21. mars

21. mars er 80. dagur ársins (81. á hlaupári) samkvæmt gregoríska tímatalinu. 285 dagar eru eftir af árinu.

Áramót eru 21. mars í ýmsum trúarbrögðum svo sem sóróisma, súfisma og baháítrú.

Í kaþólsku kirkjunni var þetta dagur vorjafndægra sem markaði upphaf Páskahátíðarinnar en eiginleg vorjafndægur voru breytileg þar til Gregoríus 13. páfi breytti tímatalinu þannig að vorjafndægur bæri alltaf upp á 21. mars árið 1582.

Atburðir[breyta | breyta frumkóða]

867 - Samkvæmt engilsaxneskum annálum féllu Ella af Norðymbralandi og Osbert af Norðymbralandi báðir í bardaga við her Ragnarssona.

1556 - Thomas Cranmer, erkibiskup af Kantaraborg, var brenndur á báli.
1734 - Jarðskjálftar urðu á Suðurlandi, með þeim afleiðingum að sjö eða átta menn fórust og tíu bæir hrundu til grunna en um 60 bæir skemmdust, mest í Ölfusi, Flóa og Grímsnesi.

1848 - Um 10.000 mótmælendur gengu fylktu liði að Kristjánsborgarhöll og mótmæltu stjórn Friðriks 7. Danakonungs.
1857 - Jarðskjálfti í Tókýó í Japan varð yfir 100.000 manns að bana.
1871 - Blaðamaðurinn Henry Morton Stanley lagði upp í leiðangur í leit að trúboðanum og landkönnuðinum David Livingstone.
1874 - Amtmannsstofan á Möðruvöllum í Hörgárdal brann til grunna, en hún hafði komið í stað húss, sem þar brann tæpri hálfri öld áður (6. febrúar 1826).

1881 - Frost mældist 40 °C á Akureyri og var það met þennan vetur, sem var mikill frostavetur. Metið er ekki viðurkennt.
1933 - Þing kom aftur saman í Þýskalandi eftir brunann í þinghúsinu og samþykkti að binda endi á Weimar-lýðveldið.

1953 - Antonín Zápotocký tók við embætti forseta Tékkóslóvakíu. Viliam Široký varð forsætisráðherra.
1960 - Fjöldamorð í Sharpville í Suður-Afríku er lögregla hóf að skjóta á óvopnaða svarta mótmælendur og drápu 69 en 180 særðust.
1968 - Í Vestmannaeyjum mældist 90 cm djúpur snjór og þekkjast ekki önnur dæmi slíks þar.
1970 - Dana, írsk söngkona, vann 15. söngvakeppni evrópskra sjónvarpsstöðva, sem haldin var í Amsterdam, með laginu „All Kinds of Everything“.
1973 - Stofnaður var fólkvangur í Bláfjöllum. Hann liggur bæði að Reykjanesfólkvangi og Heiðmörk.

1973 - Í Danmörku slitnaði upp úr kjarasamningum og 750.000 verkamenn hófu verkfall.
1974 - Forseti sameinaðs Alþingis tók við undirskriftum um 55.500 Íslendinga, sem mótmæltu hugsanlegri uppsögn varnarsamnings við Bandaríkin. Undirskriftasöfnunin var kölluð „Varið land“.
1975 - Flokkurinn Inkatha var stofnaður í Suður-Afríku.

1980 - Ólympíuleikarnir voru haldnir í Moskvu. Jimmy Carter, Bandaríkjaforseti, ákvað að Bandaríkjamenn tækju ekki þátt í þeim til þess að mótmæla innrás Sovétríkjanna í Afganistan.
1982 - Í Vestmannaeyjum var tekin í notkun hitaveita, sem nýtti varmaorku úr hrauninu, sem upp kom í gosinu 1973. Var þetta eina hitaveita sinnar tegundar í heiminum.
1990 - Namibía fékk sjálfstæði frá Suður-Afríku.
1999 - Bertrand Piccard og Brian Jones urðu fyrstir manna til þess að fljúga umhverfis jörðina í loftbelg með heitu lofti.
2007 - Eldur kom upp í klipparanum Cutty Sark og skemmdist skipið nokkuð.
2007 - Stjórn Marshalleyja lýsti yfir neyðarástandi vegna vatnsskorts.

2010 - Bæir í Fljótshlíð og undir Eyjafjöllum rýmdir vegna þess að eldgos var hafið í Fimmvörðuhálsi við Eyjafjallajökul.
2011 - Atli Gíslason og Lilja Mósesdóttir sögðu sig úr þingflokki Vinstri grænna.

1306 - Róbert 2., hertogi af Búrgund (f. 1248).
1551 - María Anna af Bæjaralandi, erkihertogaynja af Austurríki (d. 1608).
1626 - Pedro de Betancur, spænskur trúboði (d. 1667).
1666 - Jón Vídalín, Skálholtsbiskup (d. 1720).
1685 - Johann Sebastian Bach, þýskt tónskáld (d. 1750).
1768 - Jean Baptiste Joseph Fourier, franskur stærð- og eðlisfræðingur (d. 1830).
1896 - Friedrich Waismann, austurrískur vísindamaður (d. 1959).
1919 - R.M. Hare, enskur siðfræðingur (d. 2002).
1943 - Jean-Claude Fournier, franskur teiknimyndasagnahöfundur.
1958 - Gary Oldman, enskur leikari.
1959 - Georg Kr. Lárusson, forstjóri Landhelgisgæslunnar.
1964 - Sigurbjörn Þorkelsson, íslenskur rithöfundur.
1980 - Ronaldinho, brasilískur knattspyrnumaður.