Kashmir
Kashmir adalah kawasan barat laut subbenua India. Sehingga pertengahan abad ke-19, istilah Kashmir merujuk kepada kawasan lembah antara Himalaya Besar dan banjaran gunung Pir Panjal. Hari ini Kashmir termasuk negeri yang ditadbir India iaitu Jammu dan Kashmir (Lembah Kashmir, Jammu dan Ladakh), Pakistan yang mentadbir Gilgit-Baltistan dan wilayah Azad Kashmir dan kawasan yang ditadbir oleh China, Aksai Chin dan kawasan Trans-Karakoram.
Pada alaf pertama, wilayah Kashmir penting bagi agama Hinduisme dan kemudiannya Buddhisme hingga ke abad kesembilan. Kashmir Shaivism pada pada 1349, Shah Mir menjadi pemerintah Islam yang pertama di Kashmir dengan nama Salatin-i-Kashmir atau Dinasti Swati.
Kemudian raja-raja Islam memerintah Kashmir, termasuk Mughal, yang memerintah dari 1526 hingga 1751. Kemudian Empayar Durrani Afghanistan yang memerintah dari 1747 hingga 1820, apabila Sikhisme di bawah Ranjit Singh menguasai Kashmir. Pada 1846, di bawah Perjanjian Amritsar, Dogras di bawah Gulab Singh menjadi pemerintah baharu. Dogra dikuasai oleh British sehingga 1947. Kini Kashmir ditadbir oleh tiga negara: India, Pakistan dan Republik Rakyat China.
Isi kandungan
Etimologi[sunting | sunting sumber]
Sejarah Kashmir yang ditulis oleh Kalhana pada abad ke-12, menyatakan bahawa Lembah Kashmir adalah bekas tasik . Tasik ini adalah disaliri oleh Kashyapa , anak Marichi, anak Brahma . Cashmere adalah ejaan varian Kashmir, terutama dalam bahasa Inggeris.
Sejarah Kashmir[sunting | sunting sumber]
Pemerintahan Islam[sunting | sunting sumber]
Umat Islam dan penganut Hindu Kashmir secara relatifnya hidup dalam keadaanharmoni. Cara hidup Islam berasaskan Sufi di Kashmir melengkapkan tradisi Kashmiri Pandit. Orang Sufi seperti Sheikh Nooruddin Wali dianggap sebagai Rishis Islam . Ahli sufi berjaya menukar Shah Rinchan yang ketika itu putera Kashgar Ladakh kepada gaya hidup Islam. Ketika itu, Muslim, Hindu dan Buddha hidup bersama secara aman.
Pada awal abad ke-14 tentera Mongol mengganas. Dulucha menyerang lembah melalui Zojila Pas dengan bala tentera seramai 60,000 orang lelaki. Dulucha membawa pedang dan api, memusnahkan bandar-bandar dan kampung-kampung dan beribu-ribu rakyat disembelih. Lalu pemerintahan Hindu berakhir di Kashmir. Raja Sahadev adalah pemerintah ketika itu. Beliau mempunyai tiga anak lelaki, Mir Shah mentadbir wilayah Swat di sempadan Afghanistan, Rinchin mentadbir wilayah Ladhak, dan Lankar Chak mentadbir wilayah Dard berhampiran Gilgit.
Selepas Raja, ShamsudDin Shah Mir SwatiName merupakan pemerintah pertama Islam Kashmir dan pengasas dinasti Shah Miri yang dinamakan sempena nama beliau. Dia keturunan Pashtun.Mir Shah telah digantikan oleh anak sulungnya Jamshid tetapi beliau telah dipecat oleh Ali Sher ,yang menaiki takhta di bawah nama Alauddin.
Beberapa pemerintah Kashmir, seperti Sultan Zain-ul-Abidin toleransi terhadap semua agama dengan cara yang setanding dengan Akbar . Walau bagaimanapun, beberapa raja-raja Islam Kashmir tidak dapat menahan sabar dengan agama lain. Sultan Sikandar Butshikan Kashmir (AD 1389-1413) sering dianggap sebagai terburuk ini.
