmanga nafrat va g'alabaga ishonch ruhida yaratilganligi bilan xarakterlidir. Zulfiyaning «Mening Vatanim», «Qo'limda qurolu ustimda shinel», «Bizni kut» kabi umidbaxsh she'rlari urush davri o'zbek she'riyatining jangovar ruhini ifodalovchi asarlar qatoridan o'rin olgan. Shoiraning urushdan so'nggi yillarda yaratilgan «Dalada bir kun» (1948), «Tong qo'shig'i» (1953) kabi she'rlar turkumi, shuningdek, «Men tongni kuylayman», «Yuragimga yaqin kishilar» (1958), «Kuylarim sizga» (1965) to'plamlarida Vatan madhi, mehnat jarayonida fidokorlik ko'rsatayotgan kishilar hayoti jo'shib kuylanadi. Uning «So'roqlaydi shoirni she'rim» (1960), «Oydin» (1953), «Quyoshli qalam» (1967) kabi ocherk va dostonlari Hamza, Oybek, Oydin, Hamid Olimjon kabi ustozlarning yorqin xotiralariga bag'ishlangan. Zulfiya H.Olimjonning «Semurg'», «Zaynab va Omon» dostonlari asosida p`esa va opera librettosini ham yaratgan.Shoira «O'ylar», «Shalola» kabi she'riy to'plamlari uchun Hamza nomidagi Respublika Davlat mukofotiga sazovor bo'lgan. Hind mavzuidagi she'rlari uchun Javoharla'l Neru nomidagi xalqaro mukofotga, tinchlik va do'stlikni tarannum etuvchi asarlari hamda taraqqiyparvar Osiyo va Afrika yozuvchilari harakatidagi faol ishtiroki uchun esa xalqaro «Nilufar» mukofotiga sazovor bo'lgan. Uning she'rlari rus, ingliz, nemis, hind, bolgar, xitoy, arab, fors va boshqa tillarga tarjima qilingan. Shoira N.A.Nekrasov, M.YU.Lermontov, Vera Inber, Lesya Ukrainka, Edi Ognetsvet, Marvarid Dilboziy, Amrita Pritam asarlarini o'zbek tiliga mahorat bilan tarjima qilgan.