Akhtala Armenia St.Astvatsatsin. The walls of St. Astvatsatsin church are covered with the beautiful, well-conserved frescoes, and only the face of Holy Virgin had been damaged by Tamerlane hordes. Next to the fortress there is a rock named for Tamerlane and probably one of his wives is buried beneath that rock. There is a legend about Khan's invasions in Akhtala. It is said that the villagers hid in a secret multistory hideaway built behind the church's altar. They kept silent until the enemy would leave. But when the khan's army was in the village and the entire village was hiding in the church, a newborn started to cry and the khan heard that. He understood that the voice is coming from behind of the altar however was unable to find the entrance. He ordered to fire a canon at the altar. The shell went through the center of the it and the image of Holy Virgin with Child, damaging Virgin's head. The shell came out of the church through the center of a cross depicted on the wall. Fortunately the monastery wasn't destroyed. Монастырь Ахтала Стены Святой Марии украшены великолепными и чудесно сохранившимися фресками, и только лицо Мадонны поврежден ордами Тамерлана. «Սուրբ Աստվածածին վանքը Ախթալայի վանք Մի ավանդազրույցի համաձայն, եկեղացական արարողությունների ժամանակ հավատացյալները, վանահորը լսելու փոխարեն, այնքան են հմայված նայել որմնանկարներին, որը վանահայրը զայրացած հրամայել է կրով պատել դրանք: Որմնանկարներն ունեն 800 տարվա պատմություն: Դրանք պահպանվել են մինչև մեր օրերը և երբեք չեն ենթարկվել վերականգնման (ռեստավրացիայի): Դրա գաղտնիքը նախշապատկերների ստեղծման ժամանակ օգտագործված հատուկ կապույտ ներկն է՝ լազուրիտը, որը պատրաստվում է Ախթալայի պղնձի հանքում և անգամ խոնավությունից երբեք չի գունափոխվում: Սա է պատճառը, որ Ախթալայի եկեղեցու որմնանկարները այլ եկեղեցիների որմնանկարներից առանձնանում են կապույտ ներկի վառ և աչքի ընկնող գունավորումով: Այս ներկն է հենց եկեղեցու որմնանկարների անխաթար մնալու գաղտնիքներից մեկը: Առանձնահատուկ են որմնանկարներում տեղ գտած պատկերները, որոնք զգուշորեն ընտրված էին դարեր առաջ՝ թշնամուց հալածանքի չենթարկվելու նպատակով: քանի որ այս նախշապատկերների ստեղծման ժամանակաշրջանը համընկնում է Հայաստանում արաբական արշավանքներին, ապա որմնանկարներում կարելի է նկատել մի քանի արաբ դատավորների պատկերներ: Դա մեր ճարտարապետների և նկարիչների մտածված քայլն էր, որպեսզի թշնամին, նկատելով նման նկարներ, չոչնչացներ և չավիրեր եկեղեցին. ահա և երկրորդ առեղծվածը: Իսկ մինչ այդ անհրաժեշտ էր թաքնվել թշնամուց: Գյուղի բնակիչները անվնաս մնալու նապատակով թաքնվում էին եկեղեցու խորանի ետնամասում հատուկ կառուցված բազմահարկ թաքստոցում և անձայն մնում ՝ մինչ թշնամու հեռանալը: Մի օր, երբ գյուղի ժողովուրդը ահի մեջ, իրար գլխի այդ թաքստոցում էր, իսկ թշնամին արդեն պատրաստվում էր հեռանալ՝ մտածելով որ հրաշք է տեղի ունեցել և բոլորն անհետացել են, մի նորածին մոր գրկում լաց է լինում: Թշնամին լսում է լացի ձայնը, գլխի է ընկնում, որ այն խորանի ետևից է, սակայն, թաքստոցի մուտքը չգտնելով, հրանոթով նշան է բռնում եկեղեցու խորանին, որի վրա պատկերված է Սուրբ Մարիամը՝ մանուկ Հիսուսը ձեռքին և կրակ է արձակում: Արկը անցնում է խորանի կենտրոնով՝ ավիրելով որմնանկարում պատկերված Սուրբ Մարիամի գլխի հատվածը, և դուրս է գալիս եկեղեցու վրա պատկերված խաչի հատման կետով:

• published: 14 Oct 2015
• views: 13