Sikh[sunting | sunting sumber]
Pada tahun 1819, Lembah Kashmir dikuasai Empayar Durrani Afghanistan. Kemudian gabenor Sikh dianggap menindas.Penduduk Sikh menggubal beberapa undang-undang anti-Islam dan menutup Jamia Masjid di Srinagar, mengharamkan azan iaitu memanggil orang Islam pergi sembahyang.
Kashmir mula menarik pelawat-pelawat Eropah. Mereka menulis tentang kemiskinan tegar kaum petani Islam dan cukai yang terlalu tinggi di bawah pemerintahan Sikh.Selepas kebuluran pada tahun 1832, Sikh mengurangkan cukai tanah kepada setengah dan mula menawarkan pinjaman tanpa faedah kepada petani . Kashmir menjadi sumber pendapatan kedua tertinggi bagi Empayar Sikh. Pada masa ini selendang Kashmir menjadi terkenal di seluruh dunia, menarik ramai pembeli terutamanya di barat.
Pada 1780, selepas kematian Ranjit Deo, Raja Jammu, kerajaan Jammu (ke selatan Lembah Kashmir) juga ditawan oleh Sikh dan menjadi jajahan kuasa Sikh.
Dalam banci British India tahun 1941, Kashmir penduduk islam seramai 77%, penduduk Hindu 20% dan penduduk Buddha dan Sikh sekitar 3%. Prem Nath Bazaz menulis bahawa "kemiskinan rakyat jelata Islam adalah mengerikan. Kebanyakan buruh tidak bertanah. Hampir seluruh beban rasuah ditanggung oleh rakyat jelata Islam. " .Petani Islam tidak mempunyai perwakilan politik sehingga tahun 1930-an
Konflik Kashmir 1947-1948[sunting | sunting sumber]
Ranbir Singh, cucu Hari Singh telah menaiki takhta Kashmir pada tahun 1925 hingga 1947.
Kashmir adalah ganjaran kepada bekas seorang pegawai yang telah berpihak dengan pihak British. Penduduknya adalah 77 % Muslim dan berkongsi sempadan dengan Pakistan. Oleh itu dijangkakan maharaja akan menyertai Pakistan apabila kekuasaan British berakhir pada 15 Ogos. Pakistan telah melancarkan serangan gerila untuk menakut-nakutkan pemerintah . Sebaliknya Maharaja merayu kepada Lord Mountbatten untuk mendapatkan bantuan. Gabenor jeneral bersetuju dengan syarat bahawa pemerintah menyertai India memasuki Kashmir .Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB) kemudiannya dijemput menyelesaikan pertikaian. Misi PBB menegaskan bahawa pendapat Kashmir mesti diambil kira.Manakala India menegaskan bahawa referendum tidak boleh dijalankan sehingga semua negeri dibersihkan.
Pada hari-hari terakhir tahun 1948, gencatan senjata telah dipersetujui di bawah naungan Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB).Namun pungutan suara yang dituntut oleh PBB tidak pernah dijalankan. Hubungan antara India dan Pakistan semakinmemburuk dan akhirnya membawa kepada dua peperangan ke atas Kashmir pada tahun 1965 dan 1999 . India mengawal Jammu dan Kashmir, manakala Pakistan menguasai satu pertiga daripada rantau iaitu Kawasan Utara dan Azad Kashmir .
Rantau timur Kashmir juga terlibat dalam pertikaian sempadan. Abad ke-20 ,perjanjian sempadan ditandatangani antara Great Britain, Afghanistan dan Rusia ke atas sempadan utara Kashmir tetapi China tidak pernah merestui perjanjian ini. Kedudukan rasmi Cina tidak berubah dengan komunis mengambil alih pada tahun 1949 . Menjelang pertengahan tahun 1950-an , tentera China telah memasuki bahagian utara-timur Ladakh .
Pada 1956-1957, China menyiapkan jalan tentera melalui kawasan Chin Aksai ke Xinjiang dan barat Tibet. Pertempuran sempadan antara China dengan India yang berakhir pada Oktober 1962.
