1946
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rok 1946 / MCMXLVI
stulecia: XIX wiek ~ XX wiek ~ XXI wiek
dziesięciolecia: 1910–1919 • 1920–1929 • 1930–1939 • 1940–1949 • 1950–1959 • 1960–1969 • 1970–1979
lata: 1936 « 1941 « 1942 « 1943 « 1944 « 1945 « 1946 » 1947 » 1948 » 1949 » 1950 » 1951 » 1956
Wydarzenia w Polsce[edytuj | edytuj kod]
- 1 stycznia – jednostka LWP dokonała masakry ukraińskiej ludności Lachawy.
- 3 stycznia – Krajowa Rada Narodowa przyjęła uchwałę o nacjonalizacji przemysłu (początek likwidacji prywatnej własności).
- 5 stycznia – w Warszawie wyruszył w trasę pierwszy trolejbus.
- 7 stycznia – miał miejsce trzeci atak UPA na Birczę.
- 8 stycznia – odbyła się premiera Zakazanych piosenek, pierwszego polskiego powojennego filmu.
- 11 stycznia – oddział UPA zaatakował Cisną i dokonał masakry mieszkańców.
- 13 stycznia:
- w Warszawie wznowił działalność Teatr Polski.
- w Cieszynie powstało przedsiębiorstwo Zampol, największy w kraju producent zamków błyskawicznych.
- 13-16 stycznia – odbyły się obrady V Kongresu Stronnictwa Ludowego (prokomunistycznego).
- 18 stycznia – w Gdyni odtworzono Oficerską Szkołę Marynarki Wojennej.
- 19-22 stycznia – odbyły się obrady I Kongresu Polskiego Stronnictwa Ludowego.
- 22 stycznia – Rada Ministrów wydała dekret o utworzeniu Najwyższego Trybunału Narodowego do osądzenia zbrodniarzy nazistowskich.
- 29 stycznia:
- otwarcie Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie.
- powstało przedsiębiorstwo rybołówstwa dalekomorskiego Dalmor.
- 30 stycznia – oddział NZW pod dowództwem „Burego” zamordował 31 mężczyzn, wyselekcjonowanych z uwagi na wyznawanie prawosławia.
- 5 lutego – weszła w życie umowa graniczna pomiędzy Polską a ZSRR z 16 sierpnia 1945 roku.
- 14 lutego:
- rozpoczęła się akcja wysiedlania ludności niemieckiej z terytorium Polski.
- miał miejsce pierwszy po wojnie sumaryczny spis ludności mający na celu ustalenie zasobów ludnościowych państwa oraz ich rozmieszczenie w nowych granicach państwowych po stratach wojennych i masowych przemieszczeniach ludności.
- 14-20 lutego – z wizytą w Warszawie przebywał Josip Broz Tito.
- 18 lutego – utworzono Najwyższy Trybunał Narodowy do osądzenia zbrodniarzy nazistowskich.
- 21 lutego – utworzono Ochotniczą Rezerwę Milicji Obywatelskiej (ORMO).
- 22 lutego – Polskie Stronnictwo Ludowe odrzuciło propozycję komunistów utworzenia przez wszystkie partie polityczne wspólnego bloku wyborczego.
- 1 marca – założono klub piłkarski Promień Żary.
- 8 marca – wydano dekret, na mocy którego na własność państwa polskiego przeszły wszelkie majątki Rzeszy Niemieckiej i Wolnego Miasta Gdańska oraz ich obywateli.
- 14 marca – 5 górników zginęło w pożarze w KWK Jan Kanty w Jaworznie.
- 15 marca – powstał Komitet Porozumiewawczy Organizacji Polski Podziemnej zrzeszający przedstawicieli: SN, WiN, PPS-WRN i Stronnictwa Niezawisłości Narodowej.
- 19 marca:
- ogłoszono 7 wyroków śmierci w procesie działaczy lubelskiego PAS.
- wznowiono komunikację trolejbusową w Gdyni.
- 22 marca – powstał klub piłkarski Górnik Wałbrzych.
- Marzec – powstał klub piłkarski KGHM Zagłębie Lubin.
- 3 kwietnia – pierwsze polskie okręty wojenne wpłynęły do portu wojennego w Świnoujściu.
- 4 kwietnia:
- została uchwalona ustawa o nacjonalizacji banków.
- UPA spaliła miasta Bukowsko i Nowotaniec oraz wsie Nagórzany, Dudyńce, Pielnia, Pobiedno. Spłonęło m.in. 420 domów w Bukowsku, cały Nowotaniec, Nagórzany i Pielnia.
- 13 kwietnia – w Szczecinie podczas zlotu młodzieży „Trzymamy straż nad Odrą” harcerze skandując nazwisko Mikołajczyk, nie dopuścili do przemówienia Bieruta.
- 25 kwietnia – uruchomiono pierwsze połączenie promowe pomiędzy Gdynią a Trelleborgiem.
- 27 kwietnia – Krajowa Rada Narodowa przyjęła uchwałę o przeprowadzeniu referendum ludowego.
- 30 kwietnia – do Krakowa powróciło 26 wagonów dzieł sztuki zrabowanych w czasie wojny, m.in. Ołtarz Mariacki.
- 2 maja – MBP spaliło wieś Wąwolnica (Lubelszczyzna) z powodu wsparcia PSL przez jej mieszkańców (3 osoby zginęły).
- 3 maja:
- w Krakowie komunistyczne władze brutalnie stłumiły demonstrację przeprowadzoną w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja (kilkaset osób, gł. studentów, zostało aresztowanych).
- grupa żołnierzy NSZ pod dowództwem Henryka Flame demonstracyjnie zajęła Wisłę i urządziła w niej defiladę.
- 9 maja – otwarto Państwowe Muzeum Zamkowe w Pszczynie.
- Maj – powstał klub piłkarski Zawisza Bydgoszcz.
- 1 czerwca – wydano rozporządzenie prezesa Rady Ministrów zabraniające produkcji gatunków wędlin uznanych za luksusowe.
- 9 czerwca – uroczysta inauguracja polskiego Uniwersytetu Wrocławskiego.
- 11 czerwca – powstał Automobilklub Rzeszowski.
- 13 czerwca – wprowadzono mały kodeks karny. Dekret o „przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy państwa” przewidywał karanie za przynależność do tajnej organizacji oraz rozpowszechnianie fałszywych wiadomości.
- 27 czerwca – kpt. Stanisław Sojczyński ps. Warszyca, przywódca kilkutysięcznej organizacji Konspiracyjne Wojsko Polskie, aresztowany przez Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego.
- 28 czerwca – wprowadzono podział administracyjny na 14 województw i miasta wydzielone: Łódź i Warszawę.
- 30 czerwca – odbyło się referendum ludowe, sfałszowane przez władze komunistyczne (30% mieszkańców głosowało 3 x nie!).
- 4 lipca:
- w Kielcach miał miejsce pogrom Żydów (zamordowano 42 osoby).
- w Gdańsku dokonano publicznej egzekucji zbrodniarzy z hitlerowskiego obozu w Stutthofie. Zostali powieszeni na oczach 150–200 tys. ludzi (źródła różnie podają).
- 5 lipca – została wprowadzona prewencyjna cenzura prasowa. Został powołany Urząd Kontroli Prasy.
- 9 lipca – Artur Greiser, w czasie II wojny światowej naczelnik Kraju Warty, został skazany na karę śmierci.
- 14 lipca – pierwszy kongres Stronnictwa Demokratycznego.
- 21 lipca w Poznaniu miała miejsce ostatnia publiczna egzekucja w Polsce, gdzie na stokach cytadeli powieszono nazistowskiego zbrodniarza, Reichsstatthaltera Kraju Warty Artura Greisera.
- 23 lipca – 5 górników zginęło w katastrofie w KWK „Ludwik” w Zabrzu.
- 1 sierpnia – ukazało się pierwsze wydanie czasopisma „Film”.
- 10 sierpnia – w Gdańsku miał miejsce strajk 2000 dokerów w Porcie Gdańskim.
- 20 sierpnia – w okolicach Kłodzka przeszła trąba powietrzna niszcząc budynki w kilku wsiach.
- 21 sierpnia – 18-letnia Danuta Siedzikówna (ps. „Inka”), sanitariuszka i łączniczka 5. Wileńskiej Brygady AK, została skazana na karę śmierci przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Gdańsku.
- 27 sierpnia – przed Najwyższym Trybunałem Narodowym stanął Amon Göth, jeden z największych zbrodniarzy hitlerowskich, w czasie wojny m.in. komendant obozu koncentracyjnego Plaszow oraz likwidator gett żydowskich w Krakowie i Tarnowie.
- 10 września – napad UPA na Łodzinę, Hłomczę i Witryłów.
- 13 września – wydano dekret o wyłączeniu ze społeczeństwa polskiego osób narodowości niemieckiej.
- 19 września – podczas sztormu w okolicach Karwi zatonął holownik; zginęło 11 osób.
- 21 września – Krajowa Rada Narodowa przyjęła uchwałę o Trzyletnim Planie Odbudowy Kraju.
- 22 września – Krajowa Rada Narodowa uchwaliła ustawę – Ordynacja wyborcza do Sejmu Ustawodawczego.
- 25 września – polska administracja przejęła kontrolę nad tzw. Enklawą Policką, zajmowaną od 5 października 1945 roku przez wojska radzieckie.
