13. 5.
Izvor: Wikipedia
(Preusmjereno sa 13.5.)
Za beogradsko naselje, v. 13. Maj.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
13. maj/svibanj (13. 5.) je 133. dan godine po gregorijanskom kalendaru (134. u prijestupnoj godini). Do kraja godine ima još 232 dana.
Sadržaj/Садржај
Događaji[uredi - уреди]
- 1787. — Prvi brodovi s robijašima krenuli iz Engleske prema novoj koloniji, Australiji, tada kažnjeničkoj koloniji Engleske.
- 1830. — Osnovana Republika Ekvador, za prvog predsednika izabran Huan Hose Flores.
- 1846. — Kongres SAD formalno objavio rat Meksiku, mada su borbe u Kaliforniji počele nekoliko dana ranije.
- 1848. — U Sremskim Karlovcima počelo zasedanje „Majske skupštine“ na kojoj su delegati 175 crkvenih opština iz Vojvodine i Srbije izabrali Josifa Rajačića za patrijarha, a pukovnika Stevana Šupljikca za vojvodu. Skupština 15. maja proglasila Srpsko Vojvodstvo, ali austrijska i mađarska vlada nisu priznale srpsku autonomiju.
- 1887. — U Beogradu osnovana Provizorna opservatorija Velike škole. Osnivanjem Republičkog hidrometeorološkog zavoda Srbije 1947. Opservatorija postala njegov deo.
- 1888. — U Brazilu ukinuto ropstvo.
- 1917. — Gospa se ukazala u portugalskom gradu Fatimi. Katolička Crkva službeno je priznala taj događaj.
- 1944. — Jugoslavenski partizani osnovali Odelenje za zaštitu naroda (OZNA). Taj dan se u bivšoj SFRJ obilježavao kao Dan bezbjednosti.
- 1949. — Prvi put poleteo prvi britanski mlazni avion „Kanbera“.
- 1968. — U Parizu počeli zvanični pregovori predstavnika Severnog Vijetnama i SAD o okončanju rata u Vijetnamu.
- 1981. — Na Trgu svetog Petra u Rimu u atentatu ranjen papa Jovan Pavle II. Atentator Mehmed Ali Agdža uhapšen. Pušten iz zatvora posle 20 godina i u junu 2000. predat Turskoj.
- 1990. — U Zagrebu, na stadionu u Maksimiru, na fudbalskoj utakmici zagrebačkog „Dinama“ i beogradske „Crvene zvezde“ dogodio se krvav obračun navijača.
- 1994. — Ministri inostranih poslova SAD, Evropske unije i Rusije u Ženevi postigli saglasnost o zajedničkoj strategiji u rešavanju bosanskog konflikta.
- 1999. — Peru i Ekvador potpisali dokument o razgraničenju okončavši šest decenija dug spor zbog kojeg su tri puta ratovali.
.
Rođenja[uredi - уреди]
- 1717. — – Marija Terezija, austrijska nadvojvotkinja, kraljica Mađarske i Češke, rimsko-njemačka carica.
- 1792. — Đovani Mastai Fereti, italijanski sveštenik.
- 1795. — Pavel Šafarik, slovački filolog i istoričar.
- 1798. — Konstantin Danil, srpskih slikara. (†1873.).
- 1840. — Alfons Dode, francuski pisac.
- 1842. — – Arthur Sullivan, engleski skladatelj i dirigent.
- 1851. — Laza Lazarević, srpski pisac i lekar. († 1891.).
- 1857. — Ronald Ross, engleski liječnik.
- 1862. — Janko Veselinović, srpski pisac. († 1905.).
- 1881. — Dimitrije Tucović, vođa socijalističkog pokreta u Srbiji. († 1914.).
- 1882. — – Georges Braque, francuski slikar kubizma.
- 1907. — Daphne du Maurier, engleska spisateljica.
- 1911. — Kosta Nađ, partizanski komandant, general JNA i narodni heroj Jugoslavije.
- 1914. — Džoe Luis, američki bokser.
- 1940. — Bruce Chatwin, engleski putopisac.
- 1941. — – Senta Berger, austrijska glumica.
- 1950. — Stivi Vonder, afričko-američki pevač, tekstopisac i muzičar.
- 1953. — Đorđe Balašević, srpski kantautor i pesnik.
- 1954. — – Johnny Logan, irski pjevač.
- 1957. — Alan Ball, američki scenarista.
- 1961. — – Dennis Rodman, američki košarkaš NBA-Lige
.
Smrti[uredi - уреди]
- 1619. — Johan fan Oldenbarnevelt, holandski državnik.
- 1904. — Eugen Kumičić, hrvatski književnik i političar (* 1850.).
- 1930. — Fritjof Nansen, norveški polarni istraživač i diplomata. Dobitnik Nobelove nagrade za mir 1922.
- 1931. — Josif Marinković, srpski kompozitor i horovođa. (*1851).
- 1948. — Milan Begović, hrvatski književnik (* 1876.).
- 1961. — Geri Kuper, američki filmski glumac.
- 2000. — Boško Perošević, predsednik Izvršnog veća Vojvodine. (*1956).
- 1999. — Džin Sarazen, sportista, igrača golfa.
.
Blagdani/Praznici[uredi - уреди]
- Srpska pravoslavna crkva slavi:.
.
Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar
