1891

< | 18. vijek | 19. vijek | 20. vijek | >
< | 1860-e | 1870-e | 1880-e | 1890-e | 1900-e | 1910-e | 1920-e | >
<< | < | 1887. | 1888. | 1889. | 1890. | 1891. | 1892. | 1893. | 1894. | 1895. | > | >>

1891 u drugim kalendarima

Gregorijanski	1891 MDCCCXCI
Ab urbe condita	2644
Islamski	1308 – 1309
Iranski	1269 – 1270
Hebrejski	5651 – 5652
Bizantski	7399 – 7400
Koptski	1607 – 1608
Hindu kalendari
- Vikram Samvat	1946 – 1947
- Shaka Samvat	1813 – 1814
- Kali Yuga	4992 – 4993
Kineski
- Kontinualno	4527 – 4528
- 60 godina	Yin Metal Zec (od kineske N. g.)
Holocenski kalendar	11891
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1891 (MDCCCXCI) bila je redovna godina koja počinje u četvrtak po gregorijanskom, odn. redovna godina koja počinje u utorak po 12 dana zaostajućem julijanskom kalendaru (linkovi pokazuju godišnje kalendare).

Događaji

Januar/Siječanj

• 1. 1. - Nemačka Istočna Afrika i zvanično postaje kolonija Rajha.
• 16. 1. - 18. 9. - Čileanski građanski rat 1891., pobeda Kongresa nad predsednikom.
• 29. 1. - Liliuokalani proglašena za kraljicu Havaja.
• 31. 1. - Portugal: u Portu izbija prva republikanska pobuna.

Februar/Veljača

• 10. 2. - Na Velikoj školi u Beogradu osnovano Srpsko geološko društvo.
• 23. 2. (11. 2. po j.k.) - U Srbiji vlada Nikole Pašića umesto Save Grujića (obojica radikali).

Mart/Ožujak

• 4. 3. - Izmenjen Zakon o seoskim dućanima u Srbiji (ograničena vrsta robe koja se može prodavati).
• 17. 3. - Putnički brod SS Utopia potonuo u gibraltarskoj luci, poginule i nestale 562 osobe.
• 18. 3. - Prvi telefonski razgovor Pariz-London preko položenog kabla.
• 27. 3. - U Sofiji pucano na bugarskog premijera Stambolova, ubijen ministar Hristo Belčev - tamošnja štampa krivi Srbiju, koja prima bugarske emigrante.

April/Travanj

• 1. 4. - Osnovana Wrigley Company, žvake prodaje od sledeće godine.
• 7. 4. - Prvo "Beogradsko društvo za gimnastiku i borenje" preraslo u "Beogradsko gimnastičko društvo Soko".
• 11. 4. (30. 3. po j.k.) - Tajni sporazum vlade i namesništva sa ex-kraljem Milanom: u zamenu za tri miliona franaka i proterivanje Natalije iz Srbije, napustiće Srbiju do Aleksandrovog punoletstva i odreći će se srpskog državljanstva.

+ Zakon o šumama želi da spreči veliku seču šuma u Srbiji - bez uspeha.

• 12. 4. - U Srbiji novi Zakon o štampi, kao i Zakon o javnim zborovima i udruženjima.
• april? - Paul Gauguin prvi put na Tahitiju.

Maj/Svibanj

• 1. 5. - Fusillade de Fourmies: u francuskom mestu Fourmies, Nord policija ubila devet osoba na prvom obeležavanju Dana rada.
• 4. 5. - U Beogradu osnovana Železnička zadruga, radi kreditiranja železničkog osoblja.
• 5. 5. - Zvanično otvorenje Carnegie Hall-a u New York City-ju.
• 11. 5. - Incident u Ōtsuu: pokušaj ubistva ruskog cesarevića Nikolaja u Japanu.
• 15. 5. - Enciklika Rerum Novarum pape Lava XIII. o stanju radničke klase - iz ovoga će proisteći Hrišćanska demokratija.

+ U Holandiji osnovana fabrika žarulja Philips.

• 16. 5. - 19. 10. - Međunarodna elektrotehnička izložba 1891 u Frankfurtu na Majni - Oskar von Miller uspešno demonstrirao dalekometni prenos električne energije trofaznom naizmeničnom strujom.
• 18. 5. (6. 5. po j.k.) - Gomila sprečila proterivanje kraljice Natalije iz Srbije; pozvana vojska, koja je ispalila plotun u masu - najmanje jedan poginuli; Natalija ipak proterana sutradan u zoru.
• 20. 5. - Edison prikazao kinetoskop.
• 31. 5. - Svečani početak gradnje Transsibirske željeznice u Vladivostoku - 9.289 km do 1916.

Jun/Lipanj

• 11. 6. - Novi Anglo-portugalski ugovor vrši korekcije granica njihovih kolonija u Africi.
• 14. 6. - Železnička nesreća u Münchensteinu, Švajcarska - preko 70 mrtvih u padu železničkog mosta.
• 25. 6. - Sherlock Holmes prvi put u magazinu "Strand" (A Scandal in Bohemia).

Jul/Srpanj

• 23. 7. - Francuski eskadron stiže u posetu ruskoj bazi Kronštat - nagoveštaj Francusko-ruske alijanse (1892-1917).

Avgust/Kolovoz

• 1. 8. - Dovršetak bosanske Južne pruge, dionica Konjic - Sarajevo; prijevoj Ivan sedlo savladan zupčanicom.
• 17. 8. - Bitka kod Lula-Rugara: ratnici Hehe razbili jedinicu nemačkih Zaštitnih trupa u Nem. Ist. Africi.