- 26 września – generał Władysław Anders i 75 innych wyższych oficerów zostało przez rząd Polski Ludowej pozbawionych polskiego obywatelstwa.
- 28 września – na stacji Łódź Kaliska wydarzyła się katastrofa kolejowa, w której zginęło 21 osób, a ponad 40 zostało rannych.
- 29 września – rozpoczęło emisję Polskie Radio Wrocław.
- 1 października – katastrofa kolejowa na stacji Szczecin Turzyn: 7 osób zginęło, a 15 zostało rannych w wyniku zderzenia dwóch składów.
- 6 października – powstała Politechnika Krakowska.
- 20 października – w kościołach odczytano „Orędzie Episkopatu Polskiego ws. wyborów”.
- 1 listopada – Karol Wojtyła otrzymał święcenia kapłańskie.
- 2 listopada – ukazał się pierwszy numer tygodnika „Stolica”.
- 14 listopada – została odkryta Jaskinia nad Źródłem w Dolinie Będkowskiej.
- 1 grudnia – powstała Szkoła Inżynierska w Szczecinie, przekształcona później w Politechnikę Szczecińską.
- 2 grudnia – oddziały UPA wysadziły 8 mostów kolejowych na odcinku Zagórz – Szczawne.
- 3 grudnia – „mistrzostwo na gruzach Warszawy” - Polonia Warszawa pierwszym powojennym mistrzem Polski w piłce nożnej po zwycięstwie nad AKS Chorzów (3:2)
- 10 grudnia – Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie wydał 6 wyroków śmierci na przywódców Narodowych Sił Zbrojnych.
- 11 grudnia – został założony klub sportowy Unia Oświęcim.
- 17 grudnia – przed Najwyższym Trybunałem Narodowym w Warszawie rozpoczął się proces czterech byłych wysokich hitlerowskich urzędników w okupowanej stolicy.
- 28 grudnia – w Szegdach popełnił samobójstwo kpt. Józef Zadzierski („Wołyniak”). Po jego śmierci dowództwo nad oddziałem przejął jego dotychczasowy zastępca, Adam Kusz („Adam”).
- Kolejny rok walk polsko-ukraińskich.
- Wydano dekret o majątkowym prawie małżeńskim oparty na projekcie Lutostańskiego z 1937 r.
- Wracają zrabowane w czasie wojny dzieła sztuki: Ołtarz Wita Stwosza, Kodeks Baltazara Behema oraz inne, w sumie zajmując 26 wagonów.
Wydarzenia na świecie[edytuj | edytuj kod]
- 3 stycznia – wprowadzono przymusowy zarząd francuski nad kopalniami w Zagłębiu Saary.
- 5 stycznia – nacjonalistyczny rząd chiński uznał niepodległość Mongolii.
- 10 stycznia:
- w Londynie otwarto pierwsze Zgromadzenie Ogólne ONZ, uczestniczyli w nim reprezentanci 51 państw.
- przedstawiciele dowództwa Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej i wojsk Kuomintangu podpisali zawieszenie broni.
- Korpus Łączności Sił Lądowych Armii Stanów Zjednoczonych rozpoczął badanie powierzchni Księżyca przy pomocy fal radiowych (Projekt Diana).
- 11 stycznia – proklamowano Ludową Republikę Albanii.
- 17 stycznia – w Londynie po raz pierwszy zebrała się Rada Bezpieczeństwa ONZ.
- 19 stycznia:
- na mocy porozumienia aliantów w Tokio utworzono Międzynarodowy Trybunał dla Dalekiego Wschodu.
- odbył się pierwszy lot amerykańskiego eksperymentalnego samolotu odrzutowego Bell X-1.
- 22 stycznia:
- na terytorium irańskiej części Kurdystanu proklamowano niepodległość Republiki Mahabadzkiej.
- została utworzona Centralna Grupa Wywiadu (CIG), przekształcona 26 lipca 1947 roku w Centralną Agencję Wywiadowczą (CIA).
- 24 stycznia – Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych opowiedziało się za utworzeniem Komisji do spraw Energii Atomowej.
- 30 stycznia – proklamowano Republikę Węgierską.
- 31 stycznia:
- uchwalono konstytucję Jugosławii.
- Eurico Gaspar Dutra został prezydentem Brazylii.
- 1 lutego – Trygve Lie z Norwegii został wybrany pierwszym sekretarzem generalnym ONZ.
- 4 lutego – założono albański klub piłkarski Partizani Tirana.
- 5 lutego – powstała Czundoistyczna Partia Czongu, jedna z trzech legalnych partii w Korei Północnej.
- 6 lutego – węgierski fizyk Zoltán Bay po raz pierwszy odebrał echo radarowe Księżyca, dając początek astronomii radarowej.
- 9 lutego – Józef Stalin wygłosił przemówienie, w którym zawarł słowa o izolacji wobec Zachodu. Była to zapowiedź zimnej wojny.
- 10 lutego – odbyły się wybory do Rady Najwyższej ZSRR.
- 12 lutego – operacja Deadlight: zakończono zatapianie 115 niemieckich U-Bootów w Morzu Północnym.
- 14 lutego:
- rząd Clementa Attlee znacjonalizował Bank of England.
- na Uniwersytecie Pensylwanii został zaprezentowany ENIAC, komputer skonstruowany w latach 1943-1945 przez Johna Prespera Eckerta i Johna Williama Mauchly’ego; do 1975 roku uważany za pierwszy komputer na świecie.
- 15 lutego – odbył się pierwszy lot samolotu pasażersko-transportowego Douglas DC-6.
- 16 lutego – Praga: rozpoczęły się rokowania w sprawie zakończenia polsko-czechosłowackiego konfliktu granicznego.
- 20 lutego – w wyniku eksplozji w kopalni węgla kamiennego w Bergkamen w niemieckim Zagłębiu Ruhry zginęło 405 górników.
- 21 lutego – w Hamburgu ukazało się pierwsze wydanie dziennika Die Zeit.
- 23 lutego – Armia Czerwona została przekształcona w Armię Radziecką.
- 24 lutego – Juan Perón wygrał wybory prezydenckie w Argentynie.
- 26 lutego – Konrad Adenauer został wybrany na stanowisko przewodniczącego CDU.
- 1 marca – Rząd Clementa Attlee znacjonalizował Bank of England.
- 2 marca:
- Hồ Chí Minh został prezydentem Wietnamu Północnego.
- wszedł do służby lotniskowiec USS Kearsarge.
- 5 marca:
- USA: w przemówieniu w Fulton (Missouri) Winston Churchill po raz pierwszy użył określenia „żelazna kurtyna”, co przyjmuje się za początek „zimnej wojny”.
- na kanale La Manche zatonął polski frachtowiec SS Kielce.
- 6 marca – Wietnam i Francja podpisały porozumienie uznające Republikę Wietnamu za państwo wolne, z własnym rządem, parlamentem i wojskiem, ale stanowiące część Federacji Indochińskiej Unii Francuskiej.
- 7 marca – odbyła się 18. ceremonia wręczenia Oscarów.
- 8-10 marca – odbył się zwołany przez władze stalinowskie tzw. pseudosobór lwowski; zniesiono unię brzeską i przyłączono Ukraińską Cerkiew Greckokatolicką do Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego.
- 9 marca – 33 osoby zginęły, a kilkaset zostało rannych w katastrofie budowlanej na stadionie Burnden Park w angielskim Boltonie podczas meczu Bolton Wanderers F.C. – Stoke City F.C.
- 14 marca – została uchwalona konstytucja Albanii.
- 19 marca:
- Nikołaj Szwernik został przewodniczącym Rady Najwyższej ZSRR.
- Gujana Francuska, Gwadelupa, Martynika i Reunion otrzymały status departamentów zamorskich Francji.
- 22 marca – Wielka Brytania przyznała niepodległość Transjordanii, obecnie – Królestwo Jordanii.
- 26 marca – podpisano układ o wycofaniu wojsk radzieckich z Iranu.
- 31 marca:
- Achille Van Acker został po raz drugi premierem Belgii.
- koalicja rojalistyczna wygrała wybory powszechne w Grecji. Rozpoczęła się wojna domowa w Grecji.
- 1 kwietnia:
- 2 kwietnia – ukazał się pierwszy numer niemieckiego dziennika Die Welt.
- 5 kwietnia – wojska radzieckie wycofały się z Bornholmu.
- 7 kwietnia – Obwód kaliningradzki został przyłączony do ZSRR.
- 10 kwietnia – założono marokański klub piłkarski FUS Rabat.
- 12 kwietnia – Syria uzyskała niepodległość.
- 13 kwietnia – we Francji zdelegalizowano prostytucję.
- 17 kwietnia – Syria ogłosiła niepodległość.
- 18 kwietnia:
- oficjalnie została rozwiązana Liga Narodów.
- Konstandinos Tsaldaris został premierem Grecji.
- 21 kwietnia – w Niemczech w radzieckiej strefie utworzono prokomunistyczną partię SED (Niemiecka Socjalistyczna Partia Jedności).
- 23 kwietnia – Sisavang Vong został pierwszym królem Laosu.
- 24 kwietnia – dokonano oblotów myśliwców Jak-17 i MiG-9.
- 29 kwietnia – rozpoczął się proces japońskich zbrodniarzy wojennych w Tokio.
- 30 kwietnia – Łużycka Rada Narodowa wystosowuje petycję do polskiego rządu z prośbą o pomoc dla Serbołużyczan.
- 3 maja – Tokio: rozpoczął rozprawę Międzynarodowy Trybunał Wojskowy dla Dalekiego Wschodu.
- 5 maja – Francuzi odrzucili w referendum projekt nowej konstytucji.
- 7 maja – Masaru Ibuka i Akio Morita założyli spółkę Tokyo Telecommunications Engineering znaną do dziś jako koncern Sony.
- 8 maja – pod Bazyleą w Szwajcarii otwarto EuroAirport.
- 9 maja – we Włoszech abdykował król Wiktor Emanuel III.
- 20 maja – w Wielkiej Brytanii znacjonalizowano kopalnie.
- 21 maja – kanadyjski fizyk i chemik Louis Slotin został śmiertelnie napromieniowany w wyniku wypadku w Los Alamos National Laboratory.
- 22 maja:
- Saadi Mounla został premierem Libanu.
- Shigeru Yoshida został premierem Japonii.
- 25 maja – Jordania uzyskała niepodległość (od Wielkiej Brytanii).
- 31 maja – w wyniku trzęsienia ziemi w tureckim Kurdystanie zginęło 839 osób.
- 1 czerwca – wykonano wyrok śmierci na byłym faszystowskim dyktatorze Rumunii Ionie Antonescu.
- 2 czerwca – w referendum konstytucyjnym społeczeństwo Włoch opowiedziało się za zniesieniem monarchii i ustanowieniem republiki.
- 4 czerwca – Juan Perón został prezydentem Argentyny.
- 6 czerwca:
- ZSRR i Argentyna nawiązały stosunki dyplomatyczne.
- założono Basketball Association of America (BAA), które w 1949 roku przemianowano na National Basketball Association (NBA).
- 8 czerwca – w Londynie odbyła się parada zwycięstwa wojsk alianckich, do której nie dopuszczono żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.
- 9 czerwca – Bhumibol Adulyadej został królem Tajlandii.
- 12 czerwca – abdykował król Włoch Humbert II.
- 17 czerwca – żydowska organizacja paramilitarna Hagana zniszczyła 11 mostów łączących Palestynę z sąsiednimi krajami.
- 18 czerwca – proklamowano republikę we Włoszech.
- 1 sierpnia:
- w USA utworzono Komisję Energii Atomowej.
- założono klub piłkarski Sampdoria Genua.
- 4 lipca – proklamowano Republikę Filipin. Pierwszym prezydentem został Manuel Roxas.
- 5 lipca – na pokazie letniej mody w Paryżu po raz pierwszy zaprezentowano dwuczęściowy damski kostium kąpielowy, określany później nazwą „bikini”.
- 7 lipca:
- Frances Xavier Cabrini jako pierwsza obywatelka USA została ogłoszona świętą.
- późniejszy amerykański prezydent Jimmy Carter ożenił się z Rosalynn Smith.
- 11 lipca – została utworzona Międzynarodowa Federacja Piłki Ręcznej (IHF).
- 15 lipca – Borneo Północne zostało kolonią brytyjską.
- 21 lipca – samolot XFD-1 Phantom (pilot ppłk James Davidson) dokonał pierwszego w historii udanego lądowania odrzutowca na lotniskowcu (USS Franklin D. Roosevelt).
- 22 lipca – syjonistyczne organizacje Irgun i Lehi dokonały zamachu bombowego na hotel King David w Jerozolimie, w którym mieściła się brytyjska kwatera główna. Zginęło 91 osób, 45 zostało rannych.
- 25 lipca – została przeprowadzona podwodna próba wybuchu bomby atomowej na atolu Bikini.
- 30 lipca – w Moskwie został rozwiązany Związek Patriotów Polskich.
- 1 sierpnia – w USA została utworzona Komisja Energii Atomowej.
- 4 sierpnia – trzęsienie ziemi na Dominikanie i wywołane nim fale tsunami zabiły sto osób.
- 8 sierpnia:
- w Bułgarii zniesiono monarchię.
- dokonano oblotu amerykańskiego bombowca Convair B-36 Peacemaker.
- 16 sierpnia – Dumarsais Estimé został prezydentem Haiti.
- 5 września – została zacieśniona współpraca między amerykańską i brytyjską strefą okupacyjną w Niemczech.
- 6 września – Sekretarz stanu USA James F. Byrnes w przemówieniu w Stuttgarcie zapowiedział utrzymanie obecności wojsk amerykańskich w Niemczech; uznał granicę na Odrze i Nysie Łużyckiej za tymczasową.
- 15 września:
- proklamowano Ludową Republikę Bułgarii.
- w Brnie sprinterka Stanisława Walasiewicz ustanowiła rekord Polski w biegu płotkarskim na 80 m wynikiem 12,2 s.
- 17 września:
- rozpoczęła się wojna domowa w Grecji.
- Winston Churchill przedstawił w Zurychu koncepcję integracji zachodnioeuropejskiej, opartej na współpracy francusko-niemieckiej.
- 19 września:
- z Islandii zostały wycofane wojska amerykańskie.
- Winston Churchill wygłosił przemówienie w Zurychu, w którym nawoływał do utworzenia „Stanów Zjednoczonych Europy”.
- 20 września – rozpoczął się pierwszy Festiwal Filmowy w Cannes.
- 30 września i 1 października – ogłoszono wyrok Międzynarodowego Trybunału Wojskowego w Norymberdze.
- 5 października – zakończył się 1. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Cannes.
- 7 października – uchwalono Konstytucję Japonii.
- 13 października – Francja przyjęła konstytucję IV Republiki.
- 15 października – Hermann Göring, w noc poprzedzającą wykonanie kary śmierci, popełnił w norymberskim więzieniu samobójstwo, używając kapsułki z cyjankiem potasu.
- 16 października – na podstawie wyroków zapadłych w procesach norymberskich dokonano egzekucji dziesięciu hitlerowskich zbrodniarzy wojennych.
- 22 października – incydent w cieśninie Korfu: 44 marynarzy zginęło, a 41 zostało rannych po wpadnięciu dwóch brytyjskich statków na albańskie miny.
- 1 listopada – w pierwszym meczu w historii NBA New York Knicks pokonali Toronto Huskies 68-66.
- 3 listopada – cesarz Hirohito zatwierdził nową Konstytucję Japonii.
- 4 listopada:
- Republikanie zwyciężyli w wyborach do Kongresu Stanów Zjednoczonych.
- Josef Beran został nominowany na arcybiskupa Pragi.
- 10 listopada – około 1400 osób zginęło w trzęsieniu ziemi w peruwiańskim regionie Ancash.
- 16 listopada – utworzenie UNESCO.
- 19 listopada:
- od francuskiego ataku na Hajfong rozpoczęła się I wojna indochińska.
- Afganistan, Islandia oraz Szwecja stały się członkami ONZ.
- 20 listopada:
- na japońskiej wyspie Honsiu utworzono Park Narodowy Ise-Shima.
- w Nowym Jorku odbyła się prapremiera baletu Cztery temperamenty z muzyką Paula Hindemitha.
- 21 listopada:
- Georgi Dymitrow został premierem Bułgarii.
- premiera filmu Najlepsze lata naszego życia.
- 2 grudnia:
- utworzono Bizonię z połączenia stref okupacyjnych amerykańskiej i brytyjskiej.
- powstała Międzynarodowa Komisja Wielorybnictwa (IWC) z siedzibą w brytyjskim Cambridge.
- 4 grudnia – w moskiewskich zakładach MZMA rozpoczęto seryjną produkcję samochodów marki Moskwicz.
- 5 grudnia – powstała Północnokoreańska Centralna Agencja Prasowa (KCNA).
- 7 grudnia – 119 osób zginęło w pożarze hotelu Winecoff w Atlancie (Georgia).
- 9 grudnia – w Norymberdze przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym rozpoczął się proces lekarzy dotyczący zbrodni popełnionych przez członków służb medycznych III Rzeszy; proces toczył się do 20 sierpnia 1947, a w uzasadnieniu wyroku Trybunał określił, jakie dokładnie warunki powinny spełniać doświadczenia wykonywane na ludziach, by uznać je za etyczne i dopuszczalne medycznie eksperymenty (tzw. kodeks norymberski).
- 11 grudnia – powstał UNICEF.
- 14 grudnia:
- Zgromadzenie Ogólne ONZ obrało za swą siedzibę Nowy Jork.
- Rijad as-Sulh po raz drugi został premierem Libanu.
- 16 grudnia – Léon Blum został przewodniczącym tymczasowego rządu francuskiego.
- 19 grudnia – rozpoczęła się I wojna indochińska.
- 20 grudnia:
- premiera filmu To wspaniałe życie, który przez Amerykański Instytut Filmowy został umieszczony na liście 100 najlepszych amerykańskich filmów oraz zajął pierwsze miejsce na liście najbardziej inspirujących, znalazł się także na watykańskiej liście 45 filmów fabularnych o szczególnych walorach.
- trzęsienie ziemi i wywołane nim tsunami zabiło na japońskich wyspach Honsiu i Kiusiu 1362 osób, około 2600 zostało rannych, a 100 uznano za zaginione.
- 22 grudnia – rozpoczęła się tzw. konferencja hawańska z udziałem najważniejszych bossów amerykańskiego świata przestępczego (tzw. Syndykatu).
- 25 grudnia – uruchomiono pierwszy radziecki i europejski reaktor jądrowy F-1.
- 26 grudnia – otwarto Hotel Flamingo, pierwsze luksusowe kasyno w Las Vegas wybudowane przez mafijny Syndykat pod kierownictwem Bugsy’ego Siegela.
- 31 grudnia:
- Harry Truman ogłosił zakończenie amerykańskich działań wojennych podczas II wojny światowej.
- ostatni żołnierze francuscy opuścili Liban.
- premiera filmu Pojedynek w słońcu.
Urodzili się[edytuj | edytuj kod]
- 1 stycznia
- 3 stycznia
- Terry Deary, brytyjski pisarz
- John Paul Jones, brytyjski producent, aranżer i multiinstrumentalista
- Tadeusz Kondrusiewicz, białoruski biskup katolicki
- Victoria Principal, amerykańska aktorka
- 4 stycznia:
- Marek Borowski, polski polityk, marszałek Sejmu
- Daniela Jaworska, polska lekkoatletka
- Jerzy Skrzypczyk, polski muzyk zespołu Czerwone Gitary
- Henryk Tomasik, Polski duchowny katolicki, biskup ordynariusz radomski
- 5 stycznia:
- Janusz Laskowski, polski piosenkarz, kompozytor i gitarzysta
- Diane Keaton, amerykańska aktorka
- Jewgienij Popow, rosyjski pisarz
- Jacek Różański, polski aktor i piosenkarz
- 6 stycznia
- Syd Barrett, brytyjski muzyk rockowy (zm. 2006)
- Eulalia Rolińska, polska strzelczyni sportowa
- 7 stycznia
- Agnieszka Duczmal, polska dyrygentka
- Mike Wilds, brytyjski kierowca wyścigowy
- 8 stycznia
- Robby Krieger, amerykański muzyk, gitarzysta zespołu The Doors
- Michał Śliwa, polski politolog i historyk
- 9 stycznia
- Tadeusz Janczenko, polski lekkoatleta
- Mogens Lykketoft, duński polityk
- 10 stycznia – Robert Gadocha, polski piłkarz
- 11 stycznia
- Ryszard Poznakowski, polski muzyk, kompozytor i aranżer
- John Piper, amerykański kaznodzieja protestancki
- 12 stycznia – Ryszard Szurkowski, kolarz i trener kolarstwa
- 13 stycznia
- Edmund Klich, polski pułkownik, pilot Wojska Polskiego, były szef Państwowej Komisji Badania Wypadków Lotniczych
- Józef Szymczak, polski matematyk
- Bogdan Trochanowski, polski wiolonczelista, kompozytor (zm. 2009)
- 16 stycznia
- Kabir Bedi, hinduski aktor
- Graham Masterton, brytyjski pisarz
- 18 stycznia
- Joseph Deiss, szwajcarski polityk
- Jan Lityński, polski polityk
- Helena Łuczywo, polska dziennikarka
- 19 stycznia
- Julian Barnes, angielski powieściopisarz
- Dolly Parton, piosenkarka muzyki country i aktorka
- 20 stycznia – David Lynch, amerykański reżyser, producent i scenarzysta filmowy oraz muzyk
- 23 stycznia
- Arnoldo Alemán, nikaraguański polityk, Prezydent Nikaragui
- Fernande Bochatay, szwajcarska narciarka
- Michał Kleiber, polski naukowiec, były minister nauki
- 24 stycznia – Michael Ontkean, kanadyjski aktor
- 25 stycznia – Wiaczesław Dobrynin, piosenkarz i kompozytor rosyjski pochodzenia ormiańskiego
- 26 stycznia
- Michel Delpech, francuski piosenkarz
- Christopher Hampton, brytyjski dramaturg, scenarzysta i reżyser filmowy
- 28 stycznia – Thomas Mann, niemiecki polityk
- 30 stycznia
- Andrzej Kosmala, polski dziennikarz, autor tekstów piosenek i producent muzyczny
- Christophe Pierre, francuski biskup, dyplomata watykański
- 31 stycznia – Kazimierz Hajda, polski polityk
- 2 lutego
- Isajas Afewerki, pierwszy prezydent niepodległej Erytrei
- Blake Clark, amerykański aktor
- Alpha Oumar Konaré, polityk malijski
- 5 lutego – Charlotte Rampling, angielska aktorka
- 6 lutego – Józef Borzyszkowski, polski historyk
- 7 lutego
- Héctor Babenco, brazylijski reżyser, scenarzysta, producent oraz aktor
- Krzysztof Machowski, polski aktor
- John LeVoir, amerykański duchowny katolicki
- 8 lutego – Bogdan Derwich, polski polityk
- 10 lutego
- Krystyna Łybacka, polska polityk
- Mirosław Sawicki, polski urzędnik państwowy
- 11 lutego – Knut Vollebæk, norweski filolog, politolog, dyplomata i polityk
- 12 lutego
- Harald Irmscher, niemiecki piłkarz
- Ajda Pekkan, turecka piosenkarka
- 13 lutego
- Richard Blumenthal, amerykański polityk
- Artur Jorge, portugalski piłkarz
- Zbigniew Popek, polski kontradmirał
- 14 lutego
- Krzysztof Gordon, polski aktor
- Piotr Kaczkowski, polski dziennikarz radiowy i prezenter muzyczny
- 15 lutego – John Trudell, amerykański działacz polityczny, poeta, pisarz, muzyk i aktor
- 17 lutego – Maciej Englert, polski aktor i reżyser
- 18 lutego
- Nadzieja Artymowicz, polska poetka literatury białoruskojęzycznej
- Ali Mamluk, syryjski wojskowy
- 19 lutego – Luis Puenzo, argentyński reżyser i scenarzysta filmowy
- 20 lutego – Brenda Blethyn, brytyjska aktorka
- 21 lutego
- Tyne Daly, amerykańska aktorka
- Anthony Daniels, angielski aktor
- Alan Rickman, brytyjski aktor
- 22 lutego – Éric Aumonier, francuski duchowny katolicki
- 24 lutego
- Sergio Gori, włoski piłkarz
- Grigorij Margulis, rosyjski matematyk
- Don Siegelman, amerykański polityk
- 25 lutego
- Sławomir Kowalewski, polski piosenkarz, gitarzysta i kompozytor
- Franz Xaver Kroetz, niemiecki aktor, scenarzysta i reżyser teatralny
- Stanisław Piosik, polski polityk
- Jean Todt, francuski kierowca rajdowy
- 26 lutego
- Roman Jakóbczak, polski piłkarz
- Ahmed Zewail, amerykański chemik pochodzenia egipskiego, laureat Nagrody Nobla
- 28 lutego – Leszek Szaruga, polski poeta
- 1 marca
- Jan Kodeš, tenisista czechosłowacki
- Maria Oleksy, polska politolog i działaczka społeczna
- Lana Wood, amerykańska aktorka
- 4 marca:
- Richard Grecco, kanadyjski duchowny katolicki
- Ryszarda Rurka, polska lekkoatletka
- 5 marca
- Murray Head, brytyjski aktor i piosenkarz
- Adam Tański, polski polityk i ekonomista
- 6 marca:
- David Gilmour, brytyjski muzyk rockowy (Pink Floyd)
- Martin Kove, amerykański aktor
- Zbigniew Bielski, polski aktor (zm. 1998)
- 7 marca
- Wera Dejanowa, bułgarska literatka i tłumaczka literatury polskiej
- Daniel Goleman, amerykański psycholog i publicysta naukowy
- Zsuzsa Koncz, węgierska piosenkarka
- 8 marca – Randy Meisner, amerykański gitarzysta, piosenkarz i kompozytor
- 9 marca
- Bernd Hölzenbein, niemiecki piłkarz
- Piet de Wit, holenderski kolarz
- 10 marca – Hiroshi Fushida, japoński kierowca wyścigowy
- 12 marca
- Ricky King, niemiecki gitarzysta
- Liza Minnelli, amerykańska piosenkarka i aktorka
- 13 marca – Yann Arthus-Bertrand, francuski fotograf, dziennikarz, reporter i obrońca przyrody
- 14 marca
- Zygmunt Anczok, polski piłkarz
- Nina Terentiew, polska dziennikarka TVP
- Wes Unseld, amerykański koszykarz
- 16 marca
- Michael McCreadie, szkocki sportowiec
- Guesch Patti, francuska piosenkarka
- 17 marca – Ewa Pokas, polska aktorka
- 18 marca:
- Władysław Dynak, polski filolog
- Michel Leclère, francuski kierowca wyścigowy
- Anatole Milandou, południowoafrykański duchowny katolicki
- 19 marca
- Beno Budar, górnołużycki pisarz, tłumacz i publicysta
- Mirosław Handke, polski profesor nauk chemicznych
- Jack Schaeffer, amerykański muzyk jazzowy i producent
- 20 marca
- Klaus Ackermann, niemiecki piłkarz
- Józef Burniewicz, polski rysownik
- Katarzyna Chałasińska-Macukow, polska uczona
- Czesław Piątas, polski wojskowy
- 21 marca – Timothy Dalton, brytyjski aktor
- 22 marca
- Don Chaney, amerykański koszykarz
- Gert Nygårdshaug, norweski pisarz i poeta
- Rudy Rucker, amerykański pisarz
- Harry Vanda, holenderski i australijski wokalista, gitarzysta, autor tekstów i producent muzyczny
- 23 marca – Jacek Mikuła, polski pianista, kompozytor i aranżer
- 26 marca – Monika Niemczyk, polska aktorka
- 27 marca
- Andy Bown, brytyjski muzyk
- Andrea Giordana, włoski aktor
- 28 marca – Alejandro Toledo, peruwiański polityk, prezydent Peru
- 29 marca
- Piotr Müldner-Nieckowski, polski pisarz, lekarz, językoznawca (frazeolog, leksykograf)
- Robert J. Shiller, amerykański ekonomista, laureat Nagrody Nobla
- 30 marca – Barbara Hyla-Makowska, polska polityk
- 31 marca
- Elżbieta Jaworowicz, dziennikarka TVP
- Klaus Wolfermann, niemiecki lekkoatleta
- 3 kwietnia – Hanna Suchocka, polska polityk, premier Polski
- 4 kwietnia:
- George Frendo, maltański duchowny katolicki
- Dave Hill, angielski muzyk rockowy
- György Spiró, węgierski prozaik, dramatopisarz, eseista i tłumacz
- Halina Wyrodek, polska aktorka (zm. 2008)
- 5 kwietnia – Wojciech Gryniewicz, polski rzeźbiarz
- 6 kwietnia
- Wolfgang Ischinger, niemiecki prawnik
- Wiesław Theiss, polski pedagog
- 7 kwietnia – Robert Metcalfe, amerykański informatyk
- 12 kwietnia
- Ed O'Neill, amerykański aktor
- George Robertson, szkocki polityk
- 15 kwietnia
- Fernando Filoni, włoski duchowny katolicki, kardynał
- Willi Neuberger, niemiecki piłkarz
- 16 kwietnia – Maciej Wojtyszko, polski reżyser i pisarz
- 18 kwietnia
- Hayley Mills, brytyjska aktorka
- Jerzy Płaczkiewicz, polski historyk tanga
- 19 kwietnia
- Tim Curry, brytyjski aktor
- Barbara Labuda, polska polityk
- 20 kwietnia
- Sabine Bergmann-Pohl, niemiecka działaczka polityczna
- Ricardo Maduro, honduraski polityk, przedsiębiorca i ekonomista
- George Sheltz, amerykański duchowny katolicki
- 22 kwietnia – John Waters, amerykański producent filmowy, aktor, reżyser i scenarzysta
- 23 kwietnia – Anatolij Byszowiec, rosyjski piłkarz
- 25 kwietnia:
- Barbara Marszałek, polska aktorka
- Andrzej Seweryn, polski aktor i reżyser
- Talia Shire, amerykańska aktorka
- Strobe Talbott, amerykański naukowiec, dyplomata, dziennikarz i polityk
- Władimir Żyrinowski, rosyjski polityk
- 27 kwietnia – Gordon Haskell, angielski muzyk, kompozytor i wokalista
- 29 kwietnia – Aleksander Wolszczan, polski astronom
- 30 kwietnia:
- Anna Bańkowska, polska polityk
- Karol XVI Gustaw Bernadotte, król Szwecji
- Don Schollander, amerykański pływak
- 1 maja
- Joanna Lumley, brytyjska aktorka
- Walerij Muratow, rosyjski łyżwiarz
- John Woo, chiński reżyser, scenarzysta, aktor i producent filmowy
- 2 maja
- Seweryn Blumsztajn, polski dziennikarz żydowskiego pochodzenia
- Lesley Gore, amerykańska piosenkarka (zm. 2015)
- Dany Snobeck, francuski kierowca wyścigowy
- David Suchet, brytyjski aktor i producent filmowy
- 4 maja
- Czesław Marzec, polski polityk
- John Watson, brytyjski kierowca wyścigowy
- 5 maja
- Bruno Ferrero, włoski pisarz, salezjanin
- Ewa Kuryluk, polska historyk sztuki, malarka i poetka
- Grażyna Marzec, polska aktorka
- 9 maja – Candice Bergen, amerykańska aktorka i producentka telewizyjna
- 10 maja
- Donovan, szkocki wokalista i gitarzysta
- Birute Galdikas, badaczka kanadyjska pochodzenia litewskiego
- Piotr Paleczny, polski pianista
- 11 maja
- Robert Jarvik, amerykański lekarz, wynalazca i konstruktor
- László Polgár, węgierski pedagog i trener szachowy
- 12 maja
- Witold Koziński, polski ekonomista i bankowiec
- Daniel Libeskind, amerykański architekt polskiego pochodzenia
- Józef Rychlik, polski kompozytor i pedagog
- Horst Schnellhardt, niemiecki polityk i lekarz
- 15 maja
- L. Neil Smith, amerykański pisarz
- Henryk Sołkiewicz, polski wiceadmirał
- 16 maja:
- Robert Fripp, brytyjski gitarzysta rockowy, lider zespołu King Crimson
- André Gazaille, kanadyjski duchowny katolicki
- 17 maja
- Joan Barfoot, kanadyjska pisarka
- Hannu Lepistö, fiński trener skoczków narciarskich
- Udo Lindenberg, niemiecki piosenkarz, autor tekstów, perkusista i kompozytor
- 18 maja
- Frank Hsieh, polityk tajwański
- Reggie Jackson, amerykański baseballista
- Andreas Katsulas, amerykański aktor (zm. 2006)
- Ray Richards, australijski piłkarz pochodzenia angielskiego
- 19 maja
- Kurt Joachim Lauk, niemiecki polityk
- Michele Placido, włoski aktor, scenarzysta i reżyser
- 20 maja – Cher, amerykańska aktorka i piosenkarka
- 21 maja
- Erwin Kostedde, niemiecki piłkarz
- Andrzej Mikołajczak, polski klawiszowiec, kompozytor i aranżer
- 22 maja
- Andrei Marga, rumuński historyk, filozof,, wykładowca akademicki i polityk
- Francesco Montenegro, włoski duchowny katolicki, kardynał
- Ludmiła Żurawlowa, radziecka i ukraińska astronom
- 24 maja
- Tansu Çiller, turecka ekonomistka, premier
- Tomas Nordahl, szwedzki piłkarz
- Irena Szewińska, polska lekkoatletka i działaczka sportowa
- Steve Upton, brytyjski perkusista
- Marian Noga, polski ekonomista
- 25 maja – Jan Pająk, polski ufolog
- 26 maja
- Werner Bleiner, austriacki narciarz
- Ruprecht Polenz, niemiecki polityk
- 27 maja – Zbigniew Jaremko, polski saksofonista, klarnecista, kompozytor i aranżer
- 30 maja – Dragan Džajić, jugosłowiański piłkarz
- 31 maja
- Ivo Niehe, holenderski prezenter
- Agnes Schierhuber, austriacka polityk
- Barbara Spinelli, włoska dziennikarka, publicystka i eseistka
- 1 czerwca
- Stefan Aust, niemiecki dziennikarz
- Brian Cox, brytyjski aktor
- Werner Müller, niemiecki menadżer i polityk
- 2 czerwca
- Lasse Hallström, szwedzki reżyser
- Peter Sutcliffe, brytyjski seryjny morderca
- 4 czerwca – Suzanne Ciani, amerykańska kompozytorka
- 5 czerwca – Stefania Sandrelli. włoska aktorka
- 6 czerwca
- Tony Levin, brytyjski muzyk i instrumentalista
- Zbigniew Seifert, polski skrzypek jazzowy (zm. 1979)
- 7 czerwca:
- Antoni Chodorowski (grafik), rysownik, satyryk i karykaturzysta (zm. 1999)
- Wojciech Lamentowicz, polski prawnik, polityk i dyplomata
- Jan Miodek, polski językoznawca
- Manfred Ritschel, niemiecki piłkarz
- Mauro Del Vecchio, włoski wojskowy
- 8 czerwca:
- Piotr Fronczewski, polski aktor i piosenkarz
- Graham Henry, nowozelandzki trener rugby
- Pearlette Louisy, polityk i pedagog, gubernator generalny Saint Lucia
- 9 czerwca
- James Kelman, brytyjski pisarz i dziennikarz
- Robert Sara, austriacki piłkarz
- 10 czerwca – Francisco Sosa Wagner. hiszpański prawnik i wykładowca akademicki
- 11 czerwca – Jan Petersen, norweski polityk, prawnik i dyplomata
- 12 czerwca – Tytus Sosnowski, polski psycholog
- 14 czerwca – Donald Trump, amerykański przedsiębiorca
- 15 czerwca
- Noddy Holder, angielski muzyk rockowy
- Demis Roussos, grecki piosenkarz (zm. 2015)
- 16 czerwca
- Rick Adelman, amerykański trener koszykarski i koszykarz
- Tom Harrell, amerykański trębacz i kompozytor jazzowy
- 17 czerwca – Eduardo Camaño, polityk argentyński
- 18 czerwca
- Maria Bethânia, brazylijska piosenkarka
- Fabio Capello, włoski piłkarz
- Zygmunt Jałoszyński, polski lekkoatleta
- Gordon Murray, południowoafrykański projektant bolidów
- 19 czerwca – Frederik Kortlandt, holenderski językoznawca
- 20 czerwca
- Xanana Gusmão, polityk timorski
- Lars Vilks, szwedzki malarz, rzeźbiarz i rysownik
- 21 czerwca
- Piotr Domaradzki, polski pisarz, eseista i dziennikarz
- Malcolm Rifkind, brytyjski polityk
- 22 czerwca
- Józef Oleksy, polski polityk, premier Polski (zm. 2015)
- Kay Redfield Jamison, amerykańska psycholog i pisarka
- 23 czerwca – Jerzy Grałek, polski aktor
- 24 czerwca:
- Ellison Onizuka, amerykański astronauta (zm. 1986)
- Robert Reich, amerykański polityk i ekonomista
- Michał Wojtkiewicz, polski polityk
- 25 czerwca
- Roméo Dallaire, kanadyjski pisarz i polityk
- Lennart Daléus, szwedzki polityk
- Ian McDonald, brytyjski muzyk, kompozytor i producent muzyczny
- 26 czerwca – Krzysztof Pawłowski, polski fizyk i polityk
- 27 czerwca – Piotr Skucha, polski duchowny katolicki
- 28 czerwca – Bogdan Olewicz, polski autor tekstów piosenek i dziennikarz
- 29 czerwca – Ernesto Pérez Balladares, panamski polityk
- 1 lipca
- Irena Herbst, polska ekonomistka
- Mireya Moscoso, polityk Panamy
- 2 lipca
- Richard Axel, amerykański lekarz, laureat Nagrody Nobla
- Jan Ciechanowicz, polski pisarz
- Paweł Kędzierski, polski reżyser
- Zbigniew Kiernikowski, polski duchowny katolicki
- 3 lipca:
- Leszek Miller, polski polityk, premier Polski
- Czesław Ryszka, polski dziennikarz, pisarz i polityk
- Bolo Yeung, chiński aktor
- 4 lipca
- Ron Kovic, amerykański aktywista
- Michael Milken, amerykański finansista i filantrop
- Ed O'Ross, amerykański aktor
- Birgit Schnieber-Jastram, niemiecka polityk
- 5 lipca
- Giuseppe Furino, włoski piłkarz
- Gerardus 't Hooft, fizyk holenderski, laureat Nagrody Nobla
- 6 lipca:
- George W. Bush, amerykański polityk, prezydent USA
- Tiemen Groen, holenderski kolarz
- Peter Singer, australijski etyk
- Sylvester Stallone, amerykański aktor
- 7 lipca:
- Manfred Alois Segieth (Fancy), piosenkarz niemiecki
- Tadeusz Nowicki, polski tenisista
- 8 lipca
- Jacek Prosiński, polski operator filmowy
- Jan Szwarc, polski polityk
- 9 lipca
- John Michael Miller, kanadyjski duchowny katolicki
- Bon Scott, szkocki wokalista zespołu AC/DC (zm. 1980)
- 10 lipca
- Jean-Pierre Jarier, francuski kierowca Formuły 1
- Henryk Kasperczak, polski piłkarz i trener Wisły Kraków
- Sue Lyon, amerykańska aktorka
- 11 lipca
- Michał Tarkowski, polski aktor, scenarzysta i reżyser
- Beverly Todd, amerykańska aktorka
- 12 lipca
- Roberto Castelli, włoski polityk
- Maria Gajecka-Bożek, polska polityk
- 13 lipca
- João Bosco, brazylijski muzyk, piosenkarz, gitarzysta i kompozytor
- Bob Kauffman, amerykański koszykarz (zm. 2015)
- Cheech Marin, amerykański komik i aktor
- 14 lipca – Władimir Biełousow, rosyjski skoczek narciarski
- 15 lipca
- Hassanal Bolkiah, sułtan Brunei
- Dieter Herzog, niemiecki piłkarz
- Linda Ronstadt, amerykańska piosenkarka, autorka tekstów piosenek i producentka muzyczna
- 16 lipca
- John Hollins, angielski piłkarz
- Ann Turkel, amerykańska aktorka
- 18 lipca – Martin Stenzel, niemiecki kolarz
- 19 lipca:
- Teresa Kowalska, prof., polski chemik, tłumacz literatury pięknej
- Ilie Năstase, rumuński tenisista
- Grzegorz Woźny, polski polityk
- 20 lipca – Randal Kleiser, amerykański reżyser
- 21 lipca
- Zbigniew Kaczmarek, polski sztangista
- Kenneth Starr, amerykański prawnik
- 22 lipca
- Danny Glover, amerykański aktor, producent filmowy i reżyser
- Mireille Mathieu, francuska piosenkarka
- Petre Roman, rumuński polityk i naukowiec
- Paul Schrader, amerykański scenarzysta i reżyser filmowy
- 23 lipca
- Abigail, australijska aktorka
- Murray Gardner, nowozelandzki narciarz alpejski, olimpijczyk
- 25 lipca
- Mario Armano, włoski bobsleista
- John Gibson, amerykański komentator telewizyjny
- Rita Marley, jamajska piosenkarka, wdowa po Bobie Marleyu
- Jan Werner, polski lekkoatleta (zm. 2014)
- 26 lipca
- Mike Davis, amerykański koszykarz
- Erwin Huber, niemiecki polityk
- Janusz Patorski, polski polityk
- 27 lipca
- Rade Šerbedžija, chorwacki aktor filmowy pochodzenia serbskiego
- Jan Szurmiej, polski aktor
- 28 lipca – Andrzej Sygut, polski polityk
- 29 lipca – Jean-Paul Huchon, francuski polityk
- 30 lipca – Jeffrey Hammond-Hammond, brytyjski basista
- 31 lipca – Allan Clarke, angielski piłkarz
- 1 sierpnia – Tadeusz Nyczek, polski krytyk literacki, teatralny i plastyczny
- 3 sierpnia – Jack Straw, brytyjski polityk
- 4 sierpnia – Adam Błaś, polski prawnik
- 6 sierpnia – Élisabeth Guigou, francuska polityk
- 8 sierpnia
- Juan Pons, hiszpański śpiewak operowy
- Dariusz Rosati, polski ekonomista i polityk
- Edward T. Schafer, polityk amerykański
- Dragutin Šurbek, chorwacki tenisista stołowy
- 9 sierpnia – Carlos Ñáñez, argentyński duchowny katolicki
- 10 sierpnia – Sergio Mariotti, włoski szachista
- 11 sierpnia
- Óscar José Rafael Berger Perdomo, prezydent Gwatemali w latach 2004-2008
- Janusz Rachoń, polski profesor, polityk
- Marilyn vos Savant, amerykańska felietonistka i pisarka
- 13 sierpnia:
- Janet Yellen, amerykańska ekonomistka
- Krzysztof Mazurski, geograf, krajoznawca, podróżnik, działacz PTTK i autor przewodników turystycznych
- 14 sierpnia
- Larry Graham, amerykański piosenkarz, kompozytor i producent muzyczny
- Susan Saint James, amerykańska aktorka
- 16 sierpnia
- Masud Barzani, prezydent autonomicznego rządu kurdyjskiego w północnym Iraku
- Lesley Ann Warren, amerykańska aktorka
- 17 sierpnia
- Martha Coolidge, amerykańska reżyser
- Eugeniusz Priwieziencew, polski aktor (zm. 2005)
- 18 sierpnia – Irena Jarocka, polska piosenkarka (zm. 2012)
- 19 sierpnia – Bill Clinton, amerykański polityk, prezydent USA
- 20 sierpnia
- Henryk Broder, niemiecki dziennikarz i literat
- Laurent Fabius, francuski polityk
- Edward Jancarz, wybitny polski żużlowiec (zm. 1992)
- Ralf Hütter, lider i wokalista zespołu Kraftwerk
- Ewa Żukowska, polska aktorka
- 22 sierpnia – Stanisław Syrewicz, polski kompozytor muzyki filmowej oraz piosenek
- 23 sierpnia – Keith Moon, perkusista grupy The Who (zm. 1978)
- 24 sierpnia – Vic Akers, angielski piłkarz
- 25 sierpnia – Rollie Fingers, amerykański baseballista
- 26 sierpnia
- Don Masson, szkocki piłkarz
- Mark Snow, amerykański kompozytor
- 28 sierpnia
- Anders Gärderud, szwedzki lekkoatleta
- Michał Komar, polski scenarzysta i krytyk filmowy
- 29 sierpnia
- Bob Beamon, amerykański lekkoatleta
- Dimitris Christofias, cypryjski polityk, prezydent Cypru
- 30 sierpnia – Anna Maria Grecka, księżniczka duńska
- 1 września – Barry Gibb, brytyjski muzyk, jeden z założycieli zespołu Bee Gees
- 3 września
- Zbigniew Smolarek, polski kontradmirał
- Francisco Trois, brazylijski szachista
- 5 września
- Dennis Dugan, amerykański aktor i reżyser
- Freddie Mercury, angielski piosenkarz, wokalista zespołu Queen (zm. 1991)
- 6 września – Jacek Zieliński, polski wokalista, trębacz, skrzypek, aranżer i kompozytor
- 7 września
- Massimo Fecchi, włoski rysownik
- Olgierd Łukaszewicz, polski aktor
- Jerzy Salwarowski, polski dyrygent
- Jerzy Stępień, polski prawnik i polityk
- 8 września
- Krzysztof Krawczyk, polski piosenkarz
- Zbigniew Zarzycki, polski siatkarz
- 9 września – Aleksander Doba, polski podróżnik, kajakarz, zdobywca i odkrywca
- 10 września
- Michèle Alliot-Marie, francuska prawnik i polityk
- Jim Hines, amerykański lekkoatleta
- Krzysztof Kasprzyk, polski poeta, działacz polonijny
- 11 września – Marek Harny, polski pisarz
- 13 września – Frank Marshall, amerykański producent filmowy i reżyser
- 15 września:
- Oliver Stone, amerykański reżyser, scenarzysta i producent filmowy
- Tommy Lee Jones, amerykański aktor
- 16 września – Andrzej Ornat, polski działacz polityczny
- 17 września
- Veroljub Stevanović, serbski inżynier i polityk
- Barbara Weiler, niemiecka polityk
- 18 września – Akira Kamiya, japoński seiyū i aktor
- 19 września – John Coghlan, brytyjski muzyk, perkusista zespołu Status quo
- 20 września – Julian Kornhauser, polski poeta, prozaik i krytyk literacki
- 21 września – Moritz Leuenberger, szwajcarski polityk
- 22 września – Izabella Sierakowska, polska polityk
- 23 września
- Franz Fischler, polityk austriacki
- Mílton Antônio dos Santos, brazylijski duchowny katolicki
- 24 września
- Andrzej Bieńkowski, polski malarz, etnograf i pisarz
- Lars Emil Johansen, grenlandzki polityk
- Janusz Steinhoff, polski polityk
- 25 września – Dan Voiculescu, rumuński przedsiębiorca
- 26 września
- Farida, włoska piosenkarka
- Maria Szabłowska, polska dziennikarka muzyczna
- Barbara Toruńczyk, polska publicystka, eseistka, historyk literatury, wydawca, redaktor naczelny „Zeszytów Literackich”
- Christine Todd Whitman, amerykańska działaczka polityczna
- 27 września – Nikos Anastasiadis, cypryjski prawnik i polityk
- 28 września
- Jeffrey Jones, amerykański aktor
- Helen Shapiro, brytyjska piosenkarka
- 30 września – Andrzej Maria Gołaś, polski naukowiec
- 1 października
- Anna Bojarska, polska pisarka
- Dave Holland, brytyjski basista i kompozytor
- Ewa Kłobukowska, polska lekkoatletka
- Tim O’Brien, amerykański pisarz
- 3 października – Andrzej Zimniak, polski pisarz fantastyki
- 4 października
- Susan Sarandon, amerykańska aktorka
- Francesco Speroni, włoski polityk
- 5 października – Thomson Allan, szkocki piłkarz
- 6 października – Nina Škottová, czeska polityk
- 7 października – Valeria Bufanu, rumuńska lekkoatletka
- 8 października
- Jean-Jacques Beineix, francuski reżyser, scenarzysta i producent filmowy
- Dennis Kucinich, amerykański polityk
- 10 października
- Naoto Kan, japoński polityk
- Chris Tarrant, brytyjski prezenter radiowy i telewizyjny
- Ben Vereen, amerykański aktor
- 11 października
- Daryl Hall, amerykański wokalista, gitarzysta i producent muzyczny
- Sawao Katō, japoński gimnastyk
- 13 października – Mirosław Krajewski, polski polityk
- 14 października
- François Bozizé, środkowoafrykański polityk
- Justin Hayward, angielski muzyk
- 15 października
- Richard Carpenter, amerykański muzyk, kompozytor, pianista, piosenkarz i aranżer
- Teresa Zarzeczańska-Różańska, polska pływaczka
- 16 października – Suzanne Somers, amerykańska aktorka, producentka i scenarzystka filmowa i telewizyjna
- 17 października
- Adam Michnik, polski publicysta, eseista, pisarz, historyk i działacz społeczny
- Bob Seagren, amerykański lekkoatleta
- 18 października – Howard Shore, kanadyjski kompozytor i dyrygent
- 19 października
- Jürgen Croy, piłkarz niemiecki
- Philip Pullman, angielski pisarz i wykładowca
- 20 października
- Lucien Van Impe, belgijski kolarz
- Elfriede Jelinek, austriacka pisarka i feministka, laureatka Nagrody Nobla
- 21 października – Marek Drewnowski, polski pianista i dyrygent
- 23 października – Mel Martinez, polityk amerykański
- 24 października – Władysław Stępień, polski polityk
- 25 października – Elías Figueroa, piłkarz chilijski
- 26 października
- Luis Alberto Fernández, argentyński duchowny katolicki
- Pat Sajak, amerykańska osobowość telewizyjna
- Danuta Waniek, polska polityk
- 27 października – Ivan Reitman, słowacko-kanadyjski aktor, reżyser i producent filmowy
- 29 października
- Peter Green, brytyjski gitarzysta, założyciel i lider grupy Fleetwood Mac
- Oscar Más, argentyński piłkarz
- 30 października:
- René Jacobs, belgijski alcista i dyrygent
- Marian Kwiatkowski, polski polityk
- Peggy Lipton, amerykańska aktorka
- Chris Slade, brytyjski muzyk rockowy
- 31 października
- Wojciech Kamiński, polski pianista, organista, kompozytor i aranżer
- Stephen Rea, irlandzki aktor
- 1 listopada
- Dennis Muren, amerykański konsultant do spraw efektów specjalnych
- Erich Schärer, szwajcarski bobsleista
- 3 listopada – Tom Savini, amerykański aktor, kaskader i reżyser
- 4 listopada
- Laura Bush, żona prezydenta Stanów Zjednoczonych George'a W. Busha
- Marek Lewandowski, polski aktor
- 6 listopada
- Sally Field, amerykańska aktorka
- Dieter Zembski, niemiecki piłkarz
- 7 listopada – Jerzy Schejbal, polski aktor
- 8 listopada
- Guus Hiddink, holenderski trener piłkarski
- Yvon Neptune, polityk haitański, premier Haiti
- Roy Wood, brytyjski piosenkarz i kompozytor
- 10 listopada – Hannes Swoboda, austriacki polityk
- 12 listopada – Keith Mitchell, grenadyjski polityk
- 13 listopada
- Stanisław Barańczak, polski poeta, krytyk, tłumacz (zm. 2014)
- Adolfo González Montes, hiszpański duchowny katolicki
- 16 listopada
- Wolfgang Kleff, niemiecki polityk
- Terence McKenna, amerykański pisarz, filozof, etnobotanik (zm. 2000)
- Ole Olsen, duński żużlowiec
- 17 listopada
- Martin Barre, brytyjski gitarzysta zespołu Jethro Tull
- Vincenzo Bertolone, włoski duchowny katolicki
- Terry Branstad, amerykański polityk
- Wiesław Rudkowski, polski bokser
- 18 listopada – Alan Dean Foster, amerykański pisarz
- 19 listopada – Zenon Czechowski, polski kolarz
- 20 listopada – Cyryl I, rosyjski duchowny prawosławny, patriarcha Moskwy i Wszechrusi
- 21 listopada – Andrzej Kozłowski, polski geolog
- 22 listopada
- Aston Barrett, jamajski basista
- Steve Brown, amerykański curler
- 24 listopada
- Barbara Kolago, polska kompozytorka i dziennikarka
- Jan Ruiter, holenderski piłkarz
- 25 listopada – Atiku Abubakar, wiceprezydent Nigerii
- 26 listopada – Paul Robert Sanchez, amerykański duchowny katolicki
- 27 listopada – Nina Masłowa, radziecka i rosyjska aktorka
- 28 listopada – Joe Dante, amerykański reżyser
- 29 listopada – Franz Merkhoffer, niemiecki piłkarz
- 30 listopada
- Marina Abramović, jugosłowiańska artystka intermedialna
- Barbara Cubin, amerykańska polityk
- 1 grudnia – Gilbert O'Sullivan, irlandzki kompozytor, pianista i piosenkarz
- 2 grudnia
- Mark Hanson, amerykański duchowny luterański
- Anette Olsen, duńska reżyserka
- Joanna Sobieska, polska aktorka
- Franz Wurz, austriacki kierowca sportów motorowych
- 3 grudnia
- Anna Bernat, polska poetka, autorka tekstów piosenek i tłumaczka
- Sammy Morgan, brytyjski piłkarz
- Joop Zoetemelk, holenderski kolarz
- 4 grudnia – Geert Mak, holenderski pisarz, dziennikarz, historyk i prawnik
- 5 grudnia:
- John Baptist Bashobora, ugandyjski charyzmatyk, teolog
- José Carreras, hiszpański śpiewak
- Mikołaj Grabowski, polski aktor, reżyser teatralny i pedagog
- Sarel van der Merwe, południowoafrykański kierowca wyścigowy
- Eva-Britt Svensson, szwedzka polityk
- Tadeusz Sławek, polski poeta, tłumacz, eseista, literuturoznawca, wykładowca uniwersytecki
- 8 grudnia – Sharmila Tagore, indyjski aktorka
- 9 grudnia
- Roman Bartoszcze, polski polityk
- Erich Beer, niemiecki piłkarz
- Sonia Gandhi, indyjska działaczka polityczna, wdowa po Rajivie Gandhi
- 11 grudnia
- Michał Globisz, polski piłkarz i trener
- Susanne Kastner, niemiecka polityk
- 12 grudnia
- Emerson Fittipaldi, brazylijski kierowca wyścigowy
- Renzo Zorzi, włoski kierowca kierowca wyścigowy (zm. 2015)
- 13 grudnia
- Aleksander Chłopek, polski polityk
- Pierino Prati, włoski piłkarz
- 14 grudnia
- Jane Birkin, brytyjska aktorka i piosenkarka
- Patty Duke, amerykańska aktorka
- Ruth Fuchs, niemiecka lekkoatletka
- Stan Smith, amerykański tenisista
- 15 grudnia
- Carmine Appice, amerykański perkusista
- Comunardo Niccolai, włoski piłkarz
- Piet Schrijvers, holenderski piłkarz
- 16 grudnia
- Benny Andersson, członek zespołu ABBA
- Trevor Pinnock, angielski dyrygent i klawesynista
- Roland Sandberg, szwedzki piłkarz
- 17 grudnia – Eugene Levy, kanadyjski aktor
- 18 grudnia – Steven Spielberg, amerykański reżyser
- 19 grudnia
- Jacek Bromski, polski reżyser
- Willie Johnston, szkocki piłkarz
- Jan Szkodoń, polski biskup katolicki
- 20 grudnia
- Uri Geller, izraelski iluzjonista
- Dick Wolf, amerykański producent i scenarzysta
- 23 grudnia
- Edita Gruberová, słowacka śpiewaczka operowa
- Susan Lucci, amerykańska aktorka
- 24 grudnia
- Jan Akkerman, holenderski gitarzysta
- Roselyne Bachelot, francuska polityk
- Erwin Pröll, austriacki polityk
- Andrew Yao, chińsko-amerykański informatyk
- 25 grudnia
- Reinhard Rauball, niemiecki polityk
- Jerzy Sztwiertnia, polski reżyser
- 26 grudnia:
- Stanisław Jałowiecki, polski polityk
- Marinus Wagtmans, holenderski kolarz
- 27 grudnia
- Lenny Kaye, amerykańska gitarzysta i kompozytor
- Maciej Parowski, polski pisarz, autor fantastyki naukowej
- 29 grudnia – Marianne Faithfull, brytyjska piosenkarka i autorka tekstów piosenek
- 30 grudnia
- Marc Forné Molné, polityk Andory, premier Andory w latach 1994-2005
- Marek Przybylik, polski dziennikarz
- Patti Smith, amerykańska wokalistka i poetka
- Berti Vogts, niemiecki piłkarz i trener
- 31 grudnia – Robert Morlino, amerykański duchowny katolicki
- data dzienna nieznana:
- Michael Coleman, autor książek popularnonaukowych dla dzieci i młodzieży
- Georges Minois, historyk francuski, autor książek popularnonaukowych
Zmarli[edytuj | edytuj kod]
- 7 stycznia – Adam Didur, polski śpiewak operowy, dyrektor i organizator Opery Śląskiej w Bytomiu (ur. 1874)
- 18 stycznia – Feliks Nowowiejski, polski kompozytor (ur. 1877)
- 29 stycznia – Bolesława Lament, polska zakonnica, założycielka Misjonarek Świętej Rodziny, błogosławiona katolicka (ur. 1862)
- 27 lutego – Harry Edwin Wood, południowoafrykański astronom (ur. 1881)
- 28 lutego – Józef Oppenheim, polski narciarz, taternik, ratownik górski, wieloletni kierownik TOPR (ur. 1887)
- 8 marca – Frederic William Lanchester, brytyjski inżynier i konstruktor samochodów (ur. 1868)
- 22 marca – Klemens August von Galen, niemiecki biskup katolicki, kardynał, błogosławiony (ur. 1878)
- 23 marca – Gilbert Newton Lewis, amerykański fizyk, chemik (ur. 1875)
- 24 marca – Christian Jebe, norweski żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1876)
- 26 marca – Mateusz Manterys, polski działacz społeczny, polityk (ur. 1872)
- 3 kwietnia – Thomas F.Dixon Junior, amerykański pisarz i scenarzysta (ur. 1864)
- 26 kwietnia – Louis Bachelier, francuski matematyk i ekonomista (ur. 1870)
- 2 maja – Simon Flexner, amerykański bakteriolog i patolog (ur. 1863)
- 1 czerwca – Ion Antonescu, rumuński generał, polityk i dyktator (ur. 1882)
- 6 czerwca – Gerhart Hauptmann, niemiecki dramaturg i powieściopisarz (ur. 1862)
- 10 czerwca – Eustachy Kugler, niemiecki bonifrater, błogosławiony katolicki (ur. 1867)
- 12 czerwca – Hisaichi Terauchi, japoński marszałek polny (ur. 1879)
- 16 czerwca – Harald Wallin, szwedzki żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1887)
- 17 czerwca – Elvira Notari, włoska scenarzystka, reżyserka i producentka filmowa (ur. 1875)
- 8 lipca:
- Aleksandr Aleksandrow, kompozytor rosyjski (ur. 1883)
- Józef Mehoffer, polski malarz i grafik (ur. 1869)
- 9 lipca – Bernard Fanning, nowozelandzki rugbysta (ur. 1874)
- 17 lipca – Dragoljub Mihailović, serbski generał, przywódca czetników (ur. 1893)
- 28 lipca – Alfonsa Muttathupadathu, klaryska, pierwsza kanonizowana Hinduska, święta katolicka (ur. 1910)
- 9 sierpnia – Roman Górecki, generał brygady Wojska Polskiego, bankowiec (ur. 1889)
- 13 sierpnia – Herbert George Wells, angielski pisarz science fiction (ur. 1866)
- 17 sierpnia – Viktor Greschik, spiskoniemiecki botanik i historyk (ur. 1862)
- 28 sierpnia – Danuta Siedzikówna, sanitariuszka V Brygady Wileńskiej AK (ur. 1928)
- 30 sierpnia – Henryk Sucharski, polski dowódca wojskowy (ur. 1898)
- 4 września – Nobu Shirase, japoński oficer, badacz Antarktydy (ur. 1861)
- 9 września – Einar Torgersen, norweski żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1886)
- 11 września – Franciszek Jan Bonifacio, włoski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (ur. 1912)
- 13 września – Petter Larsen, norweski żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1890)
- 2 października – Ignacy Mościcki, prezydent Polski 1926-1939 (ur. 1867)
- 5 października – Albert Marvelli, włoski działacz Akcji Katolickiej, błogosławiony (ur. 1918)
- 15 października – Hermann Göring, jeden z przywódców III Rzeszy (ur. 1893)
- 16 października:
- Granville Bantock, angielski kompozytor (ur. 1868)
- straceni w Norymberdze:
- Wilhelm Keitel, niemiecki feldmarszałek (ur. 1882)
- Ernst Kaltenbrunner, szef Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy – RSHA (ur. 1903)
- Alfred Jodl, niemiecki generał, członek Sztabu Generalnego w Ministerstwie Reichswehry (ur. 1890)
- Hans Frank, pełnił rolę gubernatora Generalnego Gubernatorstwa na okupowanych terenach Polski (ur. 1900)
- Joachim von Ribbentrop, minister spraw zagranicznych III Rzeszy (ur. 1893)
- 18 października – Rudolf Pilát, czeski taternik, alpinista, działacz wspinaczkowy i numizmatyk (ur. 1875)
- 21 października – Kornel Stodola, słowacki taternik i narciarz (ur. 1866)
- 29 października – Paweł Hulka-Laskowski, polski pisarz, tłumacz i publicysta (ur. 1881)
- 7 listopada – Julian Nowak, polski mikrobiolog i polityk, premier II RP (ur. 1865)
- 11 listopada – Egill Reimers, norweski żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1878)
- 13 listopada – Edmund Thormählen, szwedzki żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1865)
- 24 grudnia – Leopold Okulicki, pseudonim Niedźwiadek, ostatni komendant Armii Krajowej (ur. 1898)
- 31 grudnia – Franz Ritter von Epp, niemiecki polityk, działacz nazistowski, namiestnik Bawarii (ur. 1868)
- data dzienna nieznana:
- Witalij Bajrak, bazylianin, męczennik, błogosławiony katolicki (ur. 1907)
Zdarzenia astronomiczne[edytuj | edytuj kod]
- W tym roku Słońce osiągnęło lokalne maksimum aktywności.
Nagrody Nobla[edytuj | edytuj kod]
- z fizyki – Percy Bridgman
- z chemii – James Sumner, John Northrop, Wendell Stanley
- z medycyny – Hermann Muller
- z literatury – Hermann Hesse
- nagroda pokojowa – Emily Greene Balch, John Raleigh Mott
Święta ruchome[edytuj | edytuj kod]
- Tłusty czwartek: 28 lutego
- Ostatki: 5 marca
- Popielec: 6 marca
- Niedziela Palmowa: 14 kwietnia
- Pamiątka śmierci Jezusa Chrystusa: 16 kwietnia
- Wielki Czwartek: 18 kwietnia
- Wielki Piątek: 19 kwietnia
- Wielka Sobota: 20 kwietnia
- Wielkanoc: 21 kwietnia
- Poniedziałek wielkanocny: 22 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 30 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 9 czerwca
- Boże Ciało: 20 czerwca
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Kalendarium polityczne 1946
- Oskary w roku 1946
- 1946 w filmie
- 1946 w muzyce
- 1946 w literaturze
- 1946 w informatyce