Rantau ini dibahagikan kepada tiga negara. Pakistan menguasai Azad Kashmir, India mengawal Jammu dan Kashmir) dan Ladakh.China menguasai bahagian timur laut (Aksai Chin dan Trans-Karakoram. India menguasai majoriti Glasier Siachen termasuk kawasan Ridge Saltoro pas, manakala Pakistan senbahagian barat daya Ridge Saltoro. India mengawal 101.338 km 2 (39.127 batu persegi) wilayah yang dipertikaikan, Pakistan 85.846 km 2 (33.145 batu persegi) dan China, baki 37.555 km 2 (14.500 batu persegi).
Jammu dan Azad Kashmir terletak di luar Panjal Pir dan masing - masing di bawah kawalan India dan Pakistan. Kawasan ini ramai penduduk. Bandar-bandar utama seperti Mirpur, Dadayal, Kotli, Jammu Bhimber , Muzaffarabad dan Rawalakot .
Gilgit-Baltistan disebut sebagai Kawasan Utara, bersempadan dengan Karakoram, barat Himalaya , Pamir, dan banjaran Hindu Kush . Pusat pentadbiran terletak di bandar Gilgit. Kawasan Utara meliputi kawasan seluas 72.971 km ² (28.174 km ²) dan mempunyai penduduk dianggarkan menghampiri 1,000,000. Bandar utama yang lain adalah Skardu .
Ladakh terletak di timur, di antara Gunung Kunlun.Bandar-bandar utama ialah Leh dan Kargil Ia ditadbir oleh India dan sebahagian daripada negeri Jammu dan Kashmir.Kawasan ini jarang pendududuk , didiami oleh etnik Indo- Aryan dan keturunan Tibet .
Aksai Chin adalah kawasan padang pasir yang luas di altitud tinggi sehingga 5,000 meter dari aras laut.Chin Aksai dirujuk sebagai Plain Soda. Rantau ini hampir tidak didiami, dan tidak mempunyai penempatan tetap.
Perang Indo-Pakistan tahun 1947 ,Pakistan menguasai satu pertiga Kashmir dan India satu setengah, dengan garis pemisah dikawal oleh Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB ). Perang Indo-Pakistan tahun 1965 menemui jalan buntu dan gencatan senjata Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB)-dirundingkan.
Pada tahun 2011, kononnya tentera Pakistan telah mempengaruhi ahli politik Amerika sejak dua dekad lalu agar memihak kepada Kashmir.
Demografi[sunting | sunting sumber]
Banci 1901 oleh Empayar India British mendapati umat Islam merupakan 74,16% penduduk Kashmir dan Jammu , Hindu, 23,72 % , dan Buddha, 1,21 %. Penganut Hindu ramai di Jammu iaitu 70 %.Di Lembah Kashmir , umat Islam merupakan 95.6% daripada penduduk dan Hindu 3,24% . Peratusan ini kekal stabil hingga 100 tahun kemudian. Dalam Banci 1941 oleh British India, umat Islam menyumbang 93,6% daripada penduduk Lembah Kashmir dan penganut Hindu hanya 4%. Pada tahun 2003, umat Islam di Lembah Kashmir 95% dan orang-orang Hindu 4 %. Sementara di Jammu, penganut Hindu adalah 66% dan orang Islam 30 %. Dalam Banci 1901 oleh Empayar British India, penduduk Kashmir dan Jammu berjumlah 2,905,578 orang. Daripada jumlah ini 2.154.695 menganut Islam (74,16%), Hindu 689.073 (23,72%), 25.828 Sikh, dan 35.047 Buddha.
Di kalangan umat Islam Kashmir terdapat keturunan Shaikh, Saiyid, Mughal, dan Pathan. Mereka asalnya berketurunan Hindu tetapi tidak peraturan kasta.Nama puak mereka seperti "Tantre", "Sheikh,", "Bhat", "Mantu," "Ganai," "Dar," " Ridley, "" Lon "dan sebagainya. Saiyids ditafsir melalui kerjaya agama dan pertanian dan usaha-usaha lain. Nama kram mereka adalah" Mir.