Septembar/Rujan

• 5. 9. - Prvi tramvaj s konjskom zapregom u Zagrebu.
• 14. 9. - Izveden prvi jedanaesterac u istoriji.
• 18. 9. - Čileanski predsednik José Manuel Balmaceda izvršio samoubistvo na kraju izgubljenog građanskog rata, od decembra ga nasleđuje kontra-admiral Jorge Montt.

Oktobar/Listopad

• 1. 10. - Zvanično otvaranje Univerziteta Stanford u Kaliforniji.
• 12. 10. (30. 9. po j.k.) - Ex-kralj Milan dao izjavu o izlasku iz srpskog državljanstva, obećava da se neće vraćati u Srbiju.
• oktobar - Eugène Dubois pronašao ostatke Homo erectusa na Javi.
• 20. 10. - Erfurtski program nemačke SDP - legalnim sredstvima do socijalizma.
• 28. 10. - Zemljotres Mino-Owari u Japanu magnitude 8.0, preko 7.000 mrtvih.

• jesen - Otto Lilienthal započeo letačke eksperimente (do pogibije 1896).

Novembar/Studeni

• 2. 11. - Tragična smrt 16 pralja iz mjesta Preko koje su stradale u prevrtanju broda kojim se u Zadar prevozilo čisto rublje spremno za isporuku njihovim vlasnicima.
• 11. 11. - Pobuna Jindandao - tajno društvo ubilo nekoliko desetina hiljada Mongola u Unutrašnjoj Mongoliji pre nego što je vojska ugušila pobunu krajem decembra.

Decembar/Prosinac

• decembar, početkom - James Naismith izmislio košarku.

Datum nepoznat

• Pruge Sremska Mitrovica - Vinkovci i Radujevac - Zaječar.
• Srpski kralj Aleksandar Obrenović sa Ristićem i Pašićem posetio Rusiju.
• Sebastian Ziani de Ferranti izgradio elektro-centralu s naizmeničnom strujom visokog napona u Deptfordu, London.
• Duvanski protest u Iranu protiv šahove koncesije V. Britaniji.
• pribl. - Izmišljen Teslin transformator ili Teslina zavojnica.
• Édouard Michelin uveo zamenjivu gumu za bicikl.

Karte

• 

  Balkansko poluostrvo (Adolf Stielers Handatlas)

Rođenja

• 8. 1. - Walther Bothe, fizičar nobelovac († 1957)
• 16. 1. - Rudolf Fizir, zrakoplovac († 1960)
• 22. 1. - Antonio Gramsci, komunistički pisac i političar († 1937)
• 24. 1. - Walter Model, feldmaršal († 1945)
• 27. 1. - Ilja Erenburg, književnik († 1967)

• 17. 2. - Džafer Kulenović, političar († 1956)
• 19. 2. - Božidar Purić, političar († 1977)
• 27. 2. - David Sarnoff, TV pionir († 1971)

• 1. 3. - Stanislav Vinaver, srpski književnik i prevodilac († 1955)
• 8. 3. - Vladimir Čopić, revolucionar, španski borac († 1938?)
• 27. 3. - Lajoš Zilahi, mađarski književnik († 1974)

• 23. 4. - Sergej Prokofjev, kompozitor († 1953)

• 9. 5. - Vladimir Čerina, hrvatski književnik († 1932.)
• 15. 5. - Mihail Bulgakov, ruski i sovjetski pisac († 1940.)
• 23. 5. - Pär Lagerkvist, švedski književnik († 1974.)

• 9. 6. - Cole Porter, američki kompozitor († 1964)

• 5. 7. - Tin Ujević, hrvatski pjesnik († 1955.)

• 10. 8. - August Cilić, glumac († 1963)
• 12. 8. - Dimitrije Ljotić, političar († 1945)

• 16. 9. - Karl Dönitz, admiral, kratko predsednik Nemačke († 1980)

• 20. 10. - James Chadwick, fizičar nobelovac († 1974)

• 2. 11. - Milan Budimir, srpski filolog i akademik († 1975)
• 15. 11. - Erwin Rommel, njemački feldmaršal († 1944.)
• 27. 11. - MIlan Vujaklija, srpski leksikograf i prevodilac († 1955)

• 1. 12. - Slavko Kolar, hrvatski književnik i filmski scenarist († 1963.)
• 8. 12. - Milivoje Pavlović, srpski lingvista i književni istoričar († 1974)

•  ? - Kosta Vojinović, vođa Topličkog ustanka († 1917)

Smrti

• 10. 1. - Laza Lazarević, srpski književnik, lekar, akademik (* 1851)
• 16. 1. - Léo Delibes, kompozitor (* 1836)
• 14. 2. - William Tecumseh Sherman, general (* 1820)
• 7. 3. - Franc Miklošič, slovenački filolog (* 1813)
• 29. 3. - Georges Seurat, slikar (* 1859)
• 2. 4. - Ahmed Vefik-paša, otomanski državnik (* 1823)
• 24. 4. - Helmuth von Moltke Stariji, feldmaršal (* 1800)
• 30. 4. - Đorđe Marković Koder, slikar (* 1806)
• 25. 6. - Vasa Živković, srpski književnik (* 1819)
• 11. 8. - Aleksandar Bugarski, srpski arhitekta (* 1835)
• 27. 9. - Ivan Gončarov, ruski književnik (* 1812)
• 28. 9. - Herman Melville, američki književnik (* 1819.)
• 11. 10. - Arthur Rimbaud, francuski pjesnik (* 1854.